Giáo án hè 6

Gi¸o ¸n hÌ 6 Ngµy… th¸ng… n¨m 200 TuÇn….: ¤n tËp tiÕng ViƯt TiÕt 1: ¤n tËp vỊ tõ vµ cÊu t¹o tõ TiÕng ViƯt TiÕt 2: ¤n tËp vỊ tõ lo¹i tiÕng ViƯt. Mơc tiªu tiÕt häc - ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc. - LuyƯn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViƯt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã sư dơng kiÕn thøc tiÕngViƯt. Lªn líp Néi dung c¬ b¶n I.Tõ vµ CÊu t¹o tõ tiÕng ViƯt Tõ: Lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ nhá nhÊt ®Ĩ cÊu t¹o nªn c©u. CÊu t¹o tõ tiÕng ViƯt Tõ ®¬n : lµ tõ do mét tiÕng cã nghÜa t¹o thµnh.(c©y, ghÕ…) Tõ phøc:Lµ tõ gåm hai tiÕng trë lªn, gåm 2 lo¹i: tõ ghÐp, tõ l¸y. * Tõ ghÐp: lµ tõ gåm hai tiÕng ghÐp l¹i t¹o thµnh nghÜa chung, c¸c tiÕng cã quan hƯ vỊ nghÜa.( cè g¾ng, hỵp t¸c x·…) Tõ ghÐp ®¼ng lËp (hỵp nghÜa): mçi tiÕng ®Ịu cã nghÜa, 2 tiÕng g¾n bã víi nhau theo quan hƯ b×nh ®¼ng kh«ng cã tiÕng chÝnh, kh«ng cã tiÕng phơ (quÇn ¸o, nhµ cưa,…) Tõ ghÐp chÝnh phơ (Ph©n lo¹i): cã 1 tiÕng chÝnh mang nghÜa kh¸i qu¸t, tiÕng phơ lµm râ ph¹m vi cđa nghÜa kh¸i qu¸t (xe + X: xe ®¹p, xe m¸y…) * Tõ l¸y: lµ tõ gåm 2 tiÕng trë lªn, gi÷a c¸c tiÕng cã sù hoµ phèi ©m thanh( mét bé phËn cđa tiÕng hoỈc c¶ tiÕng ®­íc lỈp l¹i) L¸y bé phËn : + L¸y ©m ®Çu:chĩm chÝm, long lanh.. + L¸y vÇn: lÌ tÌ, lß dß.. L¸y hoµn toµn: xinh xinh, xanh xanh, th¨m th¼m… Chĩ ý:NÕu mét tõ phøc cã h×nh thøc cđa tõ l¸y nh­ng c¶ hai tiÕng ®Ịu cã nghÜa lµ tõ ghÐp ®¼ng lËp. II. Tõ lo¹i Danh tõ: lµ nh÷ng tõ chØ ng­êi, vËt, c©y cèi, c¸c hiƯn t­ỵng tù nhiªn – x· héi: m­a, sÊm…(Ngoµi ra DT cßn chØ kh¸i niƯm, “vËt” trõu t­ỵng kh«ng tri gi¸c ®­ỵc: t©m hån, v¨n häc…) DT th­êng lµm chđ ng÷ vµ bỉ ng÷ trong c©u: Häc sinh th¨m viƯn b¶o tµng. Khi lµm vÞ ng÷ ph¶i cã tõ lµ ®øng tr­íc: T«i lµ gi¸o viªn §éng tõ: lµ nh÷ng tõ chØ hµnh ®éng tr¹ng th¸i cđa sù vËt (ch¹y, ®i, èm…) §T th­êng lµm vÞ ng÷ trong c©u: T«i ®ang häc bµi. TÝnh tõ: lµ nh÷ng tõ chØ ®Ỉc ®iĨm, tÝnh chÊt, mµu s¾c, kÝch th­íc, mïi vÞ… VD: mµu s¾c: xanh, ®á, tÝm… Mïi vÞ: chua, cay, mỈn, ngät… tÝnh t×nh: ngoan, hiỊn, ch¨m chØ… h×nh d¸ng: cao, gÇy, to, bÐo.. III. luyƯn tËp Bµi tËp 1: §Þnh h­íng: Tõ ®¬n Tõ phøc