“Tuyên ngôn độc lập” (1945) của Chủ tịch Hồ Chí Minh ra đời trong hoàn cảnh lịch sử đất nước nguy vong : chính quyền cách mạng còn non trẻ hải đương đầu với bao khó khăn chồng chất. Bản tuyên ngôn phải đòng thời làm hai nhiệm vụ : vừa khẳng định nền độc lập của dân tộc, vừa phủ định lí lẽ bịp bợm của bọn thực dân cướp nước trước dư luận thế giới. Hiểu như thế mới thấy được vì sao HCM lại dùng những lí lẽ đanh thép, những lập luận chặt chẽ, những bằng chứng không thể chối cãi được để viết nên áng văn chính luận mẫu mực. Không chỉ vậy, văn kiện lập quốc này còn là tấm lòng yêu nước nồng nàn, niềm tự hào dân tộc mãnh liệt, sự khao khát độc lập tự do và ý chí quyết tâm bảo vệ tự do, độc lập của nhân dân Việt Nam ở HCM.
Trongbản tuyên ngôn độc lập, để bác bỏ luận điệu xảo trá, bịp bợm của bọn thực dân và khẳng định quyền độc lập tự do của nước Việt Nam, Chủ tịch HCM đã sử dụng lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuết phục và lí lẽ đanh thép .
Khi HCM đọc bản tuyên ngôn thì ở phía Nam, thực dân Pháp núp sau lưng quân đọi Anh đang tiến quân vào Đông Dương; còn ở phía Bắc 20 vạn quân Tưởng tay sai của đế quốc Mĩ đã chực sẵn ở biên giới. Vậy đối tượng của bản tuyên ngôn không chỉ là đồng bào cả nước, là nhân dân thế giới nói chung; mà trước hết là bọn thực dân, đế quốc đang âm mưu tái chiếm nước ta.
Bản tuyên ngôn đã giải quyết vấn đề bức thiết ấy voiứ nhũng lập luận chặt chẽ và đanh thép ngay từ phần mở đầu. HCM mở đầu bản tuyên ngôn bằng cách trích dẫn lời hai bản tuyên ngôn bất hủ của Mĩ và Pháp : “Tất cả mọi người đều sinh ra tự do và bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”( Tuyên ngôn độc lập của nước Mĩ); “Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi” (Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của nước Pháp). Bởi lẽ bấy giờ, tư tưởng tiến bộ của những nước lớn, nước tư bản đang có ảnh hưởng mạnh mẽ trên thế giới. Việc trích dẫn tuyên ngôn của hai nước lớn Pháp và Mĩ sẽ dễ tạo được thông suốt, sự công nhận tức thời, được nhiều nước thừa nhận. Nếu thế giới đã công nhận quyền độc lập, tự do, dân chủ , bình đẳng của Mĩ, của Pháp thf sẽ phải công nhận quyền độc lập tự do của Việt Nam. Bản tuyên ngôn của Việt Nam đã có một cơ sở pháp lí chính nghĩa rất vững vàng.
Cách trích dẫn ấy còn là chiến thuật sắc bén của HCM_ khéo léo và kiên quyết. Khéo léo, vì HCM tỏ ra trân trọng những danh ngôn bất hủ của người Pháp , người Mĩ. Kiên quyết vì HCM đã nhắc nhở họ đừng phản bội tổ tiên mình, đừng làm vấy bẩn lên ngọn cờ nhân đạo và chính nghĩa của ngững cuộc cách mạng vĩ đại. Ngoài ra mở đầu như thế còn có ý nghĩa gợi lên niềm tự hào dân tộc to lớn. Bản tuyên ngôn nước ta đặt ngang hàng với hai bản tuyên ngôn của hai nước lớn : Pháp và Mĩ, tức là đặt ngang hàng ba cuộc cách mạng, ba nền độc lập, ba quốc gia. Thật đáng tự hào , vì cuộc cách mạng tháng Tám 1945 đã giải quyết nhiệm vụ của cả cách mạng Mĩ(1776) và cách mạng Pháp(1791). Bản tuyên ngôn đã nêu rõ : “Dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân gần 100 năm nay để gây dựng nên nước Việt Nam độc lập “, đó là nhiệm vụ của cách mạng Mĩ: đấu tranh giải phóng dân tộc; và “Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỉ mà lập nên chế đọ Dân chủ Cộng hòa”, đó là tinh thần cơ bản của cuộc cách mạng nhân quyền, dân quyền của Pháp.
Hồ Chí Minh chặn đứng ngay âm mưu xâm lược của kẻ thù một cách thấu tình đạt lí trong ý kiến suy rộng ra : “ Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là : tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc.”. Cách suy rộng ra ấy vừa dễ hiểu lại vừa có nghĩa lớn lao đối với phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới. Ta có thể xem câu suy rộng ra ấy của HCM như phát súng lệnh mở đầu cho bão táp cách mạng ở các nước thuộc địa, sẽ làm sụp đổ chủ nghĩa thực dân vào nửa sau thế kỉ XX. HCM đã kết lại phần mở đầu với một câu nói chắc nịch, thể hiện rõ quan điểm của Người : “Đó là những lẽ phải không ai có thể chối cãi được”. Vậy có nghĩa là, quyền độc lập của dân tộc Việt Nam đã có một căn cứ sâu xa, một hậu thuẫn vô cùng vững chắc. Cũng có nghĩa là thực dân Pháp không được đi ngược lại với “những lẽ phải” của tổ tiên họ.
Bọn thực dân để chuẩn bị cho cuộc tái chiếm nước ta, chúng đã tung ra trước dư luận thế giới những lí lẽ bịp bợm : Đông Dương vốn là thuộc địa của Pháp, Pháp có công khai hóa đất nước này, nay trở lại là lẽ đương nhiên, khi phát xít Nhật đã bị Đồng Minh đánh bại. Thực dân pháp kể công khai hóa Đông Dương thì bản tuyên ngôn đã bóc trần bản chất cướp nước của chúng bằng một hệ thống dẫn chứng xác đáng, thuyết phục và những lí lẽ đanh thép, hùng hồn. Từ chuyển ý “thế mà” như một điểm tựa, một đòn bẩy bất ngờ hất tung bộ mặt xảo trá của bọn thực dân Pháp, phơi bày chân tướng giấu sau chiêu bài văn minh, khai hóa, bảo hộ thực chất là xâm lược, là cướp nước. Bằng một câu văn chắc gọn: “Hành động của chúng trái hẳn với nhân đạo và chính nghĩa” , HCM đã kết tội bọn thực dân nói điều nhân nghĩa làm điều phi nghĩa. Để đập tan luận điệu xảo trá này của thực dân, HCM đã đưa ra những dẫn chứng chọn lọc cụ thể, xác đáng, toàn diện vạch ra tội ác dã man, tàn bạo của thực dân pháp chủ yếu trên hai lĩnh vực chính trị và kinh tế. 14 câu văn dẫn ra hàng loạt tội ác điển hình của thực dân Pháp trong gần một thế kỉ đô hộ nước ta, mà chúng cho là văn minh, khai hóa. Những hành động của chúng trái hẳn với nhân đạo và chính nghĩa. Tự do dân chủ là quyền cơ bản của con người nhưng từ khi Thực dân Pháp bước chân vào Việt Nam đã “tuyệt đối không cho nhân dân ta một chút tự do dân chủ nào”. Chúng đã biến Việt Nam thành thuộc địa, người dân thành nô lệ. Và còn hàng loạt những chính sách bóc lột vô cùng tàn nhẫn khác được HCM nêu ra: “ Chúng thi hành những luật pháp dã man./ Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học./ Chúng tắm các cuộc khởi nghĩa của ta trong những bể máu. Về kinh tế, chúng bóc lột dân ta đến tận xương tủy, khiến cho dân ta nghèo nàn, thiếu thốn, nước ta xơ xác, tiêu điều”. Cuối cùng chúng gây ra nạn đói khiến “từ Quảng Trị đến Bắc Kì hơn gai triệu đồng bào ta bị chết đói”. Với những dẫn chứng xác thực, không thể chối cãi được và cách lập luận chặt chẽ, đanh thép, HCM đã kết tội cướp nước của bọn thực dân Pháp một cách hùng hồn. HCM lại đập tan mọi luận điệu xảo trá, bịp bợm mà bọn chúng đã tung ra trước dư luận thế giới.
