Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 (nâng cao) - Hoàng Văn Tuấn - Bài 53 – Chất lỏng. hiện tượng căng bề mặt của chất lỏng

BÀI 53 – CHẤT LỎNG. HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG Ngày soạn: 07/04 I – MỤC TIÊU 1. Kiến thức Hiểu được cấu trúc của chất lỏng và chuyển động nhiệt của chất lỏng Hiểu được hiện tượng căng bề mặt theo quan điểm năng lượng 2. Kỹ năng Biết vận dụng các kiến thức trong bài, kết hợp với những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải một số bài tập II – CHUẨN BỊ 1. Giáo viên Giáo án, giải trước các bài tập trong sgk, chuẩn bị thêm một số câu hỏi và bài tập khác, tìm một số hiện tượng trong đời sống liên quan đến bài học Một số dụng cụ thí nghiệm biểu diễn 2. Học sinh Chuẩn bị thí nghiệm thả nổi đinh nghiêm trên mặt nước, ống nhỏ giọt Tham khảo trước bài học mới III – TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Hoạt động 1: ỔN ĐỊNH LỚP, KIỂM TRA SĨ SỐ & KIỂM TRA BÀI CŨ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Giữ trật tự, chuẩn bị tài liệu để học bài Trả lời câu hỏi của giáo viên Nhận xét câu trả lời của bạn Nhắc học sinh ổn định lớp, chuẩn bị tài liệu để học bài Nêu câu hỏi: Sự nở vì nhiệt là gì? Nêu các công thức của sự nở vì nhiệt Nêu các ứng dụng của sự nở vì nhiệt Gọi học sinh trả lời Nhận xét, cho điểm Hoạt động 2: TÌM HIỂU CẤU TRÚC PHÂN TỬ CỦA CHẤT LỎNG Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc sgk, so sánh mật độ phân tử của chất lỏng với mật độ phân tử của chất rắn và chất khí So sánh lực tác dụng giữa các phân tử chất lỏng với các phân tử chất khí và chất rắn Đọc sgk, so sánh cấu trúc trật tự gần của chất lỏng với cấu trúc của chất rắn vô định hình Trả lời C1 Đọc sgk, tìm hiểu chuyển động nhiệt của chất lỏng So sánh chuyển động nhiệt của chất lỏng với chất rắn và chất khí Nêu các câu hỏi Nhận xét các câu trả lời của học sinh Hoạt động 3: TÌM HIỂU HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT Lực căng bề mặt tắc dụng lên một đoạn đường nhỏ bất kỳ (đường giới hạn của bề mặt, là đường giới hạn giữa ba môi trường: rắn, lỏng, khí) có các đặc điểm: Phương: tiếp tuyến với bề mặt chất lỏng (vuông góc với đoạn đường đang xét) Chiều: hướng về phía màng bề mặt khối lỏng gây ra lực căng đó (có xu hướng làm giảm diện tích bề mặt chất lỏng) Độ lớn: f = s.l Với s là hệ số căng bề mặt, đơn vị (N/m), nó phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của chất lỏng l là chiều dài đoạn đường đang xét Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc sgk phần 2 Tổ chức hoạt động nhóm: thí nghiệm về hiện tượng căng bề mặt, lực căng bề mặt lắp ráp thí nghiệm như hình 53.2 Thay đổi các gia trọng Ghi nhận kết quả Lặp lại thí nghiệm vài lần Xây dựng công thức 53.1 Rút ra kết luận Trình bày kết quả thí nghiệm Đọc sgk, giải thích hiện tượng căng bề mặt bằng thuyết động học phân tử Trả lời C2 Yêu cầu học sinh đọc sgk Quan sát và hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm Yêu cầu học sịnh trình bày kết quả thí nghiệm Nhận xét kết quả thí nghiệm của học sinh Hoạt động 4: VẬN DỤNG & CỦNG CỐ BÀI HỌC Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Trả lời các câu hỏi 1, 2 sgk Giải bài tập 1, 2 sgk Ghi nhận kiến thức: cấu trúc phân tử chất lỏng, hiện tượng căng bề mặt, lực căng bề mặt Nhận xét câu trả lời của học sinh Hệ thống lại những nội dung chính trong bài học Đánh giá kết quả giờ học Hoạt động 5: GIAO NHIỆM VỤ VỀ NHÀ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Ghi những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập Yêu câu hs chuẩn bị bài học tiếp theo