Đề ôn tập - Môn Ngữ văn lớp 6

®Ò «n tËp - M«n: Ng÷ v¨n líp 6 I/Trắc nghiệm: Đọc kĩ đoạn văn và các câu hỏi dưới đây, sau đó chän câu trả lời đúng nhất i: “… Tôi dậy từ canh tư. Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu sư, ra thấu mũi đảo. Và ngồi rình mặt trời lên. Điều tôi dự đoán, thật là không sai. Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như một tấm kính lau hết mây hết bụi. Mặt trời nhú dần lên, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng hào thăm thẳm và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiễn ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông…” 1. Đoạn văn trên được viết theo phương thức biểu đạt nào ? A. Biểu cảm B.Tự sự C. Miêu tả D. Nghị luận 2. Đoạn văn trên trình bày theo thứ tự nào? A. Theo kết quả trước, nguyên nhân sau C. Theo vị trí từ xa đến gần B. Theo thứ tự không gian, thời gian D. Không theo thứ tự nào 3. Biện pháp nghệ thuật được sử dụng nhiều nhất trong đoạn văn trên là? A. So sánh B. Hoán dụ C. Ẩn dụ D. Điệp từ 4. Từ nào không phải là từ thuần việt trong các từ sau? A. Tròn trĩnh B. Bình minh C. Thiên nhiên D. Trường thọ 5. Xác định nội dung chính trong đoạn văn trên? A. Cảnh thiên nhiên Cô Tô sau cơn bão C. Cảnh sinh hoạt của người dân Cô Tô B. Cảnh mặt trời mọc ở đồng bằng D.Cảnh mặt trời mọc trên biển đảo Cô Tô 6. Thành phần vị ngữ của câu: “Sau trận bão, chân trời, ngấn bể sạch như một tấm kính lau hết mây hết bụi” có cấu tạo như thế nào? A. Cụm danh từ B. Cụm động từ C. Cụm tính từ D. Danh từ 7. Nhận định nào sau đây nói đúng về thể loại ký? A.Ký chủ yếu sử dụng phương thức miêu tả, tự sự, nhưng cũng có thể có biểu cảm, thuyết minh và nghị luận. B.Ký thường có các yếu tố: Nhân vật, cốt truyện, lời kể. C. Câu chuyện, các sự kiện và nhân vật trong truyện do tác giả tưởng tượng, sáng tạo ra, không có thực. D.Ký chỉ sử dụng phương thức miêu tả và tự sự 8. Văn bản Cô Tô được viết trong hoàn cảnh nào? A. Được nghe người bạn kể và ghi chép lại B. Một lần tác giả ra thăm 17 hòn đảo xanh ở vịnh Bắc Bộ. C.Tác giả ngồi trên biển và tưởng tượng về Cô Tô. D. Tác giả nhìn thấy hình ảnh Cô Tô qua ti vi và ghi chép lại bằng trí tưởng tượng. 9. Đoạn văn trên ngoài miêu tả cảnh còn thể hiện điểu gì? A. Còn thể hiện tình cảm yêu mến của tác giả dành cho Cô Tô. B. Thể hiện sức sống mãnh liệt của người dân chài lưới. C. Thể hiện sự yêu mến của nhân dân Cô Tô đối với quê hương mình. D. Tất cả các ý trên đều đúng. 10. Đoạn văn trên có mấy câu đơn? A. 7 B. 8 C. 9 D. 10 Tù luËn : C©u 1:T×m vµ ph©n tÝch t¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ trong c¸c c©u : a, Nh÷ng