Giáo án kì 2 môn Vật lý 6

Tuần: Ngày soạn: Tiết: Ngày dạy: § 18. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN I. MỤC TIÊU: Giải thích được các hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất rắn và các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. Đọc và biểu bảng để rút ra những kết luận cần thiết. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đồ dùng dạy học: Moät quaû caàu kim loaïi vaø moät voøng kim loaïi – Moät ñeøn coàn – Moät chaäu nöôùc – Khaên lau khoâ, saïch. Phương pháp: Hoạt động nhóm. Vấn đáp. Đối thoại. Quan sát. III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1. Ổn định lớp:(1p) Lớp trưởng báo cáo sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: (Không). 3.Giảng bài mới: (39p) Dựa vào phần mở bài trong SGK Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng HĐ1: Thí nghiêm về sự nở vì nhiệt của chất rắn . - Giáo viên tiến hành thí nghiệm trên lớp, cho học sinh nhận xét hiện tượng. + Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu kim loại trong 3 phút, rồi thử xem quả cầu có còn lọt trong vòng kim loại không? + Nhúng quả cầu hơ nóng vào nước lạnh rồi thử thả vào vòng kim loại. Học sinh trả lời câu hỏi C1, C2. C1: C2: HĐ2: Rút ra kết luận C3: Học sinh điền từ vào chỗ trống. HĐ3: So sánh sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau. C4: Học sinh có nhận xét gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau? HĐ4: Vận dụng C5: Ở đầu cán (chuôi) dao, liềm bằng gỗ thường có một đai sắt, gọi là cái khâu dùng để giữ chặt lưỡi dao hay lưỡi liềm. - Tại sao khi lấp khâu, người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào cán? C6: Hãy chỉ ra cách làm cho quả cầu đang nóng trong H 18.1 vẫn lọt qua vòng kim loại. Làm thí nghiệm kiểm chứng. C7: Trả lời câu hỏi ở đầu bài học. - Học sinh quan sát quả cầu và vòng kim loại. - Trước khi hơ nóng quả cầu kim loại, thử xem quả cầu có bỏ lọt qua vòng kim loại không? - Học sinh nhận xét: quả cầu lọt qua vòng kim loại. - Học sinh nhận xét: quả cầu không lọt qua vòng kim loại. Học sinh nhận xét: quả cầu lọt qua vòng kim loại. - Trả lời C1, C2. - Điền vào chổ trống a. Tăng – Nóng lên b. Giảm - Lạnh đi - Nhận xét - HS trả lời - HS chỉ cách làm cho quả cầu đang nóng trong hình 18.1 vẫn lọt qua vòng kim loại, làm thí nghiệm kiểm chứng - HS trả lời I. Làm thí nghiệm: (SGK) C1: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên. C2: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi. C3: a. Thể tích của quả cầu tăng khi quả cầu nóng lên b. Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu lạnh đi. C4: Các chất rắn khác nhau, nơ vì nhiệt khác nhau. Nhôm nở nhiều nhất, rồi đến đồng, sắt II. Vận dụng: C5: Phải nung nóng khâu vì khi được nung nóng khâu nở ra dễ lấp vào cán. Khi nguội đi khâu co lại xiết chặt vào cán. C6: Nung nóng vòng kim loại. C7: Vào mùa hè, nhiệt độ tăng lên, thép nở ra, nên thép dài ra và cao lên. 4.Củng cố bài: (4p) Cho học sinh nhắc lại nội dung phần ghi nhớ. Ghi nhớ: - Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi. - Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhau. 5.Dặn dò: (1p) - Học sinh xem trước bài học 19. - Bài tập về nhà: Bài tập 18.1; 18.2; 18.3. IV. PHAÀN GHI BOÅ SUNG NOÄI DUNG TIEÁT DAÏY : ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Tuần: Ngày soạn: Tiết: Ngày dạy: §19. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG I. MỤC TIÊU: Giải thích được một số hiện tượng đơn giản về sự nở vì nhiệt của chất lỏng. Biết thực hiện thí nghiệm ở hình 19.1 và 19.2 SGK mô tả hiện tượng xảy ra và rút ra được kết luận. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đồ dùng dạy học: Cho moãi nhoùm hoïc sinh : Moät bình thuûy tinh ñaùy baèng – Moät oáng thuûy tinh thaúng coù thaønh daøy – Moät nuùt cao su coù ñuïc loã – Moät chaäu thuûy tinh hoaëc nhöïa – Nöôùc coù pha maøu – Moät phích ñöïng nöôùc noùng – Moät mieáng giaáy traéng (4cm x 10cm) coù veõ vaïch chia vaø ñöôïc caét ôû hai choã ñeå coù theå loàng vaøo oáng thuûy tinh. Cho caû lôùp : Hai bình thuûy tinh gioáng nhau coù nuùt cao su gaén oáng thuûy tinh, moät bình ñöïng nöôùc pha maøu, moät bình ñöïng röôïu pha maøu. Löôïng nöôùc vaø löôïng röôïu nhö nhau. Maøu nöôùc vaø röôïu khaùc nhau – Moät chaäu thuûy tinh coù theå chöùa caû hai bình treân – Moät phích ñöïng nöôùc noùng. Phương pháp: - Hoạt động nhóm. - Vấn đáp. - Đối thoại. - Quan sát. III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1. Ổn định lớp:(1p) Lớp trưởng báo cáo sĩ số 2.Kiểm tra bài cũ: (5p) - Phát biểu nội dung ghi nhớ. - Sửa bài tập về nhà: 18.1 (câu D); 18.2 (câu B); 18.3 (câu C). 3.Giảng bài mới: (34p) Các em đã biết chất rắn nở ra khi nóng lên và co lại khi lạnh đi. vậy chất lỏng có giống như chất rắn là nóng lên thì nở ra và co lại khi lạnh đi hay không chúng ta cùng tìm hiểu bài 19 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng HĐ1: Làm thí nghiệm - Giáoviên hướng dẫn thực hiện thí nghiệm C1: Có hiện tượng gì xảy ra với mực nước trong ống thủy tinh khi ta đặt bình vào chậu nước nóng? Giải thích. C2: Nếu sau đó ta đặt bình cầu vào nước lạnh thì sẽ có hiện tượng gì xảy ra với mực nước trong ống thủy tinh? HĐ2 Chứng minh các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. C3: Quan sát hình 19.3 mô tả thí nghiệm. Cho biết mực chất lỏng dâng lên trong ống thủy tinh thế nào? Rút ra nhận xét. HĐ3: Rút ra kết luận. C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống. HĐ4: Vận dụng - Yêu cầu HS trả lời C5 C6: Tại sao người ta không đóng chai nước ngọt thật đầy? - Yêu cầu học sinh trả lời C7 - HS thực hiện thí nghiệm theo hướng dẫn của GV - HS trả lời - HS trả lời - HS mô tả. - Điền vào chổ trống - HS trả lời - HS trả lời - HS trả lời I. Thí nghiệm: II. Trả lời: C1: Mực nước trong ống dâng lên vì nước nóng lên, nở ra. C2: Mực nước hạ xuống vì nước lạnh đi do co lại. C3: Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. III. Rút ra kết luận: C4: a/ Thể tích nước trong bình tăng khi nóng lên, giảm khi lạnh đi. b/Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt không giống nhau. IV. Vận dụng: C5: Vì khi