Đề tài Hình thành kỹ năng xác định công thức hoá học trong dạy học hoá học ở lớp 8 trường trung học cơ sở

H×nh thµnh kü n¨ng x¸c ®Þnh c«ng thøc ho¸ häc trong d¹y häc ho¸ häc ë líp 8 tr­êng THCS -------------š{›------------- PhÇn I: Më ®Çu I/ Lý do chọn đề tài: Chủ trương hiện nay ngành giáo dục đào tạo đang tập chung cao độ vào việc đổi mới phương pháp giáo dục. Đặc biệt trong năm học 2006 – 2007, Bộ trưởng giáo dục đào tạo đã đưa ra lời kêu gọi “ Kiên quyết nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục”. Đây là một trong những bước ngoặt lịch sử của nền giáo dục Việt Nam hiện nay. Lời kêu gọi này là một trong những định hướng quan trọng nhằm phát huy hơn nữa tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người dạy cũng như người học... Chủ trương trên được toàn ngành giáo dục sôi nổi và nghiêm túc thực hiện. Trong những thời gian qua đã bước đầu thu được những kết quả khả quan và được xã hội ghi nhận là chủ trương mang tính đúng đắn thiết thực phục vụ cho cuộc sống công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đưa đất nước ta sánh vai với các cường quốc năm châu. Để thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục theo qui định của ngành trong quá trình giảng dạy của tôi đã rút ra được một số kinh nghiệm và phương pháp dạy học, bước đầu những kinh nghiệm này đã giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Qua sáng kiến này tôi xin mạnh dạn trình bày một trong những vấn đề mà tôi thấy tâm đắc đó là việc hình thành kỹ năng xác định công thức hóa học trong dạy học hóa học 8. Nhằm tạo cho học sinh kỹ năng viết công thức hóa học, tìm hóa trị của một nguyên tố khi biết được nhóm nguyên tố, lập được công thức hóa học khi biết được hóa trị và dựa vào kết quả phân tích định lượng hoặc dựa vào phương trình hóa học để xác định công thức hóa học một cách thuần thục trong học tập. II/ Mục đích nghiên cứu: Nghiên cứu trên cở sở thực tế và tình trạng kiến thức của cách em học sinh trong các năm vừa qua nhiều em còn viết sai công thức hoặc viết công thức chưa chính xác cũng như chưa nắm vững cách xác định công thức hóa học, không những vậy kể cả một số học sinh khá giỏi cũng lúng túng với cách xác định công thức hóa học. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến các em chưa học tốt môn hóa học 8. Từ thực tế trên tôi thấy cần trang bị cho học sinh một trong những kiến thức cơ bản để học sinh hứng thú yêu thích và học tốt môn khoa học này. III/ §èi t­îng nghiªn cøu: Ch­¬ng tr×nh ho¸ häc THCS Häc sinh líp 8 tr­êng THCS Yªn Hoµ - Yªn M« IV/ Ph­¬ng ph¸p nghiên cứu: Nghiªn cøu c¬ së lÝ luËn d¹y häc m«n ho¸ häc, c¬ së lÝ luËn vÒ bµi tËp ho¸ häc Trùc tiÕp sö dông c¸c bµi tËp nµy trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y ®Ó rót kinh nghiÖm. PhÇn II: néi dung vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu Ch­¬ng I: C¬ së lÝ luËn 1/ Kiến thức