BÇm, ¬i, cã, rÐt, kh«ng, ra, ruéng, cÊy, run, ch©n, léi, d­íi, bïn, tay Tõ ghÐp Tõ l¸y Giã nĩi, m­a phïn Heo heo, l©m th©m Bµi tËp 2 Tõ ghÐp Tõ l¸y M¬ méng, häc hái, m¸u mđ, tèt tèt t­¬i, non n­íc Tõ l¸y toµn bé Tõ l¸y bé phËn Xanh xanh, t«n tèt, ®o ®á Xanh xao, xÊu xÝ, xÊu xa, m¬ mµng Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ ng«i tr­êng em ®ang häc( 5- 7 c©u) §Þnh h­íng: tr­êng em ®ang häc lµ tr­êng nµo? VÞ trÝ ë ®©u? c¶nh vËt xung quanh nh­ thÕ nµo? Bao qu¸t vỊ ng«i tr­êng, c¸c d·y nhµ, s©n tr­êng, c©y cèi.. Cơ thĨ c¸c phßng häc T×nh c¶m cđa em víi ng«i tr­êng. Bµi tËp 4: §Þnh h­íng: Danh tõ ®éng tõ tÝnh tõ Giäng nãi, bµ, tiÕng chu«ng ®ång, trÝ nhí, nh÷ng ®o¸ hoa nhùa sèng, con ng­¬i, ®«i m¾t, tia s¸ng, ®«i m¸, nÕp nh¨n, khu«n mỈt, l­ng Nghe, kh¾c s©u, mØm c­êi, në ra, ¸nh lªn, t¾t, cã, ®i l¹i ®Ỉc biƯt, trÇm bỉng, dƠ dµng, dÞu dµng, rùc rì, ®Çy, ®en sÉm long lanh, dÞu hiỊn, khã, Êm ¸p t­¬i vui, ng¨m ng¨m, t­¬i trỴ, cßng, nhanh nhĐn b.– Giíi thiƯu ng­êi th©n mµ em yªu quý - t¶ mét sè nÐt nỉi bËt: kh«n mỈt, m¸i tãc.. - t¶ mét sè ho¹t ®éng cư chØ hoỈc viƯc lµm.. - t×nh c¶m cđa em víi ng­êi th©n. HDVN ¤n l¹i kiÕn thøc ®· häc Hoµn thµnh bµi tËp 4b. ……………………………………………………………………………………… TuÇn….: ¤n tËp tiÕng ViƯt TiÕt …: ¤n tËp vỊ c¸c phÐp tu tõ tiÕng ViƯt. A.Mơc tiªu tiÕt häc - ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc. - LuyƯn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViƯt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã sư dơng kiÕn thøc tiÕngViƯt. B.Lªn líp I.Néi dung c¬ b¶n 1. So s¸nh: - §Þnh nghÜa: so s¸nh lµ ®èi chiÕu sù vËt sù viƯc nµy víi sù vËt sù viƯc kh¸c cã nÐt t­¬ng ®ång nh»m lµm t¨ng søc gỵi h×nh, gỵi c¶m cho sù diƠn ®¹t. - CÊu t¹o VÕ A Ph­¬ng diƯn so s¸nh Tõ so s¸nh VÕ B Tªn sù vËt, sù viƯc ®­ỵc so s¸nh Tõ ng÷ chØ nÐt t­¬ng ®ång Tõ nªu kÕt qu¶ so s¸nh Tªn sù vËt, sù viƯc dïng ®Ĩ so s¸nh MỈt trêi trßn, ®á nh­ qu¶ cÇu lưa. L­u ý :- cã thĨ l­ỵc bít c¸c tõ so s¸nh hoỈc tõ chØ ph­¬ng diƯn so s¸nh: Tr­êng S¬n: chÝ lín «ng cha. ChiÕc cÇu nh­ chiÕc vâng ®ung ®­a. Cã thĨ ®¶o vÕ b cïng víi tõ so s¸nh lªn tr­íc: Nh­ tre máng th¶ng, con ng­êi kh«ng chÞu khuÊt. c. C¸c kiĨu so s¸nh So s¸nh ngang b»ng Tõ so s¸nh: nh­, lµ, tùa