bị đun nóng, nước trong ấm nở ra và tràn ra ngoài. C6: Vì chất lỏng trong chai nở ra vì nhiệt bị nắp chai cản trở gây ra lực lớn đẩy nắp chai bật ra. C7: Mực chất lỏng trong ống nhỏ dâng lên nhiều hơn. Vì thể tích chất lỏng ở hai bình tăng lên như nhau nên ở ống có tiết diện nhỏ hơn, thì chiều cao cột chất lỏng phải lớn hơn. 4.Củng cố bài: (4p)Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. Ghi nhớ: - Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi. - Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. 5.Dặn dò: (1p) - Học sinh học thuộc lòng nội dung ghi nhớ. - Bài tập về nhà: 19.1 và 19.4 sách bài tập. IV. PHAÀN GHI BOÅ SUNG NOÄI DUNG TIEÁT DAÏY : ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Tuần: Ngày soạn: Tiết: Ngày dạy: §20. SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ I. MỤC TIÊU: Tìm ñöôïc thí duï thöïc teá veà hieän töôïng theå tích cuûa moät khoái khí taêng khi noùng leân, giaûm khi laïnh ñi. Giaûi thích ñöôïc moät soá hieän töôïng ñôn giaûn veà söï nôû vì nhieät cuûa chaát khí. Laøm ñöôïc thí nghieäm trong baøi, moâ taû ñöôïc hieän töôïng xaûy ra vaø ruùt ra ñöôïc keát luaän caàn thieát. Bieát caùch ñoïc bieåu baûng ñeå ruùt ra keát luaän caàn thieát. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đồ dùng dạy học: Cho giaùo vieân : Quaû boùng baøn bò beïp nhöng chöa thuûng – Phích nöôùc noùng – Coác. Cho nhoùm hoïc sinh : Moät bình thuûy tinh ñaùy baèng – Moät oáng thuûy tinh thaúng hoaëc moät oáng thuûy tinh hình chöõ L – Moät nuùt cao su coù ñuïc loã – Moät coác nöôùc maøu (pha baèng thuoác tím hoaëc möïc ñoû) – Moät mieáng giaáy traéng (4cm x 10cm) coù veõ vaïch chia vaø ñöôïc caét ôû hai choã ñeå coù theå loàng vaøo oáng thuûy tinh - Khaên lau khoâ vaø meàm. Phương pháp: - Hoạt động nhóm. - Vấn đáp. - Đối thoại. - Quan sát III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1.Ổn định lớp: (1p) Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: (5p) - Phát biểu ghi nhớ bài 19 - Giải bài tập 19. trong SBT 3. Giảng bài mới: (34p) Các em đã biết chất rắn, chất lỏng đều nở ra khi nóng lên và co lại khi lạnh đi. Vậy chất khí có giống như chất rắn, chất lỏng hay không ? Nếu có thì chất nào nở nhiều hơn chất nào nở nhiều khi nóng và co lại nhiều khi lạnh. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng HĐ1:Chất khí nóng lên thì nở ra. . - Học sinh thảo luận câu C1; C2; C3. C4: Tại sao thể tích không khó trong bình cầu lại giảm đi? C5: Đọc bảng 20.1 trong SGK, rút ra nhận xét. C6: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống. HĐ2: Vận dụng C7: Tại sao quả bóng bàn đang bị bẹp khi nhúng vào nước nóng không khí trong quả bóng bị nóng lên lại có thể phòng lên. è Khi cho quả bóng bàn bị bẹp vào nước nóng, không khí trong quả bóng bị nóng lên nở ra làm cho quả bóng phồng lên như cũ. C8: Tại sao không khí nóng lại nhẹ hơn không khí lạnh? C9: Dụng cụ đo nóng, lạnh (H 20.1). Dựa theo mực nước trong ống thủy tinh người ta có thể biết thời tiết nóng hay lạnh. Giải thích. . - Thảo luận câu C1, C2, C3. - HS thảo luận