Giảng văn Vợ chồng A phủ

Giảng văn Vôï choàng A Phuû Toâ Hoaøi (Trích) A. Giíi thiÖu chung B. Ph©n tÝch I. MÞ - con d©u g¹t nî nhµ thèng lÝ P¸ Tra 1. Tr­íc khi vÒ lµm d©u 2. Tõ khi vÒ lµm d©u a. Thêi gian ®Çu b. Nh÷ng n¨m th¸ng n« lÖ trong nhµ thèng lÝ MÞ tr­íc khi vÒ lµm d©u MÞ tõ khi vÒ lµm d©u Giảng văn - tieát 35 Vôï choàng A Phuû T« Hoµi (Trích) A. Giíi thiÖu chung B. Ph©n tÝch I. MÞ - con d©u g¹t nî nhµ thèng lÝ P¸ Tra 1. Tr­íc khi vÒ lµm d©u 2. Tõ khi vÒ lµm d©u a. Thêi gian ®Çu b. Nh÷ng n¨m th¸ng n« lÖ trong nhµ thèng lÝ c. §ªm t×nh mïa xu©n “Hång Ngµi n¨m Êy ¨n tÕt gi÷a lóc giã thæi vµo cá gianh vµng öng, giã vµ rÐt rÊt d÷ déi . Nh­ng trong c¸c lµng MÌo ®á, nh÷ng chiÕc v¸y hoa ®· ®em ra ph¬i trªn mám ®¸ xoÌ nh­ con b­ím sÆc sì (…) §¸m trÎ ®îi TÕt, ch¬i quay, c­êi Çm trªn s©n ch¬i tr­íc nhµ. Ngoµi ®Çu nói lÊp lã ®· cã tiÕng ai thæi s¸o rñ b¹n ®i ch¬i”. (TrÝch: Vî chång A Phñ) T×m trong ®o¹n v¨n nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh miªu t¶ mïa xu©n vÒ trªn ®Êt Hång Ngµi? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bøc tranh mïa xu©n Êy? Trong kh«ng khÝ r¹o rùc cña ®Êt trêi vµo xu©n Êy, ©m thanh nµo g©y Ên t­îng m¹nh mÏ nhÊt ®èi víi MÞ? TiÕng s¸o gäi b¹n TiÕng s¸o tõ xa väng l¹i, thiÕt tha bæi hæi. MÞ nhÈm thÇm bµi h¸t MÞ nh×n thÊy, nghe thÊy (Trai g¸i, trÎ con ra s©n ch¬i... ®¸nh pao, ®¸nh quay, thæi s¸o... "C¶ nhµ thèng lÝ... chiªng ®¸nh Çm Ü...) MÞ lÐn uèng r­îu,... uèng õng ùc tõng b¸t. TiÕng s¸o ®¸nh thøc t©m hån ngñ yªn, an phËn cña MÞ Tr¸i tim MÞ rung lªn nh÷ng giai ®iÖu më ®Çu cña kh¸t väng ®­îc yªu. ý thøc vÒ cuéc sèng trë l¹i Em cã suy nghÜ g× vÒ c¸ch uèng r­îu cña MÞ? §ã lµ c¸ch uèng cña ng­êi “th­ëng r­îu” khi xu©n vÒ. §ã lµ c¸ch uèng cña ng­êi thÌm r­îu, kh¸t r­îu. §ã lµ c¸ch uèng cña ng­êi muèn nuèt ®i, nÐn xuèng nh÷ng uÊt hËn, tñi hên. ý kiÕn cña riªng em. “MÞ lÐn lÊy hò r­îu, cø uèng õng ùc tõng b¸t” TiÕng s¸o tõ xa väng l¹i, thiÕt tha bæi hæi. MÞ nhÈm thÇm bµi h¸t: MÞ nh×n thÊy, nghe thÊy (Trai g¸i, trÎ con ra s©n ch¬i... ®¸nh pao, ®¸nh quay, thæi s¸o... "C¶ nhµ thèng lÝ... chiªng ®¸nh Çm Ü...) MÞ lÐn uèng r­îu,... uèng õng ùc tõng b¸t. MÞ say, lßng sèng vÒ ngµy tr­íc TiÕng s¸o ®¸nh thøc t©m hån ngñ yªn, an phËn cña MÞ Tr¸i tim MÞ rung lªn nh÷ng giai ®iÖu më ®Çu cña kh¸t väng ®­îc yªu. ý thøc vÒ cuéc sèng trë l¹i Nuèt ®i nh÷ng uÊt hËn. Qu¸ khø x­a thøc dËy TiÕng s¸o v¨ng v¼ng gäi