nh­, bao nhiªu, bÊy nhiªu, y nh­… So s¸nh kh«ng ngang b»ng Kh«ng b»ng, ch­a b»ng, ch¼ng b»ng, h¬n, kÐm… d.T¸c dơng Gỵi h×nh: miªu t¶ sù vËt, sù viƯc cã h×nh ¶nh cơ thĨ sinh ®éng. Gỵi c¶m: béc lé t­ t­ëng, t×nh c¶m cã søc truyỊn c¶m s©u s¾c. 2. Nh©n ho¸ a, ®Þnh nghÜa: lµ gäi hay t¶ con vËt, c©y cèi, ®å vËt, .. b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn dïng ®Ĩ gäi hoỈc t¶ con ng­êi, lµm cho thÕ giíi loµi vËt trë nªn gÇn gịi víi con nguêi biĨu thÞ ®­ỵc nh÷ng suy nhÜ t×nh c¶m cđa con ng­êi. b. c¸c kiĨu nh©n ho¸: - dïng tõ vèn gäi ng­êi ®Ĩ gäi vËt (c« mÌo, b¸c tr©u…) - dïng tõ ng÷ vèn chØ ho¹t ®éng tÝnh chÊt cđa ng­êi ®Ĩ chØ ho¹t ®éng tÝnh chÊt cđa vËt (nh÷ng b«ng lĩa ng¶ voµ nhau chuyƯn trß.) - trß chuyƯn x­ng h« víi vËt nh­ víi ng­êi( tr©u ¬i ta b¶o tr©u nµy..) II. LuyƯn tËp Bµi tËp 1: G¹ch ch©n d­íi nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh vµ cho biÕt ®ã lµ kiĨu so s¸nh nµo? a, Hoa sÇu riªng trỉ vµo cuèi n¨m. Giã ®­a h­¬ng th¬m ng¸t nh­ h­¬ng cau, h­¬ng b­ëi to¶ kh¾p khu v­ên. C¸nh hoa nh­ vÈy c¸, hao hao gièng c¸nh sen con, l¸c ®¸c vµi nhuþ li ti gi÷a nh÷ng c¸nh hoa. Mçi cuèng hoa ra mét tr¸i. Nh×n tr¸i sÇu riªng lđng l¼ng d­íi cµnh tr«ng gièng nh÷ng tỉ kiÕn. So s¸nh ngang b»ng b, Con ®i tr¨m nĩi ngµn khe Ch­a b»ng mu«n nçi t¸i tª lßng bÇm Con ®i ®¸nh giỈc m­êi n¨m Ch­a b»ng khã nhäc ®êi bÇm s¸u m­¬i so s¸nh kh«ng ngang b»ng c, Con s«ng §µ tu«n dµi, tu«n dµi nh­ mét ¸ng tãc tr÷ t×nh, ®Çu tãc, ch©n tãc Èn hiƯn trong m©y trêi T©y B¾c bung në hoa ban hoa g¹o th¸ng hai vµ cuån cuén khãi nĩi ng­êi MÌo ®èt n­¬ng xu©n. so s¸nh ngang b»ng d, Qua ®×nh ng¶ nãn tr«ng ®×nh §×nh bao nhiªu ngãi th­¬ng m×nh bÊy nhiªu. so s¸nh ngang b»ng Bµi tËp 2: §iỊn vµo chç chÊm tõ ng÷ thÝch hỵp ®Ĩ t¹o thµnh nh÷ng thµnh ng÷ so s¸nh,sau ®ã ®Ỉt c©u. §en nh­ mun §c: Nµng B¹ch TuyÕt cã m¸i tãc ®en nh­ mun. KhoỴ nh­ voi. Tr¾ng nh­ trøng gµ bãc. Cao nh­ sÕu. Bµi tËp 3: g¹ch ch©n d­íi nh÷ng tõ ng÷ nh©n ho¸ trong nh÷ng c©u sau: a,¤ng mỈt trêi MỈc ¸o gi¸p ®en Ra trËn Mu«n ngµn c©y mÝa Mĩa g­¬m b.Tre xung phong vµo xe t¨ng ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ n­íc, gi÷ m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lĩa