Đề tài Hệ thống kiến thức bằng sơ đồ trong dạy học lịch sử lớp 12

“HỆ THỐNG KIẾN THỨC BẰNG SƠ ĐỒ TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ LỚP 12” MỤC LỤC A. ĐẶT VẤN ĐỀ . 3 B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ............................................................................. 5 I. Cơ sở lý luận ..5 Những yêu cầu chung đối với giáo viên lịch sử ................................5 Thực trạng dạy và học ở trường THPT Hoàng Hoa Thám ..............5 II. Giải pháp thực hiện ..................................................................................6 1. Đối với học sinh .................................................................................7 2. Đối với giáo viên ...............................................................................7 3. Một số giải pháp thực tế trong việc hệ thống kiến thức lịch sử bằng sơ đồ trong dạy học lịch sử lớp 12..........................................................8 4. Kết quả đạt được ..............................................................................12 III. Bài học kinh nghiệm .............................................................................12 C. KẾT LUẬN ..............................................................................................14 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM: "HỆ THỐNG KIẾN THỨC BẰNG SƠ ĐỒ TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ LỚP 12" ------------------------- A. ĐẶT VẤN ĐỀ: I. Lí do chọn đề tài: Trong những năm gần đây, dạy và học lịch sử đang thu hút sự quan tâm chú ý của toàn xã hội. Trước sự quan tâm ấy, chúng tôi – những giáo viên dạy môn lịch sử luôn trăn trở về việc dạy của mình. Làm sao để nâng cao chất lượng dạy học lịch sử, làm sao để các em học sinh yêu thích môn lịch sử và học môn lịch sử ngày càng có hiệu quả hơn. II. Mục đích chọn đề tài: Cũng như các môn học khác, môn học lịch sử có nhiệm vụ và khả năng góp phần vào việc thể hiện mục tiêu đào tạo của trường phổ thông nói chung. Bộ môn lịch sử cung cấp cho học sinh những kiến thức cơ sở của khoa học lịch sử, nên đòi hỏi học sinh không chỉ nhớ mà còn phải hiểu và vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống. Cho nên, cùng với các môn học khác, việc học tập lịch sử đòi hỏi phát triển tư duy, thông minh, sáng tạo của học sinh. Phương pháp giáo dục hiện nay là phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng năng lực tự học, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên. Trong học tập nhất là môn lịch sử, học sinh xem là môn phụ nên học một cách qua loa, học sinh học chỉ là đối phó để có điểm. Đa số học sinh coi bộ môn lịch sử là “môn phụ”, dễ học. Vì vậy, các em ít chú ý nghe giảng. Các em ghi chép một cách máy móc những gì giáo viên ghi trên bảng và chỉ học thuộc lòng những gì đã được ghi trong vở mà không biết hệ thống kiến thức một cách khoa học. Một phần không nhỏ dẫn đến học sinh không ham thích học tập bộ môn lịch sử là do chúng ta còn thiếu nhiều kinh nghiệm trong dạy học lịch sử, chưa hệ thống được kiến thức để học sinh dễ nhớ, dễ hiểu bằng cách sử dụng sơ đồ trong dạy học lịch sử. Từ yêu cầu và thực tế trên đòi hỏi chúng ta phải đổi mới phương pháp dạy học lịch sử nhằm giúp học sinh hệ thống được kiến thức qua từng bài, từng chương qua đó học sinh sẽ nắm được nội dung kiến thức trọng tâm đã học. Vậy làm thế nào để học