Giáo án Lịch sử Lớp 5 - Tiết 1, Bài: " Bình Tây Đại nguyên soái" Trương Định

Tiết 1 Lịch sử PPCT tiết 1: “BÌNH TÂY ĐẠI NGUYÊN SOÁI ” TRƯƠNG ĐỊNH I. MỤC TIÊU Học xong bài này HS đạt được. Kiến thức: - Biết được thời kì đầu thực dân Pháp xâm lược, Trương Định là một thủ lĩnh nổi tiếng trong phong trào chống thực dân Pháp ở Nam Kì. Nêu được các sự kiện chủ yếu về Trương Định không tuân theo lệnh vua, cùng nhân dân chống quân Pháp. - Trương Định quê ở Bình Sơn, Quãng Ngãi, chiêu mộ nghĩa binh đánh Pháp ngay sau khi chúng vừa tấn công Gia Định (1859). - Triều đình kí hoa ước nhường ba tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp và ra lệnh cho Trương Định phải giải tán lực lượng kháng chiến. Kĩ năng: - Biết tìm ý chính trong sách giáo khoa. - Quan sát tranh ảnh và làm việc nhóm. - Biết các đường phố, trường họcở địa phương mang tên Trương Định. Thái độ: - Giáo dục HS biết cảm phục và học tập tinh thần xả thân vì nước của Trương Định, tinh thần đoàn kết, truyền thống đấu tranh bất khuất của dân tộc.. Định hướng năng lực phẩm chất: - Năng lực chung: Giao tiếp, hợp tác làm việc trong nhóm, cả lớp, tự học. - Năng lực môn học: Nhận thức lịch sử: - Biết được thời kì đầu thực dân Pháp xâm lược, Trương Định là một thủ lĩnh nổi tiếng trong phong trào chống thực dân Pháp ở Nam Kì. Tìm tòi khám phá LS: Nghiên cứu SGK, tài liệu lịch sử để nêu được các sự kiện chủ yếu về Trương Định: chiêu mộ nghĩa binh đánh Pháp ngay sau khi chúng vừa tấn công Gia Định (1859); không tuân theo lệnh vua, cùng nhân dân chống quân Pháp. Vận dụng được các kiến thức, kĩ năng đã học: Ghi nhớ mốc lịch sử 1/9/1858 thực dân Pháp xâm lược VN; tự hào về anh hùng Trưng Định. - Bồi dưỡng lòng yêu nước, không chịu khuất phục quân thù. II. THIẾT BỊ VÀ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: - Giáo viên: + Các hình ảnh minh hoạ trong SGK. Bản đồ hành chính VN. + Phiếu thảo luận nhóm. - Học sinh + HS đọc SGK; sưu tầm thông tin, tranh ảnh về anh hùng Trương Định. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠTĐỘNG DẠY HỌC: Ổn định tổ chức lớp học: (1’) Kiểm tra bài cũ: (3’) GV hướng dẫn HS cách học môn lịch sử: sử dụng SGK, VVBT để chuẩn bị, ôn bài. Tìm thông tin, tranh ảnh liên quan đến bài học thông qua Internet hoặc google; ghi chép vào vở nháp Tổ chức các hoạt động dạy học: c.1. Hoạt động khởi động: -Cuối chương trình lớp 4, các em đã biết năm 1802, Nguyễn Ánh lật đổ nhà Tây Sơn, lập ra triều Nguyễn. Ngày 1-9-1858, Thực dân Pháp nổ súng mở đầu cuộc xâm lược nước ta, hòng biến nước ta thành thuộc địa của chúng. Trong khi triều đình nhà Nguyễn từng bước đầu hàng thì nhân dân ta với lòng yêu nước đứng lên đấu tranh chống Thực dân Pháp, giải phóng dân tộc. Hãy quan sát tranh trong SGK và cho biết: tranh vẽ cảnh gì? (.nhân dân đắp đàn làm lễ, suy tôn Trương Định làm Bình tây đại nguyên soái) - Em có suy nghĩ gì về buổi lễ trong tranh?(buổi lễ rất long trọng..) - GV:Trương Định là ai?Vì sao nhân dân lại dành cho ông tình cảm đặc biệt tôn kính như vậy?Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học hôm nay. c.2. Hoạt động hình thành kiến thức: Hoạt động 1:Tình hình đất nước ta sau khi thực dân Pháp mở cuộc xâm lược..