Giáo án Hình học lớp 9 - Học kỳ I - Trường THCS Lóng Sập

So¹n ngµy11\09 Gi¶ng ngµy 13\09\07 Chương I: HỆ THỨC LƯỢNG TRONG TAM GIÁC VUÔNG Tiết 1: MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG TAM GIÁC VUÔNG A\ PHẦN CHUẨN BỊ I-MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1\ Kiến thức, kĩ năng, tư duy Học sinh nhận biết được các cặp tam giác vuông đồng dạng trong hình 1 sgk trang 64. Biết thiết lập các hệ thức b2= a.b’; c2= a.c’ , h2=b’.c’, củng cố định lí pitago a2= b2+c2 Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập. 2\ Giáo dục tư tưởng, tình cảm Học sinh yêu thích bộ môn II-CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH: GV: Bảng phụ, thước thẳng, êke. HS: Ôn tập các trường hợp đồng dạng của tam giác vuông, định lí pitago. III-TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH HOẠT ĐỘNG 1:GIỚI THIỆU VỀ CHƯƠNG TRÌNH 5’ Ơû lớp 8 chúng ta đã học về các trường hợp đồng dạng của hai tam giác và hai tam giác vuông nói riêng. Trong chương này chúng ta có thể coi như một ứng dụng của tam giác đồng dạng. Nội dung chương trình gồm: -Một số kiến thức về cạnh và đường cao, hình chiếu của cạnh góc vuông lên cạnh huyền và góc trong tam giác vuông. -Tỉ số lượng giác của góc nhọn, cách tìm tỉ số lượng giác và ngược lại , ứng dụng thực tế của tỉ số lượng giác. Giới thiệu bài học hôm nay. Học sinh xem phụ lục cuối sách. HOẠT ĐỘNG 2: HỆ THỨC GIỮA CẠNH GÓC VUÔNG VÀ HÌNH CHIẾU CỦA NÓ TRÊN CẠNH HUYỀN 15’ Hình vẽ và các kí hiệu GV: Giải thích cách kí hiệu Yêu cầu một học sinh đọc định lí 1 sgk Cụ thể trên hình ta cần chứng minh diều gì? Từ đó suy ra những tỉ lệ thức nào? Và để chứng minh các tỉ lệ thức đó ta cần chứng minh những cặp tam giác đồng dạng nào? Áp dụng: Tìm x và y trong hình sau GV: Liên hệ giữa ba cạnh trong tam giác vuông ta có định lí pitago. Hãy phát biểu nội dung định lí. Hãy dựa vào định lí 1 chứng minh định lí pitago Học sinh vẽ hình và theo dõi Trong tam giác vuông bình phương mỗi cạnh góc vuông bằng tích của cạnh huyền với hình chiếu củanó trên cạnh huyền. Ta cần chứng minh b2 = a.b’ hay AC2=BC.CH c2 = a.c’ hay AB2=BC.BH hS trả lời Tam giác ABC vuông tại A có AH vuông góc với BC Suy ra AB2=BC.BH =5.1=5 AC2=BC.HC=4.5=20 HS: Trong tam giác vuông bình phương cạnh huyền bằng tổng bình phương hai cạnh góc vuông. a2=b2+c2 Theo định lí 1 ta có: b2 = a.b’ c2 = a.c’ suy ra b2+c2=ab’+ac’=a(b’+c’)=a.a=a2 Định lí pitago được chứng minh. HOẠT ĐỘNG 3: MỘT SỐHỆ THỨC LIÊN QUAN TỚI ĐỪƠNG CAO 16’ Nêu định lí 2: Yêu cầu học sinh đọc định lí 2 Với các qui ước ở hình 1 SGK ta cần chứng minh hệ thức nào? Ta cần chứng minh hai tam giác nào đồng dạng? Yêu cầu HS làm ?1 Áp dụng định lí 2 vào giải bài VD2 sgk Một HS đọc to định lí 2sgk Trong một tam giác vuông, bình phương đường cao ứng với cạnh huyền bằng tích hai hình chiếu của hai cạnh góc vuông trên cạnh huyền. Ta cần chứng minh: h2=b’.c’ hay AH2=BH.CH Hai tam giác HCA và HAB Xét hai tam giác vuông HCA và HAB có: HOẠT ĐỘNG 4: CỦNG CỐ LUYỆN TẬP 7’ GV: Hãy phát biểu định lí 1, định lí 2, định lí pitago. Cho hình vẽ hãy viết hệ thức các định lí ứng với hình trên. Bài tập 1: Trang 6 sgk Gọi 2 học sinh lên bảng làm còn lại làm trong vở. Giáo viên đánh giá và cho điểm. HS lần lượt phát biểu lại các định lí DE2=EF.EI DF2=EF.FI DI2=EI.FI Định lí pitago EF2=DE2+DF2 2 học sinh thực hiện Cả lớp nhận xét HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 2’ -Học và nắm vững các định li1,2 pitago -Đọc mục có thể em chưa biết -Làm các bài tập 4,6 trang 69 sgk bài 1,2 trang 89 SBT. -Ôn lại cách tính diện tích của tam giác vuông. -Đọc trước định lí 3 và đinh lí 4. ********** Soạn ngày12\09 Giảng ngày 15\09\07 Tiết 2: MỘT SỐ HỆ THỨC VỀ CẠNH VÀ ĐƯỜNG CAO TRONG TAM GIÁC VUÔNG ( tiếp theo) A\ PHẦN CHUẨN BỊ I-MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1\ Kiến thức, kĩ năng, tư duy -Củng cố định lí 1&2 về cạnh và đường cao trong tam giác vuông. -HS biếtlập các hệ thức bc=ah; -Biết vận dụng các hệ thức trên để giải bài tập. 2\ Giáo dục tư tưởng, tình cảm -Học sinh yêu thích bộ môn II-CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: GV: Bảng phụ các hình của bài tập 2,3 sgk trang 68,69, Thước êke HS:Ôn tập cách tính diện tích của tam giác vuông và các hệ thức đã học. III-TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS HOẠT ĐỘNG 1: KIỂM TRA 10’ Yêu cầu kiểm tra HS1:Phát biểu định lí 1&2 hệ thức về cạnh và đường cao trong tam giác vuông. -Vẽ tam giác vuông và điền kí hiệu HS2: Làm bài 4 trang 69 sgk Gv đánh giá và cho điểm HS phát biểu b2 = a.b’ c2 = a.c’ h2=b’.c’ ID2=EI.FI EF=4+1=5 ED2=EF.EI=5 Theo định lí pitago tacó: Y2=EF2-ED2=25-5=20 HOẠT ĐỘNG 2: ĐỊNH LÍ 3 15’ Gv vẽ hình: Hãy phát biểu định lí 3 sgk Hãy nêu hệ thức liên hệ: Hãy chứng minh định lí trênbằng cách nêu hai cách tính diện tích tam giác ABC Có thể chứng minh bằng cách xét hai tam giác đồng dạng. ABC và HBA GV: Cho học sinh làm bài 3 trang 69 sgk (Hình vẽ bảng phụ) Trong một tam giác vuông tích hai cạnh góc vuông bằng tích của cạnh huyền và đường cao tương ứng. a.h=b.c hay BC.AH=AB.AC Cm theo diệntích tam giác: Hay bc=ah y2= 52+72=25+49=74 ( pitago) Ta có : ah=bc HOẠT ĐỘNG 3: ĐỊNH LÍ 4 10’ Từ hệ thức a.h=b.c Ta có: a2h2=b2.c2 suy ra (b2+c2)h2= b2c2 Hệ thức trên phát biểu thành địnhlí 4. Định lí 4: Trong tam giác vuông nghịch đảo bình phương tương ứng với cạnh huyền bằng tổng các nghịch đảo củabình phương hai cạnh góc vuông. GV giới thiệu vD3 sgk Nêu chú ý sgk HOẠT ĐỘNG 4: CỦNG CỐ – LUYỆN TẬP 7’ Bài tập: Hãy điền vào chỗ trống để được các hệ thứcvề cạnh về cạnh và đường cao trong tam giác vuông. a2= ....+..... b2=.... ....=a.c’ .....