Đề tài Giúp học sinh lớp 1 vẽ hình tự tin, thuận mắt trong bài vẽ tranh

Giúp học sinh lớp 1 ve hình tự tin, thuận mắt trong bài vẽ tranh đề tài A- Phần mở đầu:      1. Lý  do  chọn  đề  tài         Với  sự  phát  triển  ngày càng đi lên  của  thế  giới  nói chung và Việt Nam nói riêng, việc  đưa môn Mĩ thuật trở thành một trong 9 môn học bắt buộc trong nhà  trường  tiểu  học  là  quan  trọng  và  cần  thiết.  Giáo  dục thẩm mĩ cho học  sinh, nhất  là  những  năm  đầu  đi  học,  từng  bước  giúp  trẻ  hoà  nhập thế với giới  xung  quanh; trẻ biết  suy xét  và mong  muốn  làm  theo  cái   đẹp - chính  là  giúp  trẻ  tự  hoàn  thiện   mình,  trở  thành   người  công   dân   có  ích  cho  xã  hội.          Là  người  giáo  viên  dạy  mĩ  thuật,  tôi  luôn  mong  ước  với  kiến  thức của  mình  có  thể  giúp  trẻ  em,  nhất  là  trẻ  em  mới  vào  lớp  1  nhìn  nhận và  thể  hiện  cái  đẹp  thông  qua  các  bài  vẽ  tranh  đề  tài  một  cách  tự  tin.    2 .Mục  đích  của  đề  tài   -   Nhằm  phát  huy  cách  vẽ  hồn  nhiên,  ngây  thơ  của  trẻ  từ   mẫu  giáo.         - Giúp  trẻ  bộc  lộ  sự  phát  triển  trí  tuệ,  cảm  quan  đối  với  thế  giới  xung quanh  một  cách  tự  nhiên,  “rất  trẻ  thơ”  qua  các  bài  vẽ  tranh  đề  tài.         - Giúp  trẻ  lớp  1  ngày  càng  yêu  thích  môn  Mĩ  thuật -  làm  nền  tảng cho việc  giáo  dục  thẩm  mĩ  cho  học  sinh  khi  học  ở  các  lớp  trên  trong bậc tiểu  học.          Cụ  thể  hơn  là  giúp  trẻ  lớp 1 điều  chỉnh  nét  vẽ thật  tự nhiên, cách sắp  xếp  hình  vẽ (  bố  cục ) trong  khuôn  khổ  giấy  vẽ  cho  phù  hợp.         - Tôi  đã  chọn  đề  tài  này  với  mong  muốn  giúp  trẻ  lớp  1  càng  ngày vẽ càng  tự  tin  hơn,  đạt  hiệu  quả  - phù  hợp  mục  tiêu  giáo  dục  của  môn Mĩ thuật.  Giúp  trẻ  có  sân  chơi  lí  thú,  bổ  ích,  phần  nào  có  cái  nhìn  tổng thể  đối  với  sự  vật,  hình  ảnh   quen  thuộc  xung  quanh.  Đây  cũng  là một yếu  tố  giúp  trẻ  học  các  môn  khác  tốt  hơn.      B . Nội  dung   1 . Những  vấn  đề  tổng  quát  chung .      - Chương  trình  giáo  dục  mĩ  thuật  ở   bậc  tiểu  học  mục  đích  không phải là  đào  tạo  học  sinh  trở  thành  hoạ  sĩ, mà  với  tiêu  chí  giúp  trẻ  làm quen với  môn  mĩ  thuật - cụ  thể  là  với  ngôn  ngữ  của  mĩ  thuật  ( đường  nét , hình  mảng,  bố  cục, mầu  sắc ).  Do  đó  giáo  viên  dạy  mĩ  thuật  tiểu  học, nhất  là  giáo viên  dạy  học  sinh  lớp  1  càng  phải  quan  tâm  đến  việc  giáo dục thẩm  mĩ  ở  trẻ  hơn -  hướng  cho  trẻ  vẽ  đẹp  song  phải  thật  tự  nhiên; tạo  cho  trẻ  kĩ  năng  vẽ  hình  phù  hợp  khổ  giấy,  nét  vẽ  khoáng  đạt,  thể hiện  đuợc  nội  dung  đề  tài  định  vẽ .  2. Những  cơ  sở  lí  luận .     - Tôi  nghiên  cứu  đề  tài  này  luôn  chú  trọng  đến  đặc  điểm  tâm  sinh  lí lứa  tuổi  tiểu  học   mà  các  nhà  tâm  lí  học đã  đúc  kết  với  mong muốn phần  nào  giúp   trẻ  lớp  1  điều  chỉnh  cách  vẽ  hình  cho  thật  đẹp,  phù  hợp  mục  tiêu  giáo  dục  của  môn  mĩ  thuật .    - Dựa vào các kiến thức đã học ở trường chuyên nghiệp, lớp bồi dưỡng cán bộ giáo viên cốt cán các tỉnh thành về việc đổi mới nội dung chương trình và sách giáo khoa phổ thông ở môn Mĩ thuật, tôi  thấy mình có nhiệm vụ phải  truyền  thụ  lại  phần  nào  cho  học  sinh, nhất  là học  sinh lớp 1 cách vẽ  hình, làm  bố  cục  tranh  một  cách  Mĩ  thuật :                       + Nét  vẽ  khoáng  đạt, tự  tin, rất  trẻ  thơ .                      + Hình  vẽ   được  sắp  xếp  phù  hợp  tờ  giấy .   Mục  đích  làm  trẻ  yêu  thích  môn  Mĩ  thuật,  hào  hứng  khi  được  học  môn  Mĩ   thuật.   Cơ  sở  thực  tiễn      - Hiện  nay   học   sinh  ở  Mẫu  giáo    đã  được   làm  quen  với  môn  Mĩ  thuật   song  do  cách  tư  duy  tưởng  tượng  của trẻ  vẫn  còn  tản  mạn, ít có tổ  chức, hình  ảnh  của tưởng tượng  còn đơn giản  hay  thay  đổi, chưa  bền vững, chỉ  một  số ít  học sinh  vào lớp 1 có  ý thức  sắp  xếp  bố  cục  trong  tờ  giấy, còn đa số  học sinh  lớp 1 bỡ ngỡ chưa  làm  quen  được  với cách học của  bậc  tiểu  học - các em  vẽ hình  bằng chì, hình vẽ nhỏ, hay tẩy xoá không  tự tin khi vẽ hình, tạo bố cục trống trải không  đẹp mắt dẫn đến khó  tô màu, khó  biểu đạt  nội dung  đề tài .      - Quan niệm  từ trước, cứ  vẽ  hình là cô giáo  tiểu học cho dùng bút chì; nhiều  em vẽ rất đẹp  ở mẫu giáo, lên lớp 1 lại   lúng túng  không  tìm được cách  thể  hiện  bài  vẽ  thoải mái  dẫn đến  nhiều bài vẽ hình vẽ đẹp song lại quá   bé  không  phù  hợp  tờ  giấy  hoặc  tâm  lí  sợ  vẽ  không  đúng  với thực tế.          Ví dụ :  trẻ  khi  vẽ  con  chó, chúng  muốn là  phải  thật  giống, nếu vẽ sai sợ  cô giáo  chê, hoặc khi  vẽ người : Trẻ vẽ  người có  chân tay dài hơn  thật, khi  bị bạn  chê vội  tẩy xoá  ngay.         Vậy để giúp học sinh, nhất  là  học  sinh lớp 1 ngay từ  ngày  đầu cấp  học đã có  thiện cảm  với  môn Mĩ  thuật, luôn  muốn được vẽ - được hoạt  động phù hợp  sinh lí  trẻ - tôi muốn  đưa  ra một cách làm  mà theo tôi là đạt hiệu quả, giúp  trẻ  vẽ hình  tự  tin, thoải mái, sắp xếp hình  hợp khuôn khổ giấy vẽ.  Những nội dung nghiên cứu .  1 .Tâm lí trẻ 6 tuổi . * Theo các nhà tâm  lí học, ở lứa tuổi tiểu học, sự tri giác của các em có các đặc điểm sau :         Tri giác : tri giác của các em mang tính đại thể, ít đi sâu vào chi tiết, tri giác những gì gây ấn tượng mạnh đối với các em hoặc các em tri giác những gì mình thích.         Tình cảm có ảnh hưởng đến độ nhanh, độ bền trong trí nhớ của các em. Các em có thể nhớ rất nhanh và làm những gì mình thích .             