Giáo án Công nghệ 12 Bài 25: Máy điện xoay chiều ba pha - Máy biến áp ba pha

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Trường THPT Thủ Đức Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc GIÁO ÁN DẠY LÝ THUYẾT Môn dạy: CÔNG NGHỆ 12 Lớp dạy: 12A5 Tên bài giảng: Bài 25: Máy điện xoay chiều ba pha - máy biến áp ba pha. Giáo án số: Số tiết giảng: 2 Phòng học số: Ngày dạy: 09/03/2011 Mục tiêu Qua bài học này, học sinh biết được Thế nào là máy điện xoay chiều ba pha, cách phân loại máy điện xoay chiều ba pha. Công dụng, cách nối dây, nguyên lí làm việc của máy biến áp ba pha Chuẩn bị. Giáo viên. Nghiên cứu tài liệu liên quan đến nội dung bài giảng Sơ đồ đấu dây máy biến áp. Tranh ảnh mô tả máy biến áp. Học sinh. Ôn bài cũ Chuẩn bị bài mới trước khi đến lớp Tiến trình bài giảng Ổn định lớp Thời gian: 2 phút Giảng bài mới. Thời gian: 35 phút Thời gian Nội dung Hoạt động GV Hoạt động HS 2 phút 4 phút 2 phút 5 phút 7 phút 15 phút Máy điện xoay chiều ba pha Khái niệm. Máy điện ba pha là máy điện làm việc với dòng điện xoay chiều ba pha, dựa trên nguyên lí CƯĐT và lực điện từ. Phân loại và công dụng. Gồm 2 loại: + Máy điện tĩnh: biến đổi các thống số ( điện áp, dòng điện) của hệ thống điện + Máy điện quay: Máy phát điện: làm nguồn cấp điện cho tải. Động cơ điện: làm nguồn động lực cho các máy và thiết bị. Máy biến áp ba pha. Khái niệm và công dụng: Là máy điện tĩnh, dùng để biến đổi điện áp của hệ thống nguồn điện xoay chiều ba pha nhưng vẫn giữ nguyên tần số. Sử dụng trong hệ thống truyền tải và phân phối điện năng, điện dân dụng và công nghiệp,trong các phòng thí nghiệm. Cấu tạo: gồm 2 phần Lõi thép: Có ba trụ từ đặt dây quấn, và gông từ để khép kín mạch. + Lõi thép được làm bằng các lá thép kĩ thuật dày 0,35-0,5 mm, phủ sơn và ghép lại + Dây quấn: là dây đồng phủ sơn cách điện và quấn quanh trụ từ của lõi thép. Mỗi máy biến áp có 3 dây quấn sơ cấp và ba dây quấn thứ cấp. Sơ đồ đấu dây máy biến áp ba pha. Nối sao – sao có trung tính. Nối sao – tam giác. Nối tam giác sao. Nguyên lí làm việc. Dựa trên nguyên lí CƯĐT. Dòng điện được tạo ra trong cuộn dây sơ cấp khi nối với hiệu điện thế sơ cấp, và 1 từ trường biến thiên trong lõi sắt. Từ trường biến thiên này tạo ra trong mạch điện thứ cấp 1 hiệu điện thế thứ cấp. Như vậy hiệu điện thế sơ cấp có thể thay đổi được hiệu điện thế thứ cấp thông qua từ trường. Sự biến đổi này có thể được điều chỉnh qua số vòng quấn trên lõi sắt. Do cách đấu dây, nên máy biến áp có hệ số biến áp dây ( Kd) và hệ số biến áp pha(Kp). Kp=Up1/Up2=N1/N2 Kd= Ud1/Ud2 Chúng ta đã được học mạch điện xoay chiều ba pha. Thế nào là mạch điện xoay chiều ba pha? Gv gợi ý: Máy điện là máy dùng điện là nguồn hay tạo ra năng lượng điện. Thế nào là máy điện ba pha? Gv mở rộng: Máy điện có nhiệm vụ: chuyển đổi năng lượng, cơ năng thành điện năng và ngược lại. chuyển giao, biến đổi năng lượng điện, ví dụ từ điện một chiều sang điện xoay chiều, hay điện cao thế sang hạ thế và ngược lạị Máy điện có nhiệm vụ trên có tên gọi là gì? GV giới thiệu, có hai loại máy điện: tĩnh