=a.h Bài tập 5 tarng 69 sgk GV yêu cầu học sinh hoạt động nhóm Trong tam giác vuông có các cạnh góc vuông là 3 , 4 kẻ đường cao ứng với cạnh huyền và các hình chiếu b’,c’ HS thực hiện: a2= b2+c2 b2=a.b’ c2=a.c’ h2=b’c’ a.h=b.c Ta có : b=3 và c=4 Vậy a=5 ( pitago) b’= c’= h2=1,8.3,2=5,76 h=2,4 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 3’ -Nắm vững các cạnh và đường cao trong tam giác vuông Bài tập về nàh 7,9 trang 69, 70 sgk Bài 3,4,5,6,7 sbt trang 90 -Tiết sau luyện tập ********* So¹n ngµy 16\09 Gi¶ng ngµy 20\09\07 TiÕt 3 LuyƯn tËp a\ PhÇn chuÈn bÞ I. Mơc tiªu bµi d¹y 1\ KiÕn thøc, kÜ n¨ng, t­ duy Cđng cè c¸c hƯ thøc vỊ c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c vu«ng. BiÕt vËn dơng c¸c hƯ thøc trªn ®Ĩ gi¶i bµi tËp. 2\ Gi¸o dơc t­ t­ëng, t×nh c¶m - Häc sinh yªu thÝch bé m«n trong ch­¬ng tr×nh häc II. ChuÈn bÞ Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n,Th­íc th¼ng, b¶ng phơ, Eke. Häc sinh: Häc thuéc c¸c hƯ thøc.Th­íc, eke. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Néi dung ghi b¶ng KiĨm tra 10’ ?1: VÏ h×nh vµ viÕt c¸c hƯ thøc gi÷a c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c vu«ng. ?2: Ch÷a bµi 3 (90-SBT) + NhËn xÐt bµi lµm vµ ®iĨm häc sinh. - HS1 lªn b¶ng lµm ?1. - Häc sinh 2 lªn b¶ng lµm ?2. - C¶ líp quan s¸t, nhËn xÐt. Bµi 3 (90-SBT) D¹ng 1: To¸n tr¾c nghiƯm 10’ + Treo b¶ng phơ ghi s·n bµi tËp tr¾c nghiƯm Cho h×nh vÏ: Khoanh trßn ch÷ c¸i ®øng tr­íc kÕt qu¶ ®ĩng: a) §é dµi ®­êng cao AH b»ng: b) §é dµi cđa c¹nh AC b»ng: c) §é dµi cđa c¹nh AB b»ng: - 3 h/s lÇn l­ỵt khoanh trßn ch÷ c¸i ®øng tr­íc kÕt qu¶ ®ĩng. D¹ng 2: To¸n tù luËn 22’ + Gi¸o viªn treo b¶ng phơ vÏ s½n h×nh vµ néi dung bµi 8b,c (70-SGK). + Yªu cÇu h/s ho¹t ®éng theo nhãm. - Thu kÕt qu¶ vµ nhËn xÐt chÐo nhãm. ?§äc bµi 9 (70-SGK) - H­íng dÉn h/s vÏ h×nh, ghi gt, kl cho bµi to¸n. - Gi¸o viªn dïng s¬ ®å ph©n tÝch h­íng dÉn häc sinh chøng minh c©u a) ? Quan s¸t trªn h×nh vÏ cã nh÷ng ®iĨm nµo cè ®Þnh, ®o¹n th¼ng nµo kh«ng ®ỉi; ®iĨm nµo di ®éng, ®o¹n nµo thay ®ỉi. ? H·y thay tỉng b»ng tỉng kh¸c cã chøa ®o¹n th¼ng mµ ®é dµi kh«ng ®ỉi b»ng c¸ch ¸p dơng c¸c hƯ thøc ®· häc. - HƯ thèng l¹i néi dung kiÕn thøc trong tõng bµi ch÷a. - Quan s¸t vµ suy nghÜ. Nhãm 1 c©u b) Nhãm 2 c©u b) Nhãm 3 c©u c) Nhãm 4 c©u c) - §äc bµi to¸n: Cho h×nh vu«ng: ABCD; I n»m gi÷a gt A vµ B; DI c¾t BC ë K; ®­êng DI c¾t BC ë L. c©n kl k0 ®ỉi - §iĨm cè ®Þnh A; B; C; D => AB; BC; CD; DA kh«ng ®ỉi. - §iĨm di ®éng: I, L, K => DI; DK thay ®ỉi. - Suy nghÜ vµ tr¶ lêi. Bµi 8 (70-SGK): b) vu«ng t¹i A cã AH lµ trung tuyÕn thuéc c¹nh huyỊn BC. c) Ta cã Bµi 9 (70-SGK) a) c©n t¹i D (ch-gãc nhän) (ABCD lµ h/vu«ng) cïng phơ b) Ta cã: (hƯ thøc gi÷a c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c vu«ng DKL) Mµ DC cã ®é dµi kh«ng ®ỉi kh«ng ®ỉi kh«ng ®ỉi. H­íng dÉn vỊ nhµ 3’ ¤n l¹i toµn bé lý thuyÕt. Lµm bµi tËp 8 -> 12 (90;91-SBT) so¹n ngµy 18\09 Gi¶ng ngµy 20\09\07 tiÕt 4 LuyƯn tËp (tiÕp) a\ PhÇn chuÈn bÞ I. Mơc tiªu bµi d¹y 1\ KiÕn thøc, kÜ n¨ng, t­ duy Cđng cè c¸c hƯ thøc vỊ c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi¸c vu«ng. BiÕt vËn dơng c¸c hƯ thøc trªn ®Ĩ gi¶i bµi tËp. 2\ Gi¸o dơc t­ t­ëng, t×nh c¶m - Häc sinh yªu thÝch bé m«n trong ch­¬ng tr×nh häc II. ChuÈn bÞ Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, Th­íc th¼ng, b¶ng phơ, Eke. Häc sinh: Häc thuéc c¸c hƯ thøc.Th­íc, eke. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Néi dung ghi b¶ng KiĨm tra 15’ ?1:Ch÷a bµi 6(91-SBT) ?2:Ch÷a bµi 7(91-SBT) - HS1 lªn b¶ng lµm ?1. - HS2 lªn b¶ng lµm ?2. - C¶ líp lµm ra giÊy nh¸p. Bµi 6 (91-SBT): Bµi 7 (91-SBT): LuyƯn tËp: D¹ng 1 – To¸n vÏ h×nh, tÝnh to¸n. 27’ + Yªu cÇu häc sinh ®äc bµi 16 (91-SBT). ? Gãc ®èi diƯn víi c¹nh cã ®é dµi lµ 13 sÏ cã sè ®o nh­ thÕ nµo. ? Nªu c¸ch tÝnh sè ®o gãc nµy. - Yªu cÇu 1 h/s lªn b¶ng tr×nh bµy l¹i c¸ch lµm. ? §äc bµi 18 (92-SBT). ? VÏ h×nh minh häa, ghi gt, kl cho bµi to¸n. ? Khi biÕt chu vi vµ ®Ĩ tÝnh chu vi ta nªn lµm thÕ nµo? + Yªu cÇu 1 h/s ®øng t¹i chç tr×nh bµy c¸ch lµm bµi to¸n gi¸o viªn ghi tãm t¾t lªn b¼ng - §äc bµi to¸n. - SÏ cã sè ®o gãc lín nhÊt. - Sè ®o gãc ph¶i t×m lµ 900 v× ®é dµi 13 c¹nh cđa tam gi¸c tháa m·n ®Þnh lý Pitago ®¶o. - §äc bµi to¸n. - Mét h/s lªn b¶ng thùc hiƯn vÏ h×nh ghi gt, kl. - C¶ líp lµm vµo vë. - Sư c¸c cỈp tam gi¸c ®ång d¹ng ®Ĩ tÝnh chu vi th«ng qua tØ sè ®ång d¹ng. Bµi 16 (91-SBT): Gi¶ sư cã ; Ta cã: vu«ng t¹i A (®èi diƯn víi c¹nh cã ®é dµi 13) Bµi 18 (92-SBT): Ta cã: LuyƯn tËp: D¹ng 2 – To¸n thùc tÕ. + Gi¸o viªn treo b¶ng phơ ghi bµi 15 (91-SBT) ? §Ĩ tÝnh ®é dµi cđa ®o¹n AB ta nªn lµm thÕ nµo. + Yªu cÇu h/s tù tr×nh bµy c¸ch lµm vµo vë. + Gi¸o viªn treo b¶ng phơ vÏ s·n h×nh 6 (91-SBT) + Yªu cÇu häc sinh sinh ho¹t nhãm lµm bµi 12 (91-SBT). - Thu kÕt qu¶ vµ cho nhËn xÐt chÐo nhãm. - §äc bµi to¸n vµ quan s¸t h×nh vÏ. - KỴ - ¸p dơng tÝnh chÊt h×nh ch÷ nhËt, ®Þnh lý Pitago trong tam gi¸c vu«ng. - Th¶o luËn nhãm. Bµi 15 (91-SBT) KỴ => BCDH lµ h×nh ch÷ nhËt (tø gi¸c cã 3 gãc vu«ng) XÐt vu«ng t¹i H ta cã: Bµi 16 (91-SBT): cã VËy hai vƯ tinh nh×n thÊy nhau. H­íng dÉn vỊ nhµ 3’ Lµm bµi tËp 13; 14; 17; 20; 19 (91; 92 - SBT). Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a. §äc tr­íc § 2. ********** soạn ngày 21\09 Giảng ngày \09\07 Tiết 5 TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN A\ Phần chuẩn bị I. Mục tiêu bài dạy: 1\ Kiến thưc, kic năng, tư duy Nắm vững các công thức định nghĩa tỉ số lượng giác cuả một góc nhọn. Tính được các tỉ số lượng gaíc cuả các góc đặc biệt. Biết vận dụng để giải các bài tập có liên quan. 2\ Giáo dục tư tưởng, tình cảm - Học sinh có ý thức trong việc học tập II. Chuẩn bị: - GV: thước thẳng, eke, giáo án - HS: + dụng cụ học tập, SGK, + ôn lại kiến thức về hai tam giác đồng dạng III. Tiến trình dạy học: Hoạt động cuả GV Hoạt động cuả HS Ghi bảng Hoạt động 1: kiểm tra bài cũ 15’ BT: Cho 2 tam giác vuông ABC và A’B’C’ có góc B bằng góc B’. Có kết luận gì về: 1. ABC và A’B’C’ 2.tỉ số và ; và ; và ; GV: nhận xét và cho điểm bài làm HS. GV: (đặt vấn đề): trong tam giác vuông nếu biết được tỉ số hai cạnh bất kỳ ta có tìm được độ lớn các góc nhọn không? Ta sẽ tìm hiểu câu trả lời này trong bài mới. GV: ghi tựa bài trên bảng. HS: 1. ABC ~ A’B’C’ 2. = ; =; =; Hoạt động 2: Khái niệm tỉ số lượng giác cuả góc nhọn 25’ GV: xét góc nhọn B của tam giác ABC vuông tai A. các cạnh AB, AC ở vị trí nào đối với góc B? Tỉ số là tỉ số nào? GV: với hai tam giác vuông có hai góc nhọn bằng nhau thì tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề là như nhau. GV: vậy đặc trưng cho độ lớn góc nhọn trong tam giác vuông là gì? GV: (kết luận): : tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề cuả góc nhọn đặc trưng cho độ lớn góc nhọn đó. GV: đặc trưng như thế nào ta cùng xét bài tập ?1. GV: yêu cầu 1 HS lên làm ?1 a/. GV: hướng dẫn HS làm ?1b/. +lấy B’ đối xứng B qua AC. + giả sử BA = a. + Chiều thuận: tính BC, CA theo a? tính tỉ số . + Chiều đảo: tính AC, BB’, CB’ theo AB? Kết luận gì về DBCB’? từ đó suy ra =? GV: gọi 2 HS làm ?1b/ GV: nhận xét GV: qua ?1 nhận xét: khi độ lớn thay đổi thì tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề cuả góc như thế nào? GV: ngoài việc tính các tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề, người ta còn xét các tỉ số giữa cạnh kề và cạnh đối, cạnh đối và cạnh huyền, cạnh kề và cạnh huyền cuả một góc nhọn trong tam giác vuông. GV: các tỉ số này được gọi là tỉ số lượng giacù cuả góc nhọn đó. GV: vậy các tỉ số lượng giác được SGK định nghĩa như thế nào? Các em hãy nghiên cứu SCK và trình bày định nghĩa. GV: yêu cầu HS đọc định nghĩa. GV: kết luận bằng công thức ghi bảng để HS khắc sâu. GV: hướng dẫn HS cách nhớ hiệu quả bằng lời. GV: các em có nhận xét gì về các tỉ số lượng giác sin và cos cuả góc nhọn trong tam giác vuông? (gợi ý: so sánh độ lớn các cạnh kề, cạnh đối và cạnh huyền trong tam giác vuông). => nhận xét GV: yêu cầu HS: làm ? 2 GV: gọi HS nhận xét bài làm cuả bạn. GV: tìm các tỉ số lượng giác cuả góc 450, góc 600 qua các hình 15, 16/ sgk 73 (hình 15 ) A B C 450 a a a A B C a 2a a 600 Hình 16 GV: nhận xét. HS: cạnh AB gọi là cạnh kề cuả góc B. cạnh AC gọi là cạnh đối cuả góc B. - Tỉ số là tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề cuả góc nhọn B. HS: tỉ số giữa cạnh đối và cạnh kề cuả góc nhọn đó trong tam giác vuông. HS1: DABC vuông và =450 => DABC là D vuông cân => AC=AB => =1 HS2:AB=AC ,A = 900 =>DABC là tam giác vuông cân. => C B B’ A a HS1: BB’=2BA=2a Vì = 600 =>BC= BB’=2a theo Pitago: AC == a =>== HS2: AC= AB. Theo Pitago: BC==2AB CB’ = CB (B’ đối xứng B qua CA) BB’=2AB => DBCB’đều =>=600 HS: khi độ lớn thay đổi thì tỉ số cạnh giữa cạnh đối và cạnh kề cuả góc thay đổi. HS: đọc định nghĩa sgk/ 72 HS: sin <1, cos <1 C A B HS: sin= cos= tg= cotg= HS1: sin450=sinB===. cos450=cosB=== HS2: tg450=tgB===1. cotg450=cotgB===1. HS3: Sin600=sinB===. Sin600=sinB===. HS4: Tg600=tgB===. Cotg600=cotgB==. Tiết 4: Tỉ Số Lượng Giác cuả Góc Nhọn 1. Khái niệm tỉ số lượng giác cuả góc nhọn: Mở đầu: Sgk/71 Cạnh đối Cạnh kề Định nghĩa: Cạnh huyền Cạnh đối Sin = Cạnh huyền Cạnh kề Cos = Cạnh kề Cạnh đối Tg = Cạnh đối Cạnh kề Cotg = Nhận xét: * sin <1, cos <1 Hướng dẫn học sinh học bài, làm bài tập ở nhà 5’ Học lại các hiến thức đã được học Đọc các phần còn lại của bài, tiết sau học tiếp ********** Soạn ngày 26\09 Giảng ngày 29\09\07 tiÕt 6 TØ sè l­ỵng gi¸c cđa gãc nhän A\ PhÇn chuÈn bÞ I. Mơc tiªu bµi d¹y KiÕn thøc: - N¾m v÷ng c¸c c«ng thøc ®Þnh nghÜa c¸c tØ sè l­ỵng gi¸c cđa mét gãc. - N¾m v÷ng c¸c hƯ thøc liªn hƯ gi÷a c¸c tØ sè l­ỵng gi¸c cđa 2 gãc phơ nhau. Kü n¨ng: BiÕt dùng gãc khi cho mét trong c¸c tØ sè l­ỵng gi¸c cđa nã. BiÕt vËn dơng vµo gi¶i c¸c bµi tËp cã liªn quan. Th¸i ®é: RÌn tÝnh cÈn thËn, s¸ng t¹o, lµm bµi tËp. II. ChuÈn bÞ Gi¸o viªn: B¶ng phơ. Häc sinh: B¶ng nhãm. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng - GV y/c HS lµm ? 4 HS 1: HS 2: HS 3: HS 4: ? Tõ c¸c cỈp tØ sè b»ng nhau ta suy ra ®iỊu g×? ? Hai gãc vµ gäi lµ cã ®Ỉc ®iĨm g× cđa vu«ng ABC ? H·y nªu mèi quan hƯ gi÷a c¸c tØ sè l­ỵng gi¸c cđa 2 gãc phơ nhau. GV cho HS nghiªn cøu VD5 + VD6. Tõ VD5 + VD6 => b¶ng tØ sè l­ỵng gi¸c cđa c¸c gãc ®Ỉc biƯt. GV treo b¶ng phơ. GV cho HS lµm VD7. HS lµm ? 4 4 HS lªn b¶ng lËp tØ sè l­ỵng gi¸c cđa gãc vµ HS tr¶ lêi HS: nªu phÇn ®/lý. HS lµm VD7. 22’ A B C §Þnh lý: NÕu VD 7: 17 300 Ta cã: y Chĩ ý: SGK/75 Ho¹t ®éng2: Cđng cè 18’ ? H·y nªu ®Þnh lÝ tØ sè l­ỵng gi¸c cđa 2 gãc nhän phơ nhau. - Lµm bµi tËp 11/76/SGK. ? H·y viÕt tØ sè l­ỵng gi¸c cđa ? H·y viÕt tØ sè l­ỵng gi¸c cđa . HS tr¶ lêi HS ®äc ®Ị bµi HS 1: HS 2: HS 3: lªn viÕt Bµi 11/76/SGK: B 12 C 9 A V× nªn: ; ; . Hoạt động 4: hướng dẫn về nhà 5’ học bài. Xem laị các ví dụ đã giải. chuẩn bị trước ví dụ 3, 4 ?3 và phần 2. tỉ số lượng giác cuả 2 góc phụ nhau. làm các BT: 10/ SGK 76, 21, 23, 25/ SBT 93. tính các tỉ số lượng giác góc nhọn C cuả tam giác ABC ở hình 16/ Soạn ngày 22\10 Giảng ngày 24\10\07 §13 LuyƯn tËp A\ PHẦN CHUẨN BỊ I. Mơc tiªu BµI D¹Y 1\ KiÕn thøc, kÜ n¨ng, t­ duy Häc sinh vËn dơng ®­ỵc c¸c hƯ thøc trong viƯc gi¶i tam gi¸c vu«ng. Häc sinh ®­ỵc thùc hµnh nhiỊu vỊ ¸p dơng c¸c hƯ thøc, tra b¶ng hoỈc sư dơng m¸y tÝnh bá tĩi, c¸ch lµm trßn sè. 2\ Gi¸o dơc t­ t­ëng, t×nh c¶m CÈn thËn, chÝnh x¸c khi lµm to¸n. II. ChuÈn bÞ Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, sgk Häc sinh: Häc, lµm bµi tËp. III. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa HS Néi dung ghi b¶ng KiĨm tra 40’’ HS1: Nªu c¸c hƯ thøc vỊ c¹nh vµ gãc trong tam gi¸c vu«ng. HS2: Lµm bµi tËp 27(b,c) vµ cho biÕt gi¶i tam gi¸c vu«ng lµ g×? - GV y/c HS ®äc ®Ị bµi, ? Muèn t×m ta ®i tÝnh g×. ? H·y tÝnh ? H·y tra b¶ng ®Ĩ tÝnh . - GV cho HS ®äc ®Ị bµi T­¬ng tù bµi 28 h·y t×m ? §äc ®Ị bµi vµ cho biÕt bµi to¸n cho biÕt g×? Hái g×? - GV h­íng dÉn HS kỴ thªm ®­êng phơ . ? Muèn tÝnh AN ta cÇn biÕt g×. ? §Ĩ tÝnh AB ta cÇn tÝnh g×. ? H·y tÝnh BK-> AB ? H·y tÝnh AN vµ AC. GV nhËn xÐt bµi lµm cđa HS. GV y/c HS tù nghiªn cøu bµi 31. GV cho 1 HS lµm a) Cho c¸c nhãm ho¹t ®éng ý b) HS1: Tr¶ lêi HS2: lµm råi tr¶ lêi. HS ®äc HS tÝnh HS ®äc kÕt qu¶. HS ®äc HS ho¹t ®éng c¸ nh©n. HS ®äc vµ tr¶ lêi. HS . AB HS . BK HS1: tÝnh BK HS2: tÝnh AB HS3: tÝnh AN HS4: tÝnh AC HS nhËn xÐt bµi lµm cđa b¹n. HS ®äc vµ suy nghÜ. HS ho¹t ®éng nhãm. Bµi 28/88/SGK: Ta cã: Bµi 29/88/SGK: Ta cã: Bµi 30/88/SGK: KỴ t¹i K, trong tam gi¸c vu«ng BKC cã: a) b) Bµi 31/88/SGK: a) . b) KỴ t¹i H Ho¹t ®éng 3: Cđng cè 3’ Nªu d¹ng to¸n võa häc. Nªu mét sè øng dơng cđa tØ sè l­ỵng gi¸c cđa gãc nhän vµ c¸c hƯ thøc vỊ c¹nh vµ gãc cđa tam gi¸c vu«ng. Ho¹t ®éng 4: H­íng dÉn vỊ nhµ 2’ Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a. Lµm bµi tËp 32/88/SGK vµ c¸c bµi 66 -> 71/SBT. ********* Tiết 14 LUYỆN TẬP A\ PHẦN CHUẨN BỊ I\ MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1\ Kiến thức, kĩ năng, tư duy HS vận dụng được các hệ thức trong việc giải tam giác vuông. HS được thực hành nhiều về áp dụng các hệ thức , sử dụng máy tính , làm tròn số. Biết vận dụng các hệ thức và thấy được ứng dụng của tỉ số lượng giác để giải quyết các bài toán thực tế. 2\ Giáo dục tư tưởng, tình cảm - Học sinh có ý thức trong việc học tập II\ CHUẨN BỊ: GV: Thước kẻ, Giáo án, máy tính. HS: Xem bài và làm bài tập, dụng cụ học tập. III\ TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH HOẠT ĐỘNG 1:KIỂM TRA BÀI CŨ 10’ Gv nêu yêu cầu kiểm tra HS1: Phát biểu định lí về cạnh và góc trong tam giác vuông? Chữa bài tập 28 sgk HS2: Thế nào là giải tam giác vuông? Áp dụng: Tính diện tích tam giác ABC biết GV nhận xét và cho điểm Hs phát biểu HS2: Giải tam giác vuông là trong tam giác vuông nếu cho biết hai cạnh hoặc một cạnh một góc nhọn ta tìm các cạnh và góc còn lại. HOẠT ĐỘNG 2: LUYỆN TẬP 32’ Bài 29 sgk Gọi 1 hs đọc đề rồi vẽ hình Muốn tính góc a các em phải làm thế nào? Bài 30 sgk Trong bài này để tính AB ta một ta một tam giác vuông khác có AB là cạnh huyền. Tính số đo góc KBC ; KBA? Độ dài cạnh KB; AB Bài 32 sgk Yêu cầu 1 hS đọc đề và vẽ hình Chiều rộng của khúc sông , đường thuyền đibiểu thị bằng đoạn thẳng nào? Ta tính tỉ số cosa Ta có: Kẻ BK vuông góc với AC tại K AN=3,652cm AC=7,304cm Chiều rộng khúc sông : AB Đường thuyền đi: AC Quãng đường thuyền đi trong 5 phút với vận tốc 2 km/h AC=2.0.083=167m AB=AC.sinBAC=167.sin700=157m Hướng dẫn về nhà: Làm bài 59,60,61 sbt 3’ Tiết sau thựchành ngoài trời , đọc trước bài 5 ********** Soạn ngày 30\10 Giảng ngày 01\11\07 Tiết 15 ỨNG DỤNG THỰC TẾ CÁC TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN THỰC HÀNH NGOÀI TRỜI A\ PHẦN CHUẨN BỊ I\ MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1\ Kiến thức, kĩ năng, tư duy Hs biết xác định chiều cao của một