3 trang |
Chia sẻ: luyenbuitvga | Lượt xem: 31058 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem nội dung tài liệu Chứng minh “Tuyên ngôn độc lập” là áng văn chính luận mẫu mực, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
§Ò bµi: Chøng minh “Tuyªn ng«n ®éc lËp” lµ ¸ng v¨n chÝnh luËn mÉu mùc.
Bµi lµm:
“Tuyªn ng«n ®éc lËp” (1945) cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ra ®êi trong hoµn c¶nh lÞch sö ®Êt níc nguy vong : chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cßn non trÎ h¶i ®¬ng ®Çu víi bao khã kh¨n chång chÊt. B¶n tuyªn ng«n ph¶i ®ßng thêi lµm hai nhiÖm vô : võa kh¼ng ®Þnh nÒn ®éc lËp cña d©n téc, võa phñ ®Þnh lÝ lÏ bÞp bîm cña bän thùc d©n cíp níc tríc d luËn thÕ giíi. HiÓu nh thÕ míi thÊy ®îc v× sao HCM l¹i dïng nh÷ng lÝ lÏ ®anh thÐp, nh÷ng lËp luËn chÆt chÏ, nh÷ng b»ng chøng kh«ng thÓ chèi c·i ®îc ®Ó viÕt nªn ¸ng v¨n chÝnh luËn mÉu mùc. Kh«ng chØ vËy, v¨n kiÖn lËp quèc nµy cßn lµ tÊm lßng yªu níc nång nµn, niÒm tù hµo d©n téc m·nh liÖt, sù khao kh¸t ®éc lËp tù do vµ ý chÝ quyÕt t©m b¶o vÖ tù do, ®éc lËp cña nh©n d©n ViÖt Nam ë HCM.
Trongb¶n tuyªn ng«n ®éc lËp, ®Ó b¸c bá luËn ®iÖu x¶o tr¸, bÞp bîm cña bän thùc d©n vµ kh¼ng ®Þnh quyÒn ®éc lËp tù do cña níc ViÖt Nam, Chñ tÞch HCM ®· sö dông lËp luËn chÆt chÏ, dÉn chøng thuÕt phôc vµ lÝ lÏ ®anh thÐp .
Khi HCM ®äc b¶n tuyªn ng«n th× ë phÝa Nam, thùc d©n Ph¸p nóp sau lng qu©n ®äi Anh ®ang tiÕn qu©n vµo §«ng D¬ng; cßn ë phÝa B¾c 20 v¹n qu©n Tëng tay sai cña ®Õ quèc MÜ ®· chùc s½n ë biªn giíi. VËy ®èi tîng cña b¶n tuyªn ng«n kh«ng chØ lµ ®ång bµo c¶ níc, lµ nh©n d©n thÕ giíi nãi chung; mµ tríc hÕt lµ bän thùc d©n, ®Õ quèc ®ang ©m mu t¸i chiÕm níc ta.
B¶n tuyªn ng«n ®· gi¶i quyÕt vÊn ®Ò bøc thiÕt Êy voiø nhòng lËp luËn chÆt chÏ vµ ®anh thÐp ngay tõ phÇn më ®Çu. HCM më ®Çu b¶n tuyªn ng«n b»ng c¸ch trÝch dÉn lêi hai b¶n tuyªn ng«n bÊt hñ cña MÜ vµ Ph¸p : “TÊt c¶ mäi ngêi ®Òu sinh ra tù do vµ b×nh ®¼ng. T¹o hãa cho hä nh÷ng quyÒn kh«ng ai cã thÓ x©m ph¹m ®îc; trong nh÷ng quyÒn Êy, cã quyÒn ®îc sèng, quyÒn tù do vµ quyÒn mu cÇu h¹nh phóc”( Tuyªn ng«n ®éc lËp cña níc MÜ); “Ngêi ta sinh ra tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi; vµ ph¶i lu«n lu«n ®îc tù do vµ b×nh ®¼ng vÒ quyÒn lîi” (Tuyªn ng«n Nh©n quyÒn vµ D©n quyÒn cña níc Ph¸p). Bëi lÏ bÊy giê, t tëng tiÕn bé cña nh÷ng níc lín, níc t b¶n ®ang cã ¶nh hëng m¹nh mÏ trªn thÕ giíi. ViÖc trÝch dÉn tuyªn ng«n cña hai níc lín Ph¸p vµ MÜ sÏ dÔ t¹o ®îc th«ng suèt, sù c«ng nhËn tøc thêi, ®îc nhiÒu níc thõa nhËn. NÕu thÕ giíi ®· c«ng nhËn quyÒn ®éc lËp, tù do, d©n chñ , b×nh ®¼ng cña MÜ, cña Ph¸p thf sÏ ph¶i c«ng nhËn quyÒn ®éc lËp tù do cña ViÖt Nam. B¶n tuyªn ng«n cña ViÖt Nam ®· cã mét c¬ së ph¸p lÝ chÝnh nghÜa rÊt v÷ng vµng.