Do đó, khi dạy vẽ học sinh lớp 1, ta lợi dụng đặc điểm tâm lí trên để hướng trẻ vẽ tranh đề tài với cách nhìn của mình. Trong mỗi tiết học vẽ, ta tạo ra sự hứng thú cho trẻ đối với những đề tài định vẽ; không khí lớp học thoải mái, nhẹ nhàng; đưa ra đồ dùng trực quan hợp lí, ấn tượng, bám sát chủ đề tranh định vẽ; các mẫu tranh vẽ là tranh của thiếu nhi, nhất là của chính học sinh lớp 1 - làm học sinh dễ hiểu dễ tri giác hơn  .          Ví dụ :  Trong bài “ Vẽ con vật mà em thích”  các em rất thích vẽ con trâu; giáo viên mô tả lại con trâu một cách say sưa lôi cuốn, cho các em xem tranh các bạn vẽ con trâu đang hoạt động ( ăn cỏ, nằm nghỉ, đang cày ruộng...) và nêu bằng lời cách vẽ con trâu:  Đầu hình quả đu đủ, mình trâu hình quả trứng to hơn nhiều so với đầu, 2 sừng cong nhọn, 4 chân trâu đi  guốc ...  * Việc tìm hiểu những đặc điểm tâm lí nói trên rất có lợi cho việc dạy trẻ lớp 1 vẽ những sự vật hiện tượng quanh ta một cách tổng quát, song hồn nhiên theo cảm quan của các em.       - Tư duy: ở học sinh lớp một, tính trực quan cụ thể vẫn còn chiếm ưu thế ( sẽ chuyển  dần sang tính trừu tượng, khái quát  ở lớp cuối cấp) .           Cho nên đồ dùng trực quan đưa ra phải đẹp, cô đọng, phong phú về thể loại  ( tranh vẽ, băng hình video, máy chiếu hắt, máy soi ảnh)  hoặc vật thật. Mục đích cho học sinh lớp 1 tiếp xúc nhiều với những sự vật hiện tượng sắp được vẽ. Tranh vẽ đẹp của các bạn năm trước được giới thiệu với học sinh sẽ làm cho các em có chuẩn của cái đẹp  mà vẽ bài hứng thú hơn.         Thầy giáo dạy Mĩ thuật vẽ thị phạm lên bảng, lên giấy sẽ giúp học sinh nhận biết cách vẽ nhanh hơn, dễ hơn nhiều so với chỉ dạy trên tranh mẫu.      -  Hoạt động chủ đạo của trẻ dưới 6 tuổi là vui chơi ( ở gia đình, ở lớp mẫu giáo ).  Đến 6 tuổi, các em vào học trong trường tiểu học; lúc này hoạt động chủ đạo của các em là hoạt động học tập; môi trường của các em có sự thay đổi.        Thời gian đầu của lớp một các em gặp một số khó khăn, chưa quen bạn và cô giáo, khó tiếp thu trong khi học, tính kỉ luật chưa cao.  Giáo viên dạy Mĩ thuật phải biết điều chỉnh - gây không khí hào hứng trong lớp học song vẫn giữ được tính kỉ luật, trật tự:  Cho phép các em trao đổi ý kiến, xem, nhận xét bài bạn  - Nhưng giáo viên phải nhắc nhở những học sinh mải chơi, nói chuyện riêng ngoài việc học vẽ.        -  Tưởng tượng : Lứa tuổi này là lứa tuổi giàu tưởng tượng, tuy nhiên tưởng tượng của các em còn tản mạn, ít có tổ chức. Hình ảnh của tưởng tượng còn đơn giản, hay thay đổi, chưa bền vững; nhất là lớp 1, các em phải dựa vào đối tượng cụ thể. Cho nên tranh vẽ theo đềtài của các em còn đơn giản về các hoạt động (của nhân vật ), ít chi tiết, bố cục chưa đẹp .          Do đó người giáo viên dạy Mĩ thuật chú  ý tập cho các em kĩ năng vẽ hình  đơn giản song cô đọng, dạy cách sắp xếp hình ảnh hợp với khuôn khổ giấy vẽ qua nhiều  tiết học.     