Giáo án Hóa học Lớp 11 - Bài 35: Benzen và đồng đẳng. Một số Hidrocacbon thơm khác (Bản hay)

TRƯỜNG PTDTNT TỈNH Chương VII: HIDROCACBON THƠM NGUỒN HIDROCACBON THƠM. HỆ THỐNG HÓA VỀ HIDROCACBON Bi phenyl Naphtalen Benzen Toluen Stiren ? Bài 35 BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG. MỘT SỐ HIDROCACBON THƠM KHÁC A.BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG NỘI DUNG BÀI HỌC : I.Đồng đẳng , đồng phân , danh pháp III.Tính chất hóa học II.Tính chất vật lý 1.Phản ứng thế Dãy đồng đẳng của benzen : A.BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG I.Đồng đẳng , đồng phân , danh pháp , cấu tạo : C 6 H 6, . C 6 H 6 , C 7 H 8 , C 8 H 10, C 9 H 12,. C 6 H 6 , C 7 H 8 , C 8 H 10 ... lập thành dãy đồng đẳng CTPT chung : C n H 2n-6 (n>=6) Ví dụ : CH 3 H C 6 H 5 CH 3 Công thức phân tử Công thức cấu tạo Tên thông thường Tên thay thế t nc , o C t s , o C C 6 H 6 C 7 H 8 C 8 H 10 Đồng phân , danh pháp : Từ C 8 H 10 trở lên mới có đồng phân : CH 2 CH 2 CH 3 CH-CH 3 CH 3 + Đồng phân về vị trí tương đối của nhóm ankyl xung quanh vòng benzen + Đồng phân về cấu tạo mạch cacbon ở mạch nhánh a.Đồng phân : Công thức phân tử Công thức cấu tạo Tên thông thường Tên thay thế t nc , o C t s , o C C 6 H 6 C 7 H 8 C 8 H 10 benzen toluen p-xilen o-xilen m-xilen benzen Etyl benzen Metyl benzen 1,2-đimetylbenzen 1,3-đimetylbenzen 1,4-đimetylbenzen 4-etyl- 1,2- dimetylbenzen Phiếu học tập số 1 Gọi tên chất sau theo danh pháp IUPAC b.Danh pháp : * Quy tắc gọi tên : + Chọn mạch chính : vòng benzen + Đánh số thứ tự các nhóm thế : tổng số chỉ vị trí nhánh là nhỏ nhất . + Gọi tên : số chỉ vị trí nhánh – tên nhóm ankyl+benzen *Lưu ý : ( o-đimetylbenzen ) ( m-đimetylbenzen ) ( p-đimetylbenzen ) 3.Cấu tạo : 3.Cấu tạo : - 6 nguyên tử các bon và 6 nguyên tử hidro cùng nằm trên một mặt phẳng -Cấu trúc phân tử bền vững - Công thức cấu tạo thu gọn : Hay CTPT Công thức cấu tạo Tên thông thường Tên thay thế t nc , o C t s , o C C 6 H 6 benzen benzen 5,5 80 C 7 H 8 toluen Metyl benzen - 95 111 C 8 H 10 o-xilen m-xilen p-xilen Etylbenzen 1,2-đimetylbenzen ( o-đimetylbenzen ) 1,3-đimetylbenzen ( m-đimetylbenzen ) 1,4-đimetylbenzen ( p-đimetylbenzen ) -95 - 25,2 - 47,9 13,2 136 144 139 138 II.Tính chất vật lý : III.Tính chất hoá học : ? Dễ tham gia phản ứng thế Khó tham gia phản ứng cộng Tính thơm Vòng benzen Nhóm ankyl Có hai trung tâm phản ứng Vòng benzen Nhóm ankyl 1. Phản ứng thế : III.Tính chất hoá học : a. Thế nguyên tử hiđro của vòng benzen + Phản ứng với halogen brombenzen 4-bromtoluen 2-bromtoluen (59%) (41%) nitrobenzen b. Phản ứng với axit nitric 2-nitrotoluen 4-nitrotoluen (58%) (42%) + + Quy tắc thế : các ankylbenzen dễ tham gia phản ứng thế nguyên tử H của vòng benzen hơn benzen và sự thế ưu tiên ở vị trí ortho và para so với nhóm ankyl . b. Thế nguyên tử H của mạch nhánh toluen Benzyl bromua Phiếu học tập số 2 Hoàn thành các phản ứng sau a. b. a. b. Lưu ý : Tùy vào điều kiện mà thế vào nhân thơm hay thế vào mạch nhánh - Xúc tác: Fe, t o thế vaò nhân thơm - Xúc tác: ánh sáng khuếch tán hoặc t o , thế vào mạch nhánh C âu 3 BÀI TẬP CỦNG CỐ C âu1 C âu 2 Câu 1 Phát biêủ nào sau đây không đúng : A C B D Trong phản ứng thế hidro vào vòng benzen, các ankylbenzen sẽ ưu tiên thế vào hidro ở vị trí ortho, para so với nhóm ankyl Trong phản ứng thế hidro vào vòng benzen, các ankylbenzen sẽ ưu tiên thế vào hidro ở vị trí ortho, meta so với nhóm ankyl Phân tử benzen có cấu trúc phẳng và có hình lục giác đều . Tất cả các nguyên tử trong phân tử benzen đều cùng nằm trên một mặt phẳng Đúng rồi Hoan hô ! Rất tiếc ! sai rối ! Rất tiếc ! sai rối ! Rất tiếc ! sai rối ! Câu 2 Số đồng phân của hidrocacbon thơm có công thức phân tử C 8 H 10 là: A C B D 4 7 5 6 Đúng rồi Hoan hô ! Rất tiếc ! sai rối ! Rất tiếc ! sai rối ! Rất tiếc ! sai rối ! Câu 3 Gọi tên chất sau : A 1,4,6 trimetylbenzen B 1,4,5- trimetylbenzen ` C 1,5,6 - trimetylbenzen D 1,2,4- trimetylbenzen Rất tiếc ! sai rối ! Đúng rồi Hoan hô ! Rất tiếc ! sai rối ! Rất tiếc ! sai rối ! CH 3 CH 3 Cám ơn quý thầy cô và các bạn