chuẩn bị của giáo viên. a) Kiến thức giáo viên cần có: - Về tên nguyên tố, ký hiệu hóa học, nguyên tử khối, hóa trị của các nguyên tố hóa học và hóa trị của nhóm nguyên tử. - Về cách xác định công thức hóa học của hợp chất hai nguyên tố dựa vào hóa trị của chúng dưới dạng công thức AxBy. - Về cách xác định CTHH của chất gồm một số nguyên tố kết hợp với một nhóm nguyên tố. - Về cách xác định công thức hóa học của một chất dựa vào kết quả phân tích định lượng và tỷ khối chất khí, tỷ lệ về khối lượng các nguyên tố trong hợp chất. - Nắm được cách xác định CTHH của một chất dựa theo phương trình hóa học. - Xác định được CTHH của một chất bằng toán biện luận, tính chất vật lý, tính chất hóa học của chất đó,lập công thức của hợp chất hữu cơ gồm các nguyên tố C, H, O ... b) Phương pháp sử dụng. - Đòi hỏi giáo viên phải kết hợp tốt các phương pháp dạy học hiện nay để khéo léo sử dụng nhằm phát huy tính tích cực của học sinh. - Trong quá trình giảng dạy ở trên lớp phải phân bố thời gian hợp lý để đưa ra các ví dụ về xác định công thức hóa học. c) Về mặt tâm lý đối với giáo viên: - Tạo tâm lý thoải mái, tránh sự căng thẳng hoặc khó chịu bực mình khi học sinh không trả lời được câu hỏi. - Tạo điều kiện để học sinh củng cố niềm tin khi trả lời câu hỏi. - Đặt ra những câu hỏi có tình huống để thu hút được học sinh vào công việc tự học đồng thời trả lời những thắc mắc ngay trong giờ học, ñaûm bảo được tính hấp dẫn hứng thú, say mê học, để học sinh tích cực giải quết các vấn đề nhằm biến những kiến thức tưởng chừng rất khó thành những kiến thức đơn giản nhất để học sinh tiếp thu dễ ràng. d) Về phương tiện dạy học gồm: - Phiếu học tập. - Các bảng phụ: Bảng 1, Bảng 2 (trang 42, 43 SGK). - Bảng phụ với nội dung về hóa trị của một số nguyên tố và một số nhóm nguyên tử: Hóa trị Kim loại Phi kim Nhóm nguyên tử I Na; K; Ag; Cu; Hg; Li ... H; Cl; Br; F; I; ... NO3; OH ... II Mg; Ca; Ba; Cu; Hg; Zn; Fe; Sn; Pb; Be; Cr; Mn ... O; N; S ... SO4; CO3 ... III Al; Cr; Fe; B ... N; P ... PO4. IV Mn; Pb ... S; Si; N V P; N VI S 2/ Kiến Thức học sinh cần có. - Học sinh bắt buộc phải nhớ được tên nguyên tố, ký hiệu hóa học, nguyên tử khối, hóa trị của các nguyên tố hóa học và các nhóm nguyên tử. - Nắm được qui tắc hóa trị đối với hợp 2 nguyên tố - Hiểu được các bước xác định công thức hóa học đối với các dạng: + Hợp chất AxBy. + Nguyên tố kết hợp với một nhóm nguyên tử. + Dựa vào kết quả phân tích định lượng, tỷ khối chất khí, tỷ lệ khối lượng các nguyên tố trong hợp chất. + Dựa vào phương trình hóa học ... 