chßm cæ thô d¸ng m·nh liÖt ®øng trÇm ng©m lÆng nh×n xuèng n­íc b, Làng xóm ta xưa kia lam lũ quanh năm mà vẫn quanh năm đói rách. Làng xóm ta ngày nay bốn mùa nhộn nhịp cảnh làm ăn tập thể. (Hồ Chí Minh c, Mồ hôi mà đổ xuống đồng Lúa mọc trùng trùng sáng cả đồi nương d, Vì mây cho núi lên trời Vì chưng gió thổi hoa cười với trăng C©u 2: Dựa vào bài thơ Lượm, hãy viết bài văn miêu tả và kể lại chuyến đi liên lạc lần cuối cùng và sự hi sinh của Lượm. ¤N TËP V¨n 8 I. §Ò bµi: 1. Bµi tËp 1: Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i chän c©u tr¶ lêi ®óng C©u 1: Tõ nµo trong c©u th¬ sau thÓ hiÖn râ nhÊt sù c¨m hên cña Chóa s¬n l©m trong bµi th¬ "Nhí rõng" cña ThÕ L÷ ? “GËm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t” A. Tõ còi s¾t. B. Tõ c¨m hên, C. Tõ khèi. D. Tõ gËm. C©u 2: BiÖn ph¸p ®èi cã t¸c dông g× cho hai c©u th¬ cuèi trong bµi “Ng¾m tr¨ng” cña Hå ChÝ Minh. A.T¹o ©m h­ëng vang väng. B. Gîi ra sù tr¸i ng­îc gi÷a ng­êi vµ tr¨ng. C.T¹o sù c©n xøng, hµi hoµ, ®¨ng ®èi vÒ h×nh thøc; gîi ra sù giao hoµ ®Æc biÖt gi­a ng­êi vµ tr¨ng. D.T¹o nªn mµu s¾c hiÖn ®¹i cho hai c©u th¬. C©u 3: C©u nµo trong c¸c c©u sau lµ c©u cÇu khiÕn: A. L·o kh«ng hiÓu t«i. B. T«i buån l¾m C. ThÕ nã cho b¾t µ ? D. Anh ®i ®i! C©u 4: Bµi v¨n “ChiÕu dêi ®«” cña Lý C«ng UÈn ®­îc viÕt b»ng thÓ lo¹i: A C¸o; B. HÞch; C. V¨n tÕ; D. ChiÕu. C©u 5: C©u trÇn thuËt sau ®©y dïng ®Ó lµm g× ? “MÆt l·o ®ét nhiªn co róm l¹i”. KÓ B. Béc lé c¶m xóc C. Miªu t¶ D. §Ò nghÞ. C©u 6:YÕu tè nµo sau ®©y cã thÓ ®­îc ®­a vµo trong v¨n b¶n nghÞ luËn ? A. T×nh c¶m, c¶m xóc, th¸i ®é. B. NiÒm h¹nh phóc. C. Nçi ®au buån. D. Sù tr©n träng. 2. Bµi tËp 2: ChuyÓn c¸c c©u kh¼ng ®Þnh sau thµnh c©u phñ ®Þnh vµ gi÷ nguyªn ý c©u kh¼ng ®Þnh. a. T«i ®i ch¬i. b. Nam häc b×nh th­êng. c. Lan ®ang ë bªn trong. d. C« Êy h¸t hay. 3. Bµi tËp 3: Nèi mét ý cét A víi mét ý cét B ®Ó cã nhËn ®Þnh ®óng vÒ t¸c gi¶ vµ thÓ lo¹i trong c¸c thÓ lo¹i v¨n häc cæ: A B 1. HÞch, 2. C¸o, 3. ChiÕu, 4. TÊu sí. a. TriÒu thÇn tr×nh lªn nhµ vua. b. Vua dïng ban bè mÖnh lÖnh. c. Vua chóa hay thñ lÜnh viÕt ra ®Ó c«ng bè mét kÕt qu¶ hay mét sù nghiÖp cho mäi ng­êi biÕt. d.Do vua chóa, thñ lÜnh viÕt kªu gäi mäi ng­êi chèng thï trong,giÆc ngoµi. 4. Bµi tËp 4: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ "Khi con tu hó" cña Tè H÷u. II. §¸p ¸n 1. Bµi tËp 1: 1D , 2C, 3D, 4D, 5C, 6A 2.Bµi tËp 2: ChuyÓn nh­ sau: 1. T«i kh«ng ph¶i kh«ng ®i ch¬i. 2. Nam häc kh«ng giái còng kh«ng dèt. 3. Lan kh«ng ë bªn ngoµi. 