chÝn. Tre hi sinh ®Ĩ b¶o vƯ con ng­êi. c, B¸c giun ®µo ®Êt sau nhµ. H«m qua chÕt d­íi bãng c©y sau nhµ d, ChÞ m©y ch¶i tãc bê ao Nµng m©y ¸o tr¾ng ghÐ vµo soi g­¬ng e. §· dËy ch­a h¶ trÇu? Tao h¸i vµi l¸ nhÐ Cho bµ vµ cho mĐ. Bµi tËp 4: Häc sinh t×m c¸c phÐp so s¸nh hoỈc nh©n ho¸ trong c¸c bµi th¬, bµi v¨n ®· häc. Cµy ®«ng ®ang buỉi ban tr­a/ Må h«i th¸nh thãt nh­ m­a ruéng cµy. C«ng cha nh­ nĩi Th¸i S¬n/ NghÜa mĐ nh­ n­íc trong nguån ch¶y ra. Bµi tËp 4; ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 7 c©u ®Ĩ t¶ c¶nh c¸nh ®ång lĩa chÝn, trong ®ã cã dïng 1 phÐp so s¸nh hoỈc nh©n ho¸. §Þnh h­íng Em quan s¸t c¸nh ®ång lĩa ë ®©u? vµo thêi ®iĨm nµo? Bao qu¸t chung vỊ c¸nh ®ång lĩa (mµu s¾c, mïi vÞ…) T¶ chi tiÕt mét thưa ruéng, nh÷ng b«ng lĩa.. C¶nh bµ con gỈt h¸i, tuèt lĩa… C¶m nghÜ cđa em vỊ vơ mïa béi thu. HDVN: Hoµn thµnh c¸c bµi tËp. PhiÕu bµi tËp Bµi tËp 1: Ph©n lo¹i c¸c tõ trong khỉ th¬ sau theo cÊu t¹o: BÇm ¬i, cã rÐt kh«ng bÇm? Heo heo giã nĩi, l©m th©m m­a phïn BÇm ra ruéng cÊy bÇm run Ch©n léi d­íi bïn, tay cÊy m¹ non. Bµi tËp 2:Cho c¸c tõ sau: xanh xanh, ®o ®á, m¬ mµng, m¬ méng, xanh xao, xÊu xÝ, häc hái, m¸u mđ, xÊu xa, tèt t­¬i, t«n tèt, non n­íc. - T×m tõ ghÐp, tõ l¸y? - Trong sè c¸c tõ l¸y, x¸c ®Þnh tõ l¸y toµn bé , tõ l¸y bé phËn? Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ ng«i tr­êng em ®ang häc( 5- 7 c©u) §Þnh h­íng: tr­êng em ®ang häc lµ tr­êng nµo? VÞ trÝ ë ®©u? c¶nh vËt xung quanh nh­ thÕ nµo? Bao qu¸t vỊ ng«i tr­êng, c¸c d·y nhµ, s©n tr­êng, c©y cèi.. Cơ thĨ c¸c phßng häc T×nh c¶m cđa em víi ng«i tr­êng. Bµi tËp 4: Cho ®o¹n v¨n sau: (1)Giäng nãi cđa bµ ®Ỉc biƯt trÇm bỉng nghe nh­ tiÕng chu«ng ®ång.(2) Nã kh¾c s©u vµo trÝ nhí t«idƠ dµng nh­ nh÷ng ®o¸ hoa vµ cịng dÞu dµng, rùc rì ®Çy nhùa sèng.(3) Khi bµ t«i mØm c­êi, hai con ng­¬i ®en sÉm në ra, long lanh, diơ hiỊn khã t¶.(4) §«i m¾t ¸nh lªn nh÷ng tia s¸ng Êm ¸p, t­¬i vui vµ kh«ng bao giê t¾t. (5)MỈc dï trªn ®«i m¸ ng¨m ng¨m ®· cã nh÷ng nÕp nh¨n, khu«n mỈt cđa bµ t«i h×nh nh­ vÉn t­¬i trỴ.