3/ Các bước tổng thể. Bước 1: Phân tích và định hướng cho học sinh cách tính hóa trị của một nguyên tố trong hợp chất và xác định công thức hóa học của hợp chất theo hóa trị. Bước 2: Xác định công thức hóa học của hợp chất khi biết được khối lượng mol của hợp chất hoặc tỷ khối đối với không khí và thành phần % của các nguyên tố trong hợp chất hoặc cách xác định công thức hóa học của một chất khi biết được tỷ lệ về khối lượng của các nguyên tố trong hợp chất. Bước 3: Xác định được công thức hóa học của một chất khi biết được thành phần % của các nguyên tố trong hợp chất. Bước 4: Xác định công thức hóa học của một chất dựa vào phương trình hóa học, toán biện luận, tính chất vật lý, tính chất hóa học và công thức phân tử. Ch­¬ng II: BiÖn ph¸p thùc hiÖn chi tiÕt. 1/ Nội dung 1: a) Tính hóa trị của một nguyên tố và xác định công thức hóa học của hợp chất theo hóa trị. Giáo viên hướng dẫn học sinh hiểu trong CTHH của hợp chất 2 nguyên tố (A,B Có thể là nguyên tử hay nhóm nguyên tử; a,b là hóa trị của A, B) Vậy theo qui tắc hóa trị ta có x.a = y.b a = ; b = ; x = ; y = Ví Dụ 1: Tính hóa trị của sắt trong hợp chất Fex(SO4)3 biết gốc SO4 Có hóa trị II. Gi¶i Gọi a là hóa trị của Fe ta có: Học sinh vận dụng qui tắc hóa trị : ta có 2.a = 3.II 2.a = 3. II. a = 3 Vậy Fe có hóa trị III. * Ứng với công thức tổng quát AxBy, ta luôn có hóa trị của A.x = hóa trị của B.y hay tổng hóa trị của A bằng tổng hóa trị của B. Ví Dụ: Al2O3 ta có III.2 = II.3; H3PO4 ta có I.3 = III.1 (ở đây nhóm nguyên tử là PO4). b) Lập công thức hóa học của hợp chất 2 nguyên tố A và B (B có thể là nhóm nguyên tố) khi biết hóa trị của một nguyên tố. Cách 1: hoá trị của B - Bước 1: viết công thức hóa học dưới dạng AaxBby (x,y là chỉ số; a,b là hóa trị) Ta có x.a = y.b hoá trị của A - Bước 2: Ta chuyển thành tỷ lệ hay - Bước 3: Chọn x,y phải tối giản đến những số đơn giản nhất rồi mới viết công thức. Ví Dụ 1: Lập công thức hóa học của đồng oxit biết đồng có hóa trị I. Học sinh vận dụng: - Bước 1: Viết công thức dưới dạng CuIxOIIy ta có x.I = y.II. - Bước 2: Ta có tỷ lệ: - Bước 3: Vậy x = 2; y = 1 là số tối giản Công thức của đồng oxit là: Cu2O Ví Dụ 2: Lập công thức hóa học của Ca có hóa trị II và gốc SO4 Có hóa trị II. Học sinh vận dụng - Bước 1: Viết công thức dưới dạng: CaIIx(SO4)IIy ta có: x.II = y.II - Bước 2: Ta có tỷ lệ - Bước 3: Do phân số chưa tối giản nên ta phải tối giản x = 1; y = 1 ta có công thức hóa học là: CaSO4. Cách 2: Từ tỷ lệ: ta có thể tính nhẩm theo các trường hợp: - Khi a = b thì x = y =1. Ví Dụ: x = y = 1 Vậy công thức hóa học là: MgO x = y = 1 Vậy công thức hóa học là: AlPO4 - Khi a = 1 thì x = b và y = 1 hoặc b = 1 thì x = 1 và y = a. Ví dụ: NaIxOIIy x = 2; y = 1. Vậy công thức hóa học là: Na2O - Khi a > b đều là số chẵn x = 1 và y = a/b. Ví Dụ: ta có CO2 ta có SO3. - Khi a b và đều 2 thì x = b và y = a. Nếu cả x và y đều là số chẵn hoặc có ước số chung thì rút gọn lấy số đơn giản nhất. Cách 3: Hóa trị của một nguyên tố thường là chỉ số nguyên tố kia. Thông thường gạch chéo hóa trị a, b sẽ cho ra chỉ số x = b; y = a. Ví dụ: Lập công thức hoá học của hợp chất chứa 2 nguyên tố sau: QT Chéo QT Chéo QT Chéo Cách 3 là cách thông dụng thường được áp dụng nhiều