Giáo án Công nghệ Khối 9 - Tuần 6

Ngày: Thực hành: Tiết 13 LẮP MẠCH ĐIỆN BẢNG ĐIỆN I. Mục tiêu: - HS hiểu được chức năng và quy trình lắp đặt bảng điện. - Xây dựng được sơ đồ lắp đặt mạch điện bảng điện. - Lắp đặt được bảng điện gồm 2 cầu chì, 1 ổ cắm, 1 công tắc điều khiển một bóng đèn đúng quy trình và yêu cầu kĩ thuật. - Làm việc nghiêm túc, khoa học và đảm bảo an toàn lao động. II. Chuẩn bị: - Tranh vẽ sự phân bố bảng điện trong mạng điện trong nhà, một số cách bố trí thiết bị trên bảng điện. - Sơ đồ điện. - Sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện bảng điện. III. Các hoạt động dạy và học: Ổn định tổ chức: Bài cũ: - Tại sao nên hàn mối nối trước khi bọc cách điện? - Tại sao lại dùng giấy ráp mà không nên dùng lưỡi dao nhỏ để làm sạch lõi dây điện? Bài mới: Hoạt động của giáo viên HĐ của HS Nội dung bài ghi Hoạt động 1: Tìm hiểu chức năng bảng điện - Em hãy quan sát mạng điện trong lớp học và cho biết bảng điện dùng để làm gì? - GV cho HS quan sát tranh vẽ sự phân bố bảng điện trong mạng điện trong nhà để HS làm quen, yêu cầu HS thảo luận nhóm theo nội dung: + Em hãy liệt kê những thiết bị được lắp trên bảng điện? Nêu chức năng của các thiết bị đó trong mạch điện? + Quan sát mạng điện trong lớp học, theo em có mấy loại bảng điện? Chức năng của từng loại? + Theo em bảng điện trong lớp học là bảng điện chính hay bảng điện nhánh của hệ thống điện của trương học? + Hãy mô tả cấu tạo một bảng điện nhánh của mạng điện nhà em? - Vậy bảng điện trong mạch điện thực hiện vai trò, chức năng gì? - GV tiểu kết. - Dùng để lắp đặt các thiết bị đóng cắt, bảo vệ và lấy điện của mạng điện. - 1bàn/nhóm. - Cử đại diện nhóm trình bày. - 2 loại - Bảng điện nhánh. - Gồm 2 cầu chì, 2 ổ cắm, 1 công tắc điều khiển, 1. Chức năng bảng điện: Bảng điện trong mạch điện trong nhà dùng để phân phối, điều khiển nguồn năng lượng điện cho mạng điện và những đồ dùng điện. Bảng điện chính: Bảng điện nhánh: (SGK/31) Hoạt động 2: Tìm hiểu sơ đồ lắp đặt mạch điện - GV cho HS quan sát tranh vẽ một số sơ đồ điện. - Em hãy phân biệt sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt trong các sơ đồ điện trên? - Nhìn sơ đồ nguyên lí, mạch điện bảng điện gồm những phần tử gì? Chúng được nối với nhau như thế nào? - Từ 1 sơ đồ nguyên lí chúng ta có thể xây dựng một số sơ đồ lắp đặt tuỳ thuộc vào ý định của người sử dụng mạch điện đó. Tuy nhiên, khi lắp đặt phải chọn một sơ đồ tối ưu. - Để vẽ được sơ đồ lắp đặt mạch điện ta cần xác định điều gì? - GV hướng dẫn HS làm việc theo nhóm hoàn tất trình tự vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện theo bảng 1. - HS quan sát tranh. - HS trả lời. - HS trả lời. - Mục đích sử dụng, vị trí lắp đặt mạch điện bảng điện, vị trí và cách lắp đặt các phần tử. - 1bàn/nhóm. 2. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện: Bảng điện gồm 2 cầu chì, 1 ổ cắm điện, 1 công tắc điều khiển 1 bóng đèn. a. Sơ đồ nguyên lí: b. Sơ đồ lắp đặt mạch điện: Hoạt động 3: Tìm hiểu quy trình lắp đặt mạch điện bảng điện - Sau khi xây dựng được sơ đồ lắp đặt mạch điện, GV hướng dẫn HS tìm hiểu quy trình lắp đặt mạch điện bảng điện. - GV cho HS quan sát tranh vẽ cách bố trí thiết bị trên bảng điện. - HS quan sát. 3. Lắp đặt mạch điện bảng điện: Quy trình: Vạch dấu à khoan lỗ BĐ à nối dây TBĐ của BĐ à lắp TBĐ vào BĐ à kiểm tra. 4. Củng cố: - Khi lắp đặt mạch điện bảng điện cần lưu ý điều gì? 5. Dặn dò: - Chuẩn bị bài mới: “Thực hành: Lắp mạch điện bảng điện” + Đọc trước bài mới. + Dụng cụ: kìm cắt dây, kìm tuốt dây, dao nhỏ, tua vít, bút thử điện, khoan điện cầm tay, thước kẻ, bút chì/nhóm. + Vật liệu và thiết bị: bảng điện, ổ cắm điện, cầu chì, công tắc, dây dẫn điện, giấy ráp, băng cách điện, bóng đèn, đui đèn. Bảng 1: Trình tự vẽ sơ đồ lắp đặt Vẽ đường dây nguồn O A Xác định vị trí bảng điện, bóng đèn O A U Xác định vị trí các thiết bị điện (TBĐ) trên bảng điện O A U   0 0 Vẽ đường dây dẫn điện theo sơ đồ nguyên lí O A U   0 0 Ngày: Tiết 11 Thực hành: NỐI DÂY DẪN ĐIỆN I. Mục tiêu: - HS biết các yêu cầu của mối nối dây dẫn điện. - Hiểu phương pháp nối và cách điện dây dẫn điện. - Nối và cách điện các loại mối nối dây dẫn điện. - Làm việc kiên trì, cẩn thận, khoa học và an toàn. II. Chuẩn bị: - Tranh vẽ quy trình nối dây dẫn điện. - Một số mẫu các loại mối nối dây dẫn điện dùng phụ kiện. - Dụng cụ: kìm cắt dây, kìm mỏ nhọn, kìm tròn, tua vít, mỏ hàn. - Vật liệu: dây dẫn lõi 1 sợi, dây dẫn lõi nhiều sợi, giấy ráp, băng keo cách điện, nhựa thông, thiếc hàn, bìa vở. - Thiết bị: phích cắm điện, công tắc điện, hộp nối dây, III. Các hoạt động dạy và học: Ổn định tổ chức: Bài cũ: - Trả bài thực hành tiết 10. Bài mới: Hoạt động của giáo viên HĐ của HS Nội dung bài ghi Hoạt động 1: Tổ chức thực hành - GV chia nhóm thực hành, mục đích là tạo điều kiện cho HS có thể dùng chung dụng cụ thực hành và có cơ hội hợp tác trong học tập, sản phẩm thực hàng riêng của từng HS. - GV kiểm tra việc chuẩn bị của HS. - 1 bàn/nhóm. Hoạt động 2: Thực hành nối dây dẫn dùng phụ kiện - GV giao dụng cụ, vật liệu và nhiệm vụ thực hành cho các nhóm. - GV treo tranh vẽ mô tả quy trình nối dây dẫn dùng phụ kiện: công tắc, ổ cắm và hộp nối dây bằng dây đơn lõi nhiều sợi và dây dẫn lõi một sợi. - GV yêu cầu HS tiến hành làm các bước GV đã hướng dẫn. - Trong quá trình HS nối dây dẫn, GV quan sát và hướng dẫn thường xuyên cho từng nhóm và tới từng HS: khi xoắn phải chú ý vặn đều khít và chặt; khi uốn vòng tròn không nên để phần dây đồng trần nằm ra ngoài thiết bị, không đảm bảo an toàn khi sử dụng; tiến hành nối dây khi dây dẫn không có điện. - GV hướng dẫn HS cách nối dây trong hộp nối dây - GV kiểm tra sản phẩm của vài HS và nhận xét. - Các nhóm nhận dụng cụ. - HS quan sát tranh vẽ. - HS quan sát. - HS tiến hành nối dây theo trình tự GV đã hướng dẫn. - HS quan sát thao tác của GV. 4. Thực hành nối dây dẫn điện: c. Nối dây dẫn dùng phụ kiện: - Dây dẫn lõi một sợi. - dây dẫn lõi nhiều sợi. Cách tiến hành: (SGK) Hoạt động 3: Thực hành hàn và cách điện mối nối - GV yêu cầu HS chọn một trong các mối nối để tiến hành hàn và cách điện mối nối. - GV chỉ yêu cầu HS hàn theo phương pháp trực tiếp những dây điện có đường kính tương đối nhỏ. Các bước làm như sau: + Đánh bóng mối hàn bằng giấy ráp. + Láng nhựa thông: giúp mối nối không bị oxy hoá vì quá nhiệt, đồng thời giúp vật liệu hàn dễõ cháy trên mối hàn. + Dùng vật liệu hàn để hàn. - Sau khi hàn xong GV cho HS bọc cách điện mối nối để dây điện có hình dáng cũ và đảm bảo an toàn điện. Phương pháp cách điện thông thường nhất là lồng ống ghen và quấn băng cách điện. - GV cần lưu ý HS: Đối với trường hợp cách điện bằng ống ghen, phải lồng dây dẫn vào ống ghen trước khi nối, phải chú ý an toàn khi làm. - GV yêu cầu HS làm xong yêu cầu HS dán sản phẩm vào bìa vở đã chuẩn bị sẵn. - HS làm việc theo nhóm. - HS tiến hành thực hành. 5. Thực hành hàn và cách điện mối nối: 4. Củng cố: - GV yêu cầu các nhóm thu dọn dụng cụ và vệ sinh sau thực hành. - GV hướng dẫn HS tự đánh giá và đánh giá chéo giữa các nhóm kết quả thực hành theo những tiêu chí đã đạt ra trước khi bước vào thực hành. - GV tổng kết, nhận xét quá trình học tập của các nhóm và từng HS. - Thu báo cáo thực hành của các HS, chấm thử trước lớp vài HS. 5. Dặn dò: - Chuẩn bị bài mới: “Thực hành:Lắp mạch điện bảng điện” + Đọc trước bài mới. + Tìm hiểu sơ đồ lắp mạch điện. + Chức năng của bảng điện. + Quy trình lắp mạch điện.