Giáo án Địa lý 11 - Trường THPT Cẩm Thủy 3

A. KHÁI QUÁT NỀN KINH TẾ - Xà HỘI THẾ GIỚI TPPCT:1;BÀI 1: SỰ TƯƠNG PHẢN VỀ TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - Xà HỘI CỦA CÁC NHÓM NƯỚC. CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI Ngày soạn: 10/08/2009. I. MỤC TIÊU: Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức: - Biết sự tương phản về trình độ kinh tế - xã hội của các nhóm nước: phát triển, đang phát triển, các nước công nghiệp mới (NICs). - Trình bày được đặc điểm nổi bật của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại. - Trình bày được tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại tới sự phát triển kinh tế: xuất hiện các ngành kinh tế mới, chuyển địch cớ cấu kinh tế, hình thành nền kinh tế tri thức. 2. Kĩ năng: - Nhận xét sự phân bố các nước theo mức GDP bình quân đầu người ở hình 1. - Phân tích bảng số liệu về kinh tế – xã hội của từng nhóm nước. 3. Thái độ: Xác định trách nhiệm học tập để thích ứng với cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật và công nghệ hiện đại. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC - Phóng to các bảng 1.1,1.2/SGK - Bản đồ các nước trên Thế giới - Chuẩn bị phiếu học tập III. TRỌNG TÂM BÀI - Sự tương phản về trình độ kinh tế - xã hội của các nhóm nước phát triển và đang phát triển. - Đặc trưng của được tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại tới nền kinh tế - xã hội thế giới IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY Ổn định lớp Kiểm tra bài cũ: Bài mới Vào bài: So sánh tương quan cuộc sống giữa VN với Hoa Kỳ => cụôc sống giữa hai nước. Kể một số thành tựu khoa học mới Ho¹t ®éng cña gv vµ hs Néi dung c¬ b¶n H§1: tìm hiểu sự phân chia TG thành các nhóm nước HS hoạt động theo cặp, quan sát hình 1/6/SGK sau khi dựa vào kiến thức đã đọc, trả lời: * Nhận xét sự phân bố các nước và vùng lãnh thổ trên TG theo mức GDP BQĐN (USD/người) Phiếu học tập : GDP/người (USD/người) MỘT SỐ NƯỚC TIÊU BIỂU Mức thấp: < 725 Mức trung bình dưới: 725-2895 Mức trung bình trên: 2895- 8955 Mức cao: > 8955 - GV giảng thêm cho HS về các chỉ tiêu HDI I. Sự phân chia TG thành các nhóm nước - Trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau được chia làm 2 nhóm nước: phát triển và đang phát triển - Các nước đang phát triển thường có GDP/ người thấp, nợ nhiều, HDI thấp - Các nước phát triển thì ngược lại - Một số nước vùng lãnh thổ đạt được trình độ nhất định về CN gọi là các nước công nghiệp mới (NICs) H§2: Sự tương phản về trình độ phát triển KT _XH của các nhóm nước - Hoạt động nhóm + Nhóm 1: làm việc bảng 1.1, trả lời câu hỏi: nhận xét chênh lệch về GDP BQĐN giữa các nhóm nước + Nhóm 2: làm việc bảng 1.2, trả lời câu hỏi: nhận xét cơ cấu GDP giữa các nhóm nước + Nhóm 3: làm việc bảng 1.3, trả lời câu hỏi: nhận xét sự khác biệt về HDI và tuổi thọ trung bình giữa các nhóm nước (nhóm 2 ghi trên Phiếu học tập dòng 2, nhóm 3 là dòng 3 và 4) * Phiếu học tập : Sự tương phản về KT – XH giữa các nhóm nước - Các nhóm trình bày, các nhóm khác trao đổi, bổ sung. - GV nhận xét sửa chữa bổ sung II. Sự tương phản về trình độ phát triển KT _XH của các nhóm nước - GDP BQĐN chênh lệch lớn giữa các nước phát triển và đang phát triển - Trong cơ cấu KT, + các nước phát triển KV dịch vụ chiếm tỉ lệ rất lớn, NN rất nhỏ + các nước đang phát triển tỉ lệ ngành NN còn cao - Tuổi thọ TB các nước phát triển > các nước đang phát triển - HDI các nước phát triển > các nước đang phát triển H§3: Tìm hiểu cuộc CM KH và CN hiện đại - GV giảng giải về cuộc CM KH và CN hiện đại, so sánh các cuộc CM khoa học công nghệ mà con người đã trải qua - HS tìm các VD câu hỏi SGK/9 yêu cầu - GV bổ sung III. Cuộc CM KH và CN hiện đại - Cuối thế kỷ XX, đầu TK XXI, CM KH và CN hiện đại xuất hiện - Đặc trưng: bùng nổ công nghệ cao + Dựa vào thành tựu KH mới với hàm lượng tri thức cao + Bốn trụ cột: * Công nghệ sinh học * Công nghệ vật liệu * Công nghệ năng lượng * Công nghệ thông tin => Nền KT tri thức V. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ - Trình bày đặc điểm tương phản về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của nhóm nước phát triển và đang phát triển. - Nêu đặc trưng và tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại đến nền kinh tế - xã hội thế giới . VI. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP Vẽ BĐ BT 3/ 9/ SGK VII. Rót kinh nghiÖm . . TiÕt PPCT: 2 Bµi: 2 . Xu h­íng toµn cÇu ho¸,khu vùc ho¸ kinh tÕ Ngày soạn: 10/08/2009. I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - Tr×nh bµy ®­îc c¸c biÓu hiÖn cña toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ vµ hÖ qu¶ cña toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ - BiÕt lÝ do h×nh thµnh tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc vµ ®Æc ®iÓm cña mét sè tæ chøc liªn kÕt khu vùc. 2. KÜ n¨ng: - Sö dông b¶n ®å thÕ giíi ®Ó nhËn biÕt l·nh thæ cña mét sè liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. - Ph©n tÝch b¶ng 2 ®Ó nhËn biÕt c¸c n­íc thµnh viªn quy m« vÒ sè d©n, GDP cña mét sè tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. 3. Th¸i ®é: NhËn thøc ®­îc tÝnh tÊt yÕu cña toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸. Tõ ®ã, x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n trong sù ®ãng gãp vµo viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kinh tÕ, x· héi t¹i ®Þa ph­¬ng. II. ThiÕt bÞ d¹y häc - B¶n ®å c¸c n­íc trªn thÕ giíi. - L­îc ®å c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ thÕ giíi, khu vùc (GV cã thÓ dïng ký hiÖu ®Ó thÓ hiÖn trªn nÒn l­îc ®å hµnh chÝnh thÕ giíi vÞ trÝ cña c¸c n­íc trong c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ kh¸c nhau). - ChuÈn bÞ phiÕu häc tËp. III. TRỌNG TÂM BÀI Xu h­íng toµn cÇu ho¸ kinh tÕ IV. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc + Bµi cò: Tr×nh bµy nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ sù t­¬ng ph¶n tr×nh ®é ph¸t triÓn KT-XH cña nhãm n­íc ph¸t triÓn víi nhãm n­íc ®ang ph¸t triÓn. + Më bµi: Gi¸o viªn hái: C¸c c«ng ti Honda, Coca Cola, Nokia, Sharp, Samsung... thùc chÊt lµ cña n­íc nµo mµ hÇu nh­ cã mÆt trªn toµn thÕ giíi? GV kh¼ng ®Þnh ®ã lµ mét dÊu hiÖu cña toµn cÇu ho¸. GV hái tiÕp: VËy toµn cÇu ho¸ lµ g×? §Æc tr­ng cña toµn cÇu ho¸? Toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ cã g× kh¸c nhau? Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung chÝnh H§1: C¶ líp + GV nªu t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trªn ph¹m vi toµn cÇu → lµm râ nguyªn nh©n cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ . Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: * Nªu c¸c biÓu hiÖn râ nÐt cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ? * H·y t×m vÝ dô chøng minh biÓu hiÖn cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ. Liªn hÖ víi ViÖt Nam * §èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã ViÖt Nam, theo em, toµn cÇu ho¸ lµ c¬ héi hay th¸ch thøc? * Nªu vµ ph©n tÝch mÆt tÝch cùc vµ tiªu cùc cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ. + HS tr¶ lêi, GV bæ sung vµ chuÈn kiÕn thøc. I. Xu h­íng toµn cÇu ho¸ kinh tÕ 1. BiÓu hiÖn - Th­¬ng m¹i thÕ giíi ph¸t triÓn m¹nh - §Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng tr­ëng nhanh - ThÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ më réng - C¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cã vai trß ngµy cµng lín 2. HÖ qu¶ - Thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ toµn cÇu - §Èy nhanh ®Çu t­ vµ khai th¸c triÖt ®Ó khoa häc c«ng nghÖ, t¨ng c­êng sù hîp t¸c quèc tÕ. - Lµm gia t¨ng nhanh chãng kho¶ng c¸ch giµu nghÌo trong tõng quèc gia vµ gi÷a c¸c n­íc ........................................................... H§2: nhãm Chia líp thµnh + Nhãm 1+2 ®äc phÇn kªnh ch÷ trong SGK, t×m hiÓu nguyªn nh©n xuÊt hiÖn c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. Nªu vÝ dô cô thÓ + Nhãm 3+4 tham kh¶o b¶ng 2. Mét sè tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc, dùa vµo b¶n ®å c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ l­îc ®å trèng trªn b¶ng, x¸c ®Þnh c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc phï hîp víi c¸c sè thø tù ghi trªn l­îc ®å trèng + D¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi GV nhËn xÐt, dùa trªn b¶n ®å c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ l­îc ®å c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc, kh¾c s©u biÓu t­îng b¶n ®å vÒ c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ trong b¶ng 2 cho HS, sau ®ã yªu cÇu tõng em HS hoµn thµnh phiÕu häc tËp. ............................................................... II. Xu h­íng khu vùc ho¸ kinh tÕ 1. C¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc a. Nguyªn nh©n h×nh thµnh - Do sù ph¸t triÓn kh«ng ®Òu vµ søc Ðp c¹nh tranh trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, c¸c quèc gia cã nh÷ng nÐt t­¬ng ®ång chung ®· liªn kÕt l¹i víi nhau. b. §Æc ®iÓm mét sè tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc. (Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp – phÇn phô lôc) H§3: C¶ líp GV h­íng dÉn HS cïng trao ®æi trªn c¬ së c©u hái: - Khu vùc ho¸ cã nh÷ng mÆt tÝch cùc nµo vµ ®¹t ra nh÷ng th¸ch thøc g× cho mçi quèc gia - Khu vùc ho¸ vµ toµn cÇu ho¸ cã mèi quan hÖ nh­ thÕ nµo? - Liªn hÖ víi VN trong mèi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c n­íc ASEAN hiÖn nay. 2. HÖ qu¶ cña khu vùc ho¸ KT - TÝch cùc + Thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. + T¨ng c­êng tù do ho¸ th­¬ng m¹i, ®Çu t­ dÞch vô. + Thóc ®Èy qu¸ tr×nh më cöa cña thÞ tr­êng tõng n­íc → t¹o lËp nh÷ng thÞ tr­êng khu vùc réng lín → thóc ®Èy qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ - Tiªu cùc: §Æt ra nhiÒu vÊn ®Ò: tù chñ vÒ kinh tÕ, quyÒn lùc quèc gia... V. §¸nh gi¸ A. Tr¾c nghiÖm 1. H·y chän c©u tr¶ lêi ®óng. a. Toµn cÇu ho¸: A. Lµ qu¸ tr×nh liªn kÕt mét sè quèc gia trªn thÕ giíi vÒ nhiÒu mÆt. B. Lµ qu¸ tr×nh liªn kÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trªn thÕ giíi vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc. C. T¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn toµn bé nÒn kinh tÕ – x· héi cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. D. Lµ qu¸ tr×nh liªn kÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa häc. B. Tù luËn 1. Tr×nh bµy c¸c biÓu hiÖn vµ hÖ qu¶ chñ yÕu cña toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ. 