trong giảng dạy 2/ Nội dung 2. a) Xác định công thức hoá học của 1 hợp chất khi biết được khối lượng mol hoặc tỷ khối đối với không khí của hợp chất và thành phần % các nguyên tố trong hợp chất. Bước 1: Gọi x, y là chỉ số của các nguyên tố công thức tổng quát, rồi tìm khối lượng của mỗi nguyên tố có trong 1 mol hợp chất. Bước 2: Tìm số mol của mỗi nguyên tố trong 1 mol hợp chất. Bước 3: Viết công thức hoá học của hợp chất. Ví dụ 1: Xác định công thức của khí A biết khối lượng mol phân tử của khí A là 34 và thành phần % về khối lượng của H là 5,88% và S là 94,12%. Gi¶i Cách 1: Vận dụng các bước: Bước 1: Tìm khối lượng của mỗi nguyên tố trong 1 mol hợp chất khí A. mH = (g) mS = (g) Bước 2; Tìm số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong 1 mol hợp chất khí A. nH =mol nS =mol Trong hợp chất khí A có 2mol nguyên tử H và 1 mol Nguyên tử S. Bước 3: Công thức hoá học của hợp chất A là H2S. Cách 2: Lập tỷ số về khối lượng để tìm các chỉ số x và y. Giả sử công thức hoá học cuả hợp chất khí A có dạng: HxSy. Ta có: x = 2 ; y = 1. Vậy công thức hoá học của khí A là: H2S. Caùch 3: Vì : %H + %S = 5,88 + 94,12 = 100%. Vaäy khí A goàm 2 nguyeân toá H vaø S; Goïi x, y laàn löôït laøchæ soá cuûa H vaø S coâng thaùc hoaù hoïc cuûa khí A laø: HxSy. Vì khoái löïông moãi nguyeân toá trong phaân töû tyû leä vôùi thaønh phaàn % neân ta coù: giaûi ra ta ñöôïc x = 2; y = 1 Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa khí A laø: H2S. Ví duï 2: Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc cuûa hôïp chaát A coù khoái löôïng mol laø 58,5 g thaønh phaàn caùc nguyeân toá: 60,68 % laø Cl, coøn lại laø Na. (baøi naøy coù 2 caùch giaûi) Gi¶i Caùch 1: Tìm % cuûa Na baèng caùch: 100% - % Cl = 100% - 60,68% = 39,32%. Tôùi ñaây ta tính theo nhö ví duï 1. Caùch 2: Ta coù: mCl = (g) mNa = 58,5 – 35,5 = 23 (g) nCl = mol nNa = mol Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa hôïp chaát A laø NaCl. Ví duï 3: Tìm coâng thöùc cuûa khí A bieát khí A coù tyû khoái ñoái vôùi khoâng khí laø 0,552 vaø thaønh phaàn % theo khoái löôïng cuûa caùc nguyeân toá trong khí A laø: 75% C vaø 25% H. Höôùng daãn hoïc sinh döïa vaøo coâng thöùc tính tyû khoái cuûa khí A ñoái vôùi khoâng khí laø: dA/kk = Khoái löôïng mol cuûa khí A laø: MA = 0,552.29 = 16 (g) roài laøm töông töï nhö ví duï 1. b) Khi bieát ñöôïc tyû leä veà khoái löôïng cuûa caùc nguyeân toá trong hôïp chaát. Bieát A chieám a phaàn veà khoái löôïng, B chieám b phaàn veà khoái löôïng. Böôùc 1: Giaû söû coâng thöùc laø AxBy Böôùc 2: Laäp tyû leä: Böôùc 3 Coâng thöùc hoaù hoïc. Ví duï 1: Tìm coâng thöùc hoaù hoïc cuûa hôïp chaát khi phaân tích ñöôïc keát quaû sau: H chieám 1 phaàn veà khoái löôïng coøn O chieám 8 phaàn veà khoái löôïng. Gi¶i Caùch 1: Böôùc 1: Giaû söû coâng thöùc phaân töû cuûa hôïp chaát laø HxOy Böôùc 2: Laäp tyû leä: Vaäy x = 2; y = 1. Böôùc 