Giáo án Công nghệ Lớp 9 - Tuần 25+26+27

Tuần: 25 Tiết: 25 Ngày soạn: 20/2/2009 Ngày dạy: /2/2009 Bài 10: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN MỘT CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN A. Môc tiêu Sau khi học xong bài này, học sinh cần đạt được những môc tiêu dưíi đây: - Nêu được nguyên lý của mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn. - Xây dựng được sơ đồ lắp đặt và lập được bảng dự trù các dông cô, vật liệu và thiết bị của mạch điện. - Có ý thức học tập nghiêm túc, yêu thích công việc. B Chuẩn bị Kìm điện, kìm tuốt dây, dao, tua vit, khoan, bút thử điện, dây dẫn điện, bóng đèn, đui đèn, công tắc ba cực, công tắc hai cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp, mô hình mạch điện 1 công tắc ba cực điều khiển 2 đèn C. Tiến trình dạy học: I. Ổn định: II. Kiểm tra: Câu hái: Nêu cấu tạo của công tắc ba cực III. Bài míi: 1. Đặt vấn đề Chúng ta đã biết công tắc ba cực được sử dông rất phổ biến trong mạng điện trong nhà. Bài trưíc chúng ta đã được lắp đặt mạch điện cầu thang là môt mạch điện rất gần gũi và quen thuộc. Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu tiếp một mạch điện nữa có sử dông công tắc ba cực 2. Nội dung dạy học Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung Hoạt động 1: Các công việc cần chuẩn bị - Yêu cầu hs theo dõi tài liệu ? Chúng ta cần chuẩn bị những gì để lắp được mạch điện này? Hoạt động 2: Tìm hiểu nội dung và trình tự thực hành - Yêu cầu hs theo dõi tài liệu, quan sát hình 10.1 sgk ? Công dông của mạch điện 1 công tắc ba cực điều khiển hai đèn? ? Công tắc 3 cực được mắc như thế nào víi 2 đèn? - Gv cho hs quan sát mô hình, cho mô hình làm việc và yêu cầu hs trả lêi ? Nêu nguyên lý làm việc của mạch điện? ? Hãy xây dựng phương án lắp đặt các thiết bị bảo vệ, đóng cắt và phương án đi dây? - Gv tổng kết lại - Yêu cầu hs làm việc theo nhóm, xây dựng sơ đồ lắp đặt mạch điện theo các bưíc cô thể + Vẽ đưêng dây nguồn + Xác định vị trí để bảng điện, bóng đèn + Xác đinh vị trí các thiết bị trên bảng điện + Vẽ đưêng dây dẫn theo sơ đồ nguyên lý - Gv gọi 2 hs lên bảng trình bày - Gv nhận xét và đưa ra phương án hợp lý nhất - Gv cho hs quan sát lại mô hình về cách lắp đặt và bố trí các thiết bị trên bảng điện. - Yêu cầu hs tâ sơ đồ lắp đặt, lập bảng dự trù vật liệu, dông cô, thiết bị (Gv hưíng dẫn, lưu ý hs ghi số liệu kĩ thuật hay yêu cầu kĩ thuật của các dông cô, vật liệu, thiết bị) - Hs trả lêi - Theo dõi tài liệu và trả lêi - Dùng để điều khiển, chuyển đổi thắp sáng luân phiên 2 đèn hoặc côm đèn - Cực tĩnh 1 của công tắc được mắc nối tiếp nối víi đèn Đ1, cực tĩnh 2 mắc nối tiếp víi đèn Đ2 rồi trở về dây trung tính - Hs quan sát, thảo luận và trả lêi - Nguyên lý làm việc của mạch điện là: khi bật công tắc sang vị trí 1, mạch điện tâ nguồn điện sẽ qua công tắc K, qua đèn Đ1, kín mạch làm đèn Đ1 sáng, đèn Đ2 tắt. Khi gạt công tắc sang vị trí 2, mạch điện qua công tắc K đến đèn Đ2 làm kín mạch và đèn Đ2sáng, đèn Đ1 tắt. - Các thiết bị được lắp trên bảng điện, các dây dẫn được nối víi thiết bị và đi ra sau bảng điện , sau đó nối víi nhau theo sơ đồ nguyên lý, 2 dây nối nguồn được đấu sau cùng - Hs thảo luận nhóm và đưa ra phương án lắp đặt mạch điện phù hợp nhất - Hs lên bảng vé, các hs khác theo dõi và bổ dung - Hs vẽ sơ đồ vào vở - Hs thảo luận và hoàn thành bảng dự trù vật liệu, dông cô, thiết bị I. Dông cô, vật liệu và thiết bị - Dông cô: kìm điện, kìm tuốt dây, dao, tuavit, khoan điện, - Vật liệu và thiết bị: dây dẫn điện, bóng đèn, đui đèn, công tắc ba cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp II. Nội dung và trình tự thực hành 1. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện a. Tìm hiểu sơ đồ nguyên lý b. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện - Vẽ đưêng dây nguồn O A - Xác định vị trí để bảng điện, bóng đèn O A - Xác đinh vị trí các thiết bị trên bảng điện - Vẽ đưêng dây dẫn theo sơ đồ nguyên lý O A 2. Lập bảng dự trù dông cô, vật liệu và thiết bị TT Tên dông cô, vật liệu, thiết bị Số lượng Yêu cầu kĩ thuật 1 2 3 4 3. Củng cố - Nhấn mạnh những điều cần nhí: sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt của mạch điện - Nhận xét giê thực hành, về ý thức chuẩn bị thực hành, tinh thần học tập 4. Hưíng dẫn - Nhắc hs về nhà nghiên cứu kĩ sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp đặt để giê sau thực hành lắp đặt - Chuẩn bị dây dẫn và dông cô để thực hành trong giê sau - Hoàn thành báo cáo thực hành gồm: sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt và bảng dự trù dông cô, vật liệu và thiết bị của mạch điện một công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn giờ sau nộp Bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết bị điện của mạch điện một công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn TT Tên dông cô, vật liệu và thiết bị Số lượng Yêu cầu kĩ thuật 1 Dao 1 Còn sắc 2 Kìm tuốt dây 1 Còn tốt 3 Kìm cắt dây 1 Còn tốt 4 Kìm tròn 1 Còn tốt 5 Bút thử điện 1 Còn tốt 6 Búa 1 Tay cầm chặt 7 Khoan 1 Lưìi khoan sắc, không mẻ 8 Tua vit 1 2 cạnh và 4 cạnh 9 Thưíc 1 Rõ vạch kẻ 10 Cưa 1 Lưìi cưa sắc 11 Công tắc 3 cực 1 Còn tốt, 220V- 10A 12 Cầu chì 1 Còn tốt, 220V- 15A 13 Bóng đèn sợi đốt 2 220V- 60W 14 Đui đèn 2 Còn tốt 15 Bảng điện 1 Bảng gỗ hoặc bảng nhựa 16 Dây dẫn 2m Không hở cách điện 17 Vít 10 Gen còn tốt 18 Băng cách điện 1 cuộn Còn tốt 19 Giấy ráp 1 tê Còn tốt Tuần: 26 Ngày soạn 25/2/2009 Tiết: 26 Ngày dạy: / /2009 Bài 10: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN MỘT CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN (TIẾP) A. Môc tiêu Sau khi học xong bài này, học sinh cần đạt được những mục tiêu dưới đây: - HS củng cố vẽ được sơ đồ lắp và nêu được quy trình lắp đặt mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn - Lắp đặt được mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn theo đúng quy trình kĩ thuật. - Bảo đảm an toàn điện cũng như dụng cụ trong quá trình thực hành và vận dụng kiến thức vào thực tiến cuộc sống. B. Chuẩn bị: Kìm điện, kìm tuốt dây, dao, tua vit, khoan, bút thử điện, dây dẫn điện, bóng đèn, đui đèn, công tắc ba cực, công tắc hai cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp, mô hình mạch điện 1 công tắc ba cực điều khiển 2 đèn C. Tiến trình dạy học: I. Ổn định: II. Kiểm tra: - Câu hái 1: Gọi 2 hs lên bảng vẽ sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp đặt của mạch điện 1 công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn. - Câu 2: Để lắp đặt mạch điện này ta cần chuẩn bị những dụng cụ, vật liệu, thiết bị nào III. Bài mới 1. Đặt vấn đề Giờ trước chúng ta đã tìm hiểu về sơ dồ nguyên lý, xây dựng được sơ đồ lắp đặt và lập bảng dự trù các dụng cụ, vật liệu, thiết bị của mạch điện 1 công tắc 3 cực điều khiển hai đèn. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp quy trình lắp đặt và đi vào thực hành lắp đặt mạch điện này. 2. Nội dung dạy học Hoạt động dạy Hoạt động dạy Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu quy trình lắp đặt mạch điện - Yêu cầu hs theo dõi sơ đồ quy trình lắp đặt mạch điện ? Nêu quy trình lắp mạch điện 1 công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn? ? Cần chú ý điều gì khi thực hiện các bước của quy trình? - Gv yêu cầu hs hoàn thành bảng quy trình lắp đặt mạch điện Hoạt động 2: Tổ chức thực hành - Gv chia nhóm và dụng cụ thực hành - nêu yêu cầu thực hành cụ thể + Lắp mạch điện theo đúng quy trình kĩ thuật + Đảm bảo các yêu cầu kĩ thuật trong mỗi công việc, mỗi bước làm + Thực hiện thao tác nhanh, chuẩn xác + Đảm bảo an toàn lao động, thực hành - Gv theo dõi, quan sát hs thực hành, có hướng dẫn, chỉ bảo, sửa sai kịp thời để hs có được kiến thức đúng. - Trong quá trình hs thực hành, gv cũng cần nhắc lại những điều cần chú ý: + Xác định đúng các cực của công tắc 3 cực + Cách buộc nút dây trong đui đèn + Các mối nối dây phải đúng kĩ thuật, chắc chắn. - Khi lắp đặt xong cần kiểm tra lại thật kĩ nguyên lý, các mối nối - Thu sản phẩm của các nhóm đã hoàn thành và đưa ra cho cả lớp quan sát, nhận xét, có khen chê kịp thời - Hs theo dõi sơ đồ và trả lời - Quy trình gồm 5 bước - Hs nêu những điều cần chú ý trong các bước cụ thể - Hs thảo luận và hoàn thành bảng quy trình lắp đặt - Hs nhận nhóm và dụng cụ thực hành - Nghe giáo viên phổ biến nhiệm vụ thực hành để thực hành cho đúng - Hs thực hành theo nhóm dưới sự hướng dẫn, theo dõi, - Hs láng nghe những lưu ý của gv để lắp mạch điện đạt yêu cầu - Kiểm tra kĩ mạch điện - hs quan sát, nhận xét các sản phẩm của các nhóm I. Dông cô, vật liệu và thiết bị II. Nội dung và trình tự thực hành 1. Vẽ sơ đồ lắp đặt mạch điện 2. Lập bảng dự trù dụng cụ, vật liệu và thiết bị 3. Lắp đặt mạch điện Vạch dấuà Khoan lỗ BĐà Lắp TBĐ vào BĐà Nối dây mạch điệnà Kiểm tra Các công đoạn Nội dung công việc Dụng cụ Yêu cầu kĩ thuật II. Thực hành Lắp mạch điện 1 công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn O A 3. Củng cố - Nhắc hs thu dọn vệ sinh nơi thực hành - Thu báo cáo thực hành - Nhận xét, đánh giá giờ thực hành: về ý thức chuẩn bị, về tinh thần và thái độ làm việc 4. Hướng dẫn - Yêu cầu hs về nhà tiếp tục nghiên cứu kĩ sơ đồ nguyên lý, sơ đồ lắp đặt để giờ sau tiếp tục thực hành - Chuẩn bị dây dẫn giờ sau tiếp tục thực hành Bảng quy trình lắp đặt mạch điện một công tắc 3 cực điều khiển 2 hai đèn Các công đoạn Nội dung công việc Dụng cụ Yêu cầu kỹ thuật Vạch dấu - Bố trí thiết bị trên bảng điện - Vạch dấu các lỗ khoan -Thước, mũi vạch hoặc chì - Bố trí thiết bị hợp lý - Vạch dấu chính xác Khoan lỗ bảng điện - Chọn mũi khoan cho lỗ luồn dâyvà lỗ vít (F5, F2) - Khoan - Mũi, máy khoan - Khoan chính xác lỗ khoan -Lỗ khoan thẳng Đi dây mạch điện Nối dây các thiết bị điện trên bảng điện - Nối dây ra đèn - Kìm tuốt dây, kìm điện, băng dính - Nối dây đúng sơ đồ - Mối nối đúng yêu cầu kỹ thuật Lắp thiết bị điện vào bảng điện - Vít cầu chì, công tắc vào các vị trí được đánh dấu trên bảng điện - Kìm, tuốc nơ vít - Lắp thiết bị đúng vị trí - Các thiết bị được lắp chắc, đẹp Kiểm tra - Lắp đặt TB và đi dây đúng sơ đồ mạch điện - Nối nguồn - Vận hành thử mạch điện - Bút thử điên - Mạch điện đúng sơ đồ - Mạch điện làm việc tốt, đúng yêu cầu kỹ thuật Tuần: 27 Ngày soạn 6/3/2009 Tiết: 27 Ngày dạy: / /2009 Bài 10: Thực hành: LẮP MẠCH ĐIỆN MỘT CÔNG TẮC BA CỰC ĐIỀU KHIỂN HAI ĐÈN (TIẾP) A. Mục tiêu Sau khi học xong bài này, học sinh cần đạt được những mục tiêu dưới đây: - HS củng cố vẽ được sơ đồ lắp và nêu được quy trình lắp đặt mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn - Lắp đặt được mạch điện một công tắc ba cực điều khiển hai đèn theo đúng quy trình kĩ thuật, thao tác nhanh, chính xác, sản phẩm đẹp, đạt yêu cầu kĩ thuật. - Bảo đảm an toàn điện cũng như dụng cụ trong quá trình thực hành và vận dụng kiến thức vào thực tiến cuộc sống. B. Chuẩn bị: Kìm điện, kìm tuốt dây, dao, tua vit, khoan, bút thử điện, dây dẫn điện, bóng đèn, đui đèn, công tắc ba cực, công tắc hai cực, cầu chì, bảng điện, băng cách điện, giấy ráp, mô hình mạch điện 1 công tắc ba cực điều khiển 2 đèn C. Tiến trình dạy học: I. Ổn định: II. Kiểm tra: - Câu hỏi 1: Gọi 2 hs lên bảng vẽ sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp đặt của mạch điện 1 công tắc 3 cực điều khiển 2 đèn. - Câu 2: Để lắp đặt mạch điện này ta cần chuẩn bị những dụng cụ, vật liệu, thiết bị nào III. Bài mới 1. Đặt vấn đề Chúng ta đã được thực hành lắp mạch điện 1 công tắc ba cực điều khiển haiddenf trong giờ trước, hôm nay, để củng cố và rèn thêm kĩ năng thực hành cho các em, chúng ta sẽ tiếp tục thực hành lắp mạch điện này. 2. Nội dung dạy học Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung Hoạt động 1: Nhắc lại một số kiến thức cũ - Gv yêu cầu học sinh nhắc lại một số kiến thức có liên quan + Nêu cấu của công tắc ba cực + Công dụng của mạch điện trong mạng điện gia đình + Vẽ sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp đặt mạch điện +| Nêu quy trình thực hành lắp mạch điện Hoạt động 2: Tổ chức thực hành - Gv chia nhóm thực hành và nêu rõ nhiệm vụ thực hành. - Lắp mạch điện theo đúng quy trình và yêu cầu kĩ thuật. + Thao tác nhanh nhẹn, chính xác, an toàn + Vận hành mạch điện và tìm ra nguyên nhân, khắc phục sự cố - Gv phát dụng cụ thực hành cho các nhóm, nhắc các nhóm chú ý đến an toàn lao động - Trước khi cho hs thực hành cần lưu ý hs 1 số điều cần chú ý: + Xác định đúng cực của công tắc: cầu chì mắc ở dây pha, công tắc 2 cực nối xuống cực động của công tắc 3 cực + Cách điện các mối nối + Buộc nút dây trong đui đèn và nối với bảng điện - Gv quan sát, theo dõi, hướng dẫn hs thực hành, yêu cầu hs làm đúng yêu cầu kĩ thuật, lưu ý thời gian và tiến độ công việc, cần sửa sai cho hs những thao tác chưa đúng kịp thời - Gv kiểm tra sản phẩm của hs và hướng dẫn hs tự kiểm tra sản phẩm của mình khi chưa nối nguồn - Khi đóng điện và điều khiển công tắc mà đèn không sáng, cần kiểm tra và tìm nguyên nhân, khắc phục - Hs nhớ lại kiến thức và trả lời - Hs nhận nhóm và nhiệm vụ thực hành - Các nhóm nhận dụng cụ thực hiện nhiệm vụ - Hs lưu ý những điều đã được giáo viên nhắc nhở, dặn dò - Hs thực hành dưới sự hướng dẫn, quản lý, theo dõi của gv - Hs tự kiểm tra sản phẩm của mình và của nhóm bạn theo sự hướng dẫn của gv: đúng với sơ đồ lắp đặt, các mối nối chắc, đẹp, gọn; Bố trí thiết bị đẹp, khoa học - Hs có thể dự đoán đc các nguyên nhân: đèn bị đứt tóc, đường dây không có điện; các thiết bị không tốt hay các mối nối chưa chắc, các cực tiếp xúc của công tắc, cầu chì, đui đèn chưa tiếp xúc tốt I. Nhắc lại một số kiến thức - Cấu tạo của công tắc ba cực - Công dụng của mạch điện - Sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp dặt - Quy trình thực hảnh II. Thực hành - Lắp mạch điện một công tắc ba cực điều khiên hai đèn - Kiểm tra và vận hành mạch điện - 3. Củng cố - Tổng kết các kiến thức cơ bản của bài học - Gv cho hs quan sát mẫu sản phẩm của nhóm làm tốt, khen chế kịp thời - Yêu cầu hs thu dọn vệ sinh lớp học và nhận xét giờ thực hành 4. Hướng dẫn - Xem lại bài cũ, liên hệ thực tiễn - Đọc trước bài 11