b¹n ®Çu lµng Gäi dËy nh÷ng kØ niÖm ngät ngµo cña thêi thiÕu n÷. L·ng quªn hiÖn t¹i tr­íc m¾t. ThÊy ph¬i phíi trë l¹i, lßng ®ét nhiªn vui s­íng. NhËn ra... cßn trÎ... muèn ®i ch¬i. NghÜ ®Õn c¸i chÕt Håi sinh ý thøc vÒ b¶n th©n, vÒ quyÒn sèng trçi dËy. ThÊm thÝa th©n phËn Ðp duyªn TiÕng s¸o gäi b¹n yªu löng l¬ bay ngoµi ®­êng Nh­ vç vÒ, an ñi cho th©n phËn Ðp duyªn cña MÞ Nh­ l¾ng nghe nh÷ng tñi hên ®ang khãc than trong lßng MÞ Nh­ th«i thóc MÞ ®i ®Õn hµnh ®éng X¾n mì bá vµo ®Ìn Söa so¹n ®i ch¬i ý thøc ®­îc hoµn c¶nh t¨m tèi Ñaùnh giaù cuûa em veà haønh ñoäng söûa soaïn ñi chôi cuûa Mò? A. Laø haønh ñoäng voâ thöùc cuûa moät ngöôøi say B. Laø haønh ñoäng taùo baïo, lieàu lónh, phoù maëc soá phaän. C. Laø haønh ñoäng noåi loaïn, thaùch thöùc ñoái vôùi A Söû D. Laø haønh ñoäng quyeát lieät, töï nhieân cuûa moät taâm hoàn ñang troãi daäy nieàm ham soáng maõnh lieät, baát chaáp baïo quyeàn. TiÕng s¸o gäi b¹n yªu löng l¬ bay ngoµi ®­êng Nh­ vç vÒ, an ñi cho th©n phËn Ðp duyªn cña MÞ Nh­ l¾ng nghe nh÷ng tñi hên ®ang khãc than trong lßng MÞ Nh­ th«i thóc MÞ ®i ®Õn hµnh ®éng X¾n mì bá vµo ®Ìn Söa so¹n ®i ch¬i ý thøc ®­îc hoµn c¶nh t¨m tèi Trçi dËy m·nh liÖt niÒm ham sèng “Trong bãng tèi, MÞ ®øng im lÆng, nh­ kh«ng biÕt m×nh ®ang bÞ trãi. H¬i r­îu cßn nång nµn, MÞ vÉn nghe tiÕng s¸o ®­a MÞ ®i theo nh÷ng cuéc ch¬i, nh÷ng ®¸m ch¬i... MÞ vïng b­íc ®i nh­ng tay ch©n ®au kh«ng cùa ®­îc. MÞ kh«ng nghe tiÕng s¸o n÷a. ChØ cßn tiÕng ch©n ngùa ®¹p vµo v¸ch... MÞ thæn thøc nghÜ m×nh kh«ng b»ng con ngùa.” (TrÝch: Vî chång A Phñ) Ngay c¶ khi bÞ trãi, MÞ vÉn sèng trong tr¹ng th¸i c¶m xóc ra sao? (T×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ t©m tr¹ng cña MÞ vµ nªu ý nghÜa cña nh÷ng chi tiÕt ®ã?) T©m tr¹ng khi bÞ trãi TiÕng s¸o + h¬i r­îu §­a MÞ ®i theo nh÷ng cuéc ch¬i, th¶ hån vÒ víi qu¸ khø ®Ñp MÞ vïng b­íc ®i nh­ kh«ng biÕt m×nh bÞ trãi Sức sống tinh thần mãnh liệt><xiềng xích D©y trãi + tiÕng ch©n ngùa §Èy MÞ vÒ hiÖn t¹i MÞ nghÜ m×nh kh«ng b»ng con ngùa Nỗi tủi hờn vì thân kiếp ngựa trâu Bi kÞch Gi»ng xÐ Qu¸ khø ®Ñp ®Ï HiÖn t¹i ®¾ng cay NiÒm ham sèng trçi dËy m·nh liÖt Nçi tñi hên v× th©n kiÕp ngùa tr©u Sù trçi dËy cña mét t©m hån t­¬i trÎ ®Çy kh¸t väng ch¸y báng BÊt chÊp c­êng quyÒn chµ ®¹p vµ vïi dËp §ªm t×nh mïa xu©n ®· ®i qua, t©m tr¹ng cña MÞ lóc nµy ra sao? T×m dÉn chøng vµ nªu ý nghÜa cña nh÷ng d©n chøng ®ã? MÞ ngÉm nghÜ vÒ th©n phËn