4. C« Êy h¸t kh«ng ph¶i kh«ng hay. 3. Bµi tËp 3: 1d , 2c, 3b, 4a 4. Bµi tËp 4 .T×m hiÓu ®Ò - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy. a. Më bµi - Tè H÷u ®­îc coi lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. Bµi th¬ Khi con tu hó ®­îc viÕt trong nhµ lao Thõa Phñ(HuÕ) khi t¸c gi¶ ®­¬ng ho¹t ®éng c¸ch m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, h­íng tíi cuéc sèng bªn ngoµi b. Th©n bµi - C¶nh mïa hÌ ®­îc t¸c gi¶ gîi ra b»ng ©m thanh cña tiÕng tu hó - tiÕng chim ®Æc tr­ng b¸o hiÖu hÌ vÒ - TiÕng chim tu hó ®· thøc dËy trong t©m hån ng­êi chiÕn sÜ trÎ trong tï mét khung c¶nh mïa hÌ ®Ñp víi tiÕng ve kªu r©m ran trong v­ên c©y, lóa chiªm chÝn vµng trªn c¸nh ®ång, bÇu trêi cao réng víi c¸nh diÒu chao l­în, …§©y lµ mïa hÌ rén r· ©m thanh, rùc rì mµu s¾c vµ h­¬ng vÞ ngät ngµo, bÇu trêi kho¸ng ®¹t tù do…Cuéc sèng thanh b×nh ®ang sinh s«i, n¶y në, ngät ngµo trµn trÒ nhùa sèng ®ang s«i ®éng trong t©m hån ng­êi tï. Nh­ng tÊt c¶ ®Òu trong t©m t­ëng. - Nhµ th¬ ®· ®ãn nhËn mïa hÌ b»ng thÝnh gi¸c, b»ng t©m t­ëng, b»ng søc m¹nh cña t©m hån nång nhiÖt víi t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghe…lßng”.ChÝnh v× thÕ nhµ th¬ ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong tï cã t©m tr¹ng ngét ng¹t: Mµ ch©n …uÊt th«i. NhÞp th¬ 6/2; 3/3, ®éng tõ m¹nh (®¹p tan phßng, chÕt uÊt), sö dông nhiÒu th¸n tõ («i, th«i, lµm sao) ta c¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng ngét ng¹t uÊt øc cao ®é, khao kh¸t tho¸t c¶nh tï ngôc trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi. - Më ®Çu vµ kÕt thóc bµi th¬ ®Òu cã tiÕng chim tu hó. TiÕng chim tu hó ë ®Çu bµi lµ tiÕng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ë cuèi bµi l¹i khiÕn cho ng­êi chiÕn sÜ ®ang bÞ giam c¶m thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do. * TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sù sèng ®Çy quyÕn rò, th«i thóc giôc gi· muèn ng­êi tï v­ît ngôc ra ngoµi víi c/s tù do. c. KÕt bµi: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy ¤N tËp v¨n 8 ( tiÕp) . Bµi tËp 1: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “Tøc c¶nh P¸c Bã” cña HCM? 1*.T×m hiÓu ®Ò - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ng­êi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn l­ît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng c©u th¬. 