sinh lĩnh hội được kiến thức trọng tâm của môn lịch sử? Có rất nhiều biện pháp như: sử dụng đồ dùng trực quan, sử dụng hệ thống câu hỏi gợi mở, thảo luận nhóm… Nhưng việc hệ thống hóa kiến thức bằng sơ đồ trong dạy học lịch sử là một biện pháp rất quan trọng, giúp học sinh nắm vững hơn những kiến thức bài học, hiểu sâu hơn các sự kiện lịch sử . Để góp phần vào việc đổi mới phương pháp dạy học nói chung, dạy học lịch sử nói riêng, tôi xin trình bày một số vấn đề về việc: “HỆ THỐNG KIẾN THỨC BẰNG SƠ ĐỒ TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ LỚP 12". Với việc nghiên cứu đề tài này, tôi mong muốn sẽ góp phần giúp giáo viên dạy học lịch sử có hiệu quả hơn. III. Phạm vi nghiên cứu: Đề tài xoay quanh việc nghiên cứu giảng dạy và học tập với “Hệ thống kiến thức bằng sơ đồ trong dạy học lịch sử lớp 12 ”. Đối tượng nghiên cứu mà tôi áp dụng cho đề tài này là học sinh lớp 12 của trường THPT Hoàng Hoa Thám. IV. Phương pháp nghiên cứu: Thao giảng, dự giờ,trao đổi rút kinh nghiệm trong giảng dạy môn lịch sử. Nghiên cứu các tài liệu về phương pháp dạy học lịch sử. Sách giáo khoa, sách bài tập, sách giáo viên lịch sử lớp 12… Sử dụng các câu hỏi điều tra có thể đáp ứng được đầy đủ các yêu cầu của việc đánh giá khả năng lĩnh hội kiến thức của học sinh trong việc giảng dạy môn lịch sử lớp 12. Để khắc phục nhược điểm trong phương pháp kiểm tra đánh giá cần phối hợp các phương pháp hiện đại. Tăng cường kiểm tra đánh giá kết quả học sinh học để từ đó có điều chỉnh hợp lí hơn. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: I. Cơ sở lí luận: 1. Những yêu cầu chung đối với giáo viên lịch sử: Là một giáo viên giảng dạy đòi hỏi chúng ta phải có lòng nhiệt quyết đối với nghề để góp phần đào tạo thế hệ trẻ cho quê hương đất nước. Không ngừng nâng cao sự hiểu biết kiến thức bộ môn, không ngừng hoàn thiện cải tiến phương pháp giảng dạy của bộ môn. Giảng dạy với phương pháp phù hợp giúp thế hệ trẻ tiếp nhận những giá trị tri thức quí báu của loài người qua đó góp phần bồi dưỡng phẩm chất, năng lực cho các em. Để giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức giáo viên bắt đầu từ việc giúp học sinh hiểu biết cụ thể, nắm được kiến thức lịch sử. Đó là nhiệm vụ giáo dưỡng và giáo dục. Là một giáo viên giảng dạy môn lịch sử chúng ta nhất định phải dạy cho học sinh hiểu biết những sự kiện lịch sử, những qui luật lịch sử qua các thời đại. Dạy lịch sử tốt sẽ cho các em học sinh say mê với dân tộc, say mê và tự hào về những giá trị truyền thống của dân tộc . 2. Thực trạng dạy và học ở trường THPT Hoàng Hoa Thám: a. Thuận lợi: Giáo viên có nhiều cố gắng thay đổi phương pháp giảng dạy của mình theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh thông qua các phương pháp dạy học như: ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng dồ dùng trực quan, sử dụng phương pháp giải quyết vấn đề, thuyết trình…. Giáo viên tích cực hướng dẫn học sinh thảo luận nhóm, hỗ trợ kiến thức cho nhau, thông qua hoạt động này những học sinh yếu kém sẽ được sự hướng dẫn của giáo viên và các học sinh khá giỏi, học sinh sẽ nắm chắc kiến thức và hiểu sâu hơn về bản chất của sự kiện, hiện tượng, nhân vật lịch sử. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên kết hợp và khai thác triệt để các đồ dùng và phương tiện dạy học như tranh ảnh, bản đồ, sơ đồ, mô hình, ứng dụng công nghệ thông tin…Học sinh có chú ý nghe giảng, tập trung suy nghĩ trả lời các câu hỏi giáo viên đặt ra, một số em có chuẩn bị bài mới ở nhà. Đa số học sinh tham gia tích cực trong việc thảo luận nhóm và đã đưa hiệu quả cao trong quá trình lĩnh hội kiến thức b. Hạn chế: Tuy nhiên ở một số tiết giáo viên vẫn chưa phát huy tính tích cực hoạt động của học sinh tạo điều kiện cho các em suy nghĩ, nắm vững kiến thức, vẫn còn sử dụng phương pháp dạy học một chiều. Một số tiết giáo viên chỉ nêu vài câu hỏi và chỉ gọi một số học sinh khá, giỏi trả lời, chưa có câu hỏi giành cho đối tượng học sinh yếu, kém, làm cho đối tượng này ít được chú ý và không được tham gia hoạt động. Chính điều này làm cho các em tự ti về năng lực của mình, các em cảm thấy chán nản và không yêu thích môn lịch sử. Học sinh chưa có tinh thần học tập, một số em vừa học vừa làm, việc tiếp thu bài chậm nên từ đó học sinh chưa xác định nội dung của bài học, tiếp thu bài một cách máy móc, các em luôn có tư tưởng lịch sử là môn phụ nên không cần thiết. c. Điều tra cụ thể: Trong quá trình vừa giảng dạy vừa nghiên cứu đặc điểm tình hình học tập bộ môn của học sinh vừa tiến hành rút kinh nghiệm qua mỗi tiết dạy.Việc điều tra được thực hiện thông qua kiểm tra 15 phút, kiểm tra 1 tiết, thi HKI… Tôi đã áp dụng phương pháp mới (hệ thống kiến thức bằng sơ đồ với lớp 12A1). Đã có kết quả HKI khác biệt. Sau đây là bảng điểm HKI giữa 2 lớp 12A1 & 12A8 Trường THPT Hoàng Hoa Thám (2012-2013): Lớp 12A1 Tổng số học sinh 55     Số học sinh giỏi 13 Tỉ lệ phần trăm giỏi 23.64% Số học sinh khá 31 Tỉ lệ phần trăm khá 56.36% Số học sinh TB 9 Tỉ lệ phần trăm TB 16.36% Số học sinh yếu 2 Tỉ lệ phần trăm yếu 3.64% Số học sinh kém 0 Tỉ lệ phần trăm kém 0.00% Lớp 12A8 Tổng số học sinh 47     Số học sinh giỏi 4 Tỉ lệ phần trăm giỏi 8.51% Số học sinh khá 21 Tỉ lệ phần trăm khá 44.68% Số học sinh TB 16 Tỉ lệ phần trăm TB 34.04% Số học sinh yếu 6 Tỉ lệ phần trăm yếu 12.77% Số học sinh kém 0 Tỉ lệ phần trăm kém 0.00% Qua điều tra trên, đa số học sinh lớp 12A8 tỷ lệ phần trăm giỏi và khá thấp hơn rất nhiều so với lớp 12A1. Do số học sinh 12A8 chưa biết vận dụng và liên hệ kiến thức giữa các bài các chương, chưa nắm rõ các sự kiện lịch sử qua các giai đoạn hay lẫn lộn giữa sự kiện này với sự kiện khác (chưa nắm được phương pháp mới “Sơ đồ hóa”…) Từ đó chất lượng bộ môn lịch sử chưa cao và còn nhiều điểm dưới trung bình. II. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: 1. Đối với học sinh: Học sinh phải đọc trước bài mới trong sách giáo khoa, chuẩn bị tất cả các câu hỏi trong SGK phần sẽ học. Trong giờ học phải chú ý nghe giảng bài, tích cực phát biểu ý kiến, xây dựng bài, không tiếp thu máy móc mà phải có suy nghĩ. Học sinh tự giác học tập, dựa vào kiến thức giáo viên truyền thụ học sinh phải biết tự mình tìm tòi, sáng tạo, phân tích sự kiện hoặc so sánh sự kiện này với sự kiện khác. Học sinh phải biết sử dụng bản đồ, lược đồ trình bày diễn biến một cuộc khởi nghĩa hoặc một giai đoạn lịch sử. 2. Đối với giáo viên: Chuẩn bị tất cả đồ dùng dạy học khi lên lớp: giáo án (hoặc giáo án điện tử), bản đồ tranh ảnh, sơ đồ hệ thống kiến thức…. Khi giảng bài mới phải kết hợp nhiều phương pháp và kết hợp với liên hệ kiến thức cũ. Không nên đưa ra những câu hỏi quá đơn giản như: có, đúng, không, sai. Nếu đặt câu hỏi như vậy phải kèm theo vế sau như vì sao? Hoặc tại sao? Câu hỏi phải đi từ dễ đến khó, nếu