nhóm trả lời -HS đọc và rút ra kết luận - Điền vào chổ trống - HS lắng nghe giáo viên Giải thích câu C7 - Khi nhiệt độ tăng, khối lượng m không đổi, nhưng thể tích V tăng, do đó d giảm. Vậy, trọng lượng riêng của không khí nóng nhỏ hơn trọng lượng riêng không khí lạnh. - HS giải thích I. Thí nghiệm: (SGK) II. Trả lời câu hỏi: C1: Giọt nước màu đi lên chứng tỏ thể tích không khí trong bình tăng, không khí nở ra. C2: Giọt nước màu đi xuống chứng tỏ thể tích không khí trong bình giảm không khí co lại. C3: Do không khí trong bình bị nóng lên C4: Do không khí trong bình bị lạnh đi. C5: Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau. Các chất lỏng, chất rắn khác nhau nở vò nhiệt khác nhau. Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn. III. Rút ra kết luận: C6: a. Thể tích khí trong bình tăng khi khí nóng lên. b.Thể tích khí trong bình giảm khi khí lạnh đi. C. Chất rắn nở ra vì nhiệt ít nhất, chất khí nở ra vì nhiệt nhiều nhất. IV. Vận dụng: C8: Khi nhiệt độ tăng, khối lượng m không đổi, nhưng thể tích V tăng, do đó d giảm. Vậy, trọng lượng riêng của không khí nóng nhỏ hơn trọng lượng riêng không khí lạnh. C9: Khi thời tiết nóng, không khí trong bình cầu cũng nóng lên nở ra đẩy nước trong ống thủy tinh xuống dưới. Khi thời tiết lạnh đi, không khí trong bình cầu cũng lạnh đi co lại do đó mực nước trong ống dâng lên 4.Củng cố bài: (4p) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ vào vở. 5.Dặn dò: (1p) - Học sinh học thuộc lòng nội dung ghi nhớ. - Bài tập về nhà: Bài tập 20.2 và 20.6 sách bài tập. IV. KIEÁN THÖÙC BOÅ SUNG + Ngaøy 21/11/1783 : Hai anh em kyõ sö ngöôøi Phaùp Montgolfier nhôø duøng khoâng khí noùng ñaõ laøm cho quaû khí caàu ñaàu tieân cuûa loaøi ngöôøi bay leân khoâng trung. + Nhieät keá, nhieät giai : Nhieät keá kim loaïi ñöôïc caáu taïo döïa treân söï giaûn nôû cuûa moät baêng keùp. Baêng keùp ñöôïc cuoán laïi thaønh moät cung troøn, moät ñaàu ñöôïc giöõ coá ñònh, moät ñaàu ñöôïc gaén vôùi moät kim quay treân moät baûng chia ñoä. Khi nhieät ñoä thay ñoåi thì cung troøn cuoán laïi hoaëc giaõn ra laøm quay kim. Treân baûng chia ñoä coù ghi caùc giaù trò cuûa nhieät ñoä. + Ño nhieät ñoä : Nhieät ñoä ngoaøi da cuûa cô theå con ngöôøi coù theå thay ñoåi tuøy thuoäc vaøo caùc ñieàu kieän beân ngoaøi. Tuy nhieân nhieät ñoä beân trong cô theå con ngöôøi thì luoân luoân ñöôïc giöõ ôû khoaûng 37o C (taêng, giaûm 0,5o C. Caùc thí nghieäm cho thaáy, moät ngöôøi côûi traàn ñöùng ôû nhieät ñoä 54o C trong vaøi giôø vaãn giöõ ñöôïc nhieät ñoä beân trong cô theå laø 37o C. Cô theå con ngöôøi thaät laø moät maùy ñieàu hoøa nhieät ñoä kyø dieäu. Nhieät ñoä thoâng baùo trong caùc chöông trình döï baùo thôøi tieát ñöôïc ño bôûi nhieät keá ñaët trong hoäp goã coù maùi, thoâng khí boán maët, sôn traéng vaø ñaët ngoaøi trôøi caùch maët ñaát 2 m. + Söï bay hôi , söï ngöng tuï : Hai phaàn ba beà maët traùi ñaát bò nöôùc bao phuû. Löôïng nöôùc naày khoâng ngöøng bay hôi taïo thaønh moät lôùp hôi nöôùc trong khí quyeån daøy töø 10 ñeán 17 km. Hôi nöôùc taïo thaønh