2. C¸c tæ chøc liªn kÕt khu vùc ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së nµo? VI. Ho¹t ®éng nèi tiÕp. HS vÒ nhµ dùa vµo l­îc ®å trèng thÕ giíi trªn khæ giÊy A4, dùa vµo b¶n ®å c¸c n­íc trªn thÕ giíi, v¹ch ra ranh giíi vµ t« mµu c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc trong b¶ng 2 (mµu cho tõng khu vùc do GV quy ®Þnh). VII. Phô lôc: PhiÕu häc tËp (H§ 2) Dùa vµo b¶ng 2. Mét sè tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc, hoµn thµnh b¶ng sau: Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc C¸c tæ chøc cã sè d©n ®«ng tõ cao nhÊt ®Õn thÊp nhÊt APEC, ASEAN, ... C¸c tæ chøc cã GDP tõ cao nhÊt ®Õn thÊp nhÊt Tæ chøc cã sè thµnh viªn cao nhÊt Tæ chøc cã sè thµnh viªn thÊp nhÊt Tæ chøc cã ®«ng d©n nhÊt Tæ chøc Ýt d©n nhÊt Tæ chøc ®­îc thµnh lËp sím nhÊt Tæ chøc ®­îc thµnh lËp muén nhÊt Tæ chøc cã GDP cao nhÊt vµ sè d©n ®«ng nhÊt Tæ chøc cã GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi cao nhÊt Tæ chøc cã GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi thÊp nhÊt th«ng tin ph¶n håi PhiÕu häc tËp (H§ 2) Mét sè ®Æc ®iÓm vÒ c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc C¸c tæ chøc cã sè d©n ®«ng tõ cao nhÊt ®Õn thÊp nhÊt APEC, ASEAN, EU, NAFTA, MERCOSUR C¸c tæ chøc cã GDP tõ cao nhÊt ®Õn thÊp nhÊt APEC, NAFTA, EU, ASEAN, MERCOSUR Tæ chøc cã sè thµnh viªn cao nhÊt EU Tæ chøc cã sè thµnh viªn thÊp nhÊt NAFTA Tæ chøc cã ®«ng d©n nhÊt APEC Tæ chøc Ýt d©n nhÊt MERCOSUR Tæ chøc ®­îc thµnh lËp sím nhÊt EU Tæ chøc ®­îc thµnh lËp muén nhÊt NAFTA Tæ chøc cã GDP cao nhÊt vµ sè d©n ®«ng nhÊt APEC Tæ chøc cã GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi cao nhÊt NAFTA Tæ chøc cã GDP b×nh qu©n ®Çu ng­êi thÊp nhÊt ASEAN VII. Rót kinh nghiÖm . . TiÕt PPCT: 3 Bµi 3. Mét sè vÊn ®Ò mang tÝnh toµn cÇu Ngµy so¹n : 15/08/2009 I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc + BiÕt vµ gi¶i thÝc ®­îc t×nh tr¹ng bïng næ d©n sè ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ giµ ho¸ d©n sè ë c¸c n­íc ph¸t triÓn. + Tr×nh bµy ®­îc mét sè biÓu hiÖn, nguyªn nh©n cña « nhiÔm m«i tr­êng; ph©n tÝch ®­îc hËu qu¶ cña « nhiÔm m«i tr­êng; nhËn thøc ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ m«i tr­êng. + HiÓu ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ hoµ b×nh vµ chèng nguy c¬ chiÕn tranh. 2. KÜ n¨ng: Ph©n tÝch ®­îc c¸c b¶ng sè liÖu vµ liªn hÖ víi thùc tÕ. 3. Th¸i ®é: NhËn thøc ®­îc: ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò toµn cÇu cÇn ph¶i cã sù ®oµn kÕt vµ hîp t¸c cña toµn nh©n lo¹i. II. ThiÕt bÞ d¹y häc + Mét sè h×nh ¶nh vÒ « nhiÔm m«i tr­êng trªn thÕ giíi vµ ë ViÖt Nam. + Mét sè tin, ¶nh thêi sù vÒ chiÕn tranh khu vùc vµ n¹n khñng bè trªn thÕ giíi. + B¶ng 3.1, 3.2 (SGK phãng to) + ChuÈn bÞ phiÕu häc tËp. III. TRỌNG TÂM BÀI D©n sè vµ m«I tr­êng IV. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc + Bµi cò : Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ ? + Më bµi : Ngµy nay, bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu v­ît bËc vÒ khoa häc kÜ thuËt, vÒ kinh tÕ x· héi, nh©n lo¹i ®ang ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu th¸ch thøc mang tÝnh toµn cÇu? Chóng cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi trªn toµn thÕ giíi vµ trong tõng n­íc? Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung chÝnh H§1: Nhãm Chia líp thµnh 4 nhãm + Néi dung th¶o luËn cña c¸c nhãm nh­ sau: - C¸c nhãm 1, 2 thùc hiÖn nhiÖm vô: Tham kh¶o th«ng tin ë môc 1 vµ ph©n tÝch b¶ng 3.1, tr¶ lêi c©u hái kÌm theo b¶ng. - C¸c nhãm 3, 4 thùc hiÖn nhiÖm vô: Tham kho¶ th«ng tin ë môc 2 vµ ph©n tÝch b¶ng 3.2, tr¶ lêi c©u hái kÌm theo b¶ng. + §¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy. Gi¸o viªn kÕt luËn vÒ ®Æc ®iÓm cña bïng næ d©n sè, giµ ho¸ d©n sè vµ hÖ qu¶ cña chóng, kÕt hîp liªn hÖ víi ViÖt Nam. L­u ý: Khi ph©n tÝch tr¸nh ®Ó HS hiÓu sai, cho r»ng ng­êi giµ trë thµnh ng­êi ¨n b¸m x· héi. C¸c em cÇn hiÓu ®©y lµ tr¸ch nhiÖm cña x· héi ®èi víi ng­êi giµ, nh÷ng ng­êi cã nhiÒu ®ãng gãp cho x· héi. ChuyÓn ý: Sù bïng næ d©n sè, sù ph¸t triÓn kinh tÕ v­ît bËc l¹i g©y ra vÊn ®Ò toµn cÇu thø hai. Chóng ta cïng t×m hiÓu phÇn 2. I. D©n sè 1. Bïng næ d©n sè - D©n sè thÕ giíi t¨ng nhanh, 6477 triÖu ng­êi n¨m 2005. - Sù bïng næ d©n sè thÕ giíi hiÖn nay chñ yÕu ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn (80% sè d©n, 95% sè d©n t¨ng hµng n¨m cña thÕ giíi. - Tû lÖ gia t¨ng tù nhiªn qua c¸c thêi kú gi¶m nhanh ë nhãm n­íc ph¸t triÓn vµ gi¶m chËm ë nhãm n­íc ®ang ph¸t triÓn. - Chªnh lÖch vÒ tØ lÖ gia t¨ng tù nhiªn gi÷a 2 nhãm n­íc ngµy cµng lín. - D©n sè nhãm ®ang ph¸t triÓn vÉn tiÕp tôc t¨ng nhanh, nhãm n­íc ph¸t triÓn ®ang cã xu h­íng ch÷ng l¹i. - D©n sè t¨ng nhanh g©y søc Ðp n¨ng nÒn ®èi víi tµi nguyªn m«i tr­êng, ph¸t triÓn kinh tÕ vµ chÊt l­îng cuéc sèng. 2. Giµ ho¸ d©n sè. D©n sè thÕ giíi ngµy cµng giµ ®i. a. BiÓu hiÖn - TØ lÖ trªn 15 tuæi ngµy cµng thÊp, tØ lÖ trªn 65 tuæi ngµy cµng cao, tuæi thä ngµy cµng t¨ng. - Nhãm n­íc ph¸t triÓn cã c¬ cÊu d©n sè giµ. - Nhãm n­íc ®ang ph¸t triÓn cã c¬ cÊu d©n sè trÎ. b. HËu qu¶: - ThiÕu lao ®éng - Chi phÝ phóc lîi cho ng­êi giµ lín. Ho¹t ®éng 2: C¸ nh©n + HS nghiªn cøu néi dung SGK hoµn thµnh phiÕu häc tËp sau. + HS tr¶ lêi GV bæ sung vµ chuÈn kiÕn thøc.b»ng th«ng tin ph¶n håi. II. M«i tr­êng (Th«ng tin ph¶n håi phiÕu häc tËp, phÇn phô lôc). 1. BiÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu vµ suy gi¶m tÇng « d«n 2. ¤ nhiÔm nguån n­íc ngät, biÓn vµ ®¹i d­¬ng 3. Suy gi¶m ®a d¹ng sinh Ho¹t ®éng 3: C¶ líp B­íc 1: Gi¸o viªn thuyÕt tr×nh (cã sù tham gia tÝch cùc cña HS) vÒ: chñ nghÜa khñng bè, ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm. KÕt hîp mét sè mÈu chuyÖn vÒ ho¹t ®éng khñng bè diÔn ra ë Nga, MÜ, In®«nªxia, T©y Ban Nha, Anh... vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm (bu«n lËu vò khÝ, röa tiÒn, s¶n xuÊt, vËn chuyÓn, bu«n b¸n ma tuý...). GV nhÊn m¹nh sù cÊp thiÕt ph¶i chèng chñ nghÜa khñng bè vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm. B­íc 2: H­íng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái cuèi bµi: “T¹i sao nãi chèng khñng bè kh«ng ph¶i lµ viÖc riªng cña chÝnh phñ, mµ cßn lµ nhiÖm vô cña mçi c¸ nh©n?” III. Mét sè vÊn ®Ò kh¸c - N¹n khñng bè ®· xuÊt hiÖn trªn toµn thÕ giíi. - C¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ngÇm ®· trë thµnh mèi ®e d¹o ®èi víi hoµ b×nh vµ æn ®Þnh thÕ giíi V. §¸nh gi¸ A. Tr¾c nghiÖm 2. Bïng næ d©n sè trong mäi thêi k× ®Òu b¾t nguån tõ: A. C¸c n­íc ph¸t triÓn. B. C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. C. §ång thêi c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. D. C¶ nhãm n­íc ph¸t triÓn vµ ®ang ph¸t triÓn nh­ng kh«ng cïng thêi ®iÓm. B. Tù luËn 1. Chøng minh trªn thÕ giíi, sù bïng næ d©n sè diÔn ra chñ yÕu ë nhãm n­íc ®ang ph¸t triÓn, sù giµ ho¸ d©n sè diÔn ra chñ yÕu ë nhãm n­íc ph¸t triÓn. 