Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Phần: Trồng cây ăn quả - Tiết 1-17 - Đoàn Văn Bình

Tuần 1 Ngày soạn: 20/8/2010 Tiết 1 Ngày dạy: 23/8/2010 Bài 1: Giới thiệu nghề trồng cây ăn quả A. Mục tiêu: Sau khi học xong bài này học sinh phải: 1. Kiến thức -Nêu được vai trò của nghề trồng cầy ăn quả trong nền kinh tế quốc dân và đời sống con người. - Nêu nhưng đặc điểm đặc trưng của nghề trồng cây ăn quả ở nước ta. - Nêu được những yêu cầu cơ bản đối với nghề trồng cây ăn quả. 2. Kỹ năng - Ren luyện kỹ năng quan sát, kỹ năng trình bay vẫn đề 3. Thái độ - Có ý thức học hỏi để tham gia trồng cây ăn quả trong gia đình. - Học sinh hứng thú học tập bộ môn công nghệ trồng cây ăn quả. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Tranh phóng to hình 1: Sơ đồ về vai trò của nghề trồng cây ăn quả. - Bản phụ kẻ bảng 1 SGK Tr 7 2. Học sinh: - Nghiên cứu bài mới trước khi đến lớp. C. Tiến trình dạy học: I. ổn định tổ chức lớp + Lớp 9A: Sĩ số 40; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ + Lớp 9B: Sĩ số 37; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ II. Kiểm tra sự chuẩn bị sách vở của học sinh. III. Vào bài mới: Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò, vị trí của nghề trồng cây ăn quả. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ theo sơ đồ của lớp học, quy định nhóm trưởng thư ký và quy định khi giáo viên yêu cầu các nhóm thảo luận thì các nhóm trên phải thảo luận trong tất cả các buổi học của bộ môn công nghệ. - Giáo viên treo tranh phóng to hình phong to SGK sơ đò vai trò của nghề trồng cây ăn quả và yêu câu các nhóm thảo luận trả lời các câu hỏi. - Em hay cho biết trong tranhijtheer hiện nghề trồng cây ăn quả có những vai trò gì trong đời sống và kinh tế? - Ngoài các vai trò được thể hiện trong tranh em còn biết vài trò nào khác của nghề trồng cây ăn quả? - Hãy cho biết vị trí của nghề trồng cây ăn quả đối với đời sống, kinh tế? - GV yêu cầu các nhóm báo báo và nhận xét để rút ra kết luận. - GV hướng dẫn học sinh báo cáo và bổ sung để chốt lại kiến thức đúng cho học sinh. - Học sinh trao đổi thảo luận trả lời các câu hỏi. - Yêu cầu học sinh nêu được: - Vai trò của nghề trồng cây ăn quả: -> Cung cấp nguyên liệu cho các nghành công nghiệp:..... -> Cung cấp cho người tiêu dùng -> Xuấn khẩu - Ví trí: Quan trọng trong việc phát triển kinh tế, xã hội - Học sinh các nhóm báo cáo, nhận xét chéo để rút ra kết luận: => Kết luận: - Vài trò của nghề trồng cây ăn quả. - Tạo điều kiện cho các nghành khác phát triển: Công nghiệp chế biến, chăn nuôi ong, y dược... - Cung cấp nguyên liệu cho xuất khẩu. - Làm sạch môi trường. - Vị trí: Quan trọng đối với đời sống và kinh tế quốc dân. Hoạt động2: Tìm hiểu đặc điểu và yêu cầu của nghề trồng cây ăn quả. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên yêu câu học sinh đọc SGK và cho biết: - Các đặc điểm của nghề trồng cây ăn quả (Đối tượng lao động, nội dung lao động, dụng cụ lao động, điều kiện nao động)? - Các yêu cầu của nghề trồng cây ăn quả đối với ngời lao động? - Học sinh đọc SGK và nêu được: => Kết luận: - Đặc điểm của nghề trồng cây ăn quả: - Đối tượng lao động: các loại cây ăn quả - Nội dung làm việc: nhân giống, thu hoạch, bảo quản.. - Điều kiện lao động chịu tấc động trực tiếp của các yếu tố khi hậu - Sản phẩm thu hoạch là các loại quả. - Yêu cầu của nghề đối với người lao động: (SGK Tr 6-7) Hoạt động 3: Tìm hiểu triển vọng của nghề trồng cây ăn quả Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên treo bảng phụ và yêu cầu học sinh: - So sánh diện tích, năng xuất, sản lượng của cây ăn quả trong các năm 2000, 2005, 2010. - Từ việc so sánh đó em có suy nghì gì về triển vọng của nghề trồng cây ăn quả trong những năm vừa qua và trong tương lại - Học sinh thảo luận, so sánh và rút ra được kết luận: => Kết luận: - Sản lượng ngày càng tăng của các giống cây ăn quả. - Năng xuất ngày càng cào, chất lượng ngày càng tốt.. - Rất phát triển trong tương lai. IV. Tổng kết đánh giá: ? Nghề trồng cây ăn quả có vài trò gì đối với đời sống và kinh tế. ? Em hãy nêu các yêu cầu của người làm nghề trồng cây ăn quả và phân tích ý nghĩa của chúng. V. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà: - Học thuộc bài theo các câu hỏi SGK - Tìm hiểu các giá trị của việc trộng câu an quả. - Tìm hiểu các đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. Tuần 2 Tiết 2 Ngày soạn: 25/8/2010 Ngày dạy: 30/8/2010 Bài 2: Một số vấn đề chung về cây ăn quả (t1) A. Mục tiêu: Sau khi học xong tiết này học sinh phải: 1. Kiến thức - Nêu được các giá trị của việc trồng cây ăn quả, nêu được các đặc điểm thực vật của cây ăn quả, nêu được các đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả. - Nêu được những ứng dụng khi biết được các đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả vào việ trồng và chăm sóc các loại cây đó để cho năng xuất cao chất lượng tốt. 2. Kỹ năng - Ren luyện kỹ năng quan sát, kỹ năng thảo luận nhóm 3. Thái độ - Học sinh có hứng thú trong việc học tập môn công nghệ trồng cây ăn quả. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Bảng phụ có kẻ bảng `Bảng 1: Các đặc điểm thực vật của cây ăn quả Các bộ phận Đặc điểm Rễ Thân Hoa Quả và hạt Bảng 2: Yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả Ngoại cảnh Yêu cầu Nhiệt độ Độ ẩm và lượng mưa ánh sáng Chất dinh dưỡng Đất 2. Học sinh: - Tìm hiểu trước mục I, II của bài 2. C. Tiến trình dạy học: I. ổn định tổ chức lớp: + Lớp 9A: Sĩ số 40; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ + Lớp 9B: Sĩ số 37; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ II. Kiểm tra bài cũ: Nghề trồng cây ăn quả có vai trò gì đối với đời sống kinh tế? Nêu yêu cầu đối với người làm nghề trồng cây ăn quả? III. Vào bài mới: Hoạt động 1: Tìm hiểu giá trị của việc trồng cây ăn quả. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm Giáo viên yêu cầu học sinh dựa vào vai trò của nghề trồng cây ăn quả đã học ở tiết 1 và cùng với sự hiểu biết của mình trả lời câu hỏi. - Em hãy cho biết giá trị của việc trồng cây ăn quả? - Trong các giá trị đã nêu giá trị nào là quan trọng nhất? - Học sinh trả lời – Lớp bổ sung và rút ra kết luận. Kết luận: - Có giá trị dinh dưỡng:... - Cung cấp nguyên liệu cho các ngành chế biến; xuất khẩu:.. - Làm thuốc:.... - Bảo vệ môi trường sinh thái: - Tạo điều kiện cho các ngành khác phát triển. Hoạt động 2: Tìm hiểu về đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm Giáo viên treo bảng phụ có kẻ sẵn bẳng và yêu cầu học sinh các nhóm thảo luận: - Hoàn thành 2 bảng - Biết được các đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả chúng ta có ứng dụng gì trong việc trồng và chăm sóc cây ăn quả để cho năng xuất cao, chất lượng tốt? * Nội dung 2 bảng Bảng 1: Đặc điểm thực vật của cây ăn quả Các bộ phận Đặc điểm Rễ Thân Hoa Quả và hạt Bảng 2: Yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả Ngoại cảnh Yêu cầu Nhiệt độ Độ ẩm và lượng mưa ánh sáng Chất dinh dưỡng Đất - Trong quá trình HS thảo luận GV kẻ ra bảng 2 bảng phụ nói trên để cho học sinh báo cáo - Giáo viên hướng dẫn học sinh báo cáo và rút ra kết luận - Học sinh thảo luạn hoàn thành bảng và trả lời câu hỏi. - Cử đại diện trình bày bằng cách điển bảng. - Các nhón còn lại nhận xét => Kết luận Kết kuận: Đặc điển thực vật Các bộ phận Đặc điểm Rễ - Rễ mọc thẳng xuống đất (rễ cọc): To, ăn sâu (1-> 10m) => Giữ cho cây đứng vững, hút nước và chất dinh dưỡng. - Mọc ngang: Nhỏ, nhiều, phân bố trên bề mặt sâu từ 0,1-> 1m => Hút chất dinh dưỡng và nước. Thân - Phần lớn thân gỗ => Làm giá đỡ cho cây, hình thành các cấp khác nhau (Quả thường được mọc từ cành câp V) - Một số thân bò: Dưa, dâu tây Hoa - Hoa đực: Nhị phát triển, nhuỵ không phát triển (Hoa đơn tính) - Hoa cái: Nhuỵ phát triển, nhị không phát triển (Hoa đơn tính) - Hoa lưỡng tính: Có cả nhị và nhuỵ trên cùng một hoa. Quả và hạt - Dựa vào cấu tạo và đặc tính sinh học, tập quán mà chia thành các nhóm quả khác nhau (SGK) Yêu cầu ngoại cảnh Ngoại cảnh Yêu cầu Nhiệt độ - Đa dạng: Nhiệt đới, á nhiệt đới, ôn đới - Ví dụ: Cam 25-270C ; chuối, mít 25-300C Độ ẩm và lượng mưa - Đa số ưa ẩm 80-90% - Lượng mưa khoảng 1000-2000mm. Chịu được khô hạn không chịu được úng. ánh sáng - Đa số ưa sáng - Một số chịu được bóng râm: dâu tây Chất dinh dưỡng - Đa số cây ăn quả là cây lâu năm: trong qua trình sinh trưởng và phát triển cần đủ các chất dinh dưỡng (N : P : K) - Mỗi thời kỳ khác nhau yêu cầu dinh dưỡng là khác nhau. Đất pHĐ = 4-7, tầng đất dày (Đát phù xa) ý nghĩa - Biết được đặc điểm TV: Rễ -> Chọn vị trí bón phân.. - T0 : -> Chọn nơi trồng, vị trí trồng - a0: -> Tưới nước -Đất: -> Chọn đát trồng IV. Củng cố: Em hay phan tích các ý nghĩa cảu việc trồng cây ăn quả đối với con người và môi trường? Nêu các yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả? Biết được các yều cầu ngoại cảnh của cây ăn quả chúng ta có ứng dụng gì vào việc trồng và chăm sóc cây ăn quả để cho năng xuất cao phẩn chất tốt? V. Hướng dẫn học bài ở nhà: - Học bài theo các câu hỏi 1, 2 SGK Tr 15. - Nghiên cứu trước phần III. Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả - Hoàn thành bảng 2: Một số loại cây ăn quả SGKTr 11. Tuần 3 Tiết 3 Ngày soạn: 2/9/2010 Ngày dạy: 6/9/2010 Bài 2: Một số vấn đề chung về cây ăn quả (T2) A. Mục tiêu: Sau khi học xong tiết học này học sinh phải. 1. Kiến thức - Giải thích được ý nghĩa các biện pháp kỹ thuật gieo trồng cây ăn quả. - Biết được đặc điểm một số nhóm cây trồng nhiệt đối, á nhiệt đới, ôn đới. 2. Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng quan sát, thảo luận 3. Thái độ - Có hứng thú học tập môn công nghệ trồng cây ăn quả. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Bảng phụ có kẻ sẵn bảng 2 SGKTr11 và đã có đáp án: TT Nhóm cây ăn quả Các loại cây 1 Cây ăn quả nhiệt đới Chuối, dứa, mít, xoài, dừa, hồng xiêm, sầu riêng, măng cụt, vú sữa... 2 Cây ăn quả á nhiệt đới Cam, quýt, vải, nhãn, hồng 3 Cây ăn quả ôn đới Táo, lê, đào, mận, nho, dâu tây Bảng phụ kẻ sẵn quy trình kỹ thuật trồng cây ăn quả: Quy trình trồng cây ăn quả Nội dung các khâu Yêu cầu kỹ thuật STT Giống Chọn thời vụ 2 Xác định khoảng cách 3 Đào hố 4 Bón lót 5 Trồng cây 6 2. Học sinh: Kẻ sẵn bảng vào trong vở, nghiên cứu tìm hiểu trước. C. Tiến trình dạy học: I. ổn định tổ chức lớp: + Lớp 9A: Sĩ số 40.; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ + Lớp 9B: Sĩ số 37; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ II. Kiểm tra bài cũ: Em hãy phân tích ý nghĩa các giá trị của việc trồng cây ăn quả đối với cong người và môi trường? Em hãy nêu các đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả? Biết được các đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây ăn quả chúng ta có ứng dụng gì vào việc trồng và chăm sóc cây ăn quả để cho năng xuất cao, chất lượng tốt? III. Vào bài mới: Hoạt động 3: Tìm hiểu quy trình kỹ thuật trồng và chăn sóc cây ăn quả. Vấn đề 1: Tìm hiểu một số giống cây ăn quả. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên yêu cầu 2 học sinh lên bảng kẻ bảng số 2 trong SGKTr11 và hoàn thành lại. Dưới lớp xem việc chuẩn bị của mình ở nhà so với việc làm của bạn và nhân xét. Nội dung bảng TT Nhóm cây ăn quả Các loại cây 1 Cây ăn quả nhiệt đới 2 Cây ăn quả á nhiệt đới 3 Cây ăn quả ôn đới - Giáo viên bổ sung bằng cách treo bảng phụ đã kẻ sẵn như phần chuẩn bị của giáo viên - Học sinh điền lớp nhận xét rút ra kết luận: Kết luận: TT Nhóm cây ăn quả Các loại cây 1 Cây ăn quả nhiệt đới Chuối, dứa, mít, xoài, dừa, hồng xiêm, sầu riêng, măng cụt, vú sữa... 2 Cây ăn quả á nhiệt đới Cam, quýt, vải, nhãn, hồng .... 3 Cây ăn quả ôn đới Táo, lê, đào, mận, nho, dâu tây Vấn đề 2. Một số phương pháp nhân giống cây ăn quả: Giáo viên yêu cầu học sinh đọc trong SGK Tr12 Vấn đề 3: Tìm hiểu quy trình trồng cây ăn quả: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên treo bảng phụ có ghi quy trình kỹ thuật trồng cây ăn quả: Quy trình Nội dung của các khâu Yêu cầu kỹ thuật STT Giống ..................... 1 Chọn thời vụ ..................... 2 Xác định khoảng cách ..................... 3 Đào hố ..................... 4 Bón lót ..................... 5 Trồng cây ..................... 