Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 61: Sản xuất điện năng – Nhiệt điện và thuỷ điện

Soạn : SẢN XUẤT ĐIỆN NĂNG – NHIỆT ĐIỆN VÀ THUỶ ĐIỆN Mục tiêu : 1.Kiến thức :nêu được vài troò của điện năng trong đời sống và trong sản xuất , ưu điểmcủa việc sử dụng điện năng so với các dạng năng lượng khác ;chỉ ra được các bộ phận chính trong máy thuỷ điện vàtrong máy nhiệt điện . Chỉ được các quá trình chuyển hoá năng lượng trong máy phát điện và thuỷ điện 2.kĩ năng : 3.Thái độ : Chuẩn bị : 1.Giáo viên : Tranh vẽ sơ đồ máy thuỷ điện và nhiệt điện 2.học sinh : C.Hoạt động dạy học : Hoạt động của trò Trợ giúp của GV Hoạt động 1( phút ) kiểm tra bài cũ – gíới thiệu bài mới - phát hiện vấn đề cần nghiên cứu lal2 sản xuất điện năng như thế naò? Cá nhân suy nghĩ trả lời câu hỏi của GV : C1 , C2 ,C3 C1:Thắp đèn , nấu cơm , quạt điện , chạy máy cưa , chạy máy khoan . C2:Quạt máy điện năng chuyển hoá thành cơ năng Bếp điện, điện năng chuyển hoá thành nhiệt năng Đèn ống điện năng chuyển hoá thành quang năng . Nạp ácqui điện năng chuyển hoá thành hoá năng . C3:Dùng dây dẫn ,có thể đưa đến tận nơi sử dụng ở trong nhà , trong xưởng không cần xe vận chuyển hay nhà kho hay thùng chứa . Nhận xét được điện năng không có sẳn trong tự nhiên mà phải biến đổi từ các dạng năng lượng khác * Nêucâu hỏi : - Hãy cho biết việc sản xuất điện năng lại đang trơ ûthành vấn đề rất quan trọng trong đờisống vàtrong sản xuất hiện nay ? -Điện năng có sẳn trong tự nhiên như than đá , khí đốt dầu mỏ không ? Làm thế nào để có đ iện năng ? Hoạt động 2 ( phút ) Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện và quá trình biến đổi nhiệt lượng trong các bộ phận đó a)làm việc theo nhóm : -Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện ở hình 61.1 SGK - Chỉ ra quá trình biến năng lượng trong lò đốt , nồi hơi tua bin , máy phát điện C4: Lò đốt than : hoá năng chuyển hoá thành nhiệt năng Nồi hơi : nhiệt năng của hơi chuyễn hoá thành cơ năng của tua bin hơi Tua bin : Cơ năng của hơi chuyển hoá thành động năng của tua bin Máy phát điện cơ năng chuyển hoá thành điện năng -Rút ra những kết luận về chuổi liên tiếp những quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy nhiệt điện . b) Thảo luận chung ở lớp về kết luận 1 * Thông báo thêm: Trong lò đốt ởnhà máy điện trên hình 60.1 SGK người ta dùng than đá , bây giờ có lò đốt dùng khí đốt lấy từ mỏ dầu ( như nhà máy nhiệt điện ở Bà Rịa VũngTàu ) * yêu cầu hs trả lời C4 * Giải thích thêm về tua bin : cấu tạo như hình 61.1 SGK Khi phun nước hay hơi có áp suất cao vào các cánh quạt thì tua bin sẽ quay . Hoạt động 3 ( phút ) Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy thuỷđiện và quá trình biến đổi nhiệt lượng trong các bộ phận đó a)Làm việc theo nhóm - Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy thuỷ điện ở hình 61.2 SGK -Chỉ ra quá trình biến đổi năng lượng trong ống dẫn nước , tua bin và máy phát điện . -Trả lời C5, C6 C5:Oáng dẫn nước :Thế năng của nước chuyển hoá thành động năng của nước Tua bin : Động năng của nước chuyển hoá thành động năng của tua bin . Maý phát điện động năng chuyển hoá thành điện năng . C6:Khi ít mưa , mực nước trong hồ chứa giảm , thế năng của nước giảm , do đó trong các bộ phận của nhà máy năng lượng giảm , dẫn tới cuối cùng nang điện năng giảm . b) Thảo luận chung ở lớp về kết luận 2 * Hỏi thêm : - Vì sao nhà máy thuỷ điện phải có hồ chứa nước ở trên cao ? -Thế năng của nước phải biến đổi thành dạng năng lượng trung gian nào rồi mới thành điện năng ? Hoạt động 4 ( phút ) Vận dụng Làm việc cá nhân trả lời C7 Công mà lớp nước rộng 1km2 , dày 1m , có độ cao 200m có thể sinh ra chảy vào tua bin là A=P.h =V.d.h ( V là thể tích , d là trọng lượng riêng của nước ) A=(1000 000 .1 ). (10 000 . 200 =2.1012J Công đó bàng thế năng của lớp nước , khi vào tua bin sẽ chuyển hoá thành điện năng * Thông báo thêm : Ta biết vật nâng lên càng cao thì thế năng của vật càng lớn . Nếu vật có trọng lượng P đượcc nâng lên một độ cao h thì vật có thế năng bằng công mà vật đó sinh ra khi rơi xuống mắt đất . A=P.h Hoạt động 5 ( phút ) Củng cố bài học Tự hs đọc phần ghi nhớ SGK Tham gia thảo luận để trả lời câu hỏi ở đầu bài Nêu lại câu hỏi ở bài học : -Làm thế nào để có được điện năng ? -Sử dụng điện năng có gì thuận thuận lợi hơn so với sử dụng năng lượng của than đá , năng lượng của dầu mỏ ? D. Nội dung ghi bảng E. Rút kinh nghiệm