Đề hi tốt nghiệp trung học phổ thông năm học 2004 - 2005 - Môn Văn

Bé gi¸o dôc vμ ®μo t¹o §Ò chÝnh thøc Kú thi tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng n¨m häc 2004 - 2005 -------------- M«n thi: V¨n Thêi gian lμm bμi: 150 phót, kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò. ThÝ sinh chän mét trong hai ®Ò sau: §Ò I C©u 1 (2 ®iÓm). Tr−íc khi trë thμnh nhμ v¨n, Lç TÊn ®· häc qua nh÷ng nghÒ nμo? V× môc ®Ých g× «ng chuyÓn sang ho¹t ®éng v¨n nghÖ? Nªu tªn ba t¸c phÈm cña Lç TÊn. C©u 2 (8 ®iÓm). Anh, chÞ h·y ph©n tÝch gi¸ trÞ nh©n ®¹o s©u s¾c cña truyÖn ng¾n Vî chång A Phñ (T« Hoμi - V¨n häc 12, tËp mét, NXB Gi¸o dôc, Hμ Néi - 2000). §Ò II C©u 1 (2 ®iÓm). Anh, chÞ h·y nªu tªn, thêi gian s¸ng t¸c vμ néi dung chÝnh c¸c tËp th¬ cña Tè H÷u tõ n¨m 1937 ®Õn 1977. C©u 2 (2 ®iÓm). Tr×nh bμy ng¾n gän ý nghÜa nhan ®Ò truyÖn ng¾n §«i m¾t cña Nam Cao. C©u 3 (6 ®iÓm). Ph©n tÝch vÎ ®Ñp cña h×nh t−îng ng−êi lÝnh trong ®o¹n th¬ sau: "...T©y TiÕn ®oμn binh kh«ng mäc tãc Qu©n xanh mμu l¸ d÷ oai hïm M¾t trõng göi méng qua biªn giíi §ªm m¬ Hμ Néi d¸ng kiÒu th¬m R¶i r¸c biªn c−¬ng må viÔn xø ChiÕn tr−êng ®i ch¼ng tiÕc ®êi xanh ¸o bμo thay chiÕu anh vÒ ®Êt S«ng M· gÇm lªn khóc ®éc hμnh..." (TrÝch T©y TiÕn - Quang Dòng, V¨n häc 12, tËp mét, nxb Gi¸o dôc, Hμ Néi, 2000, tr. 76) ......HÕT....... ThÝ sinh kh«ng ®−îc sö dông tμi liÖu. Gi¸m thÞ kh«ng gi¶i thÝch g× thªm. Hä vμ tªn thÝ sinh: ........................................................................... ...........................Sè b¸o danh:............................................................ Ch÷ ký cña gi¸m thÞ sè 1: ....................................................... Ch÷ ký cña gi¸m thÞ sè 2: .................................................. Bé gi¸o dôc vμ ®μo t¹o §Ò chÝnh thøc Kú thi tèt nghiÖp trung häc phæ th«ng n¨m häc 2004 - 2005 -------------- M«n thi: V¨n Thêi gian lμm bμi: 150 phót, kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò. h−íng dÉn chÊm thi M«n: V¨n B¶n h−íng dÉn chÊm gåm 04 trang. I. H−íng dÉn chung Gi¸m kh¶o cÇn n¾m v÷ng yªu cÇu cña h−íng dÉn chÊm ®Ó ®¸nh gi¸ tæng qu¸t bμi lμm cña häc sinh, tr¸nh ®Õm ý cho ®iÓm mét c¸ch ®¬n thuÇn. Do ®Æc tr−ng cña m«n V¨n vμ tÝnh chÊt cña ®Ò thi, gi¸m kh¶o chñ ®éng, linh ho¹t trong viÖc vËn dông tiªu chuÈn cho ®iÓm. B¶n h−íng dÉn chÊm chØ x¸c ®Þnh yªu cÇu c¬ b¶n, trªn c¬ së ®ã, ng−êi chÊm c©n nh¾c tõng tr−êng hîp cô thÓ ®Ó cho ®iÓm. Nh÷ng bμi viÕt cã c¶m xóc vμ s¸ng t¹o cÇn ®−îc khuyÕn khÝch. NÕu thÝ sinh lμm bμi theo c¸ch riªng nh−ng ®¸p øng ®−îc nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña ®¸p ¸n th× vÉn cho ®ñ ®iÓm nh− h−íng dÉn quy ®Þnh (®èi víi tõng phÇn). ViÖc chi tiÕt ho¸ thang ®iÓm (nÕu cã) so víi thang ®iÓm trong h−íng dÉn chÊm ph¶i b¶o ®¶m kh«ng sai lÖch víi h−íng dÉn chÊm vμ ®−îc thèng nhÊt thùc hiÖn trong Héi ®ång chÊm thi. Sau khi céng ®iÓm toμn bμi míi lμm trßn ®iÓm thi, theo nguyªn t¾c: ®iÓm toμn bμi ®−îc lμm trßn ®Õn 0,5 ®iÓm (lÎ 0,25 lμm trßn thμnh 0,5; lÎ 0,75 lμm trßn thμnh 1 ®iÓm). II. §¸p ¸n vμ thang ®iÓm: §Ò I C©u 1: Häc sinh cã thÓ cã nhiÒu c¸ch tr×nh bμy nh−ng ph¶i nªu ®−îc nh÷ng ý c¬ b¶n sau ®©y: - Tr−íc khi trë thμnh nhμ v¨n, Lç TÊn häc nghÒ hμng h¶i víi m¬ −íc ®−îc më mang tÇm nh×n; häc nghÒ khai kho¸ng víi nguyÖn väng lμm giμu cho Tæ quèc; häc nghÒ y ®Ó ch÷a bÖnh cho d©n nghÌo. - Lç TÊn chuyÓn sang ho¹t ®éng v¨n nghÖ v× môc ®Ých: dïng ngßi bót phanh phui c¸c c¨n bÖnh tinh thÇn cña quèc d©n, l−u ý mäi ng−êi t×m ph−¬ng ch¹y ch÷a, ®−a d©n téc tho¸t khái t×nh tr¹ng u mª, t¨m tèi, n« lÖ. 2 - Nh÷ng t¸c phÈm cña Lç TÊn: Gμo thÐt, Bμng hoμng, ChuyÖn cò viÕt theo lèi míi, Cá d¹i, NÊm må... Häc sinh chØ cÇn nªu chÝnh x¸c 3 t¸c phÈm (hoÆc 3 truyÖn cô thÓ nh− A.Q chÝnh truyÖn, Cè h−¬ng, Thuèc...). Cho 2 ®iÓm khi: tr×nh bμy ®ñ c¸c yªu cÇu nªu trªn, diÔn ®¹t tèt. Cho 1 ®iÓm khi: tr×nh bμy ®−îc kho¶ng mét nöa sè ý, diÔn ®¹t tèt; hoÆc ®ñ ý nh−ng diÔn ®¹t cßn h¹n chÕ. C©u 2: 1. Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng: BiÕt c¸ch lμm bμi v¨n nghÞ luËn kiÓu bμi ph©n tÝch t¸c phÈm v¨n häc. KÕt cÊu chÆt chÏ, bè côc râ rμng, diÔn ®¹t tèt. Kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ vμ ng÷ ph¸p. Ch÷ viÕt cÈn thËn. 2. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: Trªn c¬ së n¾m ch¾c cèt truyÖn, cuéc ®êi, sè phËn c¸c nh©n vËt trong Vî chång A Phñ, häc sinh ph¶i chØ ra vμ ph©n tÝch ®−îc gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña t¸c phÈm víi c¸c néi dung c¬ b¶n sau: - C¶m th«ng víi nçi thèng khæ cña ng−êi d©n miÒn nói T©y B¾c trong x· héi cò, lªn ¸n sù ¸p bøc tμn b¹o cña giai cÊp thèng trÞ mμ ®¹i diÖn lμ cha con thèng lÝ P¸ Tra. - Ca ngîi nh÷ng phÈm chÊt tèt ®Ñp cña MÞ vμ A Phñ, thÊy ®−îc ng−êi n«ng d©n miÒn nói mÆc dï bÞ ®Ì nÐn ¸p bøc nÆng nÒ nh−ng vÉn tiÒm tμng mét søc sèng m·nh liÖt, khao kh¸t t×nh yªu, h¹nh phóc, tù do. - Tin t−ëng vμo søc m¹nh quËt khëi, tinh thÇn ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i phãng cña hä. 3. C¸c møc ®iÓm cô thÓ nh− sau: * §iÓm 8: ®¸p øng tèt c¸c yªu cÇu nªu trªn. V¨n viÕt cã c¶m xóc. Cã thÓ cßn mét vμi sai sãt kh«ng ®¸ng kÓ. * §iÓm 6: hiÓu ®Ò, h−íng khai th¸c hîp lý. §¸p øng ®−îc t−¬ng ®èi tèt c¸c yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. Cã thÓ cßn mét vμi sai sãt nhá. * §iÓm 4: tá ra hiÓu ®Ò bμi, n¾m ®−îc néi dung t¸c phÈm. Tr×nh bμy ®−îc kho¶ng mét nöa sè ý trong phÇn 2 (yªu cÇu vÒ kiÕn thøc). BiÕt c¸ch ph©n tÝch tuy cßn lóng tóng, diÔn ®¹t tho¸t ý nh−ng v¨n viÕt ch−a thËt tr«i ch¶y. * §iÓm 2: ph©n tÝch qu¸ s¬ sμi hoÆc kh«ng g¾n víi yªu cÇu cña ®Ò bμi. V¨n viÕt qu¸ kÐm, m¾c nhiÒu lçi diÔn ®¹t. Ch÷ viÕt cÈu th¶. * §iÓm 0: sai l¹c hoμn toμn vÒ néi dung, ph−¬ng ph¸p. 3 §Ò II C©u 1: Häc sinh ph¶i tr×nh bμy nh÷ng ý c¬ b¶n sau ®©y: - TËp th¬ Tõ Êy (1937 - 1946): lμ niÒm h©n hoan cña mét t©m hån trÎ gÆp ¸nh s¸ng lý t−ëng, t×m thÊy lÏ sèng. - TËp th¬ ViÖt B¾c (1947 - 1954): ph¶n ¸nh cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña d©n téc, ph¸t hiÖn vÎ ®Ñp cña nh©n d©n, thÓ hiÖn nh÷ng t×nh c¶m lín cña con ng−êi ViÖt Nam mμ bao trïm lμ lßng yªu n−íc. - TËp th¬ Giã léng (1955 - 1961): ngîi ca cuéc sèng míi, con ng−êi míi, ngîi ca §¶ng, B¸c Hå; cæ vò cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt n−íc nhμ; kh¼ng ®Þnh t×nh c¶m quèc tÕ v« s¶n... - TËp th¬ Ra trËn (1962 - 1971), M¸u vμ hoa (1972 - 1977): lμ khóc ca ra trËn; lμ lêi ngîi ca chñ nghÜa anh hïng c¸ch m¹ng ViÖt Nam. Cho 2 ®iÓm khi tr×nh bμy ®ñ c¸c ý trªn, diÔn ®¹t râ rμng, m¹ch l¹c. Cho 1 ®iÓm khi tr×nh bμy ®−îc kho¶ng mét nöa sè ý, diÔn ®¹t tèt; hoÆc ®ñ ý nh−ng diÔn ®¹t cßn h¹n chÕ. C©u 2: Häc sinh ph¶i tr×nh bμy nh÷ng ý c¬ b¶n sau ®©y: - ViÖc thay ®æi nhan ®Ò : theo lêi kÓ cña Nam Cao trong NhËt kÝ ë rõng, lóc ®Çu t¸c phÈm cã tªn lμ Tiªn s− th»ng