3: Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa hôïp chaát laø: H2O. Caùch 2: Giaû söû khoái löôïng ñem phaân tích laø a gam ta coù: mH chieám nH= mO chieám nO = coâng thöùc hoaù hoïc laø H2O. Ví duï 2: Tìm coâng thöùc hoaù hoïc cuûa 1 oxit sắt bieát phaân töû khoái laø 160, tyû leä veà khoái löôïng laø mFe = 7 vaø mO = 3. Gi¶i Caùch 1: Soá mol cuûa Fe keát hôïp vôùi O laø: nFe=0,125 mol soá mol cuûa O keát hôïp vôùi Fe laø: nO =o,1875 mol. Vaäy 0,125 mol nguyeân töû cuûa Fe keát hôïp vôùi 0,1875 mol nguyeân töû O. 2 nguyeân töû Fe keát hôïp vôùi 3 nguyeân töû O. Vaäy coâng thöùc hoaù hoïc ñôn giaûn cuûa oxit sắt laø Fe2O3 vaø coù phaân töû khoái baèng 160. Caùch 2: Giaû söû coâng thöùc hoaù hoïc cuûa oxit Fe laø FexOy. Laäp tyû leä khoái löôïng: y = 1,5x. Theo ñeà baøi cho nguyeân töû khoái cuûa oxit Fe baèng 160 neân ta coù: 56x + y.16 = 160 vì y = 1,5x 56x + 1,5y.16 = 160 x = 2 vaø y = 3. Vaäy coâng thöùc hoaù hoïc laø Fe2O3. Trong caùch 2 naøy neáu baøi khoâng cho bieát phaân töû khoái ta döïa vaøo tyû leä: x = 2; y = 3. Vaäy coâng thöùc hoaù hoïc laø Fe2O3. 3/ Noäi dung 3. Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc cuûa 1 hôïp chaát khi bieát ñöôïc thaønh phaàn % cuûa caùc nguyeân toá trong hôïp chaát. Moät hôïp chaát voâ cô AxByCz coù chöùa % veà khoái löôïng: % Khoáâi löôïng cuûa A laø a%; % Khoáâi löôïng cuûa B laø b%; % Khoáâi löôïng cuûa C laø c%. Ta coù tyû leä soá mol caùc nguyeân toá x : y : z = . Trong ñoù a,b,c laø thaønh phaàn % khoái löôïng caùc nguyeân toá trong hôïp chaát. MA, MB, MC laø khoái löôïng mol nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá. Vôùi caùc hôïp chaát voâ cô tyû leä toái giaûn giöõa x, y, z thöôøng cuõng laø giaù trò caùc soá caàn tìm. Ví duï 1: Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc khi phaân tích 1 hôïp chaát voâ cô A coù thaønh phaàn % theo khoâi löôïng cuûa Na laø 43,4%, C laø 11,3% vaø O laø 45,3%. Gi¶i Caùch 1: Ta coù % Na + % C + % O = 43,4 + 11,3 + 45,3 = 100% neân hôïp chaát voâ cô A chæ coù 3 nguyeân toá laø: Na, C, O. Goïi x, y, z laàn löôït laø chæ soá cuûa Na, C, O Coâng thöùc hoaù hoïc toång quaùt laø: NaxCyOz. Ta coù tyû leä soá mol caùc nguyeân toá Na, C, O laø: x : y : z =::=:: x : y : z2:1:3 x = 2 ; y =1 ; z = 3 Vaäy A coù coâng thöùc hoaù hoïc laø Na2CO3. Caùch 2: Giaû söû löôïng chaát ñem phaân tích laø a gam. mNa= nNa= mC=nC = mO=nO = nNa : nC : nO =:: = 2 : 1 : 3. Coâng thöùc caáu taïo cuûa A laø: Na2CO3 Ví duï 2: Ñoát chaùy hoaøn toaøn 13,6 g hôïp chaát a thì thu ñöïôc 25,6 g SO2 vaø 7,2 g H2O xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc cuûa A. Giaûi: Theo ñeà khi ñoát chaùy hoaøn toaøn 1 hôïp chaát A thì taïo ra SO2 vaø H2O. Vaäy hôïp chaát A coù nguyeân toá S vaø H coøn coù theå coù nguyeân toá O. Ta coù khoái löôïng cuûa nöôùc laø 7,2 g nHO =0,4 mol Vaäy trong 0,4 mol phaân töû nöôùc coù chöùa 0,8 mol H mH = 0,8.1 = 0,8 g. Ta coù khoái löôïng cuûa SO2 laø 25,6 g. nSO=0,4 mol. Vaäy trong 0,4 mol phaân töû SO2 coù chöùa 0,4 mol S mS = 0,4 .32 = 12,8 g. Toång khoái löôïng cuûa nguyeân toá S vaø H laø: mA = mS + mH = 12,8 + 0,8 = 13,6 g. Vaäy trong a khoâng chöùa nguyeân toá O. Goïi x, y laàn löôït chæ soá cuûa H vaø S Coâng thöùc hoaù hoïc cuûa A laø HxSy. Tyû leä: Vaäy x = 1; y = 2 coâng thöùc hoaù hoïc cuûa A laø H2S. 4/ Noäi dung 4. 4.1: Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc döïa theo phöông trình hoaù hoïc. Böôùc 1: Ñaët coâng thöùc ñaõ cho roài vieát phöông trình phaûn öùng xaûy ra. Böôùc 2: Ñaët soá mol chaát ñaõ cho roài vaän duïng qui taéc tam xuaát tìm soá mol coù lieân quan. Böôùc 3: Laäp phöông trình hoaëc heä phöông trình toaùn hoïc roài giaûi tìm ra khoái löôïng nguyeân töû cuûa caùc nguyeân toá caàn tìm vaø suy ra teân nguyeân toá teân chaát. 4.2: Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc cuûa moät chaát baèng toaùn bieän luaän. Daïy baøi taäp naøy töông töï nhö phaàn (4.1) ôû treân nhöng trong ñoù coù heä phöông trình ñöôïc giaûi baèng bieän luaän. 4.3: Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc cuûa moät chaát döïa treân tính chaát vaät lyù, tính chaát hoaù hoïc cuûa chaát ñoù. Yeâu caàu hoïc sinh phaûi naém vöõng tính ñònh tính caùc chaát ñeå suy ra thaønh phaàn nguyeân toá cuûa caùc chaát caàn tìm vaø coâng thöùc hoaù hoïc. 4.4: Laäp coâng thöùc phaân töû cuûa hôïp chaát höõa cô goàm caùc nguyeân toá: C, H, O … Toùm laïi trong noäi dung 4 thuoäc chöông trình hoaù hoïc lôùp 9 neân khoâng thöïc hieän baèng ví duï chi tieát. Ch­¬ng III: KÕt qu¶ - so s¸nh - ®èi chøng. 1/ Thaùi ñoä cuûa hoïc sinh. Nhìn chung hoïc sinh coù thaùi ñoäï höùng thuù hoïc taäp vaø yeâu thích boä moân hoaù hoïc hôn. Keát quaû thaêm doø theo phieáu traéc nghieäm khoâng ghi danh saùch nhö sau. Caâu hoûi: Thaùi ñoä cuûa caùc em ñoái vôùi moân hoaù hoïc nhö theá naøo? ¨ Raát thích ¨ Thích ¨ Khoâng thích ¨ YÙ kieán khaùc. Qua keát quaû ñaàu naêm khi thaêm doø 80 em hoïc sinh laø: 40/80 chieám tyû leä 50 % traû lôøi raát thích. 16/80 chieám tyû leä 20% traû lôøi thích. 15/80 chieám tyû leä 18,75% traû lôøi khoâng thích. 9/80 chieám tyû leä 11,2% yù kieán khaùc (em khoâng bieát) Keát quaû thaêm doø cuoái hoïc kyø I. 70/80 chieám tyû leä 87,5% traû lôøi raát thích. 5/80 chieám tyû leä 6,25% traû lôøi thích. 2/80 chieám tyû leä 2,5% traû lôøi khoâng thích. 3/80 chieám tyû leä 3,75% yù kieán khaùc (em khoâng bieát). 2/ Keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh. - Keát quaû hoïc taäp cuûa hoïc sinh chuyeån bieán roõ reät nhaát laø vaøo hoïc kyø 2 cuûa naêm hoïc. Xeáp loaïi treân trung bình laø 75/99 ñaït xaáp xæ 75,8% trong ñoù khaù gioûi ñaït 45/99 ñaït xaáp xæ 45,5%. Khaû naêng khaéc saâu kieán thöùc cuûa hoïc sinh khaù toát thoâng qua caùc tieát daïy treân lôùp vaø caùc baøi kieåm tra cuûa hoïc sinh PhÇn III: KÕt luËn I/ Keát quaû ñaït ñöôïc. - Hoïc sinh hieåu baøi, naém vöõng kieán thöùc taïo cho caùc em say meâ yeâu thích boä moân hoaù hoïc. Thoâng qua kinh nghieäm naøy ñaõ khaéc saâu veà kieán thöùc vaø reøn cho hoïc sinh caùch vieát chính xaùc coâng thöùc hoaù hoïc tìm hoaù trò cuûa nguyeân toá trong hôïp chaát cuõng nhö caùch laäp coâng thöùc hoaù hoïc khi bieát hoaù trò ñoàng thôøi coù theå döïa vaøo keát quaû phaân tích ñònh löôïng hoaëc döïa vaøo phöông trình hoaù hoïc ñeå xaùc ñònh ñöôïc coâng thöùc hoaù hoïc. II/ Baøi hoïc kinh nghieäm. Ñoái vôùi Giaùo vieân: - Phaûi tìm hieåu saâu veà kieán thöùc SGK cuõng nhö kieán thöùc veà caùch Xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc. - Nghieân cöùu kyõ caùc muïc tieâu, caùc böôùc khi xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc roài vaän duïng ñeå laøm caùc ví duï. - Nghieân cöùu kyõ caùc muïc tieâu ñeå coù phöông phaùp toå chöùc daïy hoïc ñuùng höôùng khoâng maâu thuaãn vôùi noäi dung. - Phaàn chuaån bò baøi cuûa giaùo vieân coù vai troø quyeát ñònh trong söï thaønh coâng cuûa tieát daïy. Vì vaäy ñoøi hoûi giaùo vieân baét buoäc phaûi chuaån bò giaùo aùn, ñoà duøng, cuøng caùc phöông tieän daïy hoïc caàn thieát tröôùc khi leân lôùp. Neáu chuaån bò toát cho giôø leân lôùp giaùo vieân seõ raát nheï nhaøng vaø khoâng bò luùng tuùng trong khaâu xöû lyù kieán thöùc, toå chöùc caùc hoaït ñoäng daïy hoïc taäp vaø töøng tình huoáng sö phaïm xaûy ra treân lôùp ñoàng thôøi kheùo leùo phaân boá thôøi gian hôïp lyù trong tieát daïy ñeå ñöa caùc ví duï coù lieân quan ñeán caùch xaùc ñònh coâng thöùc hoaù hoïc trong noäi dung cuûa töøng baøi hoïc maø muïc ñích cuûa baøi yeâu caàu. - Thaùi ñoä cuûa giaùo vieân cuõng laø nhaân tôù raát quan troïng trong vieäc goùp phaàn vaøo söï thaønh coâng cuûa tieát hoïc vì moïi hoaït ñoäng daïy hoïc luoân dieãn ra söï töông taùc veà taâm lyù, hoaøn caûnh giöõa giaùo vieân vôùi hoïc sinh. Giaùo vieân ngoaøi daïy kieán thöùc coøn truyeàn cho caùc em “ sinh khí ” ñeå hoïc taäp. - Trong daïy hoïc caàn coù phaàn ñaët vaán ñeà vaøo baøi môùi vaø keát thuùc vaán ñeà sau khi hoaøn thaønh töøng phaàn cuõng nhö toaøn baøi hoïc giuùp hoïc sinh taêng höng phaán khi vaøo baøi vaø caûm thaáy thoaûi maùi khi giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán deà. Giôø hoïc phaûi coù baàu khoâng khí khoâng caêng thaúng, phaùt huy ñöôïc tinh thaàn thi ñua coù nhaän xeùt pheâ bình, tuyeân döông, chaám ñieåm nhaèm khích leä tinh thaàn töï hoïc cuûa hoïc sinh. Duø raát coá gaéng song đề tài naøy coøn nhieàu vaán ñeà chöa hoaøn chænh raát mong söï tham khaûo vaø ñoùng goùp yù kieán xaây döïng cuûa caùc thaày coâ giaùo vaø caùc baïn ñoàng nghieäp ñeå ñöôïc hoaøn chænh hôn. Xin chaân thaønh caûm ôn! Ninh Bình, ngày 21 tháng 12 năm 2007 Ng­êi viÕt NguyÔn ngäc thanh