đặt câu hỏi khó sẽ làm cho học sinh căng thẳng. Nếu câu hỏi khó giáo viên nên gợi ý cho học sinh trả lời, không nên cho học sinh suy nghĩ quá lâu làm không khí lớp nặng nề. Trong lúc học sinh suy nghĩ trả lời, giáo viên không nên hối thúc học sinh, có thể nêu gợi ý tạo cho học sinh không khí thoải mái. Khi học sinh trả lời giáo viên phải nhận xét câu trả lời của học sinh, nếu thiếu có thể cho một học sinh khác bổ sung hoặc giáo viên trình bày cụ thể. Nội dung bài phải thật ngắn gọn cô động nhưng phải đảm bảo nội dung cơ bản, cần nhấn mạnh ý chính của bài. 3. Một số giải pháp thực tế trong việc hệ thống kiến thức bằng sơ đồ trong dạy học lịch sử lớp 12: Chương trình lịch sử lớp 12 gồm 2 phần: Lịch sử thế giới hiện đại (1945-2000), lịch sử việt nam 1919-2000 (1919-1930, 1930-1945, 1945-1954, 1954-1975, 1975-2000). Các phần này kế tiếp chương trình lớp 11, vì thế khi học tập học sinh không thể nắm những kiến thức từng giai đoạn, từng nội dung cụ thể, mà còn phải tìm hiểu mối quan hệ giữa các sự kiện trong sự phát triển chung. Học sinh phải biết sử dụng kiến thức đã học để tiếp nhận kiến thức mới, biết quá khứ để tìm hiểu hiện tại. Yêu cầu học sinh phải nắm vững kiến thức cơ bản, bao gồm những sự kiện, nhân vật lịch sử, không gian, thời gian … VD: Trong bài 1: Quan hệ quốc tế sau chiến tranh thế giới lần thứ hai, phần II. Tổ chức Liên Hợp Quốc, giáo viên có thể sử dụng sơ đồ sau để học sinh nắm được toàn bộ kiến thức về tổ chức Liên Hợp Quốc. TỔ CHỨC LIÊN HỢP QUỐC Hoàn cảnh - Từ 25 tháng 4 đến 26 tháng 6 năm 1945, 50 nước họp tại Xan Phranxisco của Mỹ đã........ - Ngày 24 tháng 10 năm 1945 Hiến chương chính thức có hiệu lực. Mục đích - Duy trì hòa bình an ninh thế giới. -Thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các quốc gia… Nguyên tắc hoạt động - Tôn trọng quyền bình đẳng giữa các quốc gia và….. - Tôn trọng độc lập chính trị và… - Giải quyết tranh chấp bằng …… - Không can thiệp nội bộ….. - Chung sống hòa bình…… Vai trò - Là diễn đàn quốc tế vủa hợp tác,vừa đấu tranh nhằm………. - Thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực…….. - Giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia, khu vực…….. Sơ đồ kiến thức về tổ chức Liên Hợp Quốc Qua sơ đồ giáo viên có thể trình bày thêm về các cơ quan chuyên môn của Liên Hợp Quốc. Đó cũng là những điểm trọng tâm trong phần tổ chức Liên Hợp Quốc. Giáo viên có thể cho học sinh xem sơ đồ và sau đó học sinh thảo luận tự rút ra kết luận về vai trò của Liên Hợp Quốc trong thế giới hiện nay. Trong ôn tập chương hoặc ôn một giai đoạn lịch sử thì việc sử dụng sơ đồ là rất cần thiết, vì chỉ có dùng sơ đồ thì học sinh mới có thể củng cố được kiến thức cơ bản, giúp học sinh hiểu một cách sâu sắc và có hệ thống. Lịch sử thế giới hiện đại (1945-2000) là giai đoạn hình thành và phát triển của nhiều tổ chức liên kết chính trị, kinh tế, tiền tệ của khu vực và quốc tế.. Đây là giai đoạn phong trào giải phóng dân tộc ở nhiều quốc gia và khu vực phát triển mạnh và giành được nhiều thắng lợi, sự phát triển kinh tế của Mỹ, Tây Âu, Nhật Bản và sau đó là thành tựu của cuộc cách mạng khoa học công nghệ và xu thế toàn cầu hóa. Để học sinh hệ thống được kiến thức, nắm được nội dung cơ bản của một thời kì lịch sử, giáo viên phải thống kê kiến thức qua sơ đồ tùy theo nội dung của từng bài, từng chương mà giáo viên thiết lập các dạng sơ đồ khác nhau. VD: Trong