Tμo Th¸o, nh−ng sau ®ã nhμ v¨n ®æi l¹i lμ §«i m¾t. V× «ng thÊy vÊn ®Ò quan träng h¬n hÕt lóc bÊy giê lμ c¸ch nh×n ®êi, nh×n ng−êi cña v¨n nghÖ sÜ kh¸ng chiÕn. Tiªn s− th»ng Tμo Th¸o ch−a thÓ hiÖn ®−îc ý ®å nghÖ thuËt nμy. - ý nghÜa cña nhan ®Ò §«i m¾t: tõ sù ®èi lËp hai c¸ch nh×n cña v¨n sÜ Hoμng vμ v¨n sÜ §é ®èi víi ng−êi n«ng d©n vμ cuéc kh¸ng chiÕn, Nam Cao ®Æt ra vÊn ®Ò cã ý nghÜa thêi sù lμ ng−êi nghÖ sÜ c¸ch m¹ng cÇn thiÕt ph¶i cã mét nhËn thøc ®óng ®¾n, mét quan ®iÓm, lËp tr−êng míi ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña nÒn v¨n nghÖ míi. Cho 2 ®iÓm khi tr×nh bμy ®ñ c¸c ý trªn, diÔn ®¹t râ rμng, m¹ch l¹c. Cho 1 ®iÓm khi tr×nh bμy ®−îc kho¶ng mét nöa sè ý, diÔn ®¹t tèt; hoÆc ®ñ ý nh−ng diÔn ®¹t cßn h¹n chÕ. 4 C©u 3: 1. Yªu cÇu vÒ kü n¨ng: BiÕt c¸ch lμm bμi v¨n nghÞ luËn ph©n tÝch h×nh t−îng nghÖ thuËt trong mét ®o¹n th¬ tr÷ t×nh. KÕt cÊu chÆt chÏ, bè côc râ rμng, diÔn ®¹t tèt. Kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ vμ ng÷ ph¸p. Ch÷ viÕt cÈn thËn. 2. Yªu cÇu vÒ kiÕn thøc: Trªn c¬ së nh÷ng hiÓu biÕt vÒ bμi th¬ T©y TiÕn cña Quang Dòng, häc sinh biÕt ph¸t hiÖn, ph©n tÝch nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt ®Ó lμm næi bËt h×nh t−îng ng−êi lÝnh T©y TiÕn trong ®o¹n th¬. a) VÒ nghÖ thuËt: - Sù kÕt hîp hμi hoμ gi÷a hai bót ph¸p hiÖn thùc vμ l·ng m¹n; h×nh ¶nh gîi c¶m, g©y Ên t−îng s©u s¾c. - Sö dông nhiÒu tõ H¸n ViÖt; giäng th¬ g©n guèc, ch¾c khoÎ, giμu nh¹c tÝnh; ng«n ng÷ t¹o h×nh ®éc ®¸o... b) VÒ néi dung: §o¹n th¬ kh¾c ho¹ h×nh ¶nh nh÷ng ng−êi lÝnh T©y TiÕn víi vÎ ®Ñp hμo hïng, hμo hoa vμ bi tr¸ng. - KhÝ ph¸ch oai phong, lÉm liÖt, søc m¹nh phi th−êng bªn trong h×nh hμi tiÒu tuþ. - T©m hån trÎ trung, hμo hoa, l·ng m¹n. - Tinh thÇn x¶ th©n v× lÝ t−ëng, sù hi sinh cao c¶ ®−îc Tæ quèc ng−ìng väng. 3. C¸c møc ®iÓm cô thÓ nh− sau: * §iÓm 6 : ®¸p øng tèt c¸c yªu cÇu nªu trªn. V¨n viÕt cã c¶m xóc. Cã thÓ cßn mét vμi sai sãt kh«ng ®¸ng kÓ. * §iÓm 4: hiÓu ®Ò, h−íng khai th¸c hîp lÝ. §¸p øng t−¬ng ®èi tèt c¸c yªu cÇu vÒ kiÕn thøc. Cã thÓ cßn mét vμi sai sãt nhá. * §iÓm 2: ph©n tÝch ®o¹n th¬ qu¸ s¬ sμi hoÆc cßn chung chung. V¨n viÕt qu¸ kÐm, m¾c nhiÒu lçi diÔn ®¹t. Ch÷ viÕt cÈu th¶. * §iÓm 0: sai l¹c hoμn toμn vÒ néi dung, ph−¬ng ph¸p. .......HÕT.......