Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 (nâng cao) - Hoàng Văn Tuấn - Bài 55 – Sự chuyển thể. sự nóng chảy và sự đông đặc

BÀI 55 – SỰ CHUYỂN THỂ. SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC Ngày soạn: 07/04 I – MỤC TIÊU 1. Kiến thức Có khái niệm về sự chuyển thể qua lại giữa ba thể rắn, lỏng và khí khi nhiệt độ và áp suất ngoài thay đổi Hiểu được nhiệt chuyển thể và sự biến đổi thể tích riêng khi chuyển thể và vận dụng điều này vào hiện tượng nóng chảy Phân biệt dược hiện tượng nóng chảy của chất rắn kết tinh và chất rắn vô định hình Hiểu được nhiệt độ nóng chảy và nhiệt nóng chảy riêng Nắm được công thức tính nhiệt nóng chảy 2. Kỹ năng Biết vận dụng các kiến thức trong bài, kết hợp với những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải một số bài tập Phân biệt được các quá trình nóng chảy, đông đặc II – CHUẨN BỊ 1. Giáo viên Giáo án, giải trước các bài tập trong sgk, chuẩn bị thêm một số câu hỏi và bài tập khác, tìm một số hiện tượng trong đời sống liên quan đến bài học 2. Học sinh Tham khảo trước bài học mới III – TIẾN TRÌNH LÊN LỚP Hoạt động 1: ỔN ĐỊNH LỚP, KIỂM TRA SĨ SỐ & KIỂM TRA BÀI CŨ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Giữ trật tự, chuẩn bị tài liệu để học bài Trả lời câu hỏi của giáo viên Nhận xét câu trả lời của bạn Nhắc học sinh ổn định lớp, chuẩn bị tài liệu để học bài Nêu câu hỏi: Nêu ví dụ về hiện tượng dính ướt. Thế nào là hiện tượng mao dẫn Gọi học sinh trả lời Nhận xét, cho điểm Hoạt động 2: TÌM HIỂU NHIỆT CHUYỂN THỂ. SỰ BIẾN ĐỔI THỂ TÍCH RIÊNG KHI CHUYỂN THỂ Để chuyển thể, chất cần trao đổi năng lượng với môi trường ngoài dưới dạng truyền nhiệt, đó là nhiệt chuyển thể Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc sgk và quan sát hình 55.1 Lấy ví dụ thực tế về sự chuyển thể Trình bày câu trả lời Nhiệt chuyển thể Thảo luận nhóm Trả lời C1, C2, C3 Đọc sgk: chú ý rằng thể tích riêng là thể ứng với một đơn vị khối lượng Quan hệ giữa thể tích riêng và khối lượng riêng? Trong quá trình chuyển thể thì thể tích riêng và khối lượng riêng đều thay đổi Nhận xét các câu trả lời của học sinh Nêu điều kiện chuyển thể của một chất Hoạt động 3: TÌM HIỂU SỰ NÓNG CHẢY VÀ SỰ ĐÔNG ĐẶC Sự nóng chảy là quá trình chất chuyển từ thể rắn sang thể lỏng. Quá trình ngược lại gọi là sự đông đặc. Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ đông đặc của một chất bằng nhau và luôn không đổi trong suốt quá trình nóng chảy hoặc đông đặc Nhiệt nóng chảy riêng: là nhiệt lượng cần cung cấp để làm nóng chảy hoàn toàn một đơn vị khối lượng của một chất rắn kết tinh ở nhiệt độ nóng chảy. Ký hiệu l Công thức: ; đơn vị: J/kg với Q là nhiệt lượng cần cung cấp để làm nóng chảy khối lượng m chất đó Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Đọc phần 3 sgk Cho biết nhiệt nóng chảy, nhiệt nóng chảy riêng Quan sát bảng nhiệt nóng chảy riêng, so sánh nhiệt nóng chảy riêng của các chất Đọc sgk phần 3.c Sự đông đặc, nhiệt độ đông đặc Đọc sgk phần 3.d So sánh sự khác nhau trong quá trình nóng chảy của các chất rắn kết tinh va chất rắn vô định hình Nêu các ứng dụng trong thực tế Nhận xét các câu trả lời của học sinh Nêu điều kiện chuyển thể của một chất Hoạt động : VẬN DỤNG & CỦNG CỐ BÀI HỌC Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Trả lời các câu hỏi 1, 2 sgk Giải bài tập 1, 2 sgk Ghi nhận kiến thức về sự nở vì nhiệt và các ứng dụng của nó Nhận xét câu trả lời của học sinh Nhận xét, đánh giá kết quả giờ học Hoạt động : GIAO NHIỆM VỤ VỀ NHÀ Hoạt động của hs Trợ giúp của gv Ghi câu hỏi và bài tập về nhà Ghi những chuẩn bị cho bài sau Nêu câu hỏi và bài tập Yêu câu hs chuẩn bị bài học tiếp theo