6 - Giáo viên hướng dận học sinh báo cáo ghi kết quả: - Giáo viên hướng dẫn học sinh chỉ ghi: 1- Lựa chọn giống phù hợp với nơi định trồng, giống có chất lượng tốt. 2- - Thời vụ: Miền Bắc: Xuân T2 – 4; vụ thu T 8-10. Miền Nam: Đầu mùa mưa T 4- 5. ..................................................................... - Giáo viên hướng dẫn bổ sung và chốt lại kiến thức cho học sinh. - Học sinh thảo luận hoạt thành bảng phụ bằng cách điền vào ...... - Yêu cầu nêu được: - Giống: Lựa chọn giống phù hợp với nơi định trồng, giống có chất lượng tốt. - Thời vụ: Miền Bắc: Xuân T2 – 4; vụ thu T 8-10. Miền Nam: Đầu mùa mưa T 4- 5. - Khoảng cách: Tuỳ thuộc vào tưng loại cây, loại đất trồng, địa hình. - Đào hố: Để riêng lớp đất mặt. Thời gian trước 15 - 30 ngày. Kích thước: tuỳ thuộc vào cây đêm trồng và địa dình đào hố. - Bón lót: Sử dụng phân hữu cơ trộn với lớp đất mặt rồi lấp xuống hố. - Trồng cây: Đào hố trồng ----> Bóc vỏ bầu ---> Đặt cây vào hố---> Lấp đất ---> Tưới nước. - Học sinh các nhóm báo cáo lớp bổ sung để đưa ra kết luận: Kết luận: - Giống: Lựa chọn giống phù hợp với khí hậu, thời tiết nơi định trồng, giống có chất lượng tốt. - Thời vụ: Miền Bắc: Xuân T2 - 4; vụ thu T 8 - 10. Miền Nam: Đầu mùa mưa T 4- 5. - Khoảng cách: Tuỳ thuộc vào tưng loại cây, loại đất trồng, địa hình. - Đào hố: Để riêng lớp đất mặt. Thời gian trước 15 - 30 ngày. Kích thước: tuỳ thuộc vào cây đem trồng và địa hình nơi trồng cây. - Bón lót: Sử dụng phân hữu cơ trộn với lớp đất mặt rồi lấp xuống hố. - Trồng cây: Đào hố trồng ----> Bóc vỏ bầu ---> Đặt cây vào hố---> Lấp đất ---> Tưới nước. IV. Củng cố: Em hãy nêu yếu tổ ngoại cảnh quyết định nhất đến thời cụ trồng của cây ăn quả? Giữa đặc điểm thực vật của cây có ý nghĩa gì với biện pháp kỹ thuật? V. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà: Học bài theo câu hỏi 2 của SGK. Xem trước các phần còn lại của của bài 2 Một số vấn đề chung về cây ăn quả. Kẻ sẵn quy trình kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả và nghiên cứu trước hoàn thành vào vở bài tập: Quy trình chăm sóc cây ăn quả Nội dung các khâu Mục đích của biện phắp kỹ thuật STT Làm cỏ vun sới 1 Bón phân thúc hợp lí 2 Tạo hình sửa cành 3 Phòng trừ sâu bệnh 4 Tưới nước 5 Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng 6 Tuần 4 Tiết 4 Ngày soạn: 8/9/2010 Ngày dạy: 13/9/2010 Bài 2: Một số vấn đề chung về cây ăn quả (T3) A Mục tiêu: Sau khi học xong tiết học này học sinh phải. 1. Kiến thức - Giải thích được ý nghĩa các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả. - Biết được cách thu hoạch bảo quả cây ăn quả. 2. Kỹ năng - Biết vận dụng kiến thức đã học vào việc thu hoạch các loại quả đúng kỹ thuật 3. Thái độ - Có hứng thú học tập môn công nghệ trồng cây ăn quả. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Bảng phụ kẻ sẵn quy trình kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả: Quy trình chăm sóc cây ăn quả Nội dung các khâu Mục đích của biện phắp kỹ thuật STT Làm cỏ vun sới 1 Bón phân thúc hợp lí 2 Tạo hình sửa cành 3 Phòng trừ sâu bệnh 4 Tưới nước 5 Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng 6 2. Học sinh: Hoàn thành bảng quy trình kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả vào vở: C. Tiến trình dạy học: I. ổn định tổ chức lớp: + Lớp 9A: Sĩ số 40; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ + Lớp 9B: Sĩ số 37; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ II. Kiểm tra bài cũ: Em hãy n êu yếu tổ ngoại cảnh quyết định nhất đến thời cụ trồng của cây ăn quả? Giữa đặc điểm thực vật của cây có ý nghĩa gì với biện pháp kỹ thuật? III. Vào bài mới: Hoạt động 4: Tìm hiểu quy trình chăm sóc cây ăn quả: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên treo bảng phụ có kẻ săn nội dung các khâu của quy trình kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả và yêu cầu học sinh thảo luận hoàn thành: Quy trình kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả Nội dung các khâu Mục đích của biện phắp kỹ thuật STT Làm cỏ vun sới 1 Bón phân thức hợp lí 2 Tạo hình sửa cành 3 Phòng trừ sâu bệnh 4 Tưới nước 5 Sử dụng chất điều hoà sinh trưởng 6 - Học sinh thảo luận hoàn thành lại bảng nội dung các khâu của quy trình kỹ thuật. - Đại diện nhóm trình bầy lớp bổ sung để rút ra Kết luận: 1-Diệt cỏ dại, làm mất nơi chú ẩn của sâu bệnh và làm đất tơi xốp. 2- Nhằm cung cấp đủ cân đối và kịp thời chất dinh dưỡng cho cây. 3- Cho tán cây cân đối, khoẻ, mang được nhiều quả, thông thoáng, giảm sâu bệnh. 4- Để tạo cho cây sinh trưởng tốt, năng suất và chất lượng không bị giảm. 5- Cung cấp đủ nước cho cây. 6- Để tạo cho cây cho năng suất cao và chất lượng tốt. Hoạt động5: Tìm hiểu các biện pháp thu hoạch, bảo quả, chế biến. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm - Giáo viên yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi : Kể tên các biện pháp thu hoạch, bảo quản, chế biến cây ăn quả? - Giáo viên ghi nhanh kết quả trả lời của học sinh. - Giáo viên chốt lại kiến thức chuẩn cho học sinh. - Học sinh thảo luận trả lời các câu hỏi của giáo viên. Kết luận: SGK Tr15 IV. Củng cố: Em hãy nêu vai trò của giống, phân bón, nước đối với sự sinh trưởng, phát triển của CAQ? V. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà: -Học thuộc bài theo câu hỏi SGK: - Xem trước các phần I, II của bài một số phương pháp nhân giống cây ăn quả. Tuần 5 Tiết 5 Ngày soạn: 15/9/2010 Ngày dạy: 20/9/2010 Bài 3: Các phương pháp nhân giống cây ăn quả A. Mục tiêu: Sau khi học xong tiết này học sinh phải 1. Kiến thức - Biết được những yêu cầu kỹ thuật của việc xây dựng vườn ươm cây ăn quả. - Hiểu được đặc điểm của phương pháp nhân giống hữu tính của cây ăn quả. 2. Kỹ năng - Biết cách chọn đất, vị trí để xây dựng vườm ươm cây ăn quả 3. Thái độ - Yêu thích môn học. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Tranh sơ đồ vườn ươm 2. Học sinh: Xem trước các nội dung phần I và phần II của bài 3 C. Tiến trình lên lớp: I. ổn định tổ chức lớp: + Lớp 9A: Sĩ số 40; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ + Lớp 9B: Sĩ số 37; có mặt:.......; vắng:........: có phép:........, không phép:........ II. Kiểm tra bài cũ: Em hay nêu nội dung của kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả? Hãy phân tích ý nghĩa (Mục đích) của các khâu chăm sóc đó? III. Vào bài mới: Hoạt động 1: Tìm hiểu các nội dung xây dựng vườn ươm cây ăn quả: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm Vấn đề 1: Tìm hiểu việc chọn địa điểm xây dựng vườn ươm - Giáo viên yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: Em hãy cho cho biết khi chọn địa điểm xây dựng vườn ươm phải chú ý những tiêu chuẩn gì? Vườn ươm có vai trò gì ? - Giáo viên hướng dẫn bổ sung để rút ra kết luận - Học sinh trả lời lớp bổ sung để dưa ra kết luận: Kết luận: * Một số chú ý khi chòn địa điểm xây dựng vườn ươm cây ăn quả: - Vị trí: Thuận tiện cho giao thông, gần nơi tiêu thụ sản phẩm, chủ động nguồn nước và giữ được vệ sinh phòng bệnh. - Địa hình: Tương đối bằng phẳng, ít có các luồng gió mạnh thổi qua, tránh gió khô lạnh hoặc quá nóng. - Đất đai: Cát pha màu mỡ, tầng đất dày 30 -> 60 cm, pH = 6 -> 7 không ngập ứng. - Diện tích: Thảo mãn được yêu cầu sản xuất giống. * Vai trò của vươn ươm: - Là nơi chọn lọc, bồi dưỡng các giống tốt. - Là nơi sử dụng các phương pháp nhân giống để sản xuất nhiều cây giống có chất lượng cao. Vấn đề 2: Thiết kế vườn ươm - Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát hình 4: Sơ đồ vườn ươm cây ăn quả và cho biết: Vườn ươm cây ăn quả được chia làm mấy khu vục? Nêu ý nghĩa của các khu vực đó? - Giáo viên hướng dẫn học sinh thảo luận để trả lời các câu hỏi. - Giáo viên bổ sung và chốt lại kiến thức cho học sinh: - Học sinh thảo luận trả lời các câu hỏi của giáo viên. - Yêu cầu nêu được: - Khu cây giống: Trồng cây mẹ -> lấy hạt hoặc các bộ phận sinh dưỡng để nhân giống. - Khu nhân giống: Ra ngôi cây con, chăm sóc và nuôi dưỡng lượng lớn cây con. - Khu luân canh: Trông cây nông nghiệp; rau màu ngắn ngày để giúp cho đất nghỉ ngơi. - Đai diện nhóm báo cáo lớp bổ sung để rút ra: Kết luận: - Khu cây giống: Trồng cây mẹ -> lấy hạt hoặc các bộ phận sinh dưỡng để nhân giống. - Khu nhân giống: Ra ngôi cây con, chăm sóc và nuôi dưỡng lượng lớn cây con. - Khu luân canh: Trông cây nông nghiệp; rau mùa ngắn ngày để giúp cho đất nghỉ ngơi. Hoạt động 2: Tìm hiểu các phương pháp nhân giống cây ăn quả Hoạt động của thầy Hoạt động của trò và kiến thức trọng tâm Vấn đề 1: Tìm hiểu phương pháp hữu tính - Thế nào là phương pháp nhân giống hữu tính? - Khi nhân giống hữu tính cần chú ý những đặc điểm gì để đạt hiệu quả cao? - Em hãy nêu các ưu điểm và nhược điểm của phương pháp nhân giống hữu tính? - Tại sao trong thực tế, phương pháp nhân giống hữu tính không phổ biến? - Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời và rút ra kết luận. - Giáo viên bổ sung và chốt lại kiến thức cho học sinh. - Học sinh trả lời lớp bổ sung Kết luận: - Phương pháp nhân giống hữu tính là sử dụng hạt của cây mẹ đem gieo thành cây con. - Những chú ý khi nhân giống theo phương pháp hữu tính: + Phải biết đặc tính chín của hạt để có biện pháp sử lý hạt phù hợp. + Khi gieo hạt trên luống hoặc trong bầu phải tưới nước phủ rơm rạ để giữ ẩm và chăm sóc thường xuyên cho cây phát triển. - Ưu điểm: + Đơn giản, chi phí ít, dễ làm. + Hệ số nhân giống cao. - Nhược điểm: + Cây khó giữ được đặc tính của cây mẹ. + Cây lâu ra hoa và toạ quả. IV. Củng cố: Giáo viên yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi sau: - Em hãy nêu vai trò của vườn ươm cây ăn quả? - Nêu ưu điểm và nhược điểm của phướng pháp nhân giống hữu tính? - Khi chọn địa điểm xây dựng vườn ươm cây ăn quả cần chú ý những điểm gì? - ý nghĩa của các khu trong vươn ươm cây ăn quả? V. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà: Học thuộc bài theo các câu hỏi trong sách giáo khoa. Xem trước các phương pháp nhân giống vô tính của cây ăn quả? Nêu ưu và nhược điểm của các phương pháp nhân giống vô tính cây ăn quả? Tuần 6 Tiết 6 Ngày soạn: 23/9/2010 Ngày dạy:27/9/2010 Bài 3: Các phương pháp nhân giống cây ăn quả (TT) A. Mục tiêu: Sau khi học xong tiết này học sinh phải 1. Kiến thức - Biết được những khái niệm, cơ sở khoa học, yêu cầu kỹ thuật của một số biện pháp nhân giống vô tính. - Biết được những ưu và nhược của các phương pháp nhân giống cây ăn quả. 2. Kỹ năng - Xác định được thời vụ thích hợp để nhân giống cây ăn quả 3. Thái độ - Yêu thích môn học, có ý thức bảo vệ cây trồng. B. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Bảng phụ kẻ ghi sẵn: Nội dung kỹ thuật nhân giống vô tính cây ăn quả. PP nhân giống Khái niệm Cơ sở khoa học Kỹ thuật Thời gian Chiết cành Là PP nhân giống bằng cách tách cành đã ra rễ từ cây mẹ để tạo ra cây con Dựa trên khả năng ra rễ phụ của cành bên Chọn cành khoẻ trên các cây đã ổn định về mặt sinh trưởng, 1-> 2 năm tuổi, không sâu bệnh, đường kính cành chiết 1-> 1,5 cm - MB +T2->T4 +T8->T9 - MN T4->T5 Giâm cành Là phương pháp nhân giống tạo cây con từ các cành bánh tẻ của cây mẹ Dự trên khả năng ra rễ của cành bên Chọn cành bánh tẻ không sâu bệnh, chưa ra hoa trên những cây đã ổn định về mặt sinh trưởng. - Làm nhà giâm, xử lý thuốc kích thích ra rễ trước khi giâm. - Mật độ giâm hợp lý. - Thường xuyên giữ ẩm - MB +T2->T4 +T8->T9 - MN T4->T5 Ghép Là phương pháp gắn một đoạn cành, hay mắt lên gốc của cây cùng họ để tạo thành một cây mới. Dựa vào kết cấu tượng tầng của cành ghép và gốc ghép tương đối là giống nhau và khả năng tiếp nhận cành ghép của gốc ghép - Chọn cành ghép, mắt ghép từ cây mẹ có năng xuất cao, ổn định, chất lượng tốt. - Mắt ghép được lậy trên các cành có đường kính khoảng 4 -> 10mm, ở giưa tán cây và vươn ra ngoài ánh sáng. - Chọn những gốc ghép được gieo từ hạt của các cây cùng học. * Một số phương pháp ghép: SGK - MB +T2->T4 +T8->T9 - MN T4->T5 Phiếu học tập in theo mẫu như bảng phụ: PP nhân giống Khái niệm Cơ sở khoa học Kỹ thuật Thời gian Chiết cành Giâm cành Ghép Bảng phụ: Ưu và nhược điểm của một số phương pháp nhân giống cây ăn quả. PP nhân giống Ưu điểm Nhược điểm Gieo hạt + Đơn giản, chi phí ít, dễ làm. + Hệ số nhân giống cao. + Cây khó giữ được đặc tính của cây mẹ. + Cây lâu ra hoa và toạ quả. Chiết cành + Giữ được đặc tính của cây mẹ. + Ra hoa tạo quả sớm. + Mau cho giống cây. + Hệ số nhân giống thấp. + Cây chóng cỗi. + Tốn công Giâm cành + Giữ được đặc tính của cây mẹ. + Cây nhanh ra hoa tạo quả. + Hệ số nhân giống cao. + Đòi hỏi kỹ thuật và thiết bị cần thiết. Ghép + Giữ được đặc tính của cây mẹ. + Ra hoa và tạo quả sớm. + Hệ số nhân giống cao. + Tăng sức chống chụi của cây. Đòi hỏi kỹ thuật phức tạp. 2. Học sinh: Xem trước các nội dung của phương pháp nhân giống, kẻ và hoàn thành bảng 3: Ưu và nhượ