Người giáo viên dạy Mĩ thuật phải biết cách khai thác óc tưởng tượng phong phú của trẻ phục vụ cho việc biểu hiện hình vẽ trong bài vẽ tranh đề tài; Có thể dùng phương pháp hỏi đáp, kể chuyện, so sánh để bật ra đặc điểm của bức tranh định vẽ.           - Ví dụ vẽ bài “ Cây vẽ nhà”:  Thầy giáo hỏi học sinh:Êm biết các loại cây gì ?  Em thử mô tả lại đặc điểm của cây đó... Đi ngoài phố, em nhìn thấy những ngôi nhà giống hay khác nhau - mô tả cụ thể.... Thầy kể lại ngôi nhà của mình có đặc điểm nào đó. Thầy hỏi một vài học sinh về ngôi nhà của mình. Hoặc so sánh nhà ở nông thôn và thành phố bằng cách hỏi học sinh.            * Tư duy lứa tuổi  học sinh tiểu học có những nét đặc thù so với những lứa tuổi khác. Mà bậc học tiểu học là bậc học nền tảng cho những bậc học sau này.  Vì vậy, giáo viên dạy Mĩ  thuật phải lựa chọn phương pháp dạy học tối ưu, phù hợp với nội dung từng bài vẽ tranh đề tài  ( Cũng như các phân môn vẽ khác ).  Hướng dẫn  các em tích cực suy nghĩ  để hình thành kiến thức về Mĩ thuật, khuyến khích  học sinh chủ động, tự tin khi vẽ bài; Người giáo viên có vai trò hướng dẫn giúp đỡ chứ không áp đặt, làm thay các em.       Nắm vững đặc điểm tâm sinh lí của học sinh tiểu học, cụ thể là học sinh lớp 1 giúp cho giáo viên dạy vẽ như bản thân tôi rất tự tin trong việc nghiên cứu hướng dẫn cho các em cách vẽ hình tự tin, tạo bố cục thuận mắt trong bài vẽ tranh đề tài   2 . Khái niệm  “vẽ tranh đề tài”.    - Đây là một phân môn của Mĩ thuật trong chương trình dạy học ở bậc tiểu học.     - Học sinh được vẽ những đề tài về cuộc sống xung quanh: Thiên nhiên, sinh hoạt của con người, thế giới động vật ...     - Qua cách học vẽ tranh đề tài, giúp trẻ khám phá thêm về thế giới xung quanh, thêm yêu cuộc sống, yêu gia đình, bạn bè, thầy cô ...      - Giúp học sinh phần nào biểu đạt được tình cảm, cảm xúc của mình với cuộc sống  qua các bài vẽ của chính bản thân.        - Rèn  luyện óc quan sát, tưởng tưởng, kĩ năng cầm bút, giúp trẻ học tốt các môn học khác. * Học sinh lớp 1, lớp nền tảng của cả cấp học tiểu học, do đó việc cho các em làm quen, yêu thích vẽ tranh đề tài cũng như vẽ theo mẫu, vẽ trang trí ...  là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các giáo viên dạy Mĩ thuật như tôi.  3. Vẽ hình, tạo bố  cục trong  bài  vẽ  tranh  đề  tài.      a. Vẽ hình :        - Tạo nét vẽ trên giấy vẽ để thể hiện một đề tài nào đó: những hoạt động, hình  dáng  của các nhân vật, sự  vật xung quanh - theo chủ quan của người  vẽ - cụ thể ở đây - của học sinh lớp một  dưới  sự  hướng dẫn của giáo viên dạy Mỹ thuật.        -  Các chất liệu để tạo nét trên bức tranh: chì, chì màu, sáp màu, dạ màu, bột màu, màu dầu ... nói chung là màu  vẽ.      b . Tạo bố cục .  -  Tập  hợp các nét, hình vẽ thể hiện rõ nội dung đề tài.   - Cùng  với mảng, màu sắc, khối và đặc trưng của chất liệu  làm thành bức  tranh đẹp, mô tả sự nhìn nhận của người vẽ với thế giới xung quanh.  4 . Nội dung nghiên cứu  .        - Nghiên cứu cách dạy vẽ hình, bố cục  trong khuôn khổ giấy được trẻ thể hiện qua các bài vẽ theo đề tài dưới sự hướng dẫn của giáo viên dạy Mĩ  thuật làm sao đạt được hiệu quả cao nhất: đó là sự say mê vẽ của học trò.     a . Hiện nay, trẻ em vào học lớp 1 đã được trang bị một chút kiến thức Mĩ  thuật về tạo hình do được học ở mẫu giáo: cây, nhà, ô tô con người, chim, gà, cá, mặt trời ...       Chỉ  còn một  số ít trẻ không qua mẫu giáo thì vẫn bỡ ngỡ trong việc xây dựng hình bằng nét vẽ                   Ví dụ  :  vẽ người   - Để có mặt bằng kiến thức về nét vẽ  - tương đối đồng đều ở học sinh lớp 1 -  Tôi hướng dẫn cụ thể cách vẽ cho đối tượng đó bằng cách cho học sinh xem những bức tranh có nét vẽ rõ ràng, mạch lạc đối lập với những bức tranh  có nét vẽ loằng ngoằng, khó nhìn là hình gì.        - Đồng thời hướng dẫn những trẻ vẽ nét tạo hình tốt hơn  dạy cho bạn.   Do đó các em vẽ được nên tự tin hơn trong các bài vẽ tiếp theo.      b . Khi cách nhận thức về vẽ hình của học sinh lớp một đã tương đối đồng đều thì phải giúp các em đi sâu tìm hiểu về cách vẽ tranh đề tài, cụ thể là sắp xếp bố cục hợp lí để nêu bật được chủ đề bức tranh.       c . Cách vẽ hình của trẻ trong bài vẽ tranh đề tài: Tương đối mạnh dạn ở số đông; giáo viên phải biết cách phát huy - luôn khen ngợi những trẻ có nét vẽ ngộ nghĩnh đồng thời tỏ ra chưa vừa lòng khi có học sinh chê bạn vẽ xấu, không giống thật.               Ví dụ: một học sinh vẽ chân dung bạn mình, bạn ngồi bên cạnh thấy không giống nên chê bai làm em đó sợ hỏng bài vội xoá hình đi - Lúc này tôi phải tìm ra một đặc điểm nào đó đặc trưng nhất của nhân vật trong tranh và kịp thời khen ngợi - như vậy đã  giúp học sinh đó cảm thấy tự tin  hơn, và học sinh chê bạn sẽ suy nghĩ xem việc mình làm là tốt hay không tốt.       d. Vẽ hình bằng bút chì: đây là cách vẽ hình truyền thống của cả trẻ em lẫn người lớn khi tạo nét cho tranh vẽ theo đề tài.  Học sinh vẽ hình bằng chì cho kết quả là đa số các bài vẽ có hình vẽ nhỏ;         Do chất  liệu bút chì dễ tẩy xoá nên nhiều học sinh qúa lạm dụng tẩy - làm cho bài vẽ bị bẩn, hình vẽ thiếu tự nhiên.    Kết quả được một bức tranh có bố cục trống vắng, rất khó thể hiện màu.      Trong nhiều tiết vẽ, những em quên vở tôi đã cho vẽ bằng phấn lên bảng con thì phát hiện thấy nét vẽ của các em khoẻ, tự nhiên và bố cục hợp lí.     Và tôi đã động viên kịp thời  những em học sinh đó bằng cách cho cả lớp xem bài, đồng thời cho điểm tốt những bài vẽ đẹp.     Theo tôi, đó chính là do chất liệu: phấn có nét to cho nên trẻ vẽ hình to, rõ hơn ( do các em sợ vẽ hình nhỏ thì các nét phấn sẽ dính vào nhau nhìn không rõ hình ).          