Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 22 - Bài 13: Nước đại Việt ở thế kỉ XIII

Ngày soạn: 06/11/2012 Ngày giảng: 09/11/ 2012 chương iii : nước đại việt thời trần ( thề kỉ xiii- xiv). tiết 22: bài 13: nước đại việt ở thế kỉ xiii I. Mục tiêu 1. Kiến thức: - Trỡnh bày những nột chớnh về chớnh trị, kinh tế, xó hội cuối thời Lý dẫn tới sự sụp đổ. Trần Cảnh lờn ngụi vua thiết lập triều đại nhà Trần. - Biết được những nột chớnh về phỏp luật thời Trần. 2. Kĩ năng: - phân tích, đánh giá, vẽ sơ đồ máy nhà nước thời Trần, so sánh sự kiện lịch sử. 3. Thái độ: - Học sinh có tinh thần chống áp bức, sáng tạo trong xây dựng đất nước. II. Chuẩn bị 1. Giáo viên: Tài liệu tham khảo, sơ đồ chính quyền thời Trần. 2. Học sinh : Chuẩn bị bài theo cõu hỏi trong SGK, vẽ sơ đồ máy nhà nước thời Trần III. Phương pháp: Trao đổi, phân tích đánh giá, tái hiện, nêu vấn đề, thảo luận nhúm. IV. Tổ chức giờ học 1. ổn định tổ chức ( 1p) 2. Kiểm tra bài cũ : Không 3. Tiến trình tổ chức các hoạt động * Giới thiệu bài: (1p) Sau một thời gian ổn định và phát triển nhà Lý lại rơi vào tình trạng suy sụp. Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng đó. Triều đại nào sẽ thay thế cho nhà Lý. Chỳng ta cựng tỡm hiểu bài hụm nay. * Hoạt động 1: Tìm hiểu về sự sụp đổ của nhà Lý (10p) - Mục tiêu: + Biết được bối cảnh thành lập triều đại nhàTrần. HS đọc thầm mục 1. H. Em hóy cho biết tình hình nhà Lý cuối thế kỉ XII ? H. Vì sao nhà Lý lại lâm vào tình trạng suy yếu ? H. Nhận xét gì về tình hình đất nước cuối thế kỉ XII ? Gv mở rộng về các cuộc đấu tranh của nhân dân. Loạn Quách Bốc…. H. Vì sao nhà Lý phải dựa vào nhà Trần để dẹp loạn ? TL: nhà Lý đã suy yếu …… Gv mở rộng về họ Trần ….. Tìm hiểu sự thành lập của nhà Trần. H. Nhà Trần được thành lập trong hoàn cảnh nào? H. Nhận xét sự thành lập của nhà Trần ? TL: Là sự tất yếu khi một triều đại suy yếu….. * Hoạt động 2: Tìm hiểu Việc xõy dựng bộ mỏy quan lại và tổ chức đơn vị hành chớnh ( 15p). - Mục tiêu: + Biết được những nột chớnh về tổ chức bộ mỏy nhà nước thời Trần. Hs đọc to mục 2 H. chính quyền thời Trần được tổ chức như thế nào ? H. Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần? ( HS thảo luận nhúm 4p) Đại diện nhúm báo cáo -> HS nhận xột Phủ 12lộ GV nhận xột và kết luận trờn bảng phụ Vua, Thái thượng hoàng Quan văn Quan võ Xã Châu, huyện H. Qua sơ đồ hãy so sánh tổ chức chính quyền thời Lý với thời Trần ? TL: Nhà Trần tổ chức chặt chẽ, quy củ hơn. Gv cung cấp: Mất dần lệ ai là con cháu quan được làm quan H. Việc quy định thưởng phạt rõ ràng có tác dụng gì. TL: Thu hút được người tài…… * Hoạt động 3: Tìm hiểu về pháp luật thời Trần (12p). - Mục tiêu: + Biết được những nột chớnh về luật phỏp thời Trần. Gv cung cấp GV mở rộng: - Tội trộm cắp bị phạt rất nặng: Lần 1 bị đánh 80 trượng thích chữ vào mặt. Lần 2 : Chặt chân tay, đền cho chủ gấp 9 lần, không có tiền làm nô tì… Tội gian dâm bị giết không phải tội, sau chuyển gian phu phải nộp 300 quan tiền, gian phụ về nàh chồng làm nô tì… H. Việc nhà Trần chú trọng xây dựng sửa sang luật pháp có ý nghĩa gì ?Tác dụng? TL: Nhà nước quan tâm đến đời sống nhân dân muốn đảm báo sự công bằng…. H. Nhận xét về pháp luật thời Trần? So sánh với pháp luật thời Lý ? TL: Chặt chẽ cụ thể có bổ sung thêm một số nội dung - Hạn chế: Công nhận và bảo vệ quyền tư hữu…. I. Nhà Trần thành lập. 1. Nhà Lý sụp đổ. - Cuối thế kỉ XII, nhà Lý suy yếu. + Vua quan ăn chơi sa đoạ. + Chính quyền không quan tâm đến sản xuất vàđời sống nhân dân. + Thiên tai xảy ra liên tiếp. + Nhân dân cực khổ nổi dậy đấu tranh ở nhiều nơi. ->Đất nước mất ổn định. - 1226 nhà Trần thành lập. 2. Việc xõy dựng bộ mỏy quan lại và tổ chức đơn vị hành chớnh -Bộ máy nhà nước được tổ chức theo chế độ quân chủ TW tập quyền, phân làm 3 cấp: Triềuđình, hành chính trung gian, hành chính cơ sở. - Đặt thêm một số cơ quan: Quốc sử viện, Thái y viện, Tôn nhân phủ và các chức quan: Đồn điền sứ, Khuyến nông sứ, Hà đê sứ. - Cả nước chia làm 12 lộ dưới là Phủ-> Châu, huyện-> xã. - Nhà Trần phong vương hầu, ban thái ấp cho anh em con cháu. - Quy định rõ ràng việc thưởng phạt 3. Pháp luật thời Trần. - Ban hành Quốc triều hình luật. - Nội dung + Giống như thời Lý. + Xác nhận và bảo vệ quyền tư hữu tài sản. + Quy định cụ thể việc mua bán ruộng đất, nô tì. - Đặt cơ quan thẩm hình viện để xét sử kiện cáo. - Đặt chuông để nhân dânkêuoan. 4. Củng cố( 2p) : H. Vì sao nhà Trần thành lập? GV treo bảng phụ ghi bài tập. Khanh trũn vào chữ cỏi đầu cõu trả lời đỳng. 1. Nhà Trần được thành lập vào năm. A. 1225 C. 1230 B. 1226 D. 1240 2. Nước ta thời Trần chia làm mấy lộ. A. 10 C. 12 B. 20 lộ D. 24 lộ HS lờn bảng làm -> HS nhận xột GV nhận xột và kết luận Đỏp ỏn: 1. B; 2.C 5. Hướng dẫn học bài và chuẩn bị bài mới (1p). - Học sinh nhận thức được nhà Lý suy yếu là nguyên nhân thành lập của nhà Trần. Tổ chức nhà nước và pháp luật thời Trần. - Chuẩn bị tiết 23 Nước Đại Việt ở thế kỉ XIII. Tìm hiểu về tổ chức quân đội, sự phục hồi kinh tế của nhà Trần. _______________________