Giáo án Hóa học Lớp 11 - Tiết 6, Bài 4: Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Tiết: 6.Bài 4: PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI Ngày soạn:/./ Ngày giảng:/./ I. Mục tiêu 1.Kiến thức: -Biết điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi giữa các chất điện li trong dung dịch. -Hiểu rõ bản chất của phản ứng trao đổi xảy ra trong dung dịch của các chất điện li. 2.Kỹ năng: -Rèn luyện kỹ năng viết phương trình phản ứng trao đổi giữa các chất điện li. -Kỹ năng viết phương trình ion rút gọn. - Vận dụng kiến thức để dự đoán chiều hướng của phản ứng trao đổi giữa các chất điện li và làm một số dạng bài tập cơ bản. 3.Tư duy,thái độ,tình cảm: - Rèn luyện thái độ làm việc khoa học, nghiêm túc. - Xây dựng tính tích cực, chủ động, hợp tác, có kế hoạch và tạo cơ sở cho các em yêu thích môn hóa học. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 1.Giáo viên: Chuẩn bị nội dung kiến thức. Hoá chất và dụng cụ làm thí nghiệm biểu diễn. 2.Học sinh: - Cần chuẩn bị trước nội dung bài học ở nhà. III. Tiến trình bài giảng: 1.Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số học sinh. Lớp Sĩ số Vắng 11A 11B 11C 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra miệng: câu hỏi -Tính pH của dung dịch KOH 0,001M và pH của dung dịch HNO3 0,1M. 3. Bài mới Hoạt động của GV - HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1: Phản ứng tạo thành chất kết tủa GV: làm thí nghiệm biểu diễn phản ứng giữa dung dịch Na2SO4 và dung dịch BaCl2. Giải thích ? GV hướng dẫn cho học sinh các bước viết một phương trình in rút gọn. HS:Quan sát và viết phương trình phản ứng. Na2SO4 + BaCl2 → BaSO4 $ + 2NaCl Natri sunfat và bari clorua đều dễ tan và phân li hoàn toàn. Na2SO4 → 2Na+ + SO42- BaCl2 → Ba2+ + 2Cl- Trong số 4 ion chỉ có Ba2+ và SO42- kết hợp đực với nhau tạo thành sản phẩm ít tan. Ba2+ + SO42- → BaSO4 $ Phản ứng có sự kết hợp giữa các ion tạo thành một sản phẩm kết tủa. GV:Từ phương trình ion rút gọn yêu cầu học sinh cho một thí dụ phản ứng trao đổi của một cặp chất khác cũng cho sản phẩm là BaSO4. Rút ra bản chất của phản ứng trong trường hợp này. HS: Lấy ví dụ. I. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li 1. Phản ứng tạo thành chất kết tủa Thí nghiệm : trộn 2 dung dịch Na2SO4 và BaCl2. Phản ứng Na2SO4 + BaCl2 → BaSO4 $ + 2NaCl Phương trình ion rút gọn Ba2+ + SO42- → BaSO4 $ Phản ứng có sự kết hợp giữa các ion tạo thành một sản phẩm kết tủa. Hoạt động 2:Phản ứng tạo thành chất điện li yếu. Phản ứng tạo thành nước. GV làm thí nghiệm biểu diễn: cho từ từ dung dịch HCl vào dung dịch NaOH (có chứa phenolphtalein) cùng nồng độ. Yêu cầu HS quan sát và viết phản ứng. Giải thích. Yêu cầu học sinh viết phản ứng giữa Mg(OH)2 với dung dịch HCl. Rút ra bản chất phản ứng. HS: quan sát và viết phương trình phản ứng, phương trình ion rút gọn. HCl + NaOH → NaCl + H2O HCl → H+ + Cl- NaOH → Na+ + OH- Phương trình ion rút gọn. H+ + OH- → H2O Mg(OH)2 + 2HCl → MgCl2 + H2O Mg(OH)2 + 2H+ → Mg2+ + H2O Phản ứng xảy ra do có sự kết hợp của 2 ion H+ và OH- tạo thành chất điện li yếu. 2. Phản ứng tạo thành chất điện li yếu a. Phản ứng tạo thành nước: Thí nghiệm HCl + NaOH → NaCl + H2O Phương trình ion rút gọn H+ + OH- → H2O Phản ứng xảy ra do có sự kết hợp của 2 ion H+ và OH- tạo thành chất điện li yếu. 4.Củng cố,dặn dò: Làm bài tập 4 và 5 trang 20 SGK. bài tập SGK và bài tập 1.24 đến 1.36 SBT. Chuẩn bị bài tập tiết sau luyện tập chương.