2. KÓ tªn c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng toµn cÇu. Nªu nguyªn nh©n vµ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p gi¶i quyÕt. VI. Ho¹t ®éng nèi tiÕp. - Lµm bµi tËp 2 vµ 3 trang 16 SGK. - S­u tÇm c¸c tµi liÖu liªn quan ®Õn c¸c vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng toµn cÇu. VII. Phô lôc: PhiÕu häc tËp (H§ 2) Dùa vµo SGK vµ hiÓu biÕt cña b¶n th©n, trao ®æi vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp: Mét sè vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng toµn cÇu VÊn ®Ò m«i tr­êng HiÖn tr¹ng Nguyªn nh©n HËu qu¶ Gi¶i ph¸p BiÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu Suy gi¶m tÇng « d«n ¤ nhiÔm biÓn vµ ®¹i d­¬ng Suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc th«ng tin ph¶n håi PhiÕu häc tËp V.® m«i tr­êng HiÖn tr¹ng Nguyªn nh©n HËu qu¶ Gi¶i ph¸p BiÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu - Tr¸i ®Êt nãng lªn. - M­a axit - L­îng CO2 t¨ng ®¸ng kÓ trong khÝ quyÓn → hiÖu øng nhµ kÝnh - Chñ yÕu tõ ngµnh sx ®iÖn vµ c¸c ngµnh CN sö dông than ®èt - B¨ng tan - Mùc n­íc biÓn t¨ng →ngËp mét sè vïng ®Êt thÊp. - ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ, sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt C¾t gi¶m l­îng CO2, SO2, NO2, CH4 trong sx vµ sinh ho¹t Suy gi¶m tÇng « d«n - TÇng « d«n bÞ thñng vµ lç thñng ngµy cµng lín Ho¹t ®éng CN vµ sinh ho¹t → mét l­îng khÝ th¶i lín trong khÝ quyÓn ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ, mïa mµng, sinh vËt thñy sinh C¾t gi¶m l­îng CFCS trong sx vµ sinh ho¹t ¤ nhiÔm biÓn vµ ®¹i d­¬ng - ¤ nhiÔm nghiªm träng nguån n­íc ngät - ¤ nhiÔm biÓn - ChÊt th¶i c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp vµ sinh ho¹t. - ViÖc vËn chuyÓn dÇu vµ c¸c s¶n phÈm dÇu má - ThiÕu nguån n­íc s¹ch. - ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ. - ¶nh h­ëng ®Õn sinh vËt thñy sinh - T¨ng c­êng x©y dùng c¸c nhµ m¸y xö lý chÊt th¶i. - §¶m b¶o an toµn hµng h¶i Suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc NhiÒu loµi sinh vËt bÞ tuyÖt chñng hoÆc ®øng tr­íc nguy c¬ tuyÖt chñng Khai th¸c thiªn nhiªn qu¸ møc - MÊt ®i nhiÒu loµi sinh vËt, nguån thùc phÈm, nguån thuèc ch÷a bÖnh, nguån nguyªn liÖu... - MÊt c©n b»ng sinh th¸i - Toµn thÕ giíi tham gia vµo m¹ng l­íi c¸c trung t©m sinh vËt, x©y dùng c¸c khu b¶o vÖ thiªn nhiªn Mét sè vÊn ®Ò vÒ m«i tr­êng toµn cÇu VII. Rót kinh nghiÖm . . TPPCT:4; BÀI 4: THỰC HÀNH: TÌM HIỂU NHỮNG CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC TÒAN CẦU HÓA ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN Ngày soạn: 15/08/2009 I. MỤC TIÊU: Sau bài học, HS cần: 1. Kiến thức: - Hiểu được những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển. 2. Kĩ năng: - Thu thập và xử lí thong tin, thảo luận nhóm và viết báo cáo về một số vấn đề mang tính toàn cầu. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC - Một số hình ảnh về việc áp dụng thành tựu KH và CN hiện đại vào SX và kinh doanh. - Đề cương báo cáo. III. TRỌNG TÂM BÀI - Cơ hội và thách htức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY Ổn định lớp Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra tư liệu học sinh chuẩn bị - Nguyên nhân của sự biến đổi khí hậu trên thế giới là gì?Tình trạng đó có thể gây ra các hậu qủa tiêu cực như thế nào?Trình bày một số giải pháp có thể giải quyết tình trạng đó? Bài mới Vào bài - Toàn cầu hóa mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt các nước đang phát triển trước rất nhiều thách thức . Bài thực hành hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về các cơ hội và thách thức đó. Ho¹t ®éng cña gv vµ hs Họat động 1: TÌM HIỂU NHỮNG CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC TÒAN CẦU HÓA ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN - GV chi lớp thành 4 nhóm nhỏ. - Giao nhiệm vụ cho từng nhóm Nhóm 1 và nhóm 2 : - Đọc thông tin ô kiến thức trong sgk và thảo luận về những cơ hội của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển , Tìm ví dụ cụ thể, có thể liên hệ với VN. Nhóm 3 và nhóm 4: - Đọc thông tin ô kiến thức trong sgk và thảo luận về những thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển , Tìm ví dụ cụ thể, có thể liên hệ với VN. Họat động 2: TRÌNH BÀY BÁO CÁO - Trên cơ sở thảo luận nhóm và tìm hiểu của các cá nhân , học sinh lên bảng trình bày báo cáo về chủ đề “Những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nước đang phát triển” - Các HS khác góp ý ,bổ sung .GV tổng kết nội dung thảo luận. (có thể hướng dẫn để mỗi nhóm viết thành 1 báo cáo về nhà thực hiện chi tiết) V. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ Qúa trình toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới tạo ra các cơ hội thuận lợi gì cho các nước đang phát triển ? Các nước đang phát triển đang đứng trước các thách thức to lớn như thế nào trong quá trình toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới ? VI. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP - Hoàn thành bài thực hành - Sưu tầm tài liệu về châu phi VII. Rót kinh nghiÖm . TiÕtPPCT:5 Bµi 5 Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u lôc vµ khu vùc tiÕt 1: Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u phi Ngµy so¹n : 04/09/09 I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - BiÕt ®­îc ch©u Phi kh¸ giµu kho¸ng s¶n, song cã nhiÒu khã kh¨n do khÝ hËu kho, nãng, tµi nguyªn m«i tr­êng bÞ c¹n kiÖt, tµn ph¸. - D©n sè t¨ng nhanh, nguån lao ®éng kh¸ lín, song chÊt l­îng cuéc sèng thÊp, bÖnh tËt, chiÕn tranh ®e do¹, xung ®ét s¾c téc. - Kinh tÕ tuy cã khëi s¾c, nh­ng c¬ b¶n ph¸t triÓn cßn chËm. 2. KÜ n¨ng: Ph©n tÝch l­îc ®å, b¶ng sè liÖu vµ th«ng tin ®Ó nhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò cña ch©u Phi. 3. Th¸i ®é, hµnh vi Chia sÏ víi nh÷ng khã kh¨n mµ ng­êi d©n ch©u Phi ph¶i tr¶i qua. II. ThiÕt bÞ d¹y häc - B¶n ®å §Þa lÝ tù nhiªn ch©u Phi, b¶n ®å Kinh tÕ chung ch©u Phi. - Tranh ¶nh vÒ c¶nh quan vµ con ng­êi, mét sè ho¹t ®éng kinh tÕ tiªu biÓu cña ng­êi d©n ch©u Phi (nÕu cã). III. TRỌNG TÂM BÀI Mét sè vÊn ®Ò vÒ tù nhiªn , d©n c­ – x· héi IV. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc + Më bµi: S«ng Nin, con s«ng dµi nhÊt thÕ giíi, víi hai nh¸nh chÝnh Nin Xanh vµ Nin Tr¾ng, nh÷ng chÆng ®­êng dßng s«ng Ninh ®i qua, nh÷ng mãn quµ tÆng mµ s«ng Nin ®em ®Õn cho ng­êi d©n ch©u Phi lµ v« cïng quý gi¸. Bµi häc h«m nay sÏ gióp chóng ta t×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò cña Ch©u Phi. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung chÝnh H§1: Nhãm chia líp thµnh 4 nhãm. - Gi¸o viªn kh¸i qu¸t vÞ trÝ tiÕp gi¸p vµ cung cÊp cho HS to¹ ®é ®Þa lÝ cña ch©u Phi Tõ : 38o B - 35o N 51o § - 18oT + Nhãm 1+2 Dùa vµo h×nh 5.1 SGK, hÖ to¹ ®é, tranh ¶nh vµ vèn hiÓu biÕt tr¶ lêi c¸c c©u hái sau: - §Æc ®iÓm khÝ hËu vµ c¶nh quan ch©u Phi? + Nhãm 3+4 Dùa vµo kªnh ch÷ trong SGK vµ h×nh 5.1 h·y: - NhËn xÐt sù ph©n bè vµ hiÖn tr¹ng khai th¸c kho¸ng s¶n ë ch©u Phi? - BiÖn ph¸p kh¾c phôc t×nh tr¹ng khai th¸c qu¸ møc nguån tµi nguyªn trªn. + §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, GV chuÈn kiÕn thøc - GV liªn hÖ c¶nh quan b¸n hoang m¹c ë B×nh ThuËn cña ViÖt Nam. - Kho¸ng s¶n vµng cña ch©u Phi nhiÒu nhÊt thÕ giíi. I. Mét sè vÊn ®Ò vÒ tù nhiªn - KhÝ hËu ®Æc tr­ng: kh« nãng - C¶nh quan chÝnh: hoang m¹c, xa van. - Tµi nguyªn: BÞ khai th¸c m¹nh. + Kho¸ng s¶n: c¹n kiÖt + Rõng ven hoang m¹c bÞ khai th¸c m¹nh → xa m¹c ho¸ * BiÖn ph¸p kh¾c phôc: - Khai th¸c hîp lý tµi nguyªn thiªn nhiªn. - T¨ng c­êng thñy lîi ho¸. Ho¹t ®éng 2: C¸ nh©n/ CÆp + Häc sinh dùa vµo b¶ng 5.1, kªnh ch÷ vµ th«ng tin bæ sung sau bµi häc trong SGK h·y: - So s¸nh vµ nhËn xÐt t×nh h×nh sinh tö, gia t¨ng d©n sè cña ch©u Phi víi thÕ giíi vµ c¸c ch©u lôc kh¸c? - Dùa vµo h×nh ¶nh vÒ cuéc sèng cña ngõ¬i d©n ch©u Phi, kªnh ch÷ vµ b¶ng th«ng tin trong SGK h·y: - NhËn xÐt chung vÌ t×nh h×nh x· héi ch©u Phi. + HS tr×nh bµy, GV chuÈn kiÕn thøc. .............................................................. II. Mét sè vÊn ®Ò vÒ d©n c­ - x· héi 1. D©n c­ - D©n sè t¨ng nhanh - Tû lÖ sinh cao - Tuæi thä trung b×nh thÊp - Tr×nh ®é d©n trÝ thÊp 2. X· héi - Xung ®ét s¾c téc - T×nh tr¹ng ®ãi nghÌo nÆng nÒ - BÖnh tËt hoµnh hµnh, HIV, sèt rÐt... - ChØ sè HDI thÊp. * NhiÒu tæ chøc quèc tÕ gióp ®ì * ViÖt Nam: hé trî vÒ gi¶ng d¹y, t­ vÊn kü thuËt Ho¹t ®éng 3: C¶ líp + Dùa vµo b¶ng 5.2 vµ kªnh ch÷ trong SGK h·y: - NhËn xÐt vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ Ch©u Phi? Gîi ý: - So s¸nh tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña 1 sè khu vùc thuéc ch©u Phi víi thÕ giíi vµ MÜ La tinh - §ãng gãp vµo GDP toµn cÇu cña ch©u Phi cao hay thÊp? - Nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho nÒn kinh tÕ ch©u Phi kÐm ph¸t triÓn + HS tr×nh bµy, GV chuÈn kiÕn thøc III. Mét sè vÊn ®Ò vÒ kinh tÕ - Kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn. + TØ lÖ t¨ng tr­ëng GDP + TØ lÖ ®ãng gãp vµo GDP toµn cÇu thÊp. + GDP/ng­êi thÊp + C¬ së h¹ tÇng kÐm - Nguyªn nh©n: + Tõng bÞ thùc d©n thèng trÞ tµn b¹o + Xung ®ét s¾c téc + Kh¶ n¨ng qu¶n lý kÐm + D©n sè t¨ng nhanh V. §¸nh gi¸ A. Tr¾c nghiÖm + ý nµo kh«ng ph¶i lµ nguyªn nh©n lµm cho nÒn kinh tÕ mét sè n­íc ch©u Phi kÐm ph¸t triÓn: A. BÞ c¹nh tranh bëi c¸c n­íc ph¸t triÓn B. Xung ®ét s¾c téc. C. Kh¶ n¨ng qu¶n lý kÐm D. Tõng bÞ thùc d©n thèng trÞ tµn b¹o B. Tù luËn 1. Ng­êi d©n ch©u Phi cÇn cã gi¶i ph¸p g× ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n trong qu¸ tr×nh khai th¸c, b¶o vÖ tù nhiªn? 2. Dùa vµo b¶ng 5.1 (TØ suÊt gia t¨ng d©n sè tù nhiªn n¨m 2007). NhËn xÐt vÒ tØ suÊt sinh, tØ suÊt tö, tØ suÊt gia t¨ng tù nhiªn cña ch©u Phi. VI. Ho¹t ®éng nèi tiÕp. + HS tr¶ lêi c¸c c©u hái trang 23 trong SGK. + nghiªn cøu bµi: Mét sè vÊn ®Ò cña Ch©u Mü La tinh. VII. Rót kinh nghiÖm . . TiÕtPPCT: 6 Bµi 5 Mét sè vÊn ®Ò cña ch©u lôc vµ khu vùc tiÕt 2: Mét sè vÊn ®Ò cña mÜ la tinh Ngµy so¹n : 04/09/09 I. Môc tiªu: Sau bµi häc, HS cÇn: 1. KiÕn thøc - BiÕt MÜ La tinh cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn thuËn l¬i cho ph¸t triÓn kinh tÕ song nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ®­îc khai th¸c l¹i chØ phôc vô cho thiÓu sè d©n, g©y t×nh tr¹ng kh«ng c«ng b»ng, møc sèng chªnh lÖch lín víi mét bé phËn kh«ng nhá d©n c­ sèng d­íi møc nghÌo khæ. - Ph©n tÝch ®­îc t×nh tr¹ng ph¸t triÓn thiÕu æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ c¸c n­íc MÜ la tinh, khã kh¨n do nî, phô thuéc n­íc ngoµi vµ nh÷ng cè g¾ng ®Ó v­ît qua khã kh¨n cña c¸c n­íc nµy. 2. KÜ n¨ng: Ph©n tÝch l­îc ®å (b¶n ®å), b¶ng sè liÖu vµ th«ng tin ®Ó nhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò cña MÜ la tinh. 3. Th¸i ®é: T¸n thµnh víi nh÷ng biÖn ph¸p mµ c¸c quèc gia MÜ la tinh ®ang cè g¾ng thùc hiÖn ®Ó v­ît qua khã kh¨n trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kinh tÕ – x· héi. II. ThiÕt bÞ d¹y häc