Giáo án môn Công nghệ khối 10 năm 2007 - Tiết 5: Một số tính chất của đất trồng

Tuần: 5 Tiết : 5. NS: 21/09/07 BÀI 6: MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA ĐẤT TRỒNG I. MỤC TIÊU: 1/ Kiến thức: - Biết được keo đất là gì. - Thế nào là khả năng hấp phụ của đất. Thế nào là phản ứng của dung dịch đất và độ phì nhiêu của đất. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện, phát triển kĩ năng quan sát, so sánh, khái quát, tổng hợp. 3/ Thái độ: Biết bảo vệ tài nguyên đất trồng, làm tăng độ phì nhiêu của đất. II. CHUẨN BỊ: 1/ GV: Phương pháp: diễn giảng, hỏi đáp, thảo luận nhóm. Phương tiện:-SGK, SGV, tài liệu tham khảo. -Tranh ảnh có liên quan. 2/ HS: - Đọc bài mới ở nhà. - Trả lời câu hỏi chuẩn bị : Keo đất là gì ? Cấu tạo keo đất (Xem SGK công nghệ 7). III. NỘI DUNG & TIẾN TRÌNH BÀI DẠY : 1/ Ổn định lớp – kiểm diện (1’) 2/ KT bài cũ (5’) : Trình bày quy trình nhân giống cây trồng bằng pp nuôi cấy mô tb. 3/ Tiến trình bài mới : NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS I. Keo đất và khả năng hấp phụ của đất: (10’) 1.Keo đất: a/ Khái niệm về keo đất: - Các phần tử đất có kích thước nhỏ hơn 1m, không hoà tan trong nước, ở trạng thái huyền phù gọi là keo đất. b/ Cấu tạo keo đất: - Nhân: gồm các chất hữu cơ phức tạp. - Lớp ion quyết định điện (mang điện dương : keo dương; mang điện âm: keo âm). - Lớp ion bù (bất động, khuếch tán). * Keo đất có khả năng trao đổi ion. 2. Khả năng hấp phụ của đất : - Là sự hút bám các ion, các phân tử nhỏ vào bề mặt của keo đất. II. Phản ứng của dung dịch đất (10’). - Phản ứng dd đất chỉ tính chua, kiềm hoặc trung tính của đất. 1. Phản ứng chua của đất: - Độ chua hoạt tính do nồng độ ion H+ trong dd đất gây nên. - Độ chua tiềm tàng do ion H+ và Al3+ trên bề mặt keo đất gây nên. 2. Phản ứng kiềm của đất: -Đất chứa các muối kiềm Na2CO3, CaCO3..., các muối này thủy phân tạo thành các NaOH và Ca(OH)2 làm cho đất kiềm hóa. III. Độ phì nhiêu của đất:(14’) 1. Khái niệm: Khả năng đất cung cấp đầy đủ nước, chất dd, không chứa các chất độc hại, bảo đảm cho cây đạt năng suất cao. 2. Phân loại: - Độ phì nhiêu tự nhiên: Được hình thành dưới thảm TV tự nhiên, không có tác động của con người. - Độ phì nhiêu nhân tạo: Được hình thành do kết quả SX của con người. * Để tăng độ phì nhiêu của đất cần phải: bón phân hữu cơ, làm đất, cày ải, chế độ tưới tiêu hợp lí, - Hãy giải thích vì sao nước pha đường thì trong, còn nước pha đất lại đục? Y/ c HS quan sát hình 7/ SGK trang 22 để thảo luận nhóm & trả lời câu hỏi : Keo đất là gì ? Cấu tạo keo đất? Giải thích tại sao keo đất mang điện? -Keo đất có mấy lớp ion, là những lớp nào? - Nhờ vào lớp ion nào keo đất có khả năng trao đổi ion? -Vì sao keo đất có khả năng hấp phụ? - Phản ứng dd đất do yếu tố nào quyết định? -Độ chua của đất được chia làm mấy loại? Sự khác nhau của 2 loại đó? -Các loại đất nào thường là đất chua? -Hãy cho biết đặc điểm nào của đất làm cho đất kiềm hoá?ù -Đất tốt (độ phì nhiêu cao) phải có những đặc điểm gì? - Độ phì nhiêu tự nhiên là gì? Độ phì nhiêu nhân tạo là gì? -Biện pháp nào làm tăng độ phì nhiêu của đất? -Đường đã hòa tan hết vào trong nước, đất không hoà tan hết mà còn các phần tử nhỏ (keo đất) lơ lững gọi là huyền phù. -Vì lớp phân tử nằm phía ngoài của nhân phân li thành các ion và tạo ra lớp ion quyết định điện. - Nhờ lớp ion quyết định điện. -Vì có các lớp ion bao quanh nhân và tạo ra năng lượng bề mặt hạt keo. -Do nồng độ H+ hoặc OH- . - HS dựa vào SGK trả lời. - Đất lâm nghiệp, đất phèn, đất nông nghiệp ( không phải đất phù sa, đất mặn). - Đất do chứa muối kiềm Na2CO3, CaCO3 thủy phân tạo thành các NaOH và Ca(OH)2. -Tơi xốp, giữ được nước, giữ được chất dd, oxi. . . - HS dựa vào SGK trả lời. - Bón phân hữu cơ, làm đất, tưới tiêu hợp lí. 4/ Củng cố: (3’) - Bằng 1 số câu hỏi TN sau: 1/ Đặc điểm của keo đất là: a. Hoà tan trong nước, lớp vỏ ngoài mang điện tích dương. b. Không hoà tan trong nước, lớp vỏ ngoài mang điện tích âm. c. Không hoà tan trong nước, ngoài nhân là 3 lớp vỏ ion có thể mang điện tích dương hoặc âm. d. Không hoà tan trong nứơc, ngoài nhân có 2 lớp điện tích trái dấu là lớp ion quyết định và ion bù. 2/ Khả năng hấp phụ của đất là khả năng: a. Giữ lại chất dd, các phần tử nhỏ nhưng không làm biến chất, hạn chế sự rữa trôi. b. Giữ lại nước, oxi, do đó giữ lại được các chất hoà tan trong nước. c. Giữ lại chất dd, các phần tử nhỏ làm biến chất và hạn chế sự rửa trôi. d. Giữ lại chất dd, đảm bảo nước thoát nhanh chóng. 3/ Phản ứng chua của đất được đo bằng trị số pH nếu: a. pH= 7 : Đất trung tính. b. pH < 7 : Đất kiềm. c. pH< 7 : Đất chua. d. pH > 7 : Đất chua. 5/ Dặn dò: (2’) Học bài cũ – Đọc trước bài mới. Chuẩn bị các mẫu đất để đo giá trị pH ở bài sau.