Giáo án Hóa học Lớp 11 nâng cao - Bài 8: Thực hành tính Axit, Bazơ. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li - Lưu Ngọc Hân

Bài 8: THỰC HÀNH TÍNH AXIT – BAZƠ. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CHẤT ĐIỆN LI I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: Củng cố các kiến thức về axit – bazơ và điều kiện xảy ra phản ứng trong dung dịch chất điện li. 2. Kĩ năng: Rèn luyện kỹ năng tiến hành thí nghiệm trong ống nghiệm với lượng nhỏ hóa chất. II. Phương pháp và phương tiện: - Phương pháp: GV hướng dẫn HS thực hành theo nhóm - Phương tiện: 1. Dụng cụ: - Mặt kính đồng hồ - Ống hút nhỏ. - Bộ giá thí nghiệm đơn giản. - Ống nghiệm. - Thìa xúc hóa chất bằng thủy tinh. 2. Hóa chất: Chứa trong lọ thủy tinh, nút đậy thủy tinh kèm ống nhỏ giọt. - Dung dịch HCl 0,1M - Dung ịch Na2CO3 đặc. - Dung dịch NH4Cl 0,1M - Dung dịch CaCl2 đặc. - Dung dịch CH3COOH 0,1M - Dung dịch CuSO4 0,1M - Dung dịch NaOH 0,1M - Dung dịch ZnSO4 - Giấy đo pH - Phenolphtalein - Dung dịch NaOH đặc III. Tiến trình lên lớp 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Dạy bài mới NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS Thí nghiệm 1: Tính axit – bazơ: a. Tiến hành thí nghiệm: Như sách giáo khoa. b. Quan sát hiện tượng xảy ra và giải thích: - Nhỏ dung dịch HCl 0,1M lên giấy pH, giấy pH chuyển sang màu ứng với pH = 1. Môi trường axit mạnh. - Nhỏ dung dịch NH4Cl lên giấy pH, giấy pH chuyển sang màu ứng với pH =5. môi trường axit yếu. NH4+ + H2O NH3 + H3O+ - Nhỏ dung dịch CH3COONa lên giấy pH, giấy pH chuyển sang màu ứng với pH = 9. môi trường bazơ yếu. Giải thích: ion CH3COO- bị thuỷ phân CH3COO- + H2O CH3COOH + OH- - Thay dung dịch HCl bằng dung dịch NaOH, giấy pH chuyển sang màu ứng với pH=13. môi trường kiềm mạnh. Thí nghiệm 2: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li: a. Chuẩn bị: Như sách giáo khoa. b. Quan sát hiện tượng thí nghiệm và giải thích: - Nhỏ dung dịch Na2CO3 vào dung dịch CaCl2 đặc, xuất hiện kết tủa trắng. Ca2+ + CO32- ® CaCO3¯ - Hòa tan CaCO3 vừa thu được bằng dung dịch HCl , thấy xuất hiện các bọt khí CO2. CaCO3 + 2H+ ® Ca2+ + CO2­+ H2O - Nhỏ vài giọt phenolphtalein vào dung dịch NaOH lõang, dung dịch có màu hồng. Nhỏ từng giọt HCl lõang vào, vừa nhỏ vừa lắc, dung dịch sẽ mất màu. Phản ứng trung hòa xảy ra tạo dung dịch muối trung hòa NaCl và nước. môi trường trung tính. H+ + OH- ® H2O - Nhỏ dung dịch NaOH vào dung dịch ZnSO4, xuất hiện kết tủa trắng Zn(OH)2. Thêm từ từ dung dịch NaOH đến dư và lắc nhẹ, Zn(OH)2 ta tạo dung dịch không màu. ZnSO4 + 2NaOH ® Zn(OH)2 + Na2SO4 Zn(OH)2 + 2NaOH ® Na2ZnO2 + 2H2O Zn(OH)2 + 2OH- ® ZnO22- + 2H2O Hoạt động 1 (15 phút) HS tiến hành thí nghiệm như trong SGK HS nhận xét hiện tượng và giải thích HS tiến hành tương tự với dd NH4Cl, CH3COONa, NaOH rồi so sánh với thang pH để xác định pH. Hoạt động 2 (15 phút) HS làn lượt tiến hành thí nghiệm như trong SGK HS nhận xét hiện tượng và giải thích Hoạt động 3 (13 phút) HS hoàn thành bài tường trình Sau đó dọn vệ sinh 4. Củng cố: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li xảy ra khi có điều kiện nào? 5. Dặn dò: Học bài để kiểm tra 1 tiết IV. Rút kinh nghiệm: ....