Theo Skiner thì bản chất việc học của trẻ nhỏ là thông qua sự bắt chước và quan sát người khác, biến các hành vi quan sát được thành của mình và tái tạo lại các hành vi. Tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo và tạo ra các tình huống giáo dục là yếu tố quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Với trẻ em, chơi là hình thức cơ bản giúp trẻ phát triển khả năng suy nghĩ và sự giao tiếp của trẻ. Nhà tâm lý học Lêônchiep khẳng định: Hoạt động vui chơi mà trung tâm là trò chơi ĐVTCĐ là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo. Thông qua trò chơi giúp trẻ hình thành và phát triển cấu trúc tâm lý trong nhân cách của trẻ. Hoạt động chơi gây ra những biến đổi về chất có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành nhân cách trẻ mẫu giáo và chơi là tiền đề cho hoạt động học tập ở lứa tuổi tiếp theo.
Trong thực tế hiện nay ở các trường mầm non, đa số giáo viên đã biết tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ MGL nói riêng một cách phù hợp và đã tạo môi trường thuận lợi cho trẻ chơi, học. Đa số trẻ đã hứng thú tích cực tham gia vào các góc chơi và đã phát triển về tất cả các mặt: đức, trí, thể, mỹ.
Tuy nhiên ở một số trường, cơ sở vật chất chưa đủ, một số giáo viên ( tuy không nhiều ) nhận thức chưa đầy đủ về hoạt động góc nên việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL chưa tích cực, chưa tự giác. Điều này cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Do vậy, để quá trình chăm sóc- giáo dục trẻ đạt hiệu quả, là một giáo viên mầm non việc cần thiết phải tạo điều kiện cho trẻ phát triển tốt về tất cả các mặt, trong đó việc tổ chức hoạt động góc giữ một vai trò quan trọng. Để tìm hiểu hoạt động góc cho bản thân tôi đi nghiên cứu vấn đề này và tôi chọn đề tài: “ Thực trạng tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc “.
39 trang |
Chia sẻ: luyenbuitvga | Lượt xem: 24241 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Đề tài Thực trạng tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo lớn ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Phần 1: Mở đầu
Lý do chọn đề tài:
Theo Skiner thì bản chất việc học của trẻ nhỏ là thông qua sự bắt chước và quan sát người khác, biến các hành vi quan sát được thành của mình và tái tạo lại các hành vi. Tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo và tạo ra các tình huống giáo dục là yếu tố quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Với trẻ em, chơi là hình thức cơ bản giúp trẻ phát triển khả năng suy nghĩ và sự giao tiếp của trẻ. Nhà tâm lý học Lêônchiep khẳng định: Hoạt động vui chơi mà trung tâm là trò chơi ĐVTCĐ là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo. Thông qua trò chơi giúp trẻ hình thành và phát triển cấu trúc tâm lý trong nhân cách của trẻ. Hoạt động chơi gây ra những biến đổi về chất có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành nhân cách trẻ mẫu giáo và chơi là tiền đề cho hoạt động học tập ở lứa tuổi tiếp theo.
Trong thực tế hiện nay ở các trường mầm non, đa số giáo viên đã biết tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ MGL nói riêng một cách phù hợp và đã tạo môi trường thuận lợi cho trẻ chơi, học. Đa số trẻ đã hứng thú tích cực tham gia vào các góc chơi và đã phát triển về tất cả các mặt: đức, trí, thể, mỹ.
Tuy nhiên ở một số trường, cơ sở vật chất chưa đủ, một số giáo viên ( tuy không nhiều ) nhận thức chưa đầy đủ về hoạt động góc nên việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL chưa tích cực, chưa tự giác. Điều này cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
Do vậy, để quá trình chăm sóc- giáo dục trẻ đạt hiệu quả, là một giáo viên mầm non việc cần thiết phải tạo điều kiện cho trẻ phát triển tốt về tất cả các mặt, trong đó việc tổ chức hoạt động góc giữ một vai trò quan trọng. Để tìm hiểu hoạt động góc cho bản thân tôi đi nghiên cứu vấn đề này và tôi chọn đề tài: “ Thực trạng tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc “.
Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu thực trạng tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc, trên cơ sở phân tích thực trạng đó đưa ra một số ý kiến góp phần nâng cao chất lượng việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL.
Đối tượng nghiên cứu và khách thể nghiên cứu.
Đối tượng nghiên cứu: Thực trạng tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc.
Khách thể nghiên cứu: Quá trình tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc.
Nhiệm vụ nghiên cứu.
Để hoàn thành baìi tập này tôi đề ra 3 nhiệm vụ cơ bản:
Xây dựng cơ sở lý luận của việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trướng mầm non Trung Hà - Yên Lạc.
Điều tra thực trạng của việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc.
Phân tích thực trạng để đưa ra ý kiến đề xuất nhằm góp phần nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc.
Phạm vi nghiên cứu.
Trong phạm vi bài tập này tôi chỉ nghiên cứu thực trạng tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non Trung Hà - Yên Lạc.
Phương pháp nghiên cứu.
Để nghiên cứu bài tập này tôi sử dụng phối hợp các phương pháp sau:
6.1: Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
6.1.1. Phương pháp phân tích, tổng hợp lý thuyết: thông qua đọc các tài liệu sách
báo, tạp chí có liên quan đén tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL.
6.1.2. Phương pháp phân loại, hệ thống hoá lý thuyết: để làm rõ cơ sở của vấn đề
nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp thực tiễn.
6.2.1. Phương pháp quan sát sư phạm:
- Quan sát trẻ: Thông qua hành động, lời nói, nét mặt cở chỉ, biểu hiện xúc cảm,
tình cảm… của trẻ trong và sau khi chơi.
-Quan sát giáo viên: Dự giờ và quan sát cách tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL.
6.2.2. Phương pháp đàm thoại: đàm thoại trực tiếp với trẻ.
6.2.3. Phương pháp điều tra viết: lấy ý kiến của giáo viên.
6.2.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động của trẻ.
6.2.5. Phương pháp điều tra: Soạn câu hỏi và giáo viên trả lời.
6.3. Phương pháp thống kê toán học: Để xử lý kết quả nghiên cứu, tăng mức độ tin
cậy cho đề tài.
Trong các phương pháp sử dụng ở trên, phương pháp quan sát sư phạm và phương pháp đàm thoại là phương pháp chính, còn các phương pháp khác đóng vai trò hỗ trợ.
Phần 2: Nội dung và kết quả nghiên cứu.
Chương 1: Cơ sở lý luận của tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL.
Một số đặc điểm phát triển của trẻ MGL.
Độ tuổi MGL (5-6 tuổi ) là giai đoạn cuối cùng của trẻ em lứa tuổi mầm non. ở giai đoạn này, những cấu tạo tâm lý đặc trưng của con người được hình thành và phát triển rất mạnh mẽ. Những thuộc tính tâm lý cũng như những phẩm chất nhân cách đang phát triển ở độ tuổi này và là điều kiện hết sức quan trọng để tạo ra một sự chuyển tiếp mạnh mẽ ở độ tuổi sau. Với sự giáo dục của người lớn những chức năng tâm lý đó dần được hoàn thiện, tạo cơ sở, tiền đề cho một nhân cách tốt.
Sự phát triển về mặt thể chất:
Cơ thể của trẻ MGL đang phát triển mạnh tuy nhiên sự tăng trưởng có phần chậm hơn so với lứa tuổi trước và có sự phát triển không đồng đều.
Bé trai: Lúc 5 tuổi: cao 97,5cm; nặng 14- 15kg
6 tuổi: cao 106,5cm; nặng 15-16kg
Bé gái: Lúc 5 tuổi: cao 96,5cm; nặng 13-14kg
6 tuổi: cao 104,5cm; nặng 14- 15,5kg
Hệ xương của trẻ MGL đã bắt đầu cốt hoá, cơ bắp to ra. Cơ quan hô hấp và hệ tuần hoàn phát triển mạnh. Tim của trẻ lúc 5 tuổi nặng gấp 4-5 lần lúc mới sinh, nhịp tim đập chậm hơn so với lúc mới sinh nhưng vẫn nhanh hơn so với người lớn vì thế trẻ dễ bị mệt khi tham gia các hoạt động và dễ có những xúc động mạnh. Trọng lượng não cũng tăng nhanh, từ 1,11g đến 1,35ggần bằng trọng lượng não của người lớn, nhờ đó vỏ bán cầu đại não phát triển mạnh nên chức năng điều chỉnh và kiểm tra của nó tăng lên rõ rệt so với trung khu dưới vỏ, tốc độ hình thành các phản xạ có điều kiện tăng lên nhanh chóng, hệ thống tín hiệu thứ hai ( ngôn ngữ ) phát triển mạnh. Vì thế khả năng kiềm chế trong các hoạt động và tư duy của trẻ phát triển hơn nhiều so với lứa tuổi trước.
Sự phát triển về tâm lý.
-Đặc điểm phát triển ngôn ngữ : Đến tuổi MGL, hầu hết trẻ đã biết sử dụng tiếng mẹ đẻ một cách thành thục trong sinh hoạt hàng ngày. Ngôn ngữ trở thành phương tiện chủ yếu để trẻ giao tiếp với những người xung quanh và là cơ sở để cải tổ các quá trình tâm lý, giúp cho đời sống tinh thần của trẻ có một chất lượng mới phong phú, sâu sắc hơn và hoà nhập với xã hội tốt hơn, là phương tiện làm cho tư duy của trẻ nâng lên một trình độ mới so với độ tuổi trước.
-Đặc điểm phát triển về trí nhớ: ở trẻ mẫu giáo nói chung, trí nhớ không chủ định tiếp tục phát triển và chiếm ưu thế, đến 5 tuổi thì trí nhớ có chủ định và trí nhớ logic bắt đầu phát triển đáng kể. Những gì trẻ hiểu, trẻ thích, có ý nghĩa, có ấn tượngmạnh mẽ với trẻ thường được ghi nhớ bền vững hơn. Tuy vậy, trí nhớ máy móc vẫn giữ vai trò quan trọng trong đời sống của trẻ.
-Đặc điểm phát triển về tư duy: ở tuổi MGL, tư duy trực quan hình tượng phát triển mạnh và chiếm ưu thế đã giúp trẻ giải quyết được bài toán mà các em thường gặp trong cuộc sống thực tiễn. ở giai đoạn này còn xuất hiện một kiểu tư duy trực quan sơ đồ. Kiểu tư duy này giúp cho trẻ có điều kiện tốt để lĩnh hội tri thức ở trình độ khái quát từ đó hình thành khả năng nhận thức được bản chất của sự vật- hiện tượng. Đó chính là bước trung gian của sự chuyển tiếp từ tư duy trực quan hình tượng đến tư duy trực quan trừu tượng (tư duy logic ). Loại tư duy này sẽ được phát triển ở giai đoạn sau.
-Đặc điểm phát triển về tưởng tượng: Trẻ MGL có trí tưởng tượng rất phong phú. Tưởng tượng có chủ định được hình thành, đặc biệt trong các dạng hoạt độngmang tính sáng tạo: vẽ, nặn, xé dán… Trẻ có thể hành động theo một ý đồ đã đặt ra từ trước. Đặc biệt trẻ có thể tưởng tượng dựa vào những vật không giống nhau.
-Sự tự ý thức ( ý thức bản ngã ): ở MGL trẻ đã hiểu được mình, đã trả lời được câu hỏi mình là người như thế nào? có phẩm chất gì? người khác đối xử với mình như thế nào? tại sao lại thế? Họ thừa nhận mình ra sao?
Mặt khác, trẻ có thể đánh giá được sự thành công, thất bại của mình, đánh giá được ưu điểm, nhược điểm của mình, đó là cơ sở để quá trình tâm lý chuyển dần sang quá trình có chủ định, qua đó phẩm chất ý chí được hình thành và nhân cách của trẻ phát triển mạnh bởi nó có khả năng điều chỉnh của bản thân trẻ.
Sự phát triển về tình cảm- xã hội:
Tuổi MGL, đời sống tình cảm của trẻ có một bước chuyển biến mạnh mẽ, vừa phong phú, vừa sâu sắc hơn so với lứa tuổi trước. Nét đặc biệẳctong đời sống tình cảm của trẻ MGL là sự hình thành tương đối rõ nét các loại tình cảm bậc cao: tình cảm đạo đức, tình cảm thẩm mỹ và tình cảm trí tuệ.
Tình cảm đạo đức được thể hiện ở chỗ trẻ rất dễ xúc cảmvới con người và cảnh vật xung quanh. Tình cảm đạo đức được hình thànhchủ yếu thông qua TCĐVTCĐ. Vì trong trò chơi trẻ lĩnh hội và biết sử dụng nhiều chuẩn mực hành vi, trẻ nhận thức đánh giá, nhận xét được các chuẩn mực đạo đức trong quan hệ xã hội, đây là cơ sở để tình cảm đạo đức được nảy sinh.
Tình cảm trí tuệ: Trẻ MGL được làm nhiều việc, mỗi công việc, hoạt động vui chơi, mỗi buổi học đã đem lại kết quả nhất định kích thích niềm say mê, hứng thú, những rung cảm mới, tính tò mò, ham hiểu biết ở trẻ. Trẻ thường xuyên đặt ra những câu hỏi “ tại sao?” và cố gắng tìm được câu trả lời từ phía người lớn, trẻ luôn muốn đi vào tìm tòi những nhận thức mới, từ đó mà trẻ hình thành và phát triển những tình cảm trí tuệ.
Tình cảm thẩm mỹ: Được hình thành và phát triển mạnh mẽ ở lứa tuổi này. Trẻ yêu thích cái đệp xung quanh. Trẻ thích tham gia vào các loại hình nghệ thuật như: múa, hát, vẽ, kể chuyện. Đặc biệt trẻ tiếp nhận và thuộc rất dễ dàng, nhanh chóng những bài thơ, bài hát có vần điệu và hình tượng đẹp. Do đó rất dễ cuốn hút lòng say mê của trẻ và để lại những ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn trẻ.
Những vấn đề cơ bản về tổ chức hoạt động góc.
1.2.1. Bản chất của tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non.
Tổ chức sắp xếp các góc hoạt động cho trẻ. Việc hình thành các góc chơi do trẻ tự thực hiện dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Điều này đòi hỏi trẻ phải huy động vốn kinh nghiệm, sáng kiến của mình khi tham gia vào các hoạt động. Các góc chơi trong lớp có sự phân biệt, có lối đi lại thuận tiện, với trẻ càng lớn thì lối đi lại càng phải rộng hơn để giúp trẻ thiết lập các mối quan hệ trong khi chơi.
-Tổ chức sắp xếp về cơ sở vật chất cho từng góc chơi: Sắp xếp các phương tiện giáo dục, các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, các thiết bị dạy học, tạo khoảng không gian phù hợp cho các khu vực hoạt động (góc chơi ) để từng cá nhân hoặc nhóm nhỏ có thể lựa chọn theo nhu cầu và hứng thú.
-Bố trí vị trí đặt thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phù hợp với tính chất của từng hoạt động góc, điều kiện thực tiễn ở địa phương đản bảo an toàn cho trẻ và phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của trẻ.
-Tổ chức nội dung hoạt động phù hợp với đặc điểm góc/ khu vực chơi, đảm bảo thiết thực đối với trẻ, gắn với cuộc sống thực của trẻ, phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ, phù hợp với điều kiện của địa phương.
- Thực hiện các hoạt động chơi- học phù hợp, đảm bảo kết hợp các hoạt động trong nhóm nhỏ và từng cá nhân, hoạt động trong mỗi góc và hoạt động liên góc phù hợp theo nội dung chủ đề, chủ điểm.
* Về mặt không gian: Các góc hoạt động được bố trí, tổ chức một cách linh hoạt, luôn có sự luân phiên theo chủ đề. Điều đó rất phù hợp với đặc tính của trẻ nhỏ.
* Về mặt thời gian: Đối với lớp MGL, việc tổ chức cho trẻ chơi, hoạt động góc được quy định trong chế độ hàng ngày vào thời điểm buổi sáng và thời điểm buổi chiều sau khi ăn bữa phụ. Thời gian tiến hành giờ hoạt động góc không nên quá 60 phút.
1.2.2. ý nghĩa của việc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non.
Các khu vực hoạt động hay các góc chơi là nơi có nguồn thông tin phong phú, là nơi trẻ có thể cùng chơi và cùng “làm “ một việc gì đó một mình hoặc một nhóm trẻ. Tổ chớc hoạt động góc hợp lý có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất, ngôn ngỡ, trí tuệ, tình cảm- xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Tổ chức các khu vợc chơi, hoạt động của trẻ có ý nghĩa:
* Phát huy tính tự chủ và tính tích cực hoạt động của trẻ.
Tổ chức hoạt động góc đa dạng, phong phú sẽ kích thích tính tích cực chủ động của trẻ từ việc lựa chọn khu vực chơi, lựa chọn đồ chơi, trò chơi đồng thời khuyến khích trẻ hoạt động theo khả năng, ý thức, tạo điều kiện cho trẻ có thể chuyển sang các khu vực chơi khác mà trẻ thích.
Cách bố trí, sắp xếp đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu dưới dạng mở kích thích tính tò mò, ham hiểu biết, thích khám phá của trẻ.
* Khuyến khích tính tích cực nhận thức của trẻ.
Tổ chức hoạt động góc hợp lý tạo cơ hội cho trẻ tự chọn những hoạt động mình thích, trẻ tự quyết định và tìm cách giải quyết nhiệm vụ. Trẻ sẽ dần biết “tự chịu trách nhiệm” với hành động của mình và biết đánh giá những thành công hay thất bại của mình trong quá trình chơi. Dần dần trẻ rút ra được những bài học kinh nghiệm cho chính bản thân mình.
* Hình thành tinh thần tập thể, đoàn kết cho trẻ.
Tổ chức khu vực chơi hợp lý, khuyến khích trẻ chơi cùng nhau và làm việc cùng nhau, như cùng nhau xây dựng, cùng nhau chơi đóng vai “gia đình”, “siêu thị”… trên cơ sở đó giúp trẻ tái hiện các mối quan hệ trong gia đình, cộng đồng, làng xóm. Qua đó trẻ học được cách làm việc với người khác, được học lẫn nhau, trẻ học cách chấp nhận ( lắng nghe, tuân theo ý kiến chung ), chia sẻ những suy nghĩ cá nhân với bạn. Trẻ biết chia sẻ kinh nghiệm chơi,biết tạo ra môi trường giao tiếp cởi mở ấm cúng, dân chủ giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với cô. Đay là cơ sở để hình thành tính tập thể cho trẻ.
* Hình thành ở trẻ những kỹ năng xã hội: ở góc chơi, trẻ là một chủ thể hoạt động tích cực, trẻ được giao lưu trao đổi với các bạn trong nhóm chơi, với giáo viên. Tổ chức hoạt động góc tạo môi trường giao tiếp tích cực, thân thiện, hoà đồng, ấm cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh, tạo cơ hội để trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư, nguyện vọng của mình.Trẻ dễ dàng tới những cái đẹp trong hành vi văn minh, trong cách giao tiếp, ứng xử.
1.2.3. Nguyên tắc, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non.
* Các nguyên tắc tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL:
- Đảm bảo phù hợp với mục tiêu giáo dục:
Nguyên tắc này đòi hỏi tổ chức hoạt động góc cần phù hợp với mục đích, mục tiêu giáo dục trong nhà trường mầm non trên cơ sở đảm bảo thực hiện các phương pháp và hình thức tổ chức giáo dục phù hợp với sự phát triển của trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn.
-Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học:
Nguyên tắc này đòi hỏi quá trình tổ chức hoạt động góc cho trẻ phải mang tính kế hoạch, hệ thống, khoa học thông qua việc xây dựngvà lựa chọn nội dung hoạt động, phương pháp và hình thức thực hiện.
Để đảm bảo nguyên tắc này khi tổ chức hoạt động góc cần:
+ Đặt tên góc sao cho dễ hiểu. Giữa các góc có ranh giới rõ ràng( sử dụng tường, các giá, tủ ) có lối đi lại đủ rộng cho trẻ di chuyển.
+ Bố trí các góc ồn ào xa những góc chơi yên tĩnh.
+ Bố trí bàn, ghế, gối đệm phù hợp với từng góc.
+ Các hoạt động tại góc chơi có nội dung phức tạp dần phù hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ
-Nguyên tắc đảm bảo tính vừa sức.
Đòi hỏi trong quá trình tổ chức hoạt động góc cho trẻ giáo viên phải linh hoạt xác định mục tiêu và nội dung giáo dục phù hợp với đặc điểm chung của lứa tuổi và đặc điểm riêng của từng cá nhân trẻ.
-Giáo viên cần tổ chức với các dạng hoạt động đa dạng, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, khả năng nhận thức và mức độ phát triển của trẻ để khuyến khích trẻ hoạt động tích cực, chủ động, sáng tạo.
-Nguyên tắc đảm bảo phát huy tính tích cực hoạt động của trẻ.
Nguyên tắc này đòi hỏi trong tổ chức hoạt động góc phải làm cho trẻ hứng thú, ham thích, say mê học tập làm cho trẻ tích cực hoạt động chiếm lĩnh tri thức, thúc đẩy hoạt động trí tuệ của trẻ. Mọi nội dung hoạt động phải hướng vào trẻ sao cho phát huy tính tích cực hoạt động cá nhân của trẻ trong quá trình học.
Để đảm bảo nguyên tắc này các khu vực hoạt động góc cần bố trí thuận lợi cho trẻ hoạt động theo khả năng, hứng thú, sở thích riêng. Có chỗ cho hoạt động chung và hoạt động cá nhân, có góc cố định, có góc di động hoặc thay đổi theo chủ đề.
-Nguyên tắc đảm bảo tính an toàn – thực tiễn.
Nguyên tắc này đòi hỏi khi tổ chức các góc hoạt động giáo viên cần lựa chọn các đồ dùng, đồ chơi, các thiết bị dạy học đảm bảo vệ sinh, không gây nguy hiểm cho trẻ khi sử dụng ( không sắc nhọn, không dễ vỡ, không dùng vật liệu độc hại…).
Tổ chức hoạt động góc ở các lớp phải phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất ( diện tích phòng học, đồ dùng, đồ chơi trong lớp…). Việc lựa chọn các đồ dùng, đồ chơi, các thiết bị dạy học cần thích hợp với đặc điểm vùng miền, địa phương.
* Các phương pháp tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL.
- Cùng trẻ tổ chức hoạt động góc:
Trước hết cần khẳng định việc hình thành các góc phải do trẻ tự làm dưới sự hướng dẫn, gợi ý của giáo viên. Khi đưa ra một chủ đề mới cô cùng trẻ thảo luận để xây dựng những góc nào? Trong mỗi góc cần có những cái gì? và làm như thế nào để tạo ra những góc đó. Việc này cần huy động kinh nghiệm, sáng tạo của mỗi trẻ, điều đó rất phù hợp với quan điểm quan trọng trong việc đổi mới GDMN là lấy trẻ làm trung tâm.
-Tạo tâm thế hoạt động cho trẻ: Giáo viên cần kích thích động cơ bên trong của trẻ, gây hứng thú, lôi cuốn trẻ vào các hoạt động bằng cách tạo các tình huống có vấn đề cho trẻ tham gia hoạt động.
-Tạo cơ hội cho trẻ quan sát các góc để trẻ tự hoạt động: Giáo viên cần linh hoạt lồng ghép các nội dung, nhiệm vụ giáo dục qua cách sắp xếp, bố trí, tổ chức góc hoạt động cho trẻ. Các đồ dùng, đồ chơi, các thiết bị dạy học được sắp xêp0s dưới dạng mở… từ đó kích thích tính tò mò, thích khám phá, tìm tòi và trải nghiệm ở trẻ.
-Quan sát quá trình hoạt động của trẻ để xác định hướng điều khiển: Trong quá trình tổ chức hoạt động góc, cô không trực tiếp chơi cùng trẻ mà chỉ bao quát, theo dõi quá trình chơi của trẻ. Trên cơ sở đó giáo viên xác định hướng điều khiển, điều chỉnh hiạt động của trẻ sao cho phù hợp.
- Tạo cơ hội cho trẻ hoạt động tích cực: Góc chơi là nơi trẻ được hoạt động theo sở thích, hứng thú riêng. Giáo viên cần khuyến khích, phát huy sáng kiến của trẻ, tạo cơ hội để trẻ phát triển khả năng tự khám phá, tìm tòi, trải nghiệm…
-Phối hợp hoạt động góc để triển khai chủ đề: Các góc hoạt động được tổ chức một cách linh hoạt, luân phiên, thay đổi theo từng chủ đề. Trong quá trình tổ chức hoạt động góc cho trẻ, giáo viên cần tạo mối quan hẹ qua lại giữa các góc chơi với nhau bằng các hoạt động của trẻ để thực hiện chủ đề.
- Phát triển các trò chơi theo ý tưởng sáng tạo của trẻ và gợi ý của giáo viên: Đây là yêu cầu đảm bảo tính tích cực, cá thể hoá hoạt động của người học trong quá trình hướng dẫn và tổ chức hoạt động cho trẻ. Giáo viên cần tôn trọng ý kiến của trẻ, tuyệt đối không can thiệp thô bạo vào trò chơi của trẻ, hoặc bắt trẻ chơi theo ý mình. Thông qua đàm thoại đặt câu hỏi, cô có thể nhập vai vào trò chơi để gợi ý, mở rộng trò chơi cho trẻ một cách hợp lý.
-Xử lý linh hoạt các tình huống xảy ra trong góc hoạt động: ở các góc chơi, để tổ chức giờ hoạt động góc đạt hiệu quả, ngoài việc sắp xếp, bố trí, tổ chức, điều khiển, điều chỉnh quá trình chơi cho trẻ giáo viên cần xử lý linh hoạt các tình huống xảy ra trong góc hoạt động, đảm bảo cho mọi trẻ đều được tham gia hoạt động một cách tích cực, sáng tạo và hiệu quả.
* Hình thức tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL:
- Căn cứ vào nội dung và chủ đề chơi, giáo viên có thể tổ chức hoạt động theo nhóm độc lập tại góc chơi và phối hợp giữa các góc chơi: Nội dung hoạt động tại các góc chơi của trẻ rất phong phú, luôn thay đổi theo từng chủ đề. Khi tổ chức hoạt động góc, giáo viên lồng ghép linh hoạt nhiều nội dung hoạt động giữa các góc để triển khai chủ đề chơi và có sự phối hợp giữa các góc chơi.
- Căn cứ vào số lượng trẻ tham gia hoạt động tại các khu vực chơi có thể tổ chức góc hoạt động theo 2 hình thức: cá nhân hay nhóm nhỏ: Hoạt động góc là hoạt động tự do, theo ý thích của trẻ. Trẻ có thể chơi theo khả năng, sở thích cá nhân của trẻ. Căn cứ vào số lượng trẻ chơi ở trong khu vực mà giáo viên lựa chọn tổ chức hoạt động góc theo hình thức cá nhân hay nhóm nhỏ.
- Căn cứ vào tính chất mối quan hệ của cô giáo mầm nonvới trẻ có thể tổ chức cho trẻ chơi tự do hoặc có hướng dẫn giám sát của giáo viên: Khi tham gia chơi ở góc hoạt động, trẻ được làm việc theo cách nghĩ của mình, trẻ huy động, vận dụng vốn kinh nghiệm của bản thân trong trò chơi. Trẻ được trải nghiệm hoặc tìm hiểu, khám phá cái mới dưới sự hướng dẫn, gợi ý và giám sát của giáo viên. Căn cứ vào mối quan hệ này ( giữa cô - trẻ ) có thể tổ chức cho trẻ chơi tự do hoặc có sự hướng dẫn của giáo viên.
1.2.4. Vai trò của giáo viên trong quá trình tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non:
* Giáo viên đóng vai trò là người lên kế hoạch để tổ chức hoạt động góc cho trẻ:
Giáo viên là người lập kế hoạch, xác định mục tiêu, nội dung các loại trò chơi, thời gian chơi, đồ dùng, đồ chơi.
Góc chơi cần được trang trí hấp dẫn, cùng với tên gọi và hình ảnh phù hợp, giúp cho trẻ nhận biết góc chơi một cách dễ dàng. Tên góc cần được viết to theo đúng quy định về việc làm quen với chữ viết, gần gũi, dễ hiểu đối với trẻ ( như: “ Gia đình tôi “, “ Bé khám phá khoa học “, “ phòng khám đa khoa “…). Góc chơi cũng cần được sắp đặt hợp lý để hoạt động vui chơi được tiến hành một cách tự nhiên và không bị gián đoạn.
Việc lập kế hoạch và tổ chức cũng cần xem xét đến thời gian. Một số hoạt động cần nhiều thời gian hơn hoạt động khác, trẻ cũng cần được tự do để sử dụng nhiều hay ít thời gian cho hoạt động mà trẻ lựa chọn.
* Giáo viên là người tổ chức các nội dung hoạt động tại các góc chơi cho trẻ.
Giáo viên cần bố trí hợp lý về thời gian và không giancho các nhóm chơi, hướng dẫn tạo điều kiện cho mỗi trẻ cùng suy nghĩ cùng làm một việc gì đó không bị thúc ép, áp đặt, bắt chước lẫn nhau một cách thụ động và khuyến khích trẻ quan sát và học hỏi.
Trong thời gian tổ chức cho trẻ chơi, hoạt động ở các góc phụ thuộc vào kinh nghiệm của trẻ và yêu cầu triển khai của chủ đề, cô có thể tổ chức, triển khai 4-5 góc phù hơp. Không nhất thiết phải triển khai cùng một lúc với tất cả các góc chơi.
Với lớp MGL, việc tổ chức cho trẻ chơi, hoạt động ở các góc được quy định trong chế độ sinh hoạt hàng ngày vào thời điểm buổi sáng và buổi chiều sau khi ănbữa phụ. Thời gian tiến hành hoạt động không nên quá 60 phút. Cô cần lên kế hoạch và thực hiện đảm bảo thời gian cho trẻ chơi thích hợp.
* Giáo viên đống vai trò là người quan sát, giám sát trẻchơi.
Cô giáo là người theo dõi, quan sát các nhóm chơi, các hoạt động của trẻ tại các góc, cô quan tâm bao quát toàn bộ khu vực hoạt động của trẻ. Trong đó khu vực chơi đóng vai, chơi xây dựng- lắp ghép, chơi ở góc tạo hình, góc khám phá khoa học là các khu vực hoạt động trọng tâm.
Giáo viên quan sát để nắm bắt kỹ năng chơi, hứng thú chơi của trẻ. Giáo viên phải thường xuyên theo dõi trẻ hoạt động trong góc để tìm hểu năng lực, mức độ suy nghĩ của từng trẻ, phát hiện ra đồ dùng, đồ chơi hoặc các vật liệu có khó khăn gì so với khả năng của trẻ. Thông qua quan sát giúp giáo viên biết được khi nào trẻ cần giúp đỡ, cần phải can thiệp, những gì càn phải bổ xung, thay đổi. Từ đó lựa chọn biện pháp tác động, hướng dẫn trẻ chơi phù hợp, hiệu quả trên cơ sở kết quả quan sát.
Kiểm tra cơ sở vật chất tại góc chơi cũng là nhiệm vụ của giáo viên, cần quan tâm đến sự an toàn, loại bỏ những thứ gãy hỏng ở các khu vực chơi, tiếp tục làm phong phú môi trường, cung cấp thêm vật liệu, dụng cụ mới. Sau khi chơi xong giáo viên nhắc nhở trẻ thu dọn và cất đồ chơi vào nơi quy định.
* Giáo viên là người đấnh giá trẻ.
Trong quá trình quan sát và giám sát trẻ chơi, giáo viên cần đánh giá một cách liên tục vì chơi là kiểu học đầu tiên của trẻ em, là phương tiện đánh giá kĩ năng, thể lực, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội của trẻ. Việc đánh giá trẻcó một vị trí đặc biệt quan trọngtrong quá trình tổ chức môi trường, tổ chức các hoạt động cho trẻ, giúp giáo viên định hướng mục tiêu giáo dục, xây dụng kế hoạch tổ chức các góc hoạt động một cách hợp lý.
1.2.5. Điều kiện tổ chức hoạt động góc cho trẻ MGL ở trường mầm non
* Về cơ sở vật chất:
Để tổ chức tốt hoạt độnh góc cho trẻ MGL cần đảm bảo về cơ sở vật chất ( đồ chơi, trang thiết bị dạy học…) để trẻ có cơ hội tham gia vào các hoạt động.
- Đồ chơi phải đẹp, kích cỡ không quá to hoặc quá nhỏ đối với trẻ. Đồ chơi phải gắn với đời sống thực, đảm bảo an toàn tuyệt đối với trẻ. Lựa chọn đồ chơi cho trẻ gồm nhiều chi tiết phải có các giá, kệ giá…
- Có các giá, kệ để đồ dùng, đồ chơi. Các giá có thể dùng làm vách ngăn tạo ranh giới giữa các góc hoạt động, tạo lối đi lại dễ dàng cho trẻ khi tham gia hoạt động, hoặc quay các giá áp tường để giành không gian cho hoạt động nhóm đông trẻ.
- Các đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu mở phải được sắp xếp hợp lý dưới dạng mở để kích thích trẻ khám phá và trải nghiệm.
- Trang trí các mảng tường, tranh hoạt động, đồ dùng đồ chơi phải gây được sự hấp dẫn lôi cuốn, thôi thúc trẻ tích cực hoạt động.
- Thường xuyên thay đổi cách sắp xếp, trang trí, làm thêm đồ chơi để làm nổi bật chủ điểm để gây hứng thú nhận thức
File đính kèm:
- bai tap nghien cuu khoa hoc cuc hay Dung Hung20092010.doc