C¸ch trÝch dÉn Êy cßn lµ chiÕn thuËt s¾c bÐn cña HCM_ khÐo lÐo vµ kiªn quyÕt. KhÐo lÐo, v× HCM tá ra tr©n träng nh÷ng danh ng«n bÊt hñ cña ngêi Ph¸p , ngêi MÜ. Kiªn quyÕt v× HCM ®· nh¾c nhë hä ®õng ph¶n béi tæ tiªn m×nh, ®õng lµm vÊy bÈn lªn ngän cê nh©n ®¹o vµ chÝnh nghÜa cña ng÷ng cuéc c¸ch m¹ng vÜ ®¹i. Ngoµi ra më ®Çu nh thÕ cßn cã ý nghÜa gîi lªn niÒm tù hµo d©n téc to lín. B¶n tuyªn ng«n níc ta ®Æt ngang hµng víi hai b¶n tuyªn ng«n cña hai níc lín : Ph¸p vµ MÜ, tøc lµ ®Æt ngang hµng ba cuéc c¸ch m¹ng, ba nÒn ®éc lËp, ba quèc gia. ThËt ®¸ng tù hµo , v× cuéc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m 1945 ®· gi¶i quyÕt nhiÖm vô cña c¶ c¸ch m¹ng MÜ(1776) vµ c¸ch m¹ng Ph¸p(1791). B¶n tuyªn ng«n ®· nªu râ : “D©n ta ®· ®¸nh ®æ c¸c xiÒng xÝch thùc d©n gÇn 100 n¨m nay ®Ó g©y dùng nªn níc ViÖt Nam ®éc lËp “, ®ã lµ nhiÖm vô cña c¸ch m¹ng MÜ: ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc; vµ “D©n ta l¹i ®¸nh ®æ chÕ ®é qu©n chñ mÊy m¬i thÕ kØ mµ lËp nªn chÕ ®ä D©n chñ Céng hßa”, ®ã lµ tinh thÇn c¬ b¶n cña cuéc c¸ch m¹ng nh©n quyÒn, d©n quyÒn cña Ph¸p.
Hå ChÝ Minh chÆn ®øng ngay ©m mu x©m lîc cña kÎ thï mét c¸ch thÊu t×nh ®¹t lÝ trong ý kiÕn suy réng ra : “ Suy réng ra, c©u Êy cã ý nghÜa lµ : tÊt c¶ c¸c d©n téc trªn thÕ giíi ®Òu sinh ra b×nh ®¼ng, d©n téc nµo còng cã quyÒn sèng, quyÒn tù do vµ quyÒn mu cÇu h¹nh phóc.”. C¸ch suy réng ra Êy võa dÔ hiÓu l¹i võa cã nghÜa lín lao ®èi víi phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc trªn thÕ giíi. Ta cã thÓ xem c©u suy réng ra Êy cña HCM nh ph¸t sóng lÖnh më ®Çu cho b·o t¸p c¸ch m¹ng ë c¸c níc thuéc ®Þa, sÏ lµm sôp ®æ chñ nghÜa thùc d©n vµo nöa sau thÕ kØ XX. HCM ®· kÕt l¹i phÇn më ®Çu víi mét c©u nãi ch¾c nÞch, thÓ hiÖn râ quan ®iÓm cña Ngêi : “§ã lµ nh÷ng lÏ ph¶i kh«ng ai cã thÓ chèi c·i ®îc”. VËy cã nghÜa lµ, quyÒn ®éc lËp cña d©n téc ViÖt Nam ®· cã mét c¨n cø s©u xa, mét hËu thuÉn v« cïng v÷ng ch¾c. Còng cã nghÜa lµ thùc d©n Ph¸p kh«ng ®îc ®i ngîc l¹i víi “nh÷ng lÏ ph¶i” cña tæ tiªn hä.
