Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 (cơ bản) - Hoàng Văn Tuấn - Bài 18 – Cân bằng của một vật có trục quay cố định. moment lực

BÀI 18 – CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH. MOMENT LỰC Ngày soạn: 8/12 I – MỤC TIÊU 1. Kiến thức Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức của momen lực Phát biểu được quy tắc momen lực 2. Kỹ năng Biết vận dụng các kiến thức trong bài, kết hợp với những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải một số bài tập Vận dụng được khái niệm momen lực và quy tắc momen lực để giải các bài tập cơ bản Vận dụng được khái niệm momen lực và quy tắc momen lực để giải thích một số hiện tượng vật lý thường gặp trong đời sống và kỹ thuật II – CHUẨN BỊ 1. Giáo viên Giáo án, giải trước các bài tập trong sgk, chuẩn bị thêm một số câu hỏi và bài tập khác, tìm một số hiện tượng trong đời sống liên quan đến bài học Thí nghiệm theo hình 18.1 2. Học sinh Ôn tập về đòn bẩy Tham khảo trước bài học mới III – TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Hoạt động 1: Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số & kiểm tra bài cũ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Giữ trật tự, chuẩn bị tài liệu để học bài Trả lời câu hỏi của giáo viên Nhận xét câu trả lời của bạn Nhắc học sinh ổn định lớp, chuẩn bị tài liệu để học bài Nêu câu hỏi: Trọng tâm của vật là gì? Phát biểu quy tắc tổng hợp hai lực có giá đồng quy Gọi học sinh trả lời Nhận xét, cho điểm Hoạt động 2: Tìm hiểu tác dụng làm quay của lực Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc sgk, quan sát thí nghiệm, nhận xét về phương của hai lực tác dụng lên vật Giải thíc sự cân bằng của bằng tác dụng làm quay của hai lực Bố trí thí nghiệm hình 18.1 Lần lượt ngừng tác dụng từng lực để học sinh nhận biết tác dụng làm quay vật quanh trục của mỗi lực Hoạt động 3: Tìm hiểu khái niệm momen lực Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Nhận xét sơ bộ về tác dụng làm quay của lực có thể phụ thuộc vào những yếu tố nào? Thảo luận phương án kiểm tra. Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến tác dụng làm quay của lực Nêu đơn vị của momen lực Hướng dẫn: bố trí vật có trục quay cố định cân bằng dưới tác dụng của hai lực rồi thay đổi các yếu tố của một lực Tiến hành thí nghiệm kiểm tra Nêu, phân tích khái niệm và biểu thức của momen lực Hoạt động 4: Tìm hiểu quy tắc momen lực Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Nhận xét về tác dụng làm quay của các lực tác dụng lên vật trong thí nghiệm hình 18.1 Vận dụng trả lời C1 Phát biểu quy tắc momen lực Mở rộng cho các trường hợp có thể áp dụng quy tắc momen lực Hoạt động 5: Vận dụng & củng cố bài học Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Trả lời các câu hỏi 1, 2 sgk Giải bài tập 1, 2 sgk Ghi nhận kiến thức về sự nở vì nhiệt và các ứng dụng của nó Nhận xét câu trả lời của học sinh Nhận xét, đánh giá kết quả giờ học Hoạt động 6: Giao nhiệm vụ về nhà Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Ghi những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập Yêu câu hs chuẩn bị bài học tiếp theo IV. Nội dung trọng tâm Mô men lực đối với một trục quay là đại lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay của lực và được đo bằng tích của lực với cánh tay đòn của nó. M = F.d, đơn vị (Nm) Quy tắc momen lực: muốn cho một vật có trục quay cố định ở trạng thái cân bằng, thì tổng các momen lực có xu hướng làm vật quay theo chiều kim đồng hồ phải bằng tổng các momen lực có xu hướng làm vật quay ngược chiều kim đồng hồ