(10’) - Mục tiêu hoạt động: HS nắm được ngày tháng năm thực dân P nổ súng xâm lược nước ta. Các phong trào chống P tiêu biểu và thời gian triều đình nhà Nguyễn kí hòa ước với P. - Phương thức làm việc: GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm đôi kết hợp với toàn lớp, gợi mở vấn đề và trả lời câu hỏi. - Gợi ý sản phẩm: HS tìm hiểu SGK nêu được thời gian P nổ súng xâm lược VN; kể được các phong trào chống P tiêu biểu ở miền Nam. KIẾN THỨC CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY, TRÒ 1. Biết thời gian P nổ súng xâm lược VN, kể tên các phong trào chống P tiêu biểu ở miền Nam. - Yêu cầu học sinh đọc thầm SGK/4 đoạn “Từ 1/9/1858-.....1859” thảo luận nhóm 2, sau 3 phút trả lời câu hỏi. + Thời gian thực dân Pháp xâm lược nước ta? (1-9-1858) + Nhân dân Nam Kì đã làm gì khi TD Pháp xâm lược nước ta? (Dũng cảm đứng lên. Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa của Trương Định, Nguyễn Hữu Huân, Võ Duy Dương, Nguyễn Trung Trực.) + Triều đình nhà Nguyễn có thái độ như thế nào trước cuộc xâm lược của TD Pháp? (Nhượng bộ,không kiên quyết đấu tranh bảo vệ đất nước) + Phong trào lớn nhất là phong trào nào, do ai chỉ huy? (Phong trào kháng chiến dưới sự chỉ huy của Trương Định) + Trương Định quê ở đâu? (Trương Định quê ở Bình Sơn, Quãng Ngãi) + Trương Định chiêu mộ nghĩa binh đánh Pháp từ khi nào?( Ngay sau khi chúng vừa tấn công Gia Định 1859) GV kết luận: Năm1858, thực dân Pháp xâm lược nước ta,đã có rất nhiều phong trào nổ ra nhưng lớn nhất là phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp dưới sự chỉ huy của Trương Định. Phong trào này đã thu hút được một số thắng lợi và làm thực dân Pháp hoang mang, lo sợ. Hoạt động 2:Trương Định kiên quyết cùng nhân dân chống quân xâm lược. - Mục tiêu hoạt động: Nêu được nămtriều đình kí hoa ước nhường ba tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp và ra lệnh cho Trương Định phải giải tán lực lượng kháng chiến, Trương Định không tuân theo lệnh vua, cùng nhân dân chống quân Pháp. - Phương thức làm việc: Thảo luận nhóm 4- kết hợp đọc SGK. - Gợi ý sản phẩm: HS nêu được câu trả lời: Những băn khoăn, lo lắng và vì sao Trương Định không tuân lệnh vua cùng nhân dân chống giặc P? KIẾN THỨC CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY, TRÒ 2. HS biết được nămtriều đình kí hoa ước nhường ba tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp và ra lệnh cho Trương Định phải giải tán lực lượng kháng chiến, Trương Định không tuân theo lệnh vua, cùng nhân dân chống quân Pháp. YCHS đọc SGK từ: Năm 1862.chống thực dân Pháp và thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi sau: + Nhà Nguyễn kí hòa ước nhường 3 tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp vào năm nào? (1862) + Triều đình ra lệnh gì cho Trương Định? (giải tán lực lượng kháng chiến, nhận chức lãnh binh ở An Giang) + Khi nhận được lệnh của triều đình có điều gì làm cho Trương Định phải băn khoăn, suy nghĩ? (Làm quan phải tuân lệnh vua, nếu không phải chịu tội phản nghịch) + Trước những băn khoăn đó, nghĩa quân và dân chúng đã làm gì?(truyền tin, đắp đàn làm lễ không muốn giải tán lực lượng, suy tôn Trương Định làm chủ soái) + Trương Định đã làm gì để đáp lại lòng tin yêu của nhân dân? (Ở lại cùng nhân dân chống giặc.) * Kết luận: Năm 1862, triều đình nhà Nguyễn kí hồ ước nhường 3 tỉnh miền Đông Nam Kì cho thực dân Pháp. triều đình ra lệnh cho Trương Định phải giải tán lực lượng nhưng ông kiên quyết cùng nhân dân chống quân xâm lược. Trương Định là một trong những tấm gương tiêu biểu trong phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Nam Kì. Hoạt động 3:: Lòng biết ơn, tự hào của nhân dân ta với Trương Định: - Mục tiêu hoạt động: Nêu được những thông tin, hiểu biết về Trương Định. - Phương thức làm việc: cá nhân giới thiệu thông tin, tranh ảnh đã chuẩn bị. -Gợi ý sản phẩm: HS sử dụng tư liệu lịch sử, lời nhận xét của bản thân, tranh ảnh để trình bày. KIẾN THỨC CẦN ĐẠT HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY, TRÒ 3. Cảm phục Trương Định, biết cách thể hiện lòng biết ơn với nhân vật lịch sử của nhân dân. - Tổ chức cho HS trả lời câu hỏi: - Hãy nêu cảm nghĩ của em về ông Trương Định? (Yêu nước, sẵn sàng hi sinh bản thân.) - Nhân dân ta đã làm gì để tỏ lòng biết ơn Ông?( Lập đền thờ, đặt tên đường-trường học) - Em biết thêm những thông tin gì về ông? (HS dùng tranh ảnh, tư liệu giới thiệu) GV kết luận: Ngày nay để nhớ công ơn to lớn của ông và tên tuổi của ông còn lưu giữ ở đời sau một số đường phố và trường học vẫn mang tên của ông, ở Bù Gia Mập cũng có trường học mang tên ông thuộc xã Đặk Ơ Lăng mộ Trương Định tọa lạc tại phường 1, Thị xã Gò Công, Tiền Giang * Đền thờ Trương Định tại ấp 2, xã Gia Thuận, huyện Gò Công Đông, Tiền Giang ( di tích được công nhận cấp Quốc Gia). * Miếu thờ Trương Định tại ấp 3 Rạch Già, xã Tân Phước, huyện Gò Công Đông, Tiền Giang. * Miếu thờ Trương Định tại ấp 7, xã Tân Tây, huyện Gò Công Đông, Tiền Giang. * Đền thờ Trương Định tại phường Bửu Hòa, thành phố Biên Hòa, Đồng Nai. * Đền thờ Trương Định tại  Phước Hòa, Đồng Nai. Hoạt động: củng cố, luyện tập. (4’) -Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ trong SGK - Tổ chức trắc nghiệm bằng bảng con: GV đọc câu hỏi – đáp án. HS chọn ghi câu đúng. Câu 1: Sau khi băn khoăn, cân nhắc giữa lệnh vua và ý dân , Trương Định đã quyết định. a. Tuân lệnh vua, giải tán nghĩa binh. b. Rời khỏi Gia Định để tiếp tục chiêu mộ nghĩa binh đánh Pháp. c. Ở lại cùng nhân dân chống giặc. Đáp án: c Câu 2: Ý đúng ghi chữ Đ, câu sai ghi chữ S a. Trương Định được nhân dân tôn làm Lãnh binh. b. Trương Định chiêu mộ nghĩa binh đánh Pháp ngay từ khi chúng vừa tấn công Gia Định. c. Cuộc khởi nghĩa dưới sự chỉ huy của Trương Định là phong trào kháng chiến lớn nhất thời kì đó. d. Trương Định được nhân dân tôm làm “Bình Tây Đại nguyên soái” Đáp án: a. – S; b – Đ ; c- Đ; d – Đ Hoạt động vận dụng, mở rộng: (1’) - GV đọc cho HS nghe về Tiểu sử Trương Định. - Em học tập được gì từ tấm gương của Trương Định? Trả lời: “Bình Tây Đại nguyên soái” Trương Định là tấm gương quyết đoán trước vận mệnh của đất nước. Tấm gương yêu nước, thương dân, cùng nhân dân chống lại giặc Pháp xâm lược. - HS chuẩn bị bài: Nguyễn Trường Tộ mong muốn canh tân đất nước: sưu tầm thông tin, tranh ảnh