Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 60: Kính lúp

Ngày soạn: 29/03/2013 Ngày giảng: /03/2013 Tiết 60: KÍNH LUÙP I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: - Nờu được kớnh lỳp là thấu kớnh hội tụ cú tiờu cự ngắn và được dựng để quan sỏt cỏc vật nhỏ. - Nờu được số ghi trờn kớnh lỳp là số bội giỏc của kớnh lỳp và khi dựng kớnh lỳp cú số bội giỏc càng lớn thỡ quan sỏt thấy ảnh càng lớn. 2. Kỹ năng: - Tỡm tũi ứng dụng kĩ thuật để hiểu biết kiến thức trong đời sống qua bài kớnh lỳp. 3. Thái độ: - Nghiờn cứu, chớnh xỏc. II. Chuẩn bị: - Gv: 3 chiếc kớnh lỳp cú số bội giỏc đó biết - Hs : Thước kẻ, vật quan sỏt III. Tiến trỡnh: Ổn định: Kiểm tra Cho 1 TKHT, em hóy: 1). Dựng ảnh của vật khi f > d 2). Nhận xột về ảnh của vật ? Bài mới: * Nờu vấn đề: Ở bộ mụn Sinh học, nhờ dụng cụ gỡ để quan sỏt được cỏc mẫu vật nhỏ ? Tại sao nhờ dụng cụ đú mà quan sỏt được cỏc vật nhỏ như vậy ? Hoạt động 1: Tỡm hiểu kớnh lỳp Hoạt động của Gv và Hs Nội dung + HS tự đọc SGK đ trả lời cỏc cõu hỏi : H: Kớnh lỳp là gỡ? Trong thực tế, em đó thấy dựng kớnh lỳp trong trường hợp nào? + GV giải thớch số bội giỏc là gỡ. H: Mối quan hệ giữa số bội giỏc G và tiờu cự f (cm) như thế nào? + Số bội giỏc của kớnh lỳp được ký hiệu trờn vành đỡ kớnh như: 2x ; 3x ; 3,5x ; 5x;.... + HS dựng vài kớnh lỳp cú số bội giỏc khỏc nhau để quan sỏt cựng một vật nhỏ. Từ đú rỳt ra nhận xột: . G càng lớn sẽ cú f càng ngắn . : G = H: Em hóy rỳt ra kết luận: Kớnh lỳp là gỡ? Cụng dụng của nú? Số bội giỏc G cho biết diều gỡ? +GV thụng bỏo : - Kớnh lỳp cú G: từ 1,5x đến 40x. - Kớnh hiển vi cú G: từ 50x đến 1500x. - Kớnh hiển vi điện tử cú G : từ >1500x đến 1 000 000x. I/. Kớnh lỳp là gỡ? - Kớnh lỳp là TKHT cú tiờu cự ngắn dựng để quan sỏt cỏc vật nhỏ. G: là số bội giỏc . Số bội giỏc càng lớn cho ảnh quan sỏt càng lớn. Hệ thức: G = (f: tiờu cự tớnh bằng cm) * Tớch hợp GDBVMT: - Người sử dụng kớnh lỳp cú thể quan sỏt được cỏc sinh vật nhỏ, cỏc mẫu vật. - Biện phỏp bảo vệ mụi trường: Sử dụng kớnh lỳp để quan sỏt, phỏt hiện cỏc tỏc nhõn gõy ụ nhiễm mụi trường. Kết luận: + Kớnh lỳp là TKHT cú tiờu cự ngắn dựng để quan sỏt cỏc vật nhỏ . + Số bội giỏc của kớnh lỳp cho biết ảnh mà mắt thu được lớn gấp bao nhiờu lần so với ảnh thu trực tiếp bằng mắt. Hoạt động 2: Tỡm hiểu cỏch quan sỏt một vật qua một kớnh lỳp và sự tạo ảnh qua kớnh lỳp a) + Cỏc nhúm HS quan sỏt một vật nhỏ qua một kớnh lỳp cú tiờu cự đó biết để : - Đo khoảng cỏch từ vật đến kớnh lỳp và so sỏnh khoảng cỏch này với tiờu cự của kớnh. - Vẽ ảnh của vật qua kớnh lỳp. b) HS thực hiện và c) HS rỳt ra kết luận về vị trớ của vật cần quan sỏt bằng kớnh lỳp và đặc điểm của ảnh tạo bởi kớnh lỳp khi đú. II/. Cỏch quan sỏt một vật nhỏ qua kớnh lỳp. 1/. Quan sỏt một vật nhỏ qua kớnh lỳp: : Qua kớnh sẽ cú ảnh ảo, to hơn vật. : Muốn cú ảnh ảo to hơn vật, phải đặt vật trong khoảng tiờu cự trước kớnh: d < f . Kết luận: Khi quan sỏt một vật nhỏ qua kớnh lỳp, ta phải đặt vật trong khoảng tiờu cự của kớnh để cú ảnh ảo lớn hơn vật mà mắt nhỡn thấy được. 4. Vận dụng + GV yờu cầu từng HS nờu cỏc trường hợp đó thấy được trong thực tế đời sống và sản xuất cần sử dụng đến kớnh lỳp. + HS cú thể nờu được: - Trong bộ mụn sinh học: dựng kớnh lỳp để quan sỏt cỏc mẫu vật từ động, thực vật để tỡm hiểu cỏc chi tiết nhỏ. - Thợ bạc, thợ sửa đồng hồ, thợ sửa chữa điện tử. - Người đứng trong dõy chuyền sản xuất cỏc linh kiện điện tử . + GV cho HS thực hiện trờn 3 kớnh lỳp cú số bội giỏc ghi sẵn để thực hiện cõu . III/. Vận dụng. . Một số trường hợp trong thực tế đời sống và sản xuất phải sử dụng đến kớnh lỳp như: - Đọc những chữ viết nhỏ . - Quan sỏt những chi tiết nhỏ của một đồ vật( vớ dụ cỏc chi tiết trong mỏy đồng hồ; trong mạch điện tử, trong bức tranh,...). - Quan sỏt những chi tiết nhỏ của một số con vật , thực vật,... . Chẳng hạn với kớnh lỳp cú : G = 2,5x = Thỡ f đo được: 10 cm Dặn dũ : + GV nờu cỏc cõu hỏi củng cố kiến thức và kỹ năng cho HS + Học thuộc ghi nhớ. Tiết sau :” Bài 51. Bài tập quang hỡnh học”