Bän thùc d©n ®Ó chuÈn bÞ cho cuéc t¸i chiÕm níc ta, chóng ®· tung ra tríc d luËn thÕ giíi nh÷ng lÝ lÏ bÞp bîm : §«ng D¬ng vèn lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p, Ph¸p cã c«ng khai hãa ®Êt níc nµy, nay trë l¹i lµ lÏ ®¬ng nhiªn, khi ph¸t xÝt NhËt ®· bÞ §ång Minh ®¸nh b¹i. Thùc d©n ph¸p kÓ c«ng khai hãa §«ng D¬ng th× b¶n tuyªn ng«n ®· bãc trÇn b¶n chÊt cíp níc cña chóng b»ng mét hÖ thèng dÉn chøng x¸c ®¸ng, thuyÕt phôc vµ nh÷ng lÝ lÏ ®anh thÐp, hïng hån. Tõ chuyÓn ý “thÕ mµ” nh mét ®iÓm tùa, mét ®ßn bÈy bÊt ngê hÊt tung bé mÆt x¶o tr¸ cña bän thùc d©n Ph¸p, ph¬i bµy ch©n tíng giÊu sau chiªu bµi v¨n minh, khai hãa, b¶o hé thùc chÊt lµ x©m lîc, lµ cíp níc. B»ng mét c©u v¨n ch¾c gän: “Hµnh ®éng cña chóng tr¸i h¼n víi nh©n ®¹o vµ chÝnh nghÜa” , HCM ®· kÕt téi bän thùc d©n nãi ®iÒu nh©n nghÜa lµm ®iÒu phi nghÜa. §Ó ®Ëp tan luËn ®iÖu x¶o tr¸ nµy cña thùc d©n, HCM ®· ®a ra nh÷ng dÉn chøng chän läc cô thÓ, x¸c ®¸ng, toµn diÖn v¹ch ra téi ¸c d· man, tµn b¹o cña thùc d©n ph¸p chñ yÕu trªn hai lÜnh vùc chÝnh trÞ vµ kinh tÕ. 14 c©u v¨n dÉn ra hµng lo¹t téi ¸c ®iÓn h×nh cña thùc d©n Ph¸p trong gÇn mét thÕ kØ ®« hé níc ta, mµ chóng cho lµ v¨n minh, khai hãa. Nh÷ng hµnh ®éng cña chóng tr¸i h¼n víi nh©n ®¹o vµ chÝnh nghÜa. Tù do d©n chñ lµ quyÒn c¬ b¶n cña con ngêi nhng tõ khi Thùc d©n Ph¸p bíc ch©n vµo ViÖt Nam ®· “tuyÖt ®èi kh«ng cho nh©n d©n ta mét chót tù do d©n chñ nµo”. Chóng ®· biÕn ViÖt Nam thµnh thuéc ®Þa, ngêi d©n thµnh n« lÖ. Vµ cßn hµng lo¹t nh÷ng chÝnh s¸ch bãc lét v« cïng tµn nhÉn kh¸c ®îc HCM nªu ra: “ Chóng thi hµnh nh÷ng luËt ph¸p d· man./ Chóng lËp ra nhµ tï nhiÒu h¬n trêng häc./ Chóng t¾m c¸c cuéc khëi nghÜa cña ta trong nh÷ng bÓ m¸u. VÒ kinh tÕ, chóng bãc lét d©n ta ®Õn tËn x¬ng tñy, khiÕn cho d©n ta nghÌo nµn, thiÕu thèn, níc ta x¬ x¸c, tiªu ®iÒu”. Cuèi cïng chóng g©y ra n¹n ®ãi khiÕn “tõ Qu¶ng TrÞ ®Õn B¾c K× h¬n gai triÖu ®ång bµo ta bÞ chÕt ®ãi”. Víi nh÷ng dÉn chøng x¸c thùc, kh«ng thÓ chèi c·i ®îc vµ c¸ch lËp luËn chÆt chÏ, ®anh thÐp, HCM ®· kÕt téi cíp níc cña bän thùc d©n Ph¸p mét c¸ch hïng hån. HCM l¹i ®Ëp tan mäi luËn ®iÖu x¶o tr¸, bÞp bîm mµ bän chóng ®· tung ra tríc d luËn thÕ giíi.