Sau đó, tôi thử nghiệm: cho học sinh dùng luôn bút có nét to như dạ màu, sáp màu - để vẽ bài tranh đề tài trong sách giáo khoa  hoặc vào giấy khổ A4  thì thấy đạt  hiệu quả  tương đương như các em vẽ trên bảng con.       Như vậy, hình vẽ của trẻ trên bài vẽ tranh đề tài tỉ lệ thuận với nét vẽ do chất liệu để vẽ tạo nên .       Tôi đã cho cả lớp xem bài vẽ của học sinh có nét vẽ mạnh dạn, hình vẽ to phù hợp giấy vẽ và khen ngợi trước lớp học sinh đó.       Học sinh lớp một rất hay quên, do đó việc tạo thói quen cho trẻ lớp một trong cách vẽ hình ( ở bài vẽ tranh đề tài ) bằng bút có nét to, rõ được lặp đi lặp lại nhiều lần ở các tiết học Mĩ thuật. Tôi luôn động viên các em học sinh nên dùng bút có nét to, đậm ( mầu nâu, đen, xanh, tím ... ) để vẽ. Tôi   đã thí  nghiệm  việc dùng bút có nét to, rõ để  giúp  học sinh vẽ hình trong bài  vẽ theo  đề tài ở 3/4  lớp một trong thời gian 2 tháng. 3 lớp được vẽ bằng bút có nét to, rõ cho chất lượng bài vẽ tốt hơn nhiều so với  hai lớp vẽ bằng bút chì.  Trong số một lớp này, 10% số học sinh tạo hình bằng bút chì đạt được bố cục tốt, nhưng tốc độ vẽ lại  chậm. Với số học sinh này, tôi  động viên các em vẽ bằng bút to. Song do cá tính, thói  quen cẩn thận mà các em vẫn chỉ  dùng bút chì để vẽ - không bắt ép các em phải làm theo các bạn khác mà tôi luôn chỉ bảo để các em có tốc độ vẽ hình nhạnh  hơn trước.          Như vậy, tôi đã nhân rộng cách dạy trên   của mình ở 4 lớp một, sau hai tháng đầu của năm học đã đạt được kết quả tốt - 80% số học sinh thích vẽ bằng bút có nét to, rõ. Việc vẽ hình bằng chất liệu trên đã giúp trẻ thêm tự tin vào chính bản thân mình, không tẩy xoá hình vẽ nữa. Điều đó đã giúp bài vẽ của các em ngộ nghĩnh, đáng yêu. Cảm xúc của trẻ được bộc lộ trên bức tranh.            Sau khi học sinh lớp  một đã quen với cách dùng bút có nét to, rõ để vẽ  hình thì việc dạy trẻ cách tạo cho bài vẽ có bố cục chặt chẽ trở nên thuận lợi hơn.         Tôi vẽ thị phạm ( xong rồi xoá đi ngay ) trên bảng to, coi  bảng là một tờ giấy vẽ - vẽ hình rõ, hợp lí trên bảng để học sinh quan sát.       Ví dụ:  bài vẽ “ Chim và hoa”, “Em trong vườn hoa”, “Quan sát thiên nhiên” - sách Mĩ thuật lớp một.          Như đã biết, trẻ 6 tuổi hay bắt chước các hành động, việc  làm của người lớn hơn - tôi đã vận dụng đặc điểm này của trẻ để hướng cho các em sắp xếp bố cục theo chuẩn mực của cái đẹp: vẽ hình phù hợp khuôn khổ bản vẽ - cách làm như vậy góp phần không nhỏ để tạo cho học sinh lớp một có kĩ năng vẽ hình to, rõ ràng; giúp các em cách nhìn hình, bố cục hợp lí. Học sinh lớp một vẽ hình đơn giản, một bức tranh chỉ cần vẽ ba bốn hình là đủ tạo thành một bố cục tranh.     