Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 48: Mắt

Soạn : MẮT Mục tiêu : 1.Kiến thức :Nêu và chỉ ra trên hình vẽ ( hay trên mô hình ) hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thuỷ tinh và màng lưới ; Nêu được chức năng của thể thuỷ tinh và màng lưới , so sánh được chúng với các bộ phận tương ứng trong máy ảnh .; Trình bày được khia 1niệm sơ lược về sự điều tiết , điểm cực cận và điểm cực viễn . 2.kĩ năng : Biết cách thử mắt . 3.Thái độ : Chuẩn bị : 1.Giáo viên: 1 tranh vẽ con mắt bổ dọc ; 1 mô hình con mắt ;1 bảng thử thị lực của ytế . 2.học sinh : C.Hoạt động dạy học : Hoạt động của trò Trợ giúp của GV Hoạt động 1( phút ) kiểm tra bài cũ – gíới thiệu bài mới Hoạt động 2 ( phút )Tìm hiểu cấu tạo của mắt a) Từng hs đọc mục 1 trong phần I SGK về cấu tạo của mắt và trả lời câu hỏi của GV yuê cầu . b) So sánh về cấu tạo của mắt và máy ảnh . Từng hs làm C1 và trình bày câu trả lời trước lớp khi GV yêu cầu . C1:Thể thuỷ tinh đóng vai trò như vật kính trong máy ảnh . Phim trong máy ảnh đón vai trò như màng lưới trong con mắt . * yêu cầu hs trả lời các câu hỏi sau để kiểm tra khả năng đọc hiểu -Tên hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì ? -Bộ phận nào của mắt là thấu kính hội tụ ?Tiêu cự có thể thay đổi được không ?Bằng cách nào ? -Aûnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện ở đâu ? * Yêu cầu một vài hs trả lời câu hỏi nêu trong C1 Hoạt động 3 ( phút )Timì hiểu về sự điều tiết của mắt a) Từng hs đọc phần II trong SGK b)Từng hs thực hiện C2 : dựng ảnh của cùng một vật tạo bởi thể thuỷ tinh khi vật ở xa và vật ở gần . từ đó nhận xét về kích thước của ảnh trên màng lưới và tiêu cự của thể thuỷ tinh trong hai trường hợp khi ivật ở gần và khi vật ở xa Xem hình 48.3 SGK B I -Hai tam giacá ABO và A1B1O đồng dạng với B I A’ nhau ta có : A O F1 B’ vì AB và OA1 không đổi nên nếu OA lớn thì B I A1B1 nhỏ và ngược lại . F2 A’ - Hai tam giác OIF1 và A1B1F1 đồng dạng nên : A O B’ Vì OA1 và AB không đổi nên nếu A1B1 nhỏ thì OF1 lớn và ngược lại . kết quả là nếu OA càng lớn thì A1B1 càng nhỏ, OF1 càng lớn và ngược lại . Nghĩa là khi nhìn các vật ở càng xa thì tiêu cự của mắt càng lớn , khi nhìn các vật càng gần thì tiêu cự của mắt càng nhỏ *Đề nghị một vài hs trả lời câu hỏi sau : - Mắt phải thực hiện quá trình gì thì có thể nhìn rõ được vật ? -Trong quá trình này có sự thay đổi gì ở thể thuỷ tinh ? *Hướng dẫn hs dựng ảnh của cùng một vật tạo bởi thể thuỷ tinh khi vật ở xa và vật ở gần trong đó thể thuỷ tinh được biểu dinễ bằng thấu kính hội tụ và màng lưới được biểu diễn bằng một màn hứng như hình 48.3 (chưa vẽ hình ) - Đề nghgị hs căn cứ vào tia qua quang tâm để rút ra nhận xét về kích thước của ảnh trên màng lưới khi mắt nhìn cùng một vật ở xa và ở gần . - Đề nghị hs căn cứ vào tia song song với trục chính để rút ra nhận xét về tiêu cự của thể thuỷ tinh khi mắt nhìn cùng một vật ở gần và ở xa . Hoạt động 4 ( phút ) Tìm hiểu về điểm cực cận và điểm cực viễn a) Đọc hiểu thông tin về điểm cực viễn và trả lời các câu hỏi của GV và làm C3 b) Đọc hiểu thông tin về điểm cực cận và trả lời các câu hỏi của GV và làm C4 * Kiểm tra sự hiểu biết của hs về điểm cực viễn -Cực viễn là điểm nào? -Điểm cực viễn của mắt tốt nằm ở đâu ? - Mắt có trạng thái như thế nào khi nhìn một vật ở điểm cực viễn ? -Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn được gọi là gì ? * Kiểm tra sự hiểu biết của hs về điểm cực cận -Cực cận là điểm nào? - Mắt có trạng thái như thế nào khi nhìn một vật ở điểm cực cận ? -Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn được gọi là gì ? Hoạt động 5 ( phút ) vận dụng -Làm C5 : Chiều cao của cột điện trên mạng lưới là : C6: Khi nhìn một vật ở điểm cực viễn thì tiêu cự của thể thuỷ tinh dài nhất . Khi nhìn một vật ở điểm cựcc cận thì tiêu cự của thể thuỷ tinh ngắt nhất . - Thu thập thông tin GV dặn dò * Hướng dẫn hs giải bài C5 Như bài C6 trong bài 47 * Nếu không có thời gian giao C5 và C6 hs làm ở nhà * Để chuẩn bị bài học 49 đề nghị hs ôn lại : - Cách dựng ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì - Cách dựng ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ D. Nội dung ghi bảng E. Rút kinh nghiệm