NÕu thùc d©n Ph¸p kÓ c«ng “b¶o hé” th× b¶n tuyªn ng«n ®· lªn ¸n : “ThÕ lµ ch¼ng nh÷ng chóng kh«ng b¶o hé ®îc ta, tr¸i l¹i, trong 5 n¨m chóng ®· b¸n níc ta hai lÇn cho NhËt”. Nh÷ng dÉn chøng mµ HCM ®a ra ®Òu lµ nh÷ng sù kiÖn, b»ng chøng lÞch sö. Mïa thu n¨m 1940, NhËt x©m lîc §«ng D¬ng th× ph¸p ®· “qu× gèi ®Çu hµng, më cöa níc ta ríc NhËt”. C¸ch dïng tõ ng÷ ®Çy mØa mai cña HCM ®· v¹ch trÇn b¶n chÊt b¹c nhîc, ®ª hÌn cña bän thùc d©n Ph¸p. ChÝnh sù tháa hiÖp ®ã cña chóng ®· khiÕn nh©n d©n ta ph¶i chÞu hai tÇng xiÒng xÝch : Ph¸p vµ NhËt. Ngµy 9/3/1945 khi NhËt ®¶o chÝnh, “bän thùc d©n Ph¸p hoÆc lµ bá ch¹y, hoÆc lµ ®Çu hµng” ®Ó níc ta r¬i vµo tay NhËt. §o¹n v¨n thÓ hiÖn sù kh«n khÐo vµ tµi hïng biÖn chÆt chÏ, v÷ng vµng cña HCM tríc mét bµi to¸n khã liªn quan ®Õn vËn mÖnh cña c¶ d©n téc ViÖt Nam khi ®ã. Thùc d©n Ph¸p lµ kÎ thï cña ta. Nhng ta vµ Ph¸p l¹i cïng thuéc §ång minh, cïng mét hµng ngò. VËy võa lµ kÎ thï, võa lµ b¹n. HCM ®· khÐo lÐo lo¹i bá bän thùc d©n Ph¸p ë §«ng D¬ng ra khái hµng ngò §ång Minh. Thø nhÊt, chóng ®· b¸n ViÖt Nam cho ph¸t xÝt NhËt ®Ó më thªm c¨n cø ®¸nh §ång Minh. Thø hai, chóng cù tuyÖt liªn minh ®Ó chèng ph¸t xÝt. Thø ba, chóng khñng bè nh÷ng ngêi §ång Minh chèng ph¸t xÝt. Víi nh÷ng b»ng chøng lÞch sö râ rµng, s¸ng tá HCM ®· kÕt téi bän thùc d©n Ph¸p ë §«ng D¬ng ph¶n béi §ång Minh, kh«ng thùc hiÖn nghÜa vô chèng ph¸t xÝt.
HCM cßn kh¼ng ®Þnh thùc d©n Ph¸p kh«ng cã quyÒn quay trë l¹i ViÖt Nam bëi ViÖt Nam ®· kh«ng cßn lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p n÷a: “Sù thËt lµ tõ mïa thu n¨m 1940, níc ta ®· thµnh thuéc ®Þa cña NhËt, chø kh«ng ph¶i thuéc ®Þa cña Ph¸p n÷a”. V× Ph¸p ®· b¸n ViÖt Nam cho NhËt, ViÖt Nam kh«ng cßn lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p. Vµ “Sù thËt lµ d©n ta lÊy l¹i níc ViÖt Nam tõ tay NhËt, chø kh«ng ph¶i tõ tay Ph¸p”. §iÖp tõ “sù thËt lµ” lÆp l¹i nh mét ®iÖp khóc, lµm t¨ng ©m hëng hïng hån, ®anh thÐp, ch¾c ch¾n cho b¶n tuyªn ng«n. V× søc m¹nh cña chÝnh nghÜa bao giê còng lµ søc m¹nh cña sù thËt. §ã lµ mét thµnh c«ng trong nghÖ thuËt lËp luËn chÆt chÏ, thuyÕt phôc ngêi ®äc cña HCM. Thùc d©n Ph¸p kh«ng cã c«ng khai hãa, b¶o hé ViÖt Nam, ViÖt Nam kh«ng cßn lµ thuéc ®Þa cña Ph¸p, Ph¸p kh«ng thÓ vin cí g× ®Ó quay trë l¹i ViÖt Nam. §©y lµ mét lËp luËn hÕt søc chÆt chÏ, kÝn kÏ; mét lÝ lÏ ®anh thÐp, ®Çy søc thuyÕt phôc cña HCM. Qua ®ã, ta cµng c«ng nhËn Tuyªn ng«n ®éc lËp lµ mét ¸ng v¨n chÝnh luËn s¾c s¶o, hïng hån.