Trong tiết Mĩ thuật, để giúp học sinh làm quen với cách tạo bố cục bằng nét vẽ to, rõ; tôi luôn khen  ngợi trước lớp bài của các em có bố cục đẹp, được vẽ bằng nét to, rõ ( dạ màu, sáp màu ). Và khuyến khích các em vẽ chì cố gắng hơn nữa  để có được bài đẹp như các bạn kia. kết quả là gần cuối năm học, số lượng học sinh vẽ bằng bút có nét to, rõ chiếm 70% trong toàn khối.     Chất  lượng các bài vẽ tranh đề tài được nâng cao. những bức tranh có tạo hình tự tin, ngộ nghĩnh xuất hiện ngày càng nhiều.          Và điều quan trọng là đã gây được không khí hào hứng, say mê vẽ ở trẻ.  Lớp 1A, 1B, 1D: khi tôi vào dạy  Mĩ  thuật  các em nộp tranh vẽ ở nhà rất tự giác và số lượng cũng như chất lượng đều tốt.         Các em “đua” nhau vẽ tranh,  tự hào khi mình mang nộp nhiều tranh  được thầy giáo cho điểm cao. Phong trào vẽ tranh đề tài của 2 lớp trên đều tốt.      e. Những kiến thức Mĩ thuật liên quan tới việc vẽ hình, tạo bố  cục.      - Khi học sinh lớp một đã vẽ được bố cục tốt qua việc tạo nét bằng bút màu đậm và những kiến thức khác về sắp xếp hình trong bài vẽ theo đề tài thì việc vẽ màu trở nên dễ dàng: hình có mảng to, dễ nhìn, không như vẽ bằng bút chì  làm hình vẽ nhỏ khó nhìn.       Bức tranh có màu sắc đẹp dần dần hiện ra trước mắt trẻ, lôi cuốn trẻ; trẻ tự hào đã tạo ra được bức tranh của riêng mình - trẻ đã khám phá thế giới của Mĩ thuật, đây chính là sân chơi bổ ích của trẻ.      - Cách vẽ hình to rõ góp phần không nhỏ trong việc thể hiện chủ đề của tranh để tài.                     Ví dụ: bài vẽ “Chân dung bạn em”                               bài vẽ “ Con vật mà em thích”      so với hai bài vẽ bằng chì thì đẹp hơn hẳn.      - Khi trẻ đã vẽ được bức tranh theo cách vẽ hình để tạo bố cục như trên, rất thuận lợi cho giáo viên dạy vẽ - vì học sinh đã tự tin hơn khi thấy giáo viên Mĩ thuật bước vào lớp; trẻ reo hò, háo hức “đòi” được vẽ. Đây chính là món quà quí giá đối với một giáo viên dạy Mĩ thuật như tôi .       - Phương pháp cho trẻ dùng bút có nét to, rõ để vẽ hình, ngoài những ưu điểm, thành quả trên còn có một số hạn chế: một số trẻ không vẽ theo mà vẫn dùng bút chì vẽ để tẩy cho dễ, tôi phải mất nhiều thời gian trong một tiết học để hướng dẫn cụ thể hơn cho các em này.       Một số học sinh khác (số lượng ít, khoảng 10% tổng số học sinh trong một lớp ) vẽ theo phương pháp tôi hướng dẫn trên có nhận thức chậm hoặc không có năng khiếu, nên vẽ chưa đẹp - vẽ bài có bố cục dàn hàng ngang hoặc hình người trong tranh giống nhau về động tác; một số em thích gì vẽ nấy dẫn đến bố cục tranh lộn xộn. Trong quá trình giảng dạy tôi cố gắng giúp những em này vẽ được những hình, bố cục đơn giản nhất bằng bút nét to: động viên kịp thời một tiến bộ dù nhỏ nhất của các em.       * Môn Mĩ thuật - môn học giúp trẻ thư giãn sau các giờ học khác. Trẻ được chơi, được tìm tòi suy nghĩ và bộc lộ bản thân qua từng nét vẽ, mảng màu, đề tài khác nhau.         