maây, möa, söông muø, tuyeát, aûnh höôûng ñeán khí haäu Traùi Ñaát vaø cuoäc soáng con ngöôøi. Khi nhieät ñoä laø 30o C ta vaãn caûm thaáy deã chòu neáu trong moãi meùt khoái khoâng khí khoâng quaù 7,5g hôi nöôùc, coøn neáu löôïng hôi nöôùc naày vöôït quaù 25g thì ta seõ caûm thaáy oi böùc, khoù chòu. ÔÛ nöôùc ta trong nhöõng ngaøy aåm öôùt, moãi meùt khoái khoâng khí coù theå chöùa tôùi 30g hôi nöôùc. + Söï soâi : Nhieät ñoä soâi cuûa chaát loûng coøn phuï thuoäc vaøo aùp suaát treân maët thoaùng. Aùp suaát treân maët thoaùng caøng lôùn thì nhieät ñoä soâi cuûa chaát loûng caøng cao. Do ñoù, trong noài aùp suaát, nhieät ñoä soâi cuûa nöôùc cao hôn 100 o C.  Tuần: Ngày soạn: Tiết: Ngày dạy: § 21. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT I. MỤC TIÊU: - Nhận biết được sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra lực rất lớn. - Mô tả được cấu tạovà họat động của băng kép giải thích một số ứng dụng đơn giản về sự nở vì nhiệt. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đồ dùng dạy học: Cho moãi nhoùm hoïc sinh : Moät baêng keùp vaø giaù ñeå laép baêng keùp – Moät ñeøn coàn. Cho caû lôùp : Moät boä duïng cuï thí nghieäm veà löïc xuaát hieän do söï co daõn vì nhieät – Moät loï coàn Khaên lau khoâ – Boâng – Moät chaäu nöôùc – Veõ treân giaáy khoå lôùn caùc hình 21.2 ; 21.3 vaø 21.5. Phương pháp: - Hoạt động nhóm. - Vấn đáp. - Đối thoại. - Quan sát. III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1.Ổn định lớp: (1p) Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: (5p) - Học sinh trả lời nội dung ghi nhớ. - Sửa bài tập 20.2 (câu C). 3.Giảng bài mới: (34p) Giới thiệu bài như trong sách giáo khoa. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng HĐ1: Quan sát lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt. - Giáo viên bố trí hướng dẫn thí nghiệm như hình 21.1a và 21.1b. C1: Có hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên? C2: Hiện tượng xảy ra đối với chốt ngang chứng tỏ điều gì? C3: Tiếp tục bố trí thí nghiệm ở H. 21.1b, thanh thép đang nóng dùng một khăn tẩm nước lạnh phủ lên thanh thép thì chốt ngang bị gãy. Từ đó rút ra kết luận gì? C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống. HĐ2:Vận dụng - Giáo viên điều khiển lớp thảo luận trả lời C5: Ở hình 21.2 em có nhận xét gì về chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray xe lửa. Tại sao người ta phải làm như thế. C6: Hình 21.3 gối đỡ ở hai đầu cầu có cấu tạo giống nhau không? Tại sao một gối đỡ phải đặt trên các con lăn? HĐ3: Nghiên cứu băng kép. – Mặt đồng ở phía dưới (H 21.4a). – Mặt đồng ở phía trên (H 21.4b). C7: Đồng và thép nở vì nhiệt giống nhau hay khác nhau? C8: Khi bị hơ nóng, băng kép luôn luôn bị cong về phía thanh nào? Tại sao? C9: Băng kép đang thẳng, nếu làm cho lạnh đi thì nó có bị cong không? Nếu có thì về phía thanh thép hay thanh đồng? Tại sao? HĐ3:Vận dụng C10: Tại sao bàn là điện vẽ ở hình 21.5 lại tự động tắt khi đủ nóng? Thanh đồng của băng kép này nằm trên hay dưới - HS tiến hành thí nghiện theo hướng dẫn của giáo viên - Thanh thép nở dài ra - Chốt ngang bị gãy, chứng tỏa khi thanh thép nở ra - HS trả lời - HS điền vào chổ trống a. Nở ra - Lực b. Vì nhiệt - Lực - Thảo luận nhóm trả lời - Thảo luận nhóm trả lời - Khác nhau - Cong về thanh đồng vì đồng nở vì nhiệt nhiều hơn thép. Thanh thép nở vì nhiệt nhiều hơn thanh đồng nên nằm về phái ngoài vòng cung. - HS trả lời - HS trả lời. I. Lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt: 1. Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C1: Thanh thép nở ra (dài ra). C2: Khi dãn ở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực lớn. C3: Khi co lại vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn. 3. Rút ra kết luận: C4: a) Khi thanh thép nở ra vì nhiệt nó gây ra lực rất lớn. b) Khi thanh thép co lại vì nhiệt nó cũng gây ra lực rất lớn. 4. Vận dụng: C5: Có để một khe hở, khi trời nóng đường ray dài ra. Do đó, nếu không để khe hở, sự nở vì nhiệt của đường dây sẽ bị ngăn cản, gây ra lực rất lớn làm cong đường ray. C6: Không giống nhau, một đầu gối lên các con lăn tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản. II. Băng kép: 1.Quan sát thí nghiệm: 2. Trả lời câu hỏi: C7: Khác nhau. C8: Cong về phía thanh đồng. Đồng dãn nở vì nhiệt ít hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn, thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung. C9: Có và cong về phía thanh thép. Đồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn, thanh thép dài hơn và nằm ở phía ngoài vòng cung. 3. Vận dụng: C10: Khi đủ nóng, băng kép cong lại về phía thanh đồng làm ngắt mạch điện. Thanh đồng nằm ở phía trên. 4.Củng cố bài: (4p) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ. 5.Dặn dò: (1p) - Học sinh học thuộc lòng nội dung ghi nhớ. - Bài tập về nhà: Bài tập 21.1 và 21.2. Tuần: Ngày soạn: Tiết: Ngày dạy: § 22. NHIỆT KẾ – NHIỆT GIAI I. MỤC TIÊU: - Nhận biết cấu tạo và công dụng của các loại nhiệt kế khác nhau. - Phân biệt được nhiệt giai Xenxiút và nhiệt giai Farenhai và biết chuyển đồi nhiệt độ. - Vẽ cac loại nhiệt kế khác nhau, ghi cả hai nhiệt Xenxiút và Farenhai. II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: 1. Đồ dùng dạy học: Cho moãi nhoùm hoïc sinh : Ba chaäu thuûy tinh, moãi chaäu ñöïng moät ít nöôùc – Moät ít nöôùc ñaù – Moät phích nöôùc noùng – Moät nhieät keá röôïu, moät nhieät keá thuûy ngaân, moät nhieät keá y teá. Cho caû lôùp : Hình veõ treân giaáy khoå lôùn caùc loaïi nhieät keá khaùc nhau – Hình veõ treân giaáy khoå lôùn nhieät keá röôïu, treân ñoù caùc nhieät ñoä ñöôïc ghi ôû caû hai nhieät giai Xenxiuùt vaø Farenhai. 2. Phương pháp: - Hoạt động nhóm. - Vấn đáp. - Đối thoại. - Quan sát. III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1.Ổn định lớp: (1p) Lớp trưởng báo cáo sĩ số. 2.Kiểm tra bài cũ: (5p)Sửa bài tập 21.1 và 21.2. 