Giáo án Lịch sử và Địa lí Lớp 4 - Tuần 25 - Năm học 2015-2016

TUẦN 25 Ngày soạn : 20/ 2/ 2016 Ngày dạy: 24/ 2/ 2016 LỊCH SỬ TRỊNH - NGUYỄN PHÂN TRANH I. MỤC TIÊU: - Biết được một vài sự kiện về sự chia cắt đất nước, tình hình kinh tế sa sút. + Từ thế kỉ XVI, triều đình nhà Lê suy thoái, đất nước từ đây bị chia cắt thành Nam triều và Bắc triều, tiếp đó là Đàng Trong và Đàng Ngoài. + Nguyên nhân của việc chia cắt đất nước là do cuộc tranh giành quyền lực của các phe phái phong kiến. + Cuộc tranh giành quyền lực giữa các tập đoàn phong kiến khiến cuộc sống của nhân dân ngày càng cực khổ: đời sống đói khát, phải đi lính và chết trận, sản xuất không phát triển. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: - GV: SGK, bảng phụ HS: SGK III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC CHỦ YẾU: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1. Khởi động: + Buổi đầu độc lập, nhà Lý đóng đô ở đâu ? Tên gọi nước ta ở thời kì đó là gì ? - GV nhận xét, đánh giá - Giới thiệu bài 2. Trải nghiệm-Khám phá: * Sự suy sụp của triều hậu Lê - Y/c HS đọc SGK và tìm những biểu hiện cho thấy nhà Lê bắt đầu suy sụp - GV giải thích từ “vua quỷ” và “vua lợn” * Nhà Mạc ra đời và sự phân chia đất nước + Mạc Đăng Dung là ai? + Nhà Mạc ra đời như thế nào ?Triều đình nhà Mạc được sử cũ gọi là gì ? + Nam triều là triều đình của dòng họ phong kiến nào ? Ra đời như thế nào ? + Vì sao có chiến tranh Nam Bắc triều ? + Cuộc chiến tranh đó kéo dài bao nhiêu năm ? Kết thúc như thế nào ? * Chiến tranh Trịnh – Nguyễn : + Nêu nguyên nhân dẫn đến chiến tranh Trịnh- Nguyễn ? + Trình bày diễn biến của cuộc chiến tranh ? + Nêu kết quả của cuộc chiến tranh ? - GV kết luận 3.Thực hành: - Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi trong SGK. - Làm bài tập trong vở thực hành lịch sử 4. Ứng dụng: - Nhận xét tiết học. - Về nhà chia sẻ với người thân biết về nguyên nhân dẫn đến chiến tranh Trịnh-Nguyễn. - 2 học sinh lên bảng trả lời - Lắng nghe - HS đọc SGK và trả lời + Vua bày trò ăn chơi suốt ngày đêm. + Bắt nhân dân xây nhiều cung điện. + Nhân dân gọi vua Lê Uy Mục là “vua quỷ”, vua Tương Dực là “vua lợn” + Quan lại đánh chém lẫn nhau để tranh giành quyền lực. - Lắng nghe + Mạc Đăng Dung là một quan võ dưới triều Hậu Lệ + Năm 1527, Lợi dụng tình hình suy thoái của nhà hậu Lê, Mạc đăng Dung cầm đầu một số quan cướp ngôi nhà Lê lập nên nhà Mạc. Sử cũ gọi là Bắc triều (vì ở phía Bắc) + Nam triều là triều đình của nhà Lê. Năm 1533, một quan võ của họ Lê tên là Nguyễn Kim đưa một người thuộc dòng dõi vua Lê lên ngôi lập ra Nam triều ( Thanh Hóa) + Hai thế lực tranh giành quyền lực gây lên chiến tranh Nam – Bắc triều. + Cuộc chiến tranh kéo dài hơn 50 năm đến 1592 Nam triều chiếm được Thăng Long chiến tranh kết thúc + Khi Nguyễn Kim chết con rể là Trịnh Kiểm lên thay nắm toàn bộ triều chính, đẩy con trai của Nguyễn Kim vào trấn thủ ở Quảng Nam. Hai thế lực Trịnh-Nguyễn phân tranh gây nên cuộc chiến tranh Trịnh-Nguyễn. +Trong khoảng 50 năm Trịnh-Nguyễn đánh nhau khoảng 7 lần, miền Trung trở thành chiến trường. + Hai họ lấy sông Gianh làm ranh giới chia cắt đất nước. Đàng Ngoài từ sông Gianh trở ra, Đàng trong từ sông Gianh trở vào. - Lắng nghe - HS suy nghĩ trả lời - HS làm bài - HS lắng nghe và ghi nhớ Ngày soạn : 20/ 2/ 2016 Ngày dạy: 26/ 2/ 2016 ĐỊA LÝ ÔN TẬP I. MỤC TIÊU: - Chỉ hoặc điền được vị trí của ĐBBB, ĐBNB, sông Hồng, sông Thái Bình,sông Tiền, sông Hậu trên bản đồ, lược đồ Việt Nam. - Hệ thống một số đặc điểm tiêu biểu của ĐBBB, ĐBNB. - Chỉ trên bản đồ vị trí của thủ đô Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ và nêu một vài đặc điểm tiêu biểu của các thành phố này. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: GV: SGK, bảng phụ, bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam HS: SGK III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC CHỦ YẾU: HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS 1.Khởi động: - Nêu những dẫn chứng cho thấy thành phố Cần Thơ là trung tâm kinh tế , vân hóa và khoa học quan trọng của đồng bằng sông Cửu Long ? - GV nhận xét, đánh giá - Giới thiệu bài 2. Thực hành: * Chỉ trên bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam - GV treo bản đồ địa lí tự nhiên Việt Nam, yêu cẩu HS lên bảng chỉ: Đồng bằng Bắc Bộ, Đồng bằng Nam Bộ, sông Hồng, sông Thái Bình, sông Tiền, sông Hậu, sông Đồng Nai. - GV nhận xét. * Đặc điểm thiên nhiên của đồng bằng Bắc Bộ và đồng bằng Nam Bộ. - Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm để hoàn thành bảng sau: Đặc điểm thiên nhiên Đồng bằng Bắc Bộ Đồng bằng Nam Bộ - Địa hình - Sông ngòi - Đất đai - Khí hậu - Gọi đại diện các nhóm báo cáo kết quả. - Nhận xét, bổ sung. - GV kết luận * Bài tập : - GV đưa ra các câu hỏi yêu cầu HS trả lời đúng sai. + Đồng bằng Bắc Bộ là nơi sản xuất nhiều lúa, gạo nhất nước ta ? + Đồng bằng Nam Bộ là nơi sản xuất nhiều thuỷ sản nhất cả nước ? + Thành phố Hà Nội có diện tích lớn nhất và số dân đông nhất cả nước ? + Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm công nghiệp lớn nhất cả nước ? - GV nhận xét, tuyên dương. 3. Ứng dụng: - Nhận xét tiết học - Về nhà chia sẻ với người thân về đặc điểm thiên nhiên của đồng bằng Bắc Bộ và đồng bằng Nam Bộ. - 2 HS lên bảng trả lời - Lắng nghe - HS quan sát và lên bảng chỉ trên bản đồ. - Lắng nghe - HS thảo luận nhóm, làm bài tập - Đại diện các nhóm trình bày kêta quả của nhóm mình. - Các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - Lắng nghe - HS suy nghĩ trả lời. - Sai. - Đúng. - Sai - Đúng. - Lắng nghe - Lắng nghe KÍ DUYỆT TUẦN 25