ng­êi ®µn bµ trong nhµ thèng lÝ MÞ sî chÕt ý thøc vÒ sù sèng vµ cuéc ®êi ®· trë l¹i Sù trçi dËy kh«ng ®ñ thay ®æi sè phËn, nh­ng lµ tiÒn ®Ò quan träng cho nh÷ng ®ét biÕn lín h¬n trong ®êi MÞ TiÓu kÕt: * NghÖ thuËt: * Néi dung - §»ng sau vÎ ngoµi nÝn lÆng, nhÉn nhôc, trong MÞ vÉn tiÒm tµng mét søc sèng m·nh liÖt, bÊt chÊp sù tµn b¹o cña giai cÊp thèng trÞ - TÊm lßng th­¬ng yªu, tr©n träng cña T« Hoµi tr­íc nh÷ng khæ ®au vµ kh¸t väng cña ng­êi phô n÷ miÒn nói trong x· héi cò. - Gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña t¸c phÈm. - Bót ph¸p: Miªu t¶ néi t©m tinh tÕ, s¾c s¶o. Thñ ph¸p: + TrÇn thuËt nöa trùc tiÕp (trÇn thuËt theo con m¾t vµ tÊm lßng cña MÞ) + Ýt lêi tho¹i (chñ yÕu lµ tiÕng nãi néi t©m MÞ) + T­¬ng ph¶n (gi÷a hiÖn t¹i - qu¸ khø, gi÷a bÒ ngoµi nh©n vËt - néi t©m nh©n vËt) LuyÖn tËp: 1. Bµi tËp 1 Em h·y thö t­îng xem cuéc ®êi MÞ sÏ ra sao nÕu kh«ng b¾t gÆp ®ªm t×nh mïa xu©n n¨m Êy? LuyÖn tËp: 2. Bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan. C©u 1: T¹i sao T« Hoµi l¹i chän thêi ®iÓm mïa xu©n ®Ó cho søc sèng trong MÞ trçi dËy? A. V× mïa xu©n géi m¸t vµ lµm bõng tØnh søc sèng m·nh liÖt trong ®Êt trêi vµ con ng­êi. B. V× mïa xu©n vèn lµ biÓu t­îng cho tuæi trÎ, t×nh yªu, kh¸t väng, tù do. C. V× mïa xu©n g¾n víi qu¸ khø thanh xu©n ®Ñp ®Ï, dµo d¹t kh¸t väng cña MÞ. D. TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè trªn. LuyÖn tËp: C©u 2: ý nghÜa tiÕng s¸o gäi b¹n trong ®ªm t×nh mïa xu©n ®èi víi t©m hån cña MÞ? A. §¸nh thøc t©m hån ngñ yªn, an phËn cña MÞ. B. Gäi dËy qu¸ khø ngät ngµo, ªm ®Ñp cña MÞ. C. Lµm bõng tØnh lßng yªu ®êi ham sèng trong MÞ. D. Th«i thóc MÞ ®i ®Õn nh÷ng hµnh ®éng ®Ó thùc hiÖn kh¸t väng. E. TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè trªn LuyÖn tËp: C©u 3: NhËn ®Þnh nµo sau ®©y nãi ®óng nhÊt nghÖ thuËt miªu t¶ tiÕng s¸o cña T« Hoµi? A. Tõ xa ®Õn gÇn. B. Tõ gÇn ra xa. C. Tõ xa ®Õn gÇn, tõ ngo¹i c¶nh vµo néi t©m. D. ý kiÕn riªng cña em. LuyÖn tËp: C©u 4: Gi¸ trÞ nh©n ®¹o chÝnh lµ néi dung chñ yÕu cña ®o¹n v¨n miªu t¶ diÔn biÕn t©m tr¹ng MÞ trong ®ªm t×nh mïa xu©n. ý kiÕn nµy ®óng hay sai? A. §óng B. Sai 3. Bµi tËp vÒ nhµ: - Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng cña MÞ trong ®ªm t×nh mïa xu©n ®Ó lµm næi bËt søc sèng tiÒm tµng cña nh©n vËt? - So¹n bµi tiÕt 3 - Vî chång A Phñ. Bµi ca trªn nói (T« Hoµi) Bµi häc ®Õn ®©y lµ kÕt thóc Tr©n träng c¶m ¬n !