và quay. Em hãy phân loại máy điện dựa trên tên gọi của chúng vào 2 nhóm đã nêu. Em có nhận xét gì về máy điện tĩnh và quay? Em hãy kể tên các thiết bị sử dụng động cơ điện? Gv nhận xét và tổng kết. Dựa vào công dụng của máy điện, em hãy cho biết máy biến áp ba pha có những công dụng gì? Từ đó, rút ra khái niệm máy biến áp ba pha. Liên hệ thực tế, em hãy cho biết những ứng dụng của máy biến áp? GV cho HS quan sát tranh ảnh liên quan đến nội dung cần tìm hiểu. Quan sát hình, em hãy nêu cấu tạo của máy biến áp. Tại sao các lá thép kĩ thuật được phủ sơn? =>GV giới thiệu lại cấu tạo máy biến áp ba pha. Bài 23, chúng ta đã được học cách nối nguồn và tải. Gọi 3 học sinh lên vẽ sơ đồ mạch điện ba pha. Một học sinh trả lời câu hỏi: Ưu điểm của mạch điện ba pha 4 dây? Thảo luận nhóm: Theo em, có bao nhiêu cách đấu dây máy biến áp? Tại sao các máy biến áp cung cấp điện cho các hộ tiêu thụ, dây thứ cấp thường nối hình sao có dây trung tính? Gv nêu nguyên lí làm việc. Dựa vào kiến thức đã học, em hãy cho biết biểu thức tính hệ số biến áp của máy biến áp một pha. Gv hướng dẫn cách tính hệ số biến áp ở từng sơ đồ: + Sao – sao trung tính. + Sao –tam giác + Tam giác _- sao Gv nhận xét và tổng kết Ví dụ: Một máy biến áp ba pha , mỗi pha dây quấn sơ cấp có 11000 vòng và dây quấn thứ cấp có 200 vòng . Dây quấn của máy biến áp được nối theo kiểu Y/∆ ,và được cấp điện bởi nguồn ba pha có Ud=22kv. Hãy: a, Vẽ sơ đồ đấu dây? b, Tính hệ số biến áp pha và dây? c, Tính điện áp pha và điện áp dây của cuộn thứ cấp? Là mạch điện có nguồn ba pha, đường dây ba pha và các tải ba pha. HS theo dõi SGK và gợi ý GV để trả lời câu hỏi. Máy chuyển cơ năng thành điện năng là máy phát điện. Máy chuyển điện năng thành cơ năng là động cơ điện. Máy chuyển từ điện một chiều sang xoay chiều và ngược lại, gọi là máy biến dòng. Máy chuyển từ điện cao thế sang hạ thế và ngược lại gọi là máy biến áp. Máy điện tĩnh: + máy biến áp + máy biến dòng Máy điện quay: + máy phát điện + động cơ điện Các động cơ điện thường gặp dùng trong gia đình như quạt điện, tủ lạnh, máy giặt, máy bơm nước, máy hút bụi... HS theo dõi SGK trả lời. Có máy tăng áp và máy giảm áp. HS trình bày cấu tạo MBA. Các lá thép kĩ thuật được phủ sơn để: + Chống rỉ. + Cách điện. Hs lên vẽ sơ đồ và trả lời câu hỏi Vì tải của mỗi hộ tiêu thụ khác nhau. Đồ dùng điện của hộ tiêu thụ có Uđm = Up HS trả lời. Hệ số biến áp của máy biến áp một pha: K= U1/U2=n1/n2 HS áp dụng giải toán Củng cố. Phân loại và nêu công dụng máy điện ba pha. Nêu cấu tạo máy biến áp. Vẽ sơ đồ đấu dây máy biến áp, tính hệ số biến áp ở mỗi sơ đồ Bài tập: Một máy biến áp ba pha , mỗi pha dây quấn sơ cấp có 11000 vòng và dây quấn thứ cấp có 200 vòng . Dây quấn của máy biến áp được nối theo kiểu ∆ /Yo , và được cấp điện bởi nguồn ba pha có Ud=22kv. Hãy: a, Vẽ sơ đồ đấu dây? b, Tính hệ số biến áp pha và dây? c, Tính điện áp pha và điện áp dây của cuộn thứ cấp? Dặn dò. Thời gian: 5 phút Học bài cũ. Xem trước bài 26 Rút kinh nghiệm. Ngày .tháng 2 năm 2011 Ngày ..tháng 2 năm 2011 Giáo sinh GVHD Lê Thị Vui