Tuy nhiªn ®Ó lµm nªn mét ¸ng v¨n chÝnh luËn mÉu mùc th× chØ cã lËp luËn vµ dÉn chøng th«i lµ cha ®ñ. Trong b¶n tuyªn ng«n, ®Ó v¹ch trÇn téi ¸c d· man, tµn b¹o cña bän thùc d©n , HCM cßn sö dông tõ ng÷ giµu h×nh ¶nh kÕt hîp víi giäng ®iÖu c©u v¨n thay ®æi ®Ó thÓ hiÖn nh÷ng cung bËc c¶m xóc kh¸c nhau. §iÒu ®ã gãp phÇn t¹o søc thuyÕt phôc cho ngêi ®äc th«ng qua nh÷ng c¶m xóc gi¶n dÞ nhÊt, ch©n thËt nhÊt cña Ngêi. §iÒu Êy lµm cho lêi kÕt téi thªm xóc ®éng thÊm thÝa, nghÑn ngµo : “Chóng th¼ng tay chÐm giÕt nh÷ng ngêi yªu níc th¬ng nßi cña ta. Chóng t¾m c¸c cuéc khëi nghÜa cña ta trong nh÷ng bÓ m¸u”, “Chóng bãc lét d©n ta ®Õn tËn x¬ng tñy”,… Dêng nh c¶m xóc tíi ®©y ®· nghÑn l¹i trong c©u v¨n ng¾n, mét ®o¹n v¨n ng¾n. HCM cßn sö dông nh÷ng tõ ®ång nghÜa ®i sãng ®«i víi nhau ®Ó kh¾c s©u h×nh ¶nh ®Êt níc ta sau h¬n 80 n¨m bÞ thùc d©n Ph¸p dµy xÐo : “VÒ kinh tÕ, chóng bãc lét d©n ta ®Õn tËn x¬ng tñy, khiÕn cho d©n ta nghÌo nµn, thiÕu thèn, níc ta x¬ x¸c, tiªu ®iÒu”. ViÖc sö dông tõ ng÷ giµu h×nh ¶nh c¶m xóc cïng cÊu tróc ng÷ ph¸p ®iÖp liªn tiÕp trong 14 c©u v¨n ®· gãp phÇn cho lêi kÓ téi ¸c thùc d©n cña HCM cµng hïng hån, ®anh thÐp h¬n n÷a. Nh÷ng chÝnh s¸ch Êy thùc chÊt ®· vi ph¹m quyÒn con ngêi. Tuyªn ng«n ®éc lËp cßn lµ ¸ng v¨n chÝnh luËn xóc ®éng lßng ngêi ®îc béc lé tõ tÊm lßng yªu níc nång nµn ë HCM. TÊm lßng Êy ®· truyÒn vµo tõng lêi v¨n khi tha thiÕt tù hµo, khi hïng hån ®anh thÐp g©y xóc ®éng m¹nh mÏ ®èi víi ngêi ®äc. Trong ®o¹n v¨n kÓ téi bän thùc d©n Ph¸p giäng v¨n cña HCM chia ra lµm hai gam giäng râ rµng trong tõng vÕ c©u v¨n. VÕ c©u kÓ téi ¸c cña giÆc th× giäng v¨n s«i trµo, ®anh thÐp, phÉn né c¨m thï, vÕ c©u nªu hËu qu¶ cña ngêi d©n ViÖt Nam ph¶i g¸nh chÞu th× nghÑn ngµo, trÇm l¾ng, xãt xa, u uÊt. Nh÷ng ®o¹n v¨n dµi ng¾n x« ®Èy xen kÏ nhau nh nhÞp c¶m xóc lªn xuèng thæn thøc theo ®au th¬ng vµ dån nÐn c¨m hên, khi l¹i s«i trß ®anh thÐp. §o¹n v¨n gîi ta nhí ®Õn b¶n chÐp téi giÆc Minh cña NguyÔn Tr·i xa : “§éc ¸c thay tróc Lam S¬n kh«ng ghi hÕt téi/ D¬ bÈn thay níc §«ng H¶i kh«ng röa hÕt mïi”. Ta còng cã thÓ nãi nh thÕ víi thùc d©n Ph¸p. V× ®©y kh«ng ph¶i lÇn ®Çu tiªn HCM kÕt téi thùc d©n Ph¸p. Cã lÏ ®©y chØ lµ nh÷ng dßng v¨n cuèi cïng cña mét “B¶n ¸n chÕ ®ä thùc d©n Ph¸p” mµ HCM ®· lËp hå s¬ tõ nh÷ng n¨m 20. HCM kh«ng luËn téi mµ kÕt téi trùc tiÕp, tuyªn ¸n thùc d©n Ph¸p tríc d luËn thÕ giíi. Cã c¶m gi¸c HCM nh mét vÞ quan tßa ®ang cÊt cao lêi buéc téi chñ nghÜa thùc d©n, cßn bän thùc d©n Ph¸p hiÖn ra nh bÞ c¸o bÞ v¹ch téi tríc c«ng luËn thÕ giíi.