3.Giảng bài mới: (34p) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng HĐ1: Thí nghiệm về cảm giác nóng lạnh. - Giáo viên: hướng dẫn học sinh thực hiện thí nghiệm (H 22.1 và H 22.2) và thảo luận rút ra kết luận từ thí nghiệm. - Yêu cầu HS trả lời C1 - Yêu cầu HS trả lời C2 C3: Hãy quan sát rồi so sánh các nhiệt kế vẽ ở hình 22.5 và GHĐ, ĐCNN và công dụng, điền vào 22.1. C4: Cấu tạo của nhiệt kế y tế có đặc điểm gì? Cấu tạo như vậy có đặc điểm gì? HĐ2: Tìm hiểu nhiệt giai. - Giáo viên giới thiệu nhiệt giai Xenxiút và nhiệt giai Farenhai. - Cho học sinh xem hình vẽ nhiệt kế rượu. Ví dụ: - 20 oC gọi là âm 20 oC Ta có: 1oC= 1,8 oF HĐ3:Vận dụng C5: Tính xem 30 oC ứng với bao nhiêu oF? - Thực hiện thí nghiệm theo hướng dẫn của giáo viên - HS trả lời C1 - HS trả lời C2. - Quan sát, so sánh và nêu công dụng - HS trả lời - HS lắng nghe - Quan sát - HS lắng nghe - HS tính I. Thí nghiệm: (SGK) C1: Cảm giác của ngón tay không cho phép xác định chính xác mức độ nóng – lạnh. C2:Xác định nhiệt độ ở 0oC và 100oC trên cơ sỏ đó vẽ các vạch chia độ của nhiệt kế. C3: Bảng 22.1 C4: Ống quản ở gần bầu thủy ngân có một chỗ thắt, có tác dụng ngăn không cho thủy ngân tụt xuống khi đưa nhiệt kế ra khỏi cơ thể. II. Nhiệt giai(SGK) III. Vận dụng: 30 oC = 0 oC + 30 oC = 32 oF + 30x1,8 oF = 32 oF + 54 oF = 86 oF. 4.Củng cố bài: (4p) Cho học sinh nhắc lại nội dung ghi nhớ và ghi vào vở. 5. Dặn dò: (1p) - Học sinh học thuộc lòng ghi nhớ. - Làm bài tập 22.6 và 22.7  Tuaàn: 26 Tieát: 26 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: BAØI 23: THÖÏC HAØNH ÑO NHIEÄT ÑOÄ I/. MUÏC TIEÂU: Bieát ño nhieät ñoä cô theå baèng nhieät keá y teá. Bieát theo doõi söï thay ñoåi nhieät ñoä theo thôøi gian vaø veõ ñöôïc ñöôøng bieåu dieãn söï thay ñoåi naøy. Coù thaùi ñoä trung thöïc, tæ mæ, caån thaän vaø chính xaùc trong vieäc tieán haønh thí nghieäm vaø vieát baùo caùo. II/. CHUAÅN BÒ: Cho moãi nhoùm hoïc sinh : Moät nhieät keá y teá – Moät nhieät keá thuûy ngaân hoaëc nhieät keá daàu – Moät ñoàng hoà – Boâng y teá. Cho moãi hoïc sinh : Maãu baùo caùo vôùi noäi dung sau ñaây : (Giaùo vieân photocopy phaùt cho hoïc sinh) MAÃU BAÙO CAÙO Hoï vaø teân hoïc sinh : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lôùp : . . . . . . . . . . . Ghi laïi: a. 5 ñaëc ñieåm cuûa nhieät keá y teá : Nhieät ñoä thaáp nhaát ghi treân nhieät keá : . . . . . . . . Nhieät ñoä cao nhaát ghi treân nhieät keá : . . . . . . . . Phaïm vi ño cuûa nhieät keá : Töø . . . . . . . . . . . ñeán . . . . . . . . . . . . Ñoä chia nhoû nhaát cuûa nhieät keá : . . . . . . . . . . . . Nhieät ñoä ñöôïc ghi maøu ñoû : . . . . . . . . . . . . . . . b. 4 ñaëc ñieåm cuûa nhieät keá daàu : Nhieät ñoä thaáp nhaát ghi treân nhieät keá : . . . . . . . . Nhieät ñoä cao nhaát ghi treân nhieät keá : . . . . . . . . Phaïm vi ño cuûa nhieät keá : Töø . . . . . . . . . . . ñeán . . . . . . . . . . . . Ñoä chia nhoû nhaát cuûa nhieät keá : . . . . . . . . . . . . Caùc keát quaû ño : + Ño nhieät ñoä cô theå ngöôøi : Ngöôøi Nhieät ñoä Baûn thaân : . . . . . . . . Baïn : . . . . . . . . . . . + Baûng theo doõi nhieät ñoä cuûa nöôùc : (Moãi caïnh oâ vuoâng theo chieàu ñöùng laø 2 oC) Thôøi gian (phuùt) Nhieät ñoä (oC) oC 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (phuùt) III/. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1/. OÅn ñònh lôùp: (1p) Lôùp tröôûng baùo caùo só soá. 2/. Kieåm tra baøi cuõ: (5p) Hoïc sinh traû lôøi noäi dung ghi nhôù. Söûa baøi taäp 22.6 : (Vì nhieät ñoä cô theå ngöôøi chæ vaøo khoaûng töø 34oC ñeán 42oC). Söûa baøi taäp 22.7 : Duøng nhieät keá kim loaïi ñeå ño nhieät ñoä cuûa baøn laø. Duøng nhieät keá y teá ñeå ño nhieät ñoä cuûa cô theå ngöôøi. Duøng nhieät keá thuûy ngaân ñeå ño nhieät ñoä cuûa nöôùc soâi. Duøng nhieät keá röôïu ñeå ño nhieät ñoä cuûa khoâng khí trong phoøng. 3/. Noäi dung thöïc haønh: (34p) HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN HOAÏT ÑOÄNG HOÏC SINH HÑ 1 : Giaùo vieân phaùt duïng cuï thí nghieäm vaø phieáu baùo caùo thöïc haønh cho moãi nhoùm. - Nhaéc hoïc sinh thaùi ñoä trung thöïc, caån thaän trong khi thöïc haønh. Löu yù hoïc sinh khi ño nhieät ñoä cô theå caàn cho baàu nhieät keá tieáp xuùc tröïc tieáp vaø chaët vôùi da vaø giöõ nhieät keá trong tình traïng ñoù töø 4 ñeán 5 phuùt ñeå baûo ñaûm coù söï caân baèng nhieät giöõa baàu nhieät keá vaø cô theå. Khoâng caàm vaøo baàu nhieät keá khi ño hoaëc khi ñoïc. Giaùo vieân cho hoïc sinh ñieàn vaøo choã troáng noäi dung 2a goàm caùc leänh C1 ; C2 ; C3 ; C4 ; C5 trong phieáu baùo caùo thöïc haønh. Giaùo vieân cho hoïc sinh quan saùt nhieät keá daàu vaø ñieàn soá lieäu vaøo choã troáng noäi dung 2b, caùc leänh C6 ; C7 ; C8 ; C9 trong phieáu baùo caùo thöïc haønh. Khi tieán haønh thí nghieäm theo doõi nhieät ñoä cuûa nöôùc khi ñun noùng, giaùo vieân phaân coâng caùc nhoùm caùc vieäc sau ñaây : Theo doõi thôøi gian. Theo doõi nhieät ñoä. Ghi keát quaû vaøo baûng. Giaùo vieân höôùng daãn hoïc sinh veõ ñöôøng bieåu dieãn söï thay ñoåi nhieät ñoä theo thôøi gian. I/. DUØNG NHIEÄT KEÁ Y TEÁ ÑO NHIEÄT ÑOÄ CÔ THEÅ: 1/. Duïng cu : Nhieät keá y teá (loaïi nhieät keá thuûy ngaân) 2/. Tieán trình ño: Caàm chaët phaàn thaân nhieät keá vaåy maïnh cho thuûy ngaân tuït heát xuoáng baàu. Duøng boâng y teá lau saïch thaân vaø baàu nhieät keá. Duøng tay phaûi caàm thaân nhieät keá, ñaët baàu nhieät keá vaøo naùch traùi, keïp caùnh tay laïi ñeå giöõ nhieät keá. Chôø chöøng 3 phuùt roài laáy nhieät keá ra ñeå ñoïc nhieät ñoä. Tieáp tuïc ño nhieät ñoä cuûa moät baïn ôû caïnh beân roài ghi caùc keát quaû ño ñöôïc vaøo baûn baùo caùo thí nghieäm. II/. THEO DOÕI SÖÏ THAY ÑOÅI NHIEÄT ÑOÄ THEO THÔØI GIAN TRONG QUAÙ TRÌNH ÑUN NÖÔÙC. 1/. Duïng cuï: Nhieät keá daàu. Coác thuûy tinh chòu nhieät. Ñeøn coàn. Giaù ñôõ. Tieán trình ño : Laép duïng cuï theo hình 23.1. Ghi nhieät ñoä cuûa nöôùc tröôùc khi ñun. Ñoát ñeøn coàn ñeå ñun nöôùc. Sau 1 phuùt laïi ghi nhieät ñoä cuûa nöôùc vaøo baûng theo doõi nhieät ñoä, tôùi phuùt thöù 10 thì taét ñeøn coàn. Veõ ñoà thò (Ñaõ keû saün trong phieáu baùo caùo) Moãi caïnh cuûa oâ vuoâng treân truïc naèm ngang bieåu thò 1 phuùt. Moãi caïnh cuûa oâ vuoâng treân truïc thaúng ñöùng bieåu thò 2oC. Vaïch goác cuûa truïc nhieät ñoä ghi nhieät ñoä ban ñaàu cuûa nöôùc. Noái caùc ñieåm xaùc ñònh nhieät ñoä öùng vôùi thôøi gian ñun ta