bài 13: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam trong những năm 1919-1925, ở phần I. Những chuyển biến mới về kinh tế, chính trị văn hóa, xã hội ở Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất: Chính sách khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp Nông nghiệp Cướp đoạt ruộng đất lập đồn điền (đồn điền cao su) Công nghiệp Khai thác mỏ (than đá, thiếc, kẽm….) Thương nghiệp - Ngoại thương có bước phát triển mới. - Nội thương được đẩy mạnh. Giao thông vận tải - Hệ thốngđường, cầu, cảng được mở rộng phục vụ cho cuộc khai tháccủa Pháp. Sơ đồ chính sách cai trị về kinh tế của Pháp Qua sơ đồ giáo viên có thể trình bày thêm, để thực hiện ý đồ vơ vét của cải ở thuộc địa, thực dân Pháp tăng thuế để tăng ngân sách gấp 3 lần so với 1912. Chính sách khai thác của thực dân Pháp Kinh tế TB Pháp phát triển ở VN Cơ cấu KT mất cân đối Phụ thuộc KT Pháp Kinh tế Việt Nam Chính sách kinh tế của Pháp trong sau chiến tranh đã ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế Việt Nam. Giáo viên có thể cho học sinh xem sơ đồ và sau đó học sinh thảo luận tự rút ra kết luận về chuyển biến của kinh tế Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp: Những chuyển biến mới về kinh tế ở Việt Nam Những biến đổi trong cơ cấu kinh tế Việt Nam dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp kéo theo sự biến đổi về mặt xã hội, đó là sự phân hóa giai cấp sâu sắc, đồng thời xuất hiện thêm một số giai cấp mới, phần này yêu cầu học sinh phải nắm rõ các giai cấp trong xã hội, giáo viên có thể cho học sinh trình bày sau đó khắc sâu kiến thức bằng sơ đồ sau: Chế độ thuộc địa nửa phong kiến Chế độ phong kiến Địa chủ Chế độ thuộc địa Tư sản Nông dân TTS Công nhân Sơ đồ sự thay đổi cơ cấu xã hội Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất GV kết luận: dưới tác động của những chuyển biến về kinh tế, các giai cấp và tầng lớp như tư sản, tiểu tư sản, công nhân ngày càng đông hơn và dần có vai trò trên vũ đài chính trị. Cuối cùng để củng cố bài học có thể sử dụng sơ đồ để khắc sâu kiến thức cho học sinh, để học sinh thấy rõ được hậu quả chính sách bóc lột thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp Chính sách khai thác của thực dân Pháp Lạc hậu Phụ thuộc kinh tế Pháp Mâu thuẫn giai cấp xã hội ngày càng gay gắt Kinh tế Quyền lực nằm trong tay thực dân Pháp Chính trị Xã hội Sơ đồ kiến thức hậu quả chính sách bóc lột của Pháp 4. Kết quả đạt được: Tôi đã sử dụng kinh nghiệm này vào các tiết dạy và đạt được kết quả khả quan, sử dụng sơ đồ phù hợp trong việc củng cố kiến thức trong bài hoặc hệ thống kiến thức chương hoặc cả thời kì lịch sử. Học sinh nắm vững được kiến thức cơ bản, ghi nhớ các sự kiện, hiện tượng lịch sử mà quan trọng là học sinh hiểu được lịch sử nắm được bản chất của sự kiện, giúp học sinh tổng hợp, phân tích, so sánh để tìm ra sự giống nhau và khác nhau về bản chất các sự kiện. Qua đó cho thấy việc hệ thống kiến thức bằng sơ đồ trong dạy học lich sử lớp 12 sẽ dần dần hình thành cho học sinh tư duy mạch lạc, hiểu biết vấn đề một cách sâu sắc, có cách nhìn vấn đề một cách hệ thống, khoa học. Sử dụng sơ đồ kết hợp với các phương pháp dạy học tích cực khác như vấn đáp gợi mở, thuyết trình, xem phim minh họa… có tính khả thi cao góp phần đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là đối với chương trình lịch sử lớp 12. III. Bài học kinh nghiệm: Giáo viên lịch sử phải luôn tìm tòi sáng tạo và đổi mới trong phương pháp dạy học. Có kế hoạch cụ thể trong việc tìm kiếm và thiết kế các đồ dùng dạy học đẹp chính xác phù hợp với nội dung bài dạy. Giáo viên cần nghiên cứu kĩ sách giáo khoa, thường xuyên nghiên cứu thêm tài liệu tham khảo để cung cấp thêm thông tin và kiến thức ở mỗi bài học. Kết hợp các phương tiện dạy học khác nhau như đồ dùng trực quan, hình ảnh, tranh vẽ, hệ thống thao tác sư phạm khi lên lớp... để góp phần phát huy tính tích cực chủ động của học sinh trong mỗi tiết học, nâng cao hiệu quả giờ dạy. Giáo viên phải biết hướng dẫn tổ chức cho học sinh tự mình khám phá kiến thức mới, dạy cho học sinh không chỉ có kiến thức mà cả phương pháp học trong đó, cốt lõi là tự học. Chính trong các hoạt động tự lực được giao cho từng cá nhân hoặc nhóm nhỏ thì tiềm năng sáng tạo của mỗi học sinh được bộc lộ và phát huy. Thêm vào đó, giáo viên phải biết luyện tập cho các em có thói quen nhìn nhận sự kiện dưới những góc độ khác, biết đặt ra nhiều giả thuyết khi lí giải một hiện tượng. Biết đề xuất những giải pháp khác nhau khi xử lí một tình huống. Phải giáo dục cho học sinh không vội vã bằng lòng với giải pháp đầu tiên được nêu ra, không suy nghĩ cứng nhắc theo những qui tắc đã học trước đó, không máy móc áp dụng những mô hình hành động đã gặp trong các bài học, trong sách vở để ứng xử trước những tình huống mới. Người giáo viên lịch sử cần bồi dưỡng năng khiếu vẽ bản đồ, lược đồ khoa học chính xác, sử dụng các phương pháp dạy học tích cực nhằm thu hút sự chú ý của học sinh làm cho học sinh yêu thích môn học. C. KẾT LUẬN Để học sinh nắm vững kiến thức lịch sử nói chung và nội dung lịch sử lớp 12 nói riêng đó là nỗi trăn trở của những giáo viên dạy môn lịch sử, tôi rất mong muốn học sinh của mình hiểu được nội dung bài, hiểu được lịch sử để làm bài thi được tốt. Qua đó giúp các em hiểu được lịch sử của dân tộc từ đó các em sẽ cảm thấy yêu thương gắn bó với quê hương đất nước mình hơn. Phương pháp trên đã được áp dụng thực tế ở lớp trường THPT Hoàng Hoa Thám và cũng đạt được kết quả phát huy được tính tích cực của học sinh, rèn được kĩ năng tổng hợp, phân tích, so sánh, các em biết sử dụng sách giáo khoa, vận dụng kiến thức cũ để hiểu kiến thức mới. Giúp học sinh hiểu bài nhanh, thu hút sự cảm hứng đối với môn học này và học sinh có thể hiểu và nhớ bài ngay tại lớp, đồng thời giúp học sinh nhận thức được một cách sâu sắc về vị trí tầm quan trọng của lịch sử trong xã hội mà bấy lâu nay hầu như các em chưa mấy quan tâm. Trên đây là kinh nghiệm tôi đã đúc kết được qua thực tế giảng dạy trên cơ sở dựa vào tình hình học tập của học sinh trường THPT Hoàng Hoa Thám nên khả năng áp dụng thực tiễn không rộng rãi và chắc chắn có nhiều hạn chế, tôi rất mong được sự nhận xét và góp ý từ phía các thầy cô để đề tài trở nên hoàn chỉnh và khoa học hơn. Tôi chân thành cảm ơn! Bình Thạnh , ngày 31 tháng 12 năm 2012 Giáo viên thực hiện Trà Thị Thanh Thảo NHẬN XÉT – KÍ DUYỆT CỦA BGH .............................................................................................................................. .............................................................................................................................. ..............................................................................................................................