(7) L­ng h¬i cßng, bµ t«i ®i l¹i vÉn nhanh nhĐn. a.T×m danh t­, ®éng tõ, tÝnh tõ trong ®o¹n v¨n trªn. b. Dùa vµo ®o¹n v¨n trªn, em h·y viÕt ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 7 c©u ®Ĩ t¶ mét ng­êi th©n mµ em yªu quý. Bµi tËp 5: G¹ch ch©n d­íi nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh vµ cho biÕt ®ã lµ kiĨu so s¸nh nµo? a, Hoa sÇu riªng trỉ vµo cuèi n¨m. Giã ®­a h­¬ng th¬m ng¸t nh­ h­¬ng cau, h­¬ng b­ëi to¶ kh¾p khu v­ên. C¸nh hoa nh­ vÈy c¸, hao hao gièng c¸nh sen con, l¸c ®¸c vµi nhuþ li ti gi÷a nh÷ng c¸nh hoa. Mçi cuèng hoa ra mét tr¸i. Nh×n tr¸i sÇu riªng lđng l¼ng d­íi cµnh tr«ng gièng nh÷ng tỉ kiÕn. b, Con ®i tr¨m nĩi ngµn khe Ch­a b»ng mu«ng nçi t¸i tª lßng bÇm Con ®i ®¸nh giỈc m­êi n¨m Ch­a b»ng khã nhäc ®êi bÇm s¸u m­¬i c, Con s«ng §µ tu«n dµi, tu«n dµi nh­ mét ¸ng tãc tr÷ t×nh, ®Çu tãc, ch©n tãc Èn hiƯn trong m©y trêi T©y B¾cbung në hoa ban hoa g¹o th¸ng hai vµ cuån cuén khãi nĩi ng­êi MÌo ®èt n­¬ng xu©n. d, Qua ®×nh ng¶ nãn tr«ng ®×nh §×nh bai nhiªu ngãi th­¬ng m×nh bÊy nhiªu. Bµi tËp 6: §iỊn vµo chç ch©m,s tõ ng÷ thÝch hỵp n®Ĩ t¹o thµnh nh÷ng thµnh ng÷ so s©nh,sau ®ã ®Ỉt c©u. §en nh­…. KhoỴ nh­…. Tr¾ng nh­…. Cao nh­….. Bµi tËp 7: g¹ch ch©n d­íi nh÷ng tõ ng÷ nh©n ho¸ trong nh÷ng c©u sau: a,¤ng mỈt trêi MỈc ¸o gi¸p ®en Ra trËn Mu«n ngµn c©y mÝa Mĩa g­¬m b.Tre xung phong vµo xe t¨ng ®¹i b¸c. Tre gi÷ lµng, gi÷ n­íc, gi÷ m¸i nhµ tranh, gi÷ ®ång lĩa chÝn. Tre hi sinh ®Ĩ b¶o vƯ con ng­êi. c, B¸c giun ®µo ®Êt sau nhµ. H«m qua chÕt d­íi bãng c©y sau nhµ d, ChÞ m©y ch¶i tãc bê ao Nµng m©y ¸o tr¾ng ghÐ vµo soi g­¬ng e. §· dËy ch­a h¶ trÇu? Tao h¸i vµi l¸ nhÐ Cho bµ vµ cho mĐ. Bµi tËp 8 : Häc sinh t×m c¸c phÐp so s¸nh hoỈc nh©n ho¸ trong cc¸ bµi th¬, bµi v¨n ®· häc. Bµi tËp 9; ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 7 c©u ®Ĩ t¶ c¶nh c¸nh ®ång lĩa chÝn, trong ®ã cã dïng 1 phÐp so s¸nh hoỈc nh©n ho¸. Gi¸o ¸n hÌ 7 Ngµy… th¸ng… n¨m 200 TuÇn….: ¤n tËp tiÕng ViƯt TiÕt … : ¤n tËp vỊ tõ vµ cÊu t¹o tõ TiÕng ViƯt A. Mơc tiªu tiÕt häc - ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc vỊ tõ vµ cÊu t¹o tõ tiÕng ViƯt. - LuyƯn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViƯt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã sư dơng kiÕn thøc tiÕngViƯt. B. Lªn líp I. Néi dung c¬ b¶n 1.Tõ vµ cÊu t¹o tõ - Tõ : Lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ nhá nhÊt ®Ĩ cÊu t¹o nªn c©u. - CÊu t¹o tõ tiÕng ViƯt a.Tõ ®¬n : lµ tõ do mét tiÕng cã nghÜa t¹o thµnh.