vật thể mà không cần lên điểm cao nhất của vật thể đó. Biết xác định khoảng cách giữa hai điểm trong đó có một điểm không tới được. Rèn luyện kĩ năng đo đạc thực tế, rèn luyện ý thức làm việc tập thể. 2\ Giáo dục tư tưởng, tình cảm - Giáo dục tính tự giác, cản thận của học sinh II\ CHUẨN BỊ: GV: giác kế, ê ke đạc, thước cuộn, bảng phụ. Hs: thước cuộn, máy tính , giấy bút. III\ TIẾN TRÌNH THỰC HÀNH: HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH HOẠT ĐỘNG 1: HỨƠNG DẪN HỌC SINH ( trong lớp) 25’ 1\ Xác định chiều cao của vật Đưa hình vẽ ( bảng phụ) Nhiệm vụ của các em là xác định chiều cao của tháp AD mà không leo lên đỉnh tháp. OC là chiều cao của giác kế đứng. CD=OB là khoảng cách từ chân tháp tới nơi đặt giác kế. Theo các em trên hình vẽ những yếu tố nào ta xác định trực tiếp được. Vậy tính AD như thế nào? Vì sao ta áp dụng được hệ thức giữa cạnhvà góc trong tam giac vuông ? Chú ý chiều cao của tháp cũng như chiều cao của các vật thể khác ta cũng tiến hành tương tự: cây, ngôi nhà.... HS: Đo trực tiếp được gồm: CD, OC, góc AOB AD=AB+DB AB=a.tgAOB DB=OB=b Vậy AD=b+atgAOB Vì Tháp vuông góc với mặt đất. 2\ Xác định khoảng cách Hình vẽ bảng phụ Nhiệm vụ các em xác định chiều rộng khúc sông mà việc đo đạc chỉ tiến hành tại một bờ sông. Ta coi hai bờ sông song song với nhau Chọn một điểm B bên kia sông làm mốc Bên này sông lấy điểm A sao cho AB vuông góc với các bờ sông. Dùng êke đạc vẽ Ax vuông góc với AB Trên Ax lấy C đo AC=a, đo góc ACB Chiều rộng khúc sông là đoạn nào? Làm thế nào tính được chiều rộngkhúc sông? GV: theo hướng dẫn trên các em sẽ tiến hành ngoài trời. HS: AB AB=AC.tgACB=a.tgACB HOẠT ĐỘNG 2: CHUẨN BỊ THỰC HÀNH 15’ Yêu các tổ trưởng báo cáo việc chuẩn bị dụng cụ. Giao mẫu báo cáo thực hành cho từng tổ. BÁO CÁO THỰC HÀNH TIẾT 15+16 MÔN HÌNH HỌC CỦA TỔ.......LỚP....... 5’ 1\ Xác định chiều cao: Hình vẽ: 2\ Xác định khoảng cách Hình vẽ: a\ Kết quả đo : CD=a=.... =..... OC=BD=b=........ b\ Tính AD=AB+BD=b+atg= a\ Kết quả đo ĐIỂM THỰC HÀNH CỦA TỔ stt Họ tên hS Của tổ Điểm chuẩn bị Dụng cụ(2) Ý thức kỉ luật (3đ) Kĩ năng thực hành ( 5đ) Tổng số điểm Nhận xét chung: ( tổ tự đánh giá)......................................... *********** Soạn ngày 30\10 Giảng ngày 02\11\10 Tiết 16 ỨNG DỤNG THỰC TẾ CÁC TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN THỰC HÀNH NGOÀI TRỜI ( tiếp teo) A\ PHẦN CHUẨN BỊ I\ MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1\ Kiến thức, kĩ năng, tư duy Hs biết xác định chiều cao của một vật thể mà không cần lên điểm cao nhất của vật thể đó. Biết xác định khoảng cách giữa hai điểm trong đó có một điểm không tới được. Rèn luyện kĩ năng đo đạc thực tế, rèn luyện ý thức làm việc tập thể. 2\ Giáo dục tư tưởng, tình cảm - Giáo dục tính tự giác, cản thận của học sinh II\ CHUẨN BỊ: GV: giác kế, ê ke đạc, thước cuộn, bảng phụ. Hs: thước cuộn, máy tính , giấy bút. III\ TIẾN TRÌN