2. Dµn ý a. Më bµi - HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn - Nam §µn - NghÖ An, lµ nhµ l·nh tô vÜ ®¹i, nhµ th¬ lín, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra ®êi trong thêi gian B¸c sèng vµ lµm viÖc t¹i hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã. b. Th©n bµi - C©u th¬ 1 sö dông phÐp ®èi vÒ kh«ng gian vµ ®èi vÒ thêi gian, ng¾t nhÞp 4/3 sãng ®«i t¹o c¶m gi¸c nhÞp nhµng gióp ta hiÓu vÒ cuéc sèng cña B¸c. §ã lµ cuéc sèng hµi hoµ th­ th¸i, ung dung hoµ ®iÖu víi nhÞp sèng cña nói rõng. - C©u th¬ 2 nãi vÒ chuyÖn ¨n cña B¸c ë P¸c Bã. Thøc ¨n chñ yÕu lµ ch¸o bÑ, rau m¨ng. §©y lµ nh÷ng thøc ¨n cã s½n hµng ngµy trong b÷a ¨n cña B¸c. Giäng ®iÖu ®ïa vui: l­¬ng thùc, thùc phÈm ë ®©y ®Çy ®ñ vµ d­ thõa. B÷a ¨n cña B¸c thËt ®¹m b¹c gi¶n dÞ mµ chan chøa t×nh c¶m ®ã lµ toµn lµ s¶n vËt cña thiªn nhiªn ban tÆng cho con ng­êi. §ã còng lµ niÒm vui cña ng­êi chiÕn sÜ CM lu«n g¾n bã víi cuéc sèng cña thiªn nhiªn - C©u th¬ 3 nãi vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña B¸c. B¸c lµm viÖc bªn bµn ®¸ ch«ng chªnh rÊt gi¶n dÞ, ®¬n s¬. H×nh t­îng ng­êi chiÕn sÜ ®­îc kh¾c ho¹ thËt næi bËt võa ch©n thùc võa sinh ®éng l¹i võa nh­ cã mét tÇm vãc lín lao, mét t­ thÕ uy nghi, lång léng, gièng nh­ mét bøc t­îng ®µi vÒ vÞ l·nh tô CM. HCM ®ang dÞch sö §¶ngCéng s¶n Liªn X« lµm tµi liÖu huÊn luyÖn c¸n bé ®ång thêi chÝnh lµ xoay chuyÓn lÞch sö VN. - C©u th¬ thø 3 lµ suy nghÜ cña B¸c vÒ cuéc ®êi c¸ch m¹ng. §ã lµ cuéc sèng gian khæ nh­ng lµ niÒm vui gi÷a chèn nói rõng - cuéc ®êi “ sang” - sang träng giµu cã. §ã lµ TT, cuéc ®êi lµm CM lÊy lý t­ëng cøu n­íc lµm lÏ sèng kh«ng hÒ bÞ gian khæ khuÊt phôc. Cuéc ®êi CM cña B¸c thËt gian khæ nh­ng B¸c thÊy ®ã lµ niÒm vui cña ng­êi chiÕn sÜ CM gi÷a chèn l©m tuyÒn. B¸c lµ ng­êi CM sèng l¹c quan tù tin yªu ®êi. c. KÕt bµi - lµ bµi th¬ tø tuyÖt b×nh dÞ pha lÉn giäng ®ïa vui Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ng­êi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín. 3. ViÕt bµi 2. Bµi tËp 2 Ph©n tÝch bµi th¬ Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng cña HCM ®Ó thÊy phong th¸i ung dung, tinh thÇn l¹c quan cña ng­êi chiÕn sÜ cm? *.T×m hiÓu ®Ò - ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc - Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thÊy t/y thiªn nhiªn ®Õn say mª vµ phong th¸i ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ t¨m tèi. §i ®­êng mang ý nghÜa t­ t­ëng s©u s¾c, tõ viÖc ®i ®­êng nói ®· gîi ra mét ch©n lÝ ®­êng ®êi : v­ît qua gian lao chång chÊt sÏ tíi th¾ng lîi vÎ vang. - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn l­ît ph©n tÝch bµi th¬ 2. Dµn ý a. Më bµi - Tõ th¸ng 8- 1942 ®Õn th¸ng 9-1943, B¸c Hå bÞ chÝnh quyÒn TGT b¾t giam trong c¸c nhµ lao tØnh Qu¶ng T©y. Trong bãng tèi cña lao tï, Ng­êi ®· viÕt ra nh÷ng dßng ¸nh s¸ng. §ã lµ nh÷ng dßng th¬ trong NhËt kÝ trong tï. Ng¾m tr¨ng, §i ®­êng lµ hai bµi th¬ tiªu biÓu cña tËp th¬ cho thÊy phong th¸i ung dung, tinh thÇn l¹c quan cña ng­êi chiÕn sÜ cm. b. Th©n bµi * Ng¾m tr¨ng - BH ng¾m tr¨ng trong mét hoµn c¶nh hÕt søc ®Æc biÖt: trong tï ngôc. BËc tao nh©n mÆc kh¸ch th­ëng thøc tr¨ng ®ang trong c¶nh tï ngôc bÞ ®µy ®o¹ v« cïng cùc khæ. Kh«ng v­íng bËn víi vËt chÊt tÇm th­êng mµ vÉn hoµ lßng m×nh ®Ó ng¾m tr¨ng. - C©u th¬ thø 2 Võa ®Ó hái võa ®Ó béc lé c¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc c¶nh ®ªm tr¨ng ®Ñp. cã c¸i xèn xang bèi rèi rÊt nghÖ sÜ cña HCM tr­íc c¶nh ®ªm tr¨ng qu¸ ®Ñp. Chøng tá Ng­êi yªu thiªn nhiªn mét c¸ch say ®¾m nªn ®· rung ®éng tr­íc c¶nh ®ªm tr¨ng ®Ñp dï lµ trong tï ngôc.- C¶m xóc xao xuyÕn cña nhµ th¬, kh«ng cÇm ®­îc lßng tr­íc c¶nh tr¨ng ®Ñp. - BÊt chÊp mäi khã kh¨n thiÕu thèn Ng­êi ®· th¶ t©m hån m×nh ra ngoµi cöa s¾t cña nhµ tï ®Ó t×m ®Õn ng¾m tr¨ng tøc lµ ®Ó giao hoµ víi thiªn nhiªn. - VÇng tr¨ng còng v­ît ra qua song cöa s¾t cña nhµ tï ®Ó ®Õn víi nhµ th¬. C¶ Ng­êi vµ tr¨ng chñ ®éng t×m ®Õn nhau giao hoµ víi nhau. Ng­êi chñ ®éng ®Õn víi tr¨ng, tr¨ng chñ ®éng t×m ®Õn víi Ng­êi D­êng nh­ hä ®· trë thµnh tri ©m tri kØ víi nhau. => B¸c rÊt yªu thiªn nhiªn vµ g¾n bã víi thiªn nhiªn. * §i ®­êng - Giäng suy ngÉm, nhÞp 4/3.Võa ®i hÕt nói nµy l¹i ®Õn mét líp nói kh¸c cø thÕ khã kh¨n chång chÊt khã kh¨n, gian lao liªn tiÕp gian lao.khã kh¨n gian khæ d­êng nh­ lµ bÊt tËn. - C©u th¬ më ra ý nghÜa chñ ®¹o cña bµi th¬ ®ã lµ nçi gian lao cña ng­êi ®i ®­êng. §ã lµ suy ngÉm thÊm thÝa rót ra tõ bao cuéc ®i ®­êng ®Çy khæ ¶i cña nhµ th¬. - giäng ®iÖu khÈn tr­¬ng thanh tho¸t h¬n, mäi gian lao ®· kÕt thóc, lïi vÒ phÝa sau, ng­êi ®i ®­êng lªn ®Õn ®Ønh cao chãt vãt lµ lóc gian lao nhÊt nh­ng ®ång thêi còng lµ lóc mäi khã kh¨n võa kÕt thóc, ng­êi ®i ®­êng ®· ®øng trªn cao ®iÓm tét cïng. - C¶ mét chÆng ®­êng gian lao ®· kÕt thóc, h/a nh©n vËt tr÷ t×nh kh«ng cßn lµ ng­êi ®i ®­êng nói v« cïng cùc khæ tr­íc m¾t sau l­ng ®Òu lµ nói non, mµ ®· trë thµnh ng­êi kh¸ch du lÞch ®· ®i ®Õn ®­îc vÞ trÝ cao nhÊt ®Ó tha hå th­ëng ngo¹n phonh c¶nh nói non hïng vÜ bao la tr¶i ra tr­íc m¾t. - C©u th¬ diÔn t¶ sù vui s­íng ®Æc biÖt bÊt ngê ®ã lµ h¹nh phóc v« cïng lín lao cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng hoµn toµn th¾ng lîi qua bao gian khæ hi sinh. C©u th¬ thÊp tho¸ng hiÖn ra h/a con ng­êi ®øng trªn ®Ønh cao th¾ng lîi víi t­ thÕ lµm chñ thiªn nhiªn. c. KÕt bµi - lµ bµi th¬ tø tuyÖt gi¶n dÞ mµ hµm sóc Ng¾m tr¨ng cho thÊy t/y thiªn nhiªn ®Õn say mª vµ phong th¸i ung dung cña BH ngay c¶ trong c¶nh ngôc tï khæ t¨m tèi. §i ®­êng mang ý nghÜa t­ t­ëng s©u s¾c, tõ viÖc ®i ®­êng nói ®· gîi ra mét ch©n lÝ ®­êng ®êi : v­ît qua gian lao chång chÊt sÏ tíi th¾ng lîi vÎ vang. 3. ViÕt bµi