Với đề tài này, tôi đã giúp trẻ yêu thích môn Mĩ thuật, hạn chế cảm giác lo sợ vì không biết vẽ. Trẻ biết bảo vệ ý thức chủ quan của bản thân  khi vẽ tranh, không bị ảnh hưởng bởi lời chê bai của các bạn khác.  Phương pháp vẽ hình trên giúp bồi dưỡng rèn luyện óc quan sát, cách so sánh sự vật hiện tượng ở học sinh, giúp các em tìm tòi thể hiện để vươn tới cái đẹp. Đó là một cách giáo dục thẩm mĩ cho học sinh.   Kết quả - kiến nghị   1. Kết quả       - Học sinh lớp một say sưa, hứng thú vẽ cho nên tiết học vẽ trở nên thoải mái, nhẹ nhàng.         - Học sinh tự tin hơn khi vẽ hình trong bài tranh đề tài.     - Học sinh tạo được những bố cục, hình vẽ ngộ nghĩnh mang hiệu quả bất ngờ, đẹp mắt.     - Óc quan sát, so sánh ở trẻ được bồi dưỡng rèn luyện thường xuyên         -Hạn chế: phương pháp này tôi mới thử nghiệm ở lớp một thấy thành công song chưa mạnh dạn nhân rộng ra các khối lớp khác vì đặc điểm tâm lí của độ tuổi từ lớp hai đến lớp  năm khác lớp một.         Tôi hi vọng với  cách tạo hình, bố cục ở lớp một như vậy, khi học lên các lớp trên  học sinh sẽ vẫn giữ được và ngày càng tự tin hơn khi vẽ bài tranh đề tài cũng như các bài vẽ trang trí, vẽ theo mẫu khác.   C.  Kết luận  .     Tôi thực hiện  đề tài “ Phương pháp giúp học sinh lớp 1 vẽ hình tự tin, tạo bố cục thuận mắt trong bài vẽ tranh đề tài” không ngoài việc thực hiện mục tiêu của Giáo dục tiểu học  ( nhằm giúp học sinh có kiến thức cơ bản về 9 môn học; giáo dục óc thẩm mĩ, rèn luyện kĩ năng kỹ xảo học tập ... cho học sinh ).     Qua nhiều tiết Mĩ thuật; trẻ hoạt bát, tự tin, cởi mở với giáo viên với bạn bè. Do đó việc giáo dục tốt hơn.     Phương pháp dạy học sinh lớp  một vẽ hình bằng bút vẽ có nét to, rõ đã bộc lộ cách vẽ ngộ nghĩnh, hồn nhiên như chính cuộc sống của trẻ em qua các bài vẽ tranh đề tài.      Dựa trên các đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi tiểu học, cụ thể là lứa tuổi học sinh lớp 1 - vận dụng kiến thức Mĩ thuật của bản thân, tôi cố gắng giúp trẻ em có sân chơi bổ ích và lí thú thông qua đề tài này. Việc đó đã góp phần làm cho trẻ khám phá được ngôn ngữ riêng của Mĩ thuật khác với môn học khác.                                                      Phương pháp dạy học trên mới áp dụng trong toàn bộ khối một; tôi sẽ tìm cách thử nghiệm ra các khối lớp khác vào những năm học tiếp theo.       Tuy nhiên, đây mới là ý tưởng của riêng bản thân tôi, đề nghị các cấp lãnh đạo, các nhà nghiên cứu về Mĩ thuật góp ý để tôi điều chỉnh cách dạy cho trẻ em ngày một tốt hơn - giúp  trẻ hoàn thiện nhân cách,  trở thành người có  ích cho xã hội.         -Xin tiếp thu mọi ý kiến nhận xét của cấp lãnh đạo để việc giáo dục thẩm mỹ cho học sinh trong trường tiểu học của tôi ngày càng hoàn thiện./. Gio Linh, ngày  09 / 4 /2008 Thực hiện Đỗ Tất Thắng