Tõ nh÷ng lÝ lÏ trªn, HCM trÞnh träng tuyªn bè víi thÕ giíi r»ng : “Níc ViÖt Nam cã quyÒn hëng tù do vµ ®éc lËp, vµ sù thËt ®· thµnh mét níc tù do, ®éc lËp. Toµn thÓ d©n téc ViÖt Nam quyÕt ®em tÊt c¶ tinh thÇn vµ lùc lîng, tÝnh m¹ng vµ cña c¶i ®Ó gi÷ v÷ng quyÒn tuqj do, ®éc lËp Êy. QuyÒn tù do, ®éc lËp Êy phï hîp víi “lÏ ph¶i kh«ng ai chèi c·i ®îc”, lµ kÕt qu¶ ®Êu tranh x¬ng m¸u, bÒn bØ cña biÕt bao con ngêi suèt gÇn 100 n¨m. HCM ®· kh¼ng ®Þnh: “sù thËt ®· thµnh níc tù do, ®éc lËp”. NghÜa lµ, nÒn ®éc lËp kh«ng ph¶i c¸i ta cÇn ph¶i cã, mµ nã ®· lµ sù thËt, ta ®· cã, ®· giµnh ®îc. Tõ nay níc ViÖt Nam ®éc lËp tù do ®· ®îc c¶ thÕ giíi c«ng nhËn. Song do chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cßn rÊt non trÎ ®· ph¶i ®¬ng ®Çu víi bao khã kh¨n chång chÊt, v× thÕ HCM kh«ng thÓ nãi nh NguyÔn tr·i xa:
“X· t¾c tõ ®©y v÷ng bÒn
Giang s¬n tõ ®©y ®æi míi”.
Bëi, kÎ thï trùc tiÕp vµ nguy hiÓm nhÊt ®e däa nÒn ®éc lËp cña d©n téc ta khi Êy lµ bän thùc d©n Ph¸p cßn ®ang ©m munt¸i chiÕm níc ta. §Èy lïi nguy c¬ Êy sÏ ph¶i lµ cuéc chiÕn ®Êu vò trang l©u dµi cña toµn d©n. Theo t tëng HCM cho r»ng : “§éc lËp tù do lµ quyÒn thiªng liªng nhÊt, lµ tµi s¶n quý gi¸ nhÊt mµ mçi d©n téc cÇn giµnh vµ gi÷u lÊy”. Trong phÇn tuyªn ng«n chÝnh thøc nµy, mét lÇn n÷a HCM l¹i sö dông c¸ch lËp luËn hÕt søc chÆt chÏ, s¾c s¶o cña thÓ lo¹i v¨n chÝnh luËn.
B¶n tuyªn ng«n chÝnh thøc khai sinh ra níc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa. Nã nªu cao tinh thÇn, kh¸t väng tù do, h¹nh phóc c¶u d©n téc ViÖt Nam, ®¸nh dÊu trang sö vÎ vang nhÊt trong lÞch sö ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc. Tuyªn ng«n ®éc lËp cßn lµ ¸ng v¨n chÝnh luËn mÉu mùc cña nÒn v¨n häc ViÖt Nam.
File đính kèm:
- Van 12 chi viec in thoi.doc