Giáo án môn Công nghệ khối 10 - Tiết 37, 38: Một số loại vac xin và thuốc thường dùng để phòngvà chữa bệnh cho vật nuôi - Ứng dụng công nghệ sinh học trong sản xuất vac xin và thuốc kháng sinh

Tuần: 26 Tiết : 33 Ngày dạy:/ 03 / 08 Bài: 37-38 MỘT SỐ LOẠI VAC XIN VÀ THUỐC THƯỜNG DÙNG ĐỂ PHÒNGVÀ CHỮA BỆNH CHO VẬT NUÔI-ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC TRONG SẢN XUẤT VAC XIN VÀ THUỐC KHÁNG SINH I. Mục tiêu: Sau bài này GVcần phải làm cho học sinh 1. Về kiến thức: - Nêu khái niệm vac xin và thuốc kháng sinh . -Phân biệt vai trò của vac xin và thuốc kháng sinh trong phòng chống bệnh cho vật nuôi. - Nêu và giải thích một số biện pháp sử dụng ,bảo quản vac xin và thuốc kháng sinh - Giải thích cở sở ứng dụng công nghệ gen trong sản xuất vac xin và thuốc kháng sinh. - Trình bày công nghệ gen để sản xuất vac xin, thuốc kháng sinh. - Phân biệt được điểm khác nhau giữa công nghệ gen trong sản xuất thuốc kháng sinh và vac xi 2. Về kĩ năng: - Phát triển kĩ năng tư duy logic và tư duy kĩ thuật. - Sử dụng đúng cách vac xin và thuốc kháng sinh trong chăn nuôi ở gia đình. - Phát triển tư duy kĩ thuật( từ cơ sở chung áp dụng vào thực tế). 3. Về thái độ: - Có ý thức vận dụng kiến thức về vac xin và thuốc kháng sinh để sử dụng đúng cách trong thực tiển chăn nuôi. - Có thái độ không đồng tình với cách sử dụng, quản vac xin và thuốc kháng sinh sai lầm, không đúng cách. - Có ý thức dụng khoa học kĩ thuật trong sản xuất nông nghiệp. II. Chuẩn bị: 1.Giáo viên - Tham khảo sách giáo khoa, sách giáo viên. 2.Học sinh - Tham khảo sách giáo khoa. III.Phương pháp: - Tìm tòi - vấn đáp. IV. Tiến trình: 1. Ổn định tổ chức: Kiểm diện học sinh. 2. Kiểm tra bài cũ: - Thông qua vì tiết trước là tiết thực hành 3. Bài mới: -Vac xin và thuốc kháng sinh là 2 loại chế phẩm sinh học được sử dung phổ biến trong phòng và trị bệnh vật nuôi. Sử dụng và bảo quản 2 loại dược phẩm này như thế nào cho đúng cách? việc ứng dụng công nghệ gen vào thực tiễn để sản xuất thuốc vac xin và kháng sinh như thế nào ? Để hiểu vấn đề này chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài học ngày hôm nay. Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học I/Tìm hiểu về vac xin -Gv đặc câu hỏi: + Em hãy cho 1 vd về vac xin. + Vac xin có bản chất là gì? + Vac xin có tác dụng như thế nào khi được đưa vào cơ thể? + Vac xin được sử dụng để làm gì? + Vì sao không dùng vac xin để chữa bệnh? +Có được sử dụng vac xin cho vật nuôi đang bị nhiễm bệnh đó không? - Hs trả lời: - Gv tổng kết các dấu hiệu đặc trưng của vac xin. - Gv: Trong chăn nuôi người ta thường dùng 2 loại vac xin , đó là vac xin vô hoạt và vac xin nhược độc. Hs: nghiên cứu bảng 37 sgk/ 111 cho biết: +Đặc điểm của 2 loại vac xin vô hoạt và nhược độc? + Từ các đặc điểm trên hãy chỉ ra biện pháp sử dụng và bảo quản 2 loại vac xin này. Gv yêu cầu Hs nghiên cứu mục II: + Lấy vd về tên 1 loại thuốc kháng sinh và công dụng. + Thuốc kháng sinh có tác dụng như thế nào? + Người ta sử dụng thuốc kháng sinh để làm gì? Hs trả lời câu hỏi. Gv tổng kết như nội dung. Hs nghiên cứu sgk về các đặc điểm của thuốc kháng sinh. Với mỗi đặc điểm rút ra biện pháp sử dụng thích hợp nhằm phát huy hiệu quả trị bệnh của thuốc kháng sinh. Hs dựa vào đặc điểm của thuốc kháng sinh, suy luận ra các biện pháp sử dụng . Gv tổng kết: + Sử dụng thuốc kháng sinh đúng với mầm bệnh đặc thù của nó. + Cần chú ý vệ sinh chuồng trại, vật nuôi, cho ăn tốt trong quá trình điều trị kháng sinh để vật nuôi đủ sức chống lại sự xâm nhiễm của mầm bệnh khác. Phải sử dụng thuốc kháng sinh đúng liều lượng qui định. Ngưng dùng thuốc kháng sinh 7 – 10 ngày trước khi mổ thịt. Gv: Thuốc kháng sinh phải được dùng như thế nào cho đúng? Àm thế nào để biết thuốc nào là đúng và liều dùng là bao nhiêu? + Có thể dùng kháng sinh để phòng bệnh được không? Vì sao? Hs trả lời. Gv tổng kết. Gv giới thiệu sơ đồ khái quát kĩ thuật của công nghệ gen.( tạo dòng AND tái tổ hợp). Hs quan sát sơ đồ và cho biết: - Quá trình tạo AND tái tổ hợp diễn ra như thế nào? -Vì sao phải đưa Plasmit vào tế bào vi khuẩn? -Vì sao lại dùng 1 loại enzim cắt,nối? -Plasmit vector có vai trò như thế nào? -AND lạ có vai trò như thế nào? Hs thảo luận Gv tổng kết Gv thông báo việc ứng dụng công nghệ gen trong sản xuất vac xin. Gv: Từ vai trò của AND tái tổ hợp trong tế bào vi khuẩn, cần tạo AND lạ như thế nào để có sản phẩm mong muốn? Muