A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: Giúp HS:
- Hiểu được ý nghĩa của tác phẩm: Vấn đề cách nhìn, lập trường của người nghệ sĩ đối với nhân dân và cuộc kháng chiến; tuyên ngôn nghệ thuật của nhà văn (vấn đề nhận đường, tìm cảm hứng).
- Hiểu và đánh giá được những đặc sắc nghệ thuật của TP: cách dựng truyện, cách trần thuật, xậy dựng nhân vật.
B. PHƯƠNG PHÁP:
- Đọc - hiểu.
- Cảm thụ.
- Phân tích - mở rộng.
C. KẾ HOẠCH BÀI DẠY:
* Bài cũ:
* Bài mới:
I. Tiểu dẫn:
1. Tác giả:
4 trang |
Chia sẻ: luyenbuitvga | Lượt xem: 1342 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giảng văn Tiết: 28,29: Đôi mắt, tác giả Nam Cao, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Gi¶ng v¨n Ngµy so¹n:
TiÕt: 28,29
§«i m¾t
Nam Cao
a. Môc ®Ých yªu cÇu: Gióp HS:
- HiÓu ®îc ý nghÜa cña t¸c phÈm: VÊn ®Ò c¸ch nh×n, lËp trêng cña ngêi nghÖ sÜ ®èi víi nh©n d©n vµ cuéc kh¸ng chiÕn; tuyªn ng«n nghÖ thuËt cña nhµ v¨n (vÊn ®Ò nhËn ®êng, t×m c¶m høng).
- HiÓu vµ ®¸nh gi¸ ®îc nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña TP: c¸ch dùng truyÖn, c¸ch trÇn thuËt, xËy dùng nh©n vËt...
B. ph¬ng ph¸p:
- §äc - hiÓu.
- C¶m thô.
- Ph©n tÝch - më réng.
c. KÕ ho¹ch bµi d¹y:
* Bµi cò:
* Bµi míi:
I. TiÓu dÉn:
1. T¸c gi¶:
- Nh÷ng ®iÓm ®¸ng lu ý vÒ t¸c gi¶ Nam Cao?
- Tríc CM, lµ nhµ v¨n hiÖn thùc phª ph¸n tiªu biÓu - kiÖt t¸c: "ChÝ PhÌo".
- Nhµ v¨n cã t tëng tiÕn bé, cã quan ®iÓm nghÖ thuËt ®óng ®¾n.
2. TruyÖn "§«i m¾t":
- Nªu hoµn c¶nh s¸ng t¸c?
- T×m hiÓu vÒ nhan ®Ò truyÖn?
- Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: 1948: nh÷ng n¨m ®Çu kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p ® sù ph©n hãa vÒ t tëng trong tÇng líp v¨n nghÖ sÜ:
+ TrÝ thøc g¾n bã víi CM ® tin tëng kh¸ng chiÕn.
+ TrÝ thøc Ýt tiÕp xóc víi CM ® hoµi nghi.
® TP ph¶n ¸nh sù thËt Êy.
- Nhan ®Ò:
+ Tríc: "Tiªn s th»ng Tµo Th¸o": tiÕng chöi ®æng cña Hoµng.
+ Sau: "§«i m¾t": c¸i nh×n, quan ®iÓm ® chñ ®Ò TP.
II. Ph©n tÝch:
* Cèt truyÖn:
- HS ®äc TP. Tãm t¾t cèt truyÖn?
§é ®Õn nhµ Hoµng rñ tham gia kh¸ng chiÕn ® nhËn thÊy Hoµng sèng c¸ch biÖt, c¸i nh×n phiÕn diÖn, mét chiÒu ® cèt truyÖn ®¬n gi¶n, vÊn ®Ò ®Æt ra s©u s¾c.
1. §«i m¾t - vÊn ®Ò c¸i nh×n, quan ®iÓm:
- C¸i nh×n cña Hoµng thÓ hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt nµo?
- C¸i nh×n ®ã thÓ hiÖn th¸i ®é nh thÕ nµo?
- Hoµng nh×n kh¸ng chiÕn nh thÕ nµo?
- §é cã c¸i nh×n nh thÕ nµo?
- Thö lý gi¶i xem v× sao §é vµ Hoµng cã c¸i nh×n kh¸c nhau?
- Nh÷ng chi tiÕt nµo gîi lªn cuéc sèng vµ tÝnh c¸ch cña Hoµng?
- LËp trêng cña Hoµng?
- NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt Hoµng?
- NhËn xÐt vÒ nh©n vËt §é?
a. C¸i nh×n:
* Hoµng:
- Nh×n ngêi n«ng d©n:
+ "ThÊy anh b©y giê khæ së...® xØ v¶"
"anh ruét t¶n c vÒ nhµ em...® b¾t ra lÒu"
® tµn nhÉn.
+ "giÕt mét con gµ, mai c¶ lµng ®Òu biÕt"
"ngµy mai chuyÖn anh ®Õn ch¬i..."
® tß mß, thãc m¸ch.
+ ngè - nhÆng xÞ
nhiªu khª - dèt
bÊt tµi - khoe ch÷. (chuyÖn hái giÊy, chuyÖn anh thanh niªn v¸c tre...).
® th¸i ®é coi thêng, khinh bØ ® cha hiÓu b¶n chÊt tèt ®Ñp cña hä, cho r»ng hä kh«ng lµm CM ®îc.
- Nh×n kh¸ng chiÕn:
+ bi, n¶n
+ chØ tin vµo «ng cô
® thiÕu niÒm tin vµo kh¸ng chiÕn, t«n sïng c¸ nh©n.
* §é:
- Nh×n nh©n d©n:
+ VÉn thÊy hä cã nh÷ng nhîc ®iÓm: tß mß, tr×nh ®é kÐm...
+ ThÊy ®îc b¶n chÊt CM: h¨ng h¸i, nhiÖt t×nh tham CM ® hiÓu ngêi n«ng d©n, nh×n thÊy hä chÝnh lµ lùc lîng CM ® nh©n ®¹o.
- Nh×n kh¸ng chiÕn:
+ tin tëng
+ tham gia kh¸ng chiÕn cïng nh©n d©n.
® c¸i nh×n nhËp cuéc.
b. Nguyªn nh©n:
* Hoµng: sèng t¸ch biÖt, l¹c lâng víi cuéc sèng cña nh©n d©n:
- H×nh d¹ng: khÖnh kh¹ng, to bÐo ® gîi lªn sù no ®ñ ®Õn thõa møa - tr¸i ngîc n¹n ®ãi võa tµn ph¸ tõ miÒn Trung ®Õn miÒn B¾c.
- C¶nh sèng: cöa ®ãng khÐp, con chã to, d÷, nhµ ®Ñp, mµn tuynh... ®sèng cÇu kú, phong lu, trëng gi¶ - tr¸i ngîc hoµn c¶nh t¶n c, hoµn c¶nh kh¸ng chiÕn ® tù ®Æt m×nh vµo trong mét hßn ®¶o b×nh yªn, hoµn toµn t¸ch biÖt víi sãng giã bªn ngoµi.
® . thiÕu mét sù nhËp cuéc, thiÕu mét sù c¶m th«ng, th¬ng yªu ®èi víi ngêi d©n
. thiÕu mét c¸i t©m - tr¸i ngîc víi §é: c¸i nh×n th¬ng yªu, tr©n träng.
* LËp trêng: Hoµng coi cuéc CM nµy lµ cña ai ®ã chø kh«ng ph¶i cña m×nh ® kh«ng ®øng vµo hµng ngò CM, kh«ng s½n sµng hi sinh cho CM.
c. NhËn xÐt:
* Hoµng:
- Mçi chi tiÕt tõ anh ta (ngo¹i h×nh, c¸ch sèng...) ®Òu béc lé b¶n chÊt, c¸i nh×n.
- Nãi nhiÒu:
+ nãi cã duyªn - cã tµi diÔn ®¹t
+ hµi híc ho¸ - lè bÞch ho¸
+ c¸i nh×n s¾c s¶o.
® cã c¸ tÝnh râ nÐt, cã tµi, nhng anh ta ®· lè bÞch ho¸ ngêi n«ng d©n ®Ó cêi mét c¸ch tho¶ thuª ® v« t×nh, bÊt nhÉn.
- Nãi lÊn lít ® béc lé b¶n chÊt, c¸i nh×n, suy nghÜ.
® phª ph¸n c¸i nh×n cò trong cuéc ®æi míi.
* §é:
- Rôt rÌ, Ýt nãi, hiÒn hËu.
- §a ra ph¶n ®Ò cã søc thuyÕt phôc.
® ngêi s©u s¾c, chÝn ch¾n.
Þ Hoµng kh«ng nh×n ngêi, nh×n ®êi b»ng ®«i m¾t ®øng vÒ phÝa kÎ thï, nhng còng kh«ng ph¶i lµ con ngêi nhËp cuéc ® c¸i nh×n lÖch l¹c, mét chiÒu.
Þ phª ph¸n c¸i nh×n cña Hoµng, kh¼ng ®Þnh c¸i nh×n cña §é.
2. §«i m¾t - tuyªn ng«n nghÖ thuËt:
- Qua "§«i m¾t", Nam Cao thÓ hiÖn tuyªn ng«n nghÖ thuËt nh thÕ nµo?
a. Muèn s¸ng t¸c - ph¶i nhËp cuéc:
- Hoµng lµ nhµ v¨n cã tµi, nhng trong hoµn c¶nh míi kh«ng thÓ s¸ng t¸c ®îc ® kh«ng t×m ®îc ngån c¶m høng bëi t©m hån ®ãng khÐp.
® muèn s¸ng t¸c ph¶i cã gèc rÔ víi cuéc ®êi, t×m c¸i ®Ñp ë trong cuéc ®êi ® nhËp cuéc.
(ChÕ Lan Viªn: "Kh«ng cã th¬ ®©u gi÷a lßng ®ãng khÐp"; Xu©n DiÖu: "T«i cïng x¶ thÞt víi nh©n d©n t«i").
b. Tµi n¨ng chØ n¶y në víi c¸i nh×n ®óng ®¾n.
3. NghÖ thuËt ®Æc s¾c:
- NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n "§«i m¾t"?
- NghÖ thuËt trÇn thuËt hÊp dÉn, linh ho¹t.
- NghÖ thuËt kh¾c ho¹ nh©n vËt.
* Cñng cè: - VÊn ®Ò c¸ch nh×n, lËp trêng cña ngêi nghÖ sÜ ®èi víi nh©n d©n vµ cuéc kh¸ng chiÕn.
- Tuyªn ng«n nghÖ thuËt cña nhµ v¨n thÓ hiÖn qua truyÖn ng¾n.
* DÆn dß: - Häc thuéc mét sè c©u.
- Ph©n tÝch nh©n vËt Hoµng.
- ChuÈn bÞ lµm bµi viÕt sè III.
File đính kèm:
- Tiet 28-29 Doi mat.doc