(c©y, ghÕ…) b.Tõ phøc:Lµ tõ gåm hai tiÕng trë lªn, gåm 2 lo¹i: tõ ghÐp, tõ l¸y. Tõ ghÐp: lµ tõ gåm hai tiÕng ghÐp l¹i t¹o thµnh nghÜa chung, c¸c tiÕng cã quan hƯ vỊ nghÜa.( cè g¾ng, hỵp t¸c x·…) Tõ ghÐp ®¼ng lËp (hỵp nghÜa):mçi tiÕng ®Ịu cã nghÜa, 2 tiÕng g¾n bã víi nhau theo quan hƯ b×nh ®¼ng kh«ng cã tiÕng chÝnh, kh«ng cã tiÕng phơ (quÇn ¸o, nhµ cưa,…) Tõ ghÐp chÝnh phơ(Ph©n lo¹i): cã 1 tiÕng chÝnh mang nghÜa kh¸i qu¸t, tiÕng phơ lµm râ ph¹m vi cđa nghÜa kh¸i qu¸t (xe + X: xe ®¹p, xe m¸y…) Tõ l¸y: lµ tõ gåm 2 tiÕng trë lªn, gi÷a c¸c tiÕng cã sù hoµ phèi ©m thanh( mét bé phËn cđa tiÕng hoỈc c¶ tiÕng ®­íc lỈp l¹i) L¸y bé phËn : + L¸y ©m ®Çu:chĩm chÝm, long lanh.. + L¸y vÇn: lÌ tÌ, lß dß.. L¸y hoµn toµn: xinh xinh, xanh xanh, th¨m th¼m… Chĩ ý:NÕu mét tõ phøc cã h×nh thøc cđa tõ l¸y nh­ng c¶ hai tiÕng ®Ịu cã nghÜa lµ tõ ghÐp ®¼ng lËp. II. LuyƯn tËp Bµi tËp 1; Tõ ®¬n Tõ ghÐp Tõ l¸y KĨ, l¹i, r»ng, cã, mét, rÊt, tªn, lµ, em, thÝch, vÏ, tõ, nhá, ®Ịu, mÊt, sím, qua, ngµy, nh­ng, vÉn, nghÌo, ®Õn, nçi, kh«ng, tiỊn, mua, bĩt, khi, trªn, nĩi, lÊy, nh÷ng ®ang, bay, trªn, lĩc, nhĩng, tay, xuèng, n­íc, råi, t«m, c¸, ®¸, vỊ, nhµ, trong, lªn, t­êng, bèn, c¸c Ng­êi ta, ngµy x­a,em bÐ, th«ng minh,M· L­¬ng, cha mĐ, chỈt cđi, kiÕm ¨n, hµng ngµy, dèc lßng, luyƯn tËp, kiÕm cđi, que cđi, con chim, ®Ønh ®Çu, c¾t cá, bøc t­êng, h×nh vÏ, häc vÏ, ven s«ng, dµy ®Ỉc. Ch¨m chØ, ®å ®¹c Bµi tËp 2:Trong nh÷ng tõ ghÐp sau tõ nµo cã nghÜa kh¸i qu¸t, tõ nµo cã nghÜa cơ thĨ? Xe m¸y, c¸ chÐp, xe cé, nhµ cưa, nhµ m¸y, bµn ghÕ, xanh lÌ, xanh ®á, ¨n uèng. Tõ ghÐp cã nghÜa kh¸i qu¸t: xe cé, nhµ cưa, ¨n uèng, xanh ®á, bµn ghÕ. Tõ ghÐp cã nghÜa cơ thĨ: xe m¸y, c¸ chÐp, nhµ m¸y, xanh lÌ. Bµi tËp 3: Nh÷ng tõ sau cã ph¶i tõ l¸y kh«ng? V× sao? Non n­íc, chiỊu chuéng, bao bäc, c­êi cỵt, trong tr¾ng. Gỵi ý: kh«ng lµ tõ l¸y v× c¸c tiÕng ®Ịu cã nghÜa. Bµi tËp 4: thi t×m nhanh tõ l¸y T¶ tiÕng c­êi T¶ tiÕng khãc T¶ d¸ng ®i …………………………………………………………………………………… TiÕt … : ¤n tËp vỊ tõ l¹i vµ cơm tõ TiÕng ViƯt A. Mơc tiªu tiÕt häc ¤n l¹i nh÷ng nh÷ng ®¬n vÞ kiÕn