Giáo án giảng dạy môn Vật lý 10 - Tiết 40, 41: Công và công suất

Tiết 40 - 41 : CÔNG VÀ CÔNG SUẤT I. MỤC TIÊU Kiến thức : - Phát biểu được định nghĩa công của một lực. Biết cách tính công của một lực trong trường hợp đơn giản (lực không đởi, chuyển dời thẳng). - Phát biểu được định nghĩa và ý nghĩa của công suất. II. CHUẨN BỊ Giáo viên : Đọc phần tương ứng trong SGK Vật lý 8 Học sinh : - Khái niệm công ở lớp 8 THCS. - Vấn đề về phân tích lực. III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC Tiết 1 : Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ: Phát biểu, viết biểu thức định luật bảo toàn động lượng. Nêu hiện tượng va chạm mềm và chuyển động bằng phản lực. Hoạt động 2 (30 phút) : Tìm hiểu khái niệm công. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung cơ bản Nêu câu hỏi và nhận xét câu trả lời. Nhắc lại đầy đủ khái niệm công đã trình bày ở THCS. Nêu và phân tích bài toán tính công trong trường hợp tổng quát. Giới thiệu công thức tính công tổng quát. Hướng dẫn để học sinh biện luận trong từng trường hợp. Yêu cầu hs trả lời C2 Yêu cầu hs nêu đơn vị công. Lưu ý về điều kiện để sử dụng biểu thức tính công. Nhắc lại khái niệm và công thức tính công. Lấy ví dụ về lực sinh công. Phân tích lực tác dụng lên vật thành hai lực thành phần. Ghi nhận biểu thức. Biện luận giá trị của công trong từng trường hợp. Trả lời C2. Nêu đơn vị công. Ghi nhận điều kiện I. Công. 1. Khái niệm về công. a) Một lực sinh công khi nó tác dụng lên một vật và điểm đặt của lực chuyển dời. b) Khi điểm đặt của lực chuyển dời một đoạn s theo hướng của lực thì công do lực sinh ra là : A = Fs 2. Định nghĩa công trong trường hợp tổng quát. Nếu lực không đổi tác dụng lên một vật và điểm đặt của lực đó chuyển dời một đoạn s theo hướng hợp với hướng của lực góc a thì công của lực được tính theo công thức : A = Fscosa 3. Biện luận. a) Khi a là góc nhọn cosa > 0, suy ra A > 0 ; khi đó A gọi là công phát động. b) Khi a = 90o, cosa = 0, suy ra A = 0 ; khi đó lực không sinh công. c) Khi a là góc tù thì cosa < 0, suy ra A < 0 ; khi đó A gọi là công cản. 4.Đơn vị công. Đơn vị công là jun (kí hiệu là J) : 1J = 1Nm 5. Chú ý. Các công thức tính công chỉ đúng khi điểm đặt của lực chuyển dời thẳng và lực không đổi trong quá trình chuyển động. Hoaït ñoäng 3 (10 phuùt) : Cuûng coá, daën doø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Yeâu caàu hoïc sinh toùm taét laïi caùc kieán thöùc trong baøi. Yeâu caàu hoïc sinh giaûi caùc baøi taäp 4, 6 trang 132, 133. Toùm taét nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc trong baøi. Giaûi caùc baøi taäp 4, 6 sgk. Tieát 2 : Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Phaùt bieåu ñònh nghóa coâng, ñôn vò coâng vaø yù nghóa cuûa coâng aâm. Hoaït ñoäng 1 ( phuùt) : Tìm hieåu khaùi nieäm coâng suaát. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Noäi dung cô baûn Cho học sinh đọc sách giáo khoa. Nêu câu hỏi C3. Yêu cầu học sinh nêu đơn vị công suất. Giới thiệu đơn vị thực hành của công. Giới thiệu khái niệm mở rộng của công suất. Đọc sgk và trình bày về khái niệm công suất. Trả lời C3. Nêu đơn vị công suất. Ghi nhận đơn vị thực hành của công. Đổi ra đơn vị chuẩn. Ghi nhận khái niệm mở rộng của công suất. II. Công suất. 1. Khái niệm công suất. Công suất là đại lượng đo bằng công sinh ra trong một đơn vị thời gian. P = 2. Đơn vị công suất. Đơn vị công suất là jun/giây, được đặt tên là oát, kí hiệu W. 1W = Ngoài ra ta còn một đơn vị thực hành của công là oát giờ (W.h) : 1W.h = 3600J ; 1kW.h = 3600kJ 3. Khái niệm công suất cũng được mở rộng cho các nguồn phát năng lượng không phải dưới dạng cơ học như lò nung, nhà máy điện, đài phát sóng, . Hoaït ñoäng 3 (10 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø. Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh Yeâu caàu hoïc sinh toùm taét laïi caùc kieán thöùc trong baøi. Cho hoïc sinh ñoïc phaàn em coù bieát ? Yeâu caàu hs veà nhaø giaûi caùc baøi taäp 24.1 ñeán 24.8. Toùm taét nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc trong baøi. Ñoïc phaàn em coù bieát. Ghi caùc baøi taäp veà nhaø. IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY