Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Bài 20: Nước Đại Việt thơi Lê Sơ - Năm học 2020-2021

Ngày soạn: Ngày dạy: TIẾT 40 – BÀI 20: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ MỤC I: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, QUÂN SỰ, PHÁP LUẬT I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 1.Kiến thức: - HS biết: Những nét cơ bản về tình hình chính trị,quân sự,pháp luật thời Lê sơ - HS hiểu: + Thời Lê sơ,nhà nước quân chủ trung ương tập quyền được củng cố vững mạnh,quân đội hùng mạnh,có tổ chức chặt chẽ,được huấn luyện thường xuyên. + Pháp luật có những điều khoản tiến bộ,đã quan tâm,bảo vệ phần nào quyền lợi cho dân chúng. - HS vận dụng: Liên hệ tình hình Việt Nam hiện nay. 2.Kĩ năngg: a.Rèn kĩ năng: so sánh,đối chiếucác sự kiện lịch sử và biết rút ra kết luận So sánh,phân tích,phản biện,khái quát hóa 3.Tư tưởng,thái độ - Bồi dưỡng cho HS lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc về một thời kì phát triển rực rỡ và hùng mạnh. 4. Định hướng năng lực được hình thành: - Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán. - Năng lực chuyên biệt: Tư duy nghiên cứu khoa học lịch sử, tái hiện sự kiện, sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình, video clip II. PHƯƠNG PHÁP - Trực quan,tổ chức các hoạt động nhóm,cá nhân,tập thể cho HS III. CHUẨN BỊ 1.Giáo viên - Phương pháp: Trực quan,tổ chức các hoạt động nhóm,cá nhân,tập thể cho HS - Chương trình giáo dục,Hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng - Sách giáo khoa, sách giáo viên, vở bài tập - Máy chiếu 2. Học sinh - Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của GV IV.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Ổn định tổ chức : 1’ 2.Kiểm tra bài cũ: (Lồng ghép trong bài mới) 3.Bài mới : (44’) Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung cần đạt A. MỞ ĐẦU GV cho học sinh khởi động bằng trò chơi “ Ai thông minh hơn” GV :chiếu hình ảnh hội thề Đông Quan GV: Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi đã kết thúc 20 năm đô hộ tàn bạo của nhà Minh,mở ra thời kỳ phát triển mới cho đất nước-thời Lê sơ ,như Nguyễn Trãi đã viết : “Xã tắc từ đây vững bền,giang sơn từ đây đổi mới”.Vậy tình hình nước Đại Việt thời Lê sơ như thế nào,cô trò chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1(15’)Tìm hiểu bộ máy chính quyền thời Lê sơ H: Sau khi đánh đuổi quân Minh ra khỏi đất nước,lê Lợi đã làm gì? *GV vận dụng kiến thức liên môn-kiến thức môn giáo dục công dân giúp HS thấy được cách tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ GV : Chiếu sơ đồ trống. Yêu cầu HS thảo luận nhóm (5’) H :Em hãy hoàn thiện sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước thời Lê sơ ? GV :Nhận xét và chiếu sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê sơ hoàn chỉnh - Giải thích rõ chức năng các bộ, các cơ quan chuyên môn. - GV lưu ý: Thời Lê Thái Tổ chia thành 5 đạo ,đến thời Lê Thánh Tông đổi thành 13 đạo thừa tuyên H: Thời vua Lê Thánh Tông, việc quản lý 13 đạo thừa tuyên có điểm gì mới? GV: H: Em hãy cho biết nhiệm vụ của mỗi ti? *GV vận dụng kiến thức liên môn-kiến thức môn địa lý giúp HS thấy được vị trí của 13 đạo thừa tuyên GV: Chiếu lược đồ hành chính nước Đại Việt thời Lê Sơ: Giới thiệu, chỉ rõ vị trí 13 đạo thừa tuyên trên bản đồ. H: Quan sát bản đồ và danh sách 13 đạo em thấy nước Đại Việt thời Lê sơ có gì khác với thời Trần? GV: Sự mở rộng của đất nước là kết qủa của cuộc khai hoang cải tạo đất, đoàn kết H: Quan sát sơ đồ bộ máy nhà nước thời Lê sơ có gì khác với thời Trần? GV: Thời Lê sơ,nhà nước quân chủ trung ương tập quyền được củng cố vững mạnh.Vậy quân đội thời Lê sơ được tổ chức như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu phần 2 -HS hoạt động cá nhân trả lời - HS làm việc hợp tác theo nhóm -Đại diện nhóm trình bày -HS quan sát và lắng nghe - HS hoạt động cá nhân trả lời Đứng đầu mỗi đạo có 3 ti phụ trách 3 mặt hoạt động khác nhau. - HS hoạt động cá nhân trả lời -HS quan sát và lắng nghe -So sánh và nhận xét Nước Đại Việt thời Lê sơ được mở rộng hơn, chia nhỏ thành nhiều khu vực hành chính. -HS hoạt động cặp đôi trả lời -Các nhóm bổ sung : -Quyền lực của nhà vua ngày càng củng cố cao hơn - Đơn vị hành chính rõ ràng,quy củ hơn - Bộ máy nhà nước hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn. 1.Tổ chức bộ máy chính quyền. - Lê Lợi lên ngôi Hoàng đế,khôi phục lại quốc hiệu Đại Việt -Xây dựng bộ máy nhà nước mới * Trung ương: + Đứng đầu là vua +Triều đình có 6 bộ: Lại, lễ, công, binh, hình, hộ. +Các Cơ quan CM: Hàn Lâm Viện, Quốc Sử Viện, Ngự Sử Đài. * Địa Phương: + Chia làm 13 đạo thừa tuyên +Dưới đạo là phủ ,Châu ,Huyện, Xã. Þ Bộ máy nhà nước thời Lê Sơ được tổ chức hoàn chỉnh và chặt chẽ. Hoạt động 2(10’)Tìm hiểu tổ chức quân đội thời Lê sơ H: Dựa vào SGK em hãy cho biết quân đội thời Lê sơ được tổ chức như thế nào? H: Tổ chức quân đội thời Lê sơ có gì giống và khác so với thời Trần ? GV: Vua Lê Thánh Tông rất coi trọng việc bảo vệ lãnh thổ.Gọi HS đọc phần chữ in nghiêng/ 69. H: Qua đoạn trích trên em có nhận xét gì về chủ trương của nhà Lê Sơ đối với lãnh thổ của đất nước? GV liên hệ văn kiện đại hội đảng XII GV: Thời Lê sơ,nhà nước quân chủ trung ương tập quyền được củng cố vững mạnh, quân đội hùng mạnh, có tổ chức chặt chẽ,được huấn luyện thường xuyên và luật pháp cũng được chú trọng. - HS hoạt động cá nhân trả lời Được tổ chức chặt chẽ,luyện tập võ nghệ hàng năm,có năng lực chiến đấu bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ + Đội quân thường trực nhà Lê từ 8 vạn đến thời Lê Thánh Tông tăng 16 vạn. + Nhà nước nắm độc quyền về xây dựng lực lượng vũ trang, sản xuất và sử dụng vũ khí: Cũng như thời Lý- Trần. Nhà Lê tiếp tục chính sách Ngụ Binh Ư Nông : Chia quân đội làm 5 phiên: 4 phiên làm ruộng, 1 phiên ở lại thường trực. - Khác với thời Trần là không có quân của vương hầu, quý tộc. Vua trực tiếp nắm quyền chỉ huy quân đội. -HS hoạt động cặp đôi trả lời -Các nhóm bổ sung - HS hoạt động cá nhân trả lời Quyết tâm bảo vệ đất nước, đề cao trách nhiệm của mỗi người dân, trừng trị thích đáng kẻ bán nước. Đối với kẻ thù: vừa cương vừa nhu. Đó là truyền thống quý báu của dân tộc ta ở thời nào cũng vậy. 2. Tổ chức quân đội: - Có 2 bộ phận chính: + Quân triều đình. + Quân địa phương. - Xây dựng theo chế độ Ngụ Binh Ư Nông. - Quân lính được tập luyện võ nghệ, chiến trận. - Là một đội quân hùng mạnh, có tổ chức chặt chẽ, được huấn luyện chu đáo. C. LUYỆN TẬP Hãy hoàn thiện sơ đồ tổ chức bộ máy chính quyền trung ương thời Lê sơ và lựa chọn, giới thiệu chức năng, nhiệm vụ của 1 cơ quan trong chính quyền thời đó. Hoàn thành các câu hỏi trắc nghiệm sau: Câu 1: Sau khi kháng chiến chống quân Minh thắng lợi, Lê Lợi lên ngôi vua vào năm nào, đặt tên nước là gì? A. Lên ngôi năm 1428 – tên nước là Đại Việt B. Lên ngôi năm 1428 – tên nước là Đại Nam C. Lên ngôi năm 1427 – tên nước là Việt Nam D. Lên ngôi năm 1427 – tên nước là Nam Việt Câu 2: Bộ máy chính quyền thời Lê sơ được tổ chức theo hệ thống nào? A. Đạo – Phủ - huyện – Châu – xã B. Đạo – Phủ - Châu – xã C. Đạo –Phủ - huyện hoặc Châu, xã D. Phủ - huyện – Châu Câu 3: Quân đội thời Lê sơ được tổ chức theo chế độ “Ngụ binh ư nông”. Đúng hay sai? A. Đúng B. Sai Câu 4: Ai là người căn dặn các quan trong triều: “Một thước núi, một tấc sông của ta lẽ nào lại vứt bỏ”. A. Lê Thái Tổ B. Lê Thánh Tông C. Lê Nhân Tông D. Lê Hiển Tông Câu 5: Bộ máy chính quyền thời Lê Sơ dược hoàn chỉnh nhất dưới thời vua nào?    A. Lê Thái Tổ B. Lê Thái Tông   C. Lê Nhân Tông D. Lê Thánh Tông D. VẬN DỤNG Tập làm 1 bài thuyết trình về bộ máy quân đội thời Lê Sơ. Từ bộ máy quân đội thời Lê Sơ, hãy liên hệ với công cuộc giữ nước của nhân dân ta hiện nay. V. DẶN DÒ: - Học và vẽ lại sơ đồ tư duy của mục 1,2 phần I. - Tìm hiểu về bộ luật Hồng Đức. RÚT KINH NGHIỆM : Ngày tháng năm 2020 Nhóm trưởng duyệt