thøc ®· häc vỊ tõ lo¹i vµ cơm tõ tiÕng ViƯt. LuyƯn kÜ n¨ng lµm bµi tËp tiÕng ViƯt, kÜ n¨ng viÕt ®o¹n cã sư dơng kiÕn thøc tiÕngViƯt. B.Lªn líp I. Néi dung c¬ b¶n 1,Danh tõ: nh÷ng tõ chØ sù vËt, ng­êi, hiƯn t­ỵng, kh¸i niƯm… - Th­êng lµm chđ ng÷, lµm vÞ ng÷ khi kÕt hỵp víi tõ lµ ë tr­íc. Danh tõ * Ph©n lo¹i: 2 lo¹i : Danh tõ chØ sù vËt Danh tõ chØ ®¬n vÞ DT riªng tªn gäi mét sù vËt, mét ®Þa danh.. DT chungtªn gäi chung mét lo¹i sù vËt DT chØ ®¬n vÞ qui ­íc DTchØ ®¬n vÞ tù nhiªn (lo¹i tõ): tÊm, mí… DT chØ ®¬n vÞ qui ­íc chÝnh x¸c DT chØ ®¬n vÞ qui ­íc ­íc chõng *Cơm danh tõ: tỉ hỵp tõ do danh tõ lµm trung t©mvµ nh÷ng tõ ng÷ kh¸c phơ thuéc nã t¹o thµnh. - Ho¹t ®éng nh­ danh tõ - CÊu t¹o PhÇn tr­íc Trung t©m Phơ sau t2 t1 T1 T2 S1 S2 TÊt c¶ nh÷ng con gµ m¸i t¬ Êy 3.§éng tõ: Tõ chØ ho¹t ®éng, ®Ỉc ®iĨm, tr¹ng th¸i cđa ng­êi, sù vËt… - Cã kh¶ n¨ng kÕt hỵp víi nh÷ng tõ d·, cịng… ®Ĩ t¹o thµnh cơm ®éng tõ Th­êng lµm vÞ ng÷, chđ ng÷ trong c©u kÕt hỵp víi tõ lµ ë sau ph©n lo¹i 2 lo¹i ®éng tõ t×nh th¸i( kÕt hỵp víi ®éng tõ kh¸c): toan, ®Þnh…vµ ®éng tõ chØ ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i. Cơm ®éng tõ PhÇn tr­íc PhÇn trung t©m PhÇn phơ sau Cịng, vÉn, rÊt, h¬i… ®éng tõ Tõ chØ h­íng, tiÕp diƠn… 3.TÝnh tõ: tõ chØ ®Ỉc ®iĨm, tÝnh chÊt cđa ng­êi, sù vËt.. - th­êng lµm vÞ ng÷ phËn lo¹i 2 lo¹i : tÝnh tõ chØ møc ®é t­¬ng ®èi( kÕt h¬p víi tõ ng÷ chØ møc ®é)vµ tÝnh tõ chØ møc ®é tuyƯt ®èi. Cơm tÝnh tõ( gièng nh­ cơm ®éng tõ) II.LuyƯn tËp 1.Bµi tËp 1: X¸c ®Þnh DT, §T,TT, CDT,C§T,CTT cã trong ®o¹n v¨n ë bµi tËp 1 tiÕt tr­íc Danh tõ §éng tõ TÝnh tõ Ng­êi ta, ngµy x­a, em bÐ, M· L­¬ng, em, cha mĐ, cđi, cá, ngµy, tiỊn, bĩt, hµng ngµy, nĩi, que cđi, ®Êt, con chim, ®Çu, ven s«ng, t«m, c¸, ®¸, nhµ, ®å ®¹c, t­êng, bøc t­êng, h×nh vÏ. kĨ,thÝch, häc,vÏ, mÊt, chỈt, c¾t, kiÕm ¨n, mua, dèc lßng, luyƯn tËp, kiÕm, lÊy, v¹ch, bay, nhĩng,cã Th«ng minh, nghÌo, ch¨m chØ, dµy ®Ỉc, nhá,sím Cơm Danh tõ Cơm ®éng tõ Cơm tÝnh tõ Mét em bÐ rÊt th«ng minh, nh÷ng con chim ®ang bay trªn ®Ønh ®Çu, c¸c ®å ®¹c trong nhµ, bèn bøc t­êng. thÝch häc vÏ tõ nhá, ®Ịu mÊt sím, kiÕm ¨n qua ngµy, kh«ng cã tiỊn mua bĩt, dèc lßng häc vÏ, ®ang bay trªn ®Ønh ®Çu, nhĩng tay xuèng n­íc, vÏ t«m c¸ trªn ®¸, vÏ c¸c ®å ®¹c trong nhµ. RÊt th«ng minh,ch¨m chØ luyƯn tËp, dµy ®Ỉc c¸c h×nh vÏ. 2, Bµi tËp 2: Hs lÇn l­ỵt lÊy vÝ dơ vỊ DT, §T, TT (mçi lo¹i 2 tõ) sau ®ã ph¸t triĨn thµnh cơm t­¬ng øng vµ ®Ỉt c©u. 3. Bµi tËp 3:ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ c¶nh ®Đp quª h­¬ng em, sau ®ã x¸c ®inh c¸c tõ lo¹i vµ cơm tõ cã trong ®o¹n.( 7 c©u) Gỵi ý - ®¶m b¶o h×nh thøc ®o¹n v¨n Chän c¶nh tiªu biĨu ®Ĩ t¶. Lµm nỉi bËt nÐt ®Đp cđa c¶nh Cã yÕu tè biĨu c¶m. HDVN Hoµn thiƯn c¸c bµi tËp. ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. ChuÈn bÞ phÇn tiÕp theo cđa ®Ị c­¬ng PhiÕu bµi tËp TiÕt 1: Bµi tËp 1; Cho ®o¹n v¨n sau: Ng­ßi ta kĨ l¹i r»ng, ngµy x­a, cã mét em bÐ rÊt th«ng minh tªn lµ M· L­¬ng. Em thÝch häc vÏ tõ nhá. Cha mĐ em ®Ịu mÊt sím. Em chỈt cđi, c¾t cá, kiÕm ¨n qua ngµy, nh­ng vÉn nghÌo ®Õn nçi kh«ng cã tiỊn mua bĩt…Em dèc lßng häc vÏ, hµng ngµy ch¨m chØ luyƯn tËp. Khi kiÕm cđi trªn nĩi, em lÊy que cđi v¹ch xuèng ®Êt, vÏ nh÷ng con chim ®ang bay trªn ®Ønh ®Çu. Lĩc c¾t cá ven s«ng, em lÊy tay nhĩng xuèng n­íc råi vÏ t«m, vÏ c¸c trªn ®¸. Khi vỊ nhµ, em vÏ c¸c®å ®¹c trong nhµ lªn t­êng, bèn bøc t­êng dµy ®Ỉc c¸c h×nh vÏ. T×m tõ ®¬n, tõ ghÐp, tõ l¸y cã trong ®o¹n v¨n trªn. Bµi tËp 2:Trong nh÷ng tõ ghÐp sau tõ nµo cã nghÜa kh¸i qu¸t, tõ nµo cã nghÜa cơ thĨ? Xe m¸y, c¸ chÐp, xe cé, nhµ cưa, nhµ m¸y, bµn ghÕ, xanh lÌ, xanh ®á, ¨n uèng. Bµi tËp 3: Nh÷ng tõ sau cã ph¶i tõ l¸y kh«ng? V× sao? Non n­íc, chiỊu chuéng, bao bäc, c­êi cỵt, trong tr¾ng. Bµi tËp 4: thi t×m nhanh tõ l¸y T¶ tiÕng c­êi T¶ tiÕng khãc T¶ d¸ng ®i TiÕt 2: Bµi tËp 1: X¸c ®Þnh DT, §T,TT, CDT,C§T,CTT cã trong ®o¹n v¨n ë bµi tËp 1( tiÕt tr­íc) 2, Bµi tËp 2: Hs lÇn l­ỵt lÊy vÝ dơ vỊ DT, §T, TT (mçi lo¹i 2 tõ) sau ®ã ph¸t triĨn thµnh cơm t­¬ng øng vµ ®Ỉt c©u. 3. Bµi tËp 3:ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n t¶ c¶nh ®Đp quª h­¬ng em, sau ®ã x¸c ®inh c¸c tõ lo¹i vµ cơm tõ cã trong ®o¹n.( 7 c©u) Gỵi ý - ®¶m b¶o h×nh thøc ®o¹n v¨n Chän c¶nh tiªu biĨu ®Ĩ t¶. Lµm nỉi bËt nÐt ®Đp cđa c¶nh Cã yÕu tè biĨu c¶m. HDVN Hoµn thiƯn c¸c bµi tËp. ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n. ChuÈn bÞ phÇn tiÕp theo cđa ®Ị c­¬ng