Giáo án Địa lý 11 tiết 5 bài 5: Một số vấn đề của châu lục và khu vực - Tiết 1: Một số vấn đề của châu phi

Giỏo ỏn Địa lý 11 Lờ Văn Đỉnh THPT Đụng sơn I Ngày soạn 2 tháng 10 năm 2007 Chương trình chuẩn Tiết 5 Bài 5 Một số vấn đề của châu lục và khu vực tiết 1: Một số vấn đề của châu phi I. Mục tiêu: Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức - Biết được châu Phi khá giàu khoáng sản, song có nhiều khó khăn do khí hậu kho, nóng, tài nguyên môi trường bị cạn kiệt, tàn phá. - Dân số tăng nhanh, nguồn lao động khá lớn, song chất lượng cuộc sống thấp, bệnh tật, chiến tranh đe doạ, xung đột sắc tộc. - Kinh tế tuy có khởi sắc, nhưng cơ bản phát triển còn chậm. 2. Kĩ năng: Phân tích lược đồ, bảng số liệu và thông tin để nhận biết các vấn đề của châu Phi. 3. Thái độ, hành vi Chia sẽ với những khó khăn mà người dân châu Phi phải trải qua. II. Thiết bị dạy học - Bản đồ Địa lí tự nhiên châu Phi, bản đồ Kinh tế chung châu Phi. - Tranh ảnh về cảnh quan và con người, một số hoạt động kinh tế tiêu biểu của người dân châu Phi (nếu có). III. Hoạt động dạy và học + Mở bài: Sông Nin, con sông dài nhất thế giới, với hai nhánh chính Nin Xanh và Nin Trắng, những chặng đường dòng sông Ninh đi qua, những món quà tặng mà sông Nin đem đến cho người dân châu Phi là vô cùng quý giá. Bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm hiểu những vấn đề của Châu Phi. Hoạt động của thầy và trò Nội dung chính HĐ1: Nhóm chia lớp thành 4 nhóm. - Giáo viên khái quát vị trí tiếp giáp và cung cấp cho HS toạ độ địa lí của châu Phi Từ : 38o B - 35o N 51o Đ - 18oT + Nhóm 1+2 Dựa vào hình 5.1 SGK, hệ toạ độ, tranh ảnh và vốn hiểu biết trả lời các câu hỏi sau: - Đặc điểm khí hậu và cảnh quan châu Phi? + Nhóm 3+4 Dựa vào kênh chữ trong SGK và hình 5.1 hãy: - Nhận xét sự phân bố và hiện trạng khai thác khoáng sản ở châu Phi? - Biện pháp khắc phục tình trạng khai thác quá mức nguồn tài nguyên trên. + Đại diện nhóm trình bày, GV chuẩn kiến thức - GV liên hệ cảnh quan bán hoang mạc ở Bình Thuận của Việt Nam. - Khoáng sản vàng của châu Phi nhiều nhất thế giới. ........................................................... Hoạt động 2: Cá nhân/ Cặp + Học sinh dựa vào bảng 5.1, kênh chữ và thông tin bổ sung sau bài học trong SGK hãy: - So sánh và nhận xét tình hình sinh tử, gia tăng dân số của châu Phi với thế giới và các châu lục khác? - Dựa vào hình ảnh về cuộc sống của ngừơi dân châu Phi, kênh chữ và bảng thông tin trong SGK hãy: - Nhận xét chung vè tình hình xã hội châu Phi. + HS trình bày, GV chuẩn kiến thức. .............................................................. Hoạt động 3: Cả lớp + Dựa vào bảng 5.2 và kênh chữ trong SGK hãy: - Nhận xét về tình hình phát triển kinh tế Châu Phi? Gợi ý: - So sánh tốc độ tăng trưởng kinh tế của 1 số khu vực thuộc châu Phi với thế giới và Mĩ La tinh - Đóng góp vào GDP toàn cầu của châu Phi cao hay thấp? - Những nguyên nhân làm cho nền kinh tế châu Phi kém phát triển + HS trình bày, GV chuẩn kiến thức I. Một số vấn đề về tự nhiên - Khí hậu đặc trưng: khô nóng - Cảnh quan chính: hoang mạc, xa van. - Tài nguyên: Bị khai thác mạnh. + Khoáng sản: cạn kiệt + Rừng ven hoang mạc bị khai thác mạnh → xa mạc hoá * Biện pháp khắc phục: - Khai thác hợp lý tài nguyên thiên nhiên. - Tăng cường thủy lợi hoá. .................................................... II. Một số vấn đề về dân cư – xã hội 1. Dân cư - Dân số tăng nhanh - Tỷ lệ sinh cao - Tuổi thọ trung bình thấp - Trình độ dân trí thấp 2. Xã hội - Xung đột sắc tộc - Tình trạng đói nghèo nặng nề - Bệnh tật hoành hành, HIV, sốt rét... - Chỉ số HDI thấp. * Nhiều tổ chức quốc tế giúp đỡ * Việt Nam: hộ trợ về giảng dạy, tư vấn kỹ thuật .......................................................... III. Một số vấn đề về kinh tế - Kinh tế kém phát triển. + Tỉ lệ tăng trưởng GDP + Tỉ lệ đóng góp vào GDP toàn cầu thấp. + GDP/người thấp + Cơ sở hạ tầng kém - Nguyên nhân: + Từng bị thực dân thống trị tàn bạo + Xung đột sắc tộc + Khả năng quản lý kém + Dân số tăng nhanh IV. Đánh giá A. Trắc nghiệm + ý nào không phải là nguyên nhân làm cho nền kinh tế một số nước châu Phi kém phát triển: A. Bị cạnh tranh bởi các nước phát triển B. Xung đột sắc tộc. C. Khả năng quản lý kém D. Từng bị thực dân thống trị tàn bạo B. Tự luận 1. Người dân châu Phi cần có giải pháp gì để khắc phục khó khăn trong quá trình khai thác, bảo vệ tự nhiên? 2. Dựa vào bảng 5.1 (Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên năm 2007). Nhận xét về tỉ suất sinh, tỉ suất tử, tỉ suất gia tăng tự nhiên của châu Phi. V. Hoạt động nối tiếp. + HS trả lời các câu hỏi trang 23 trong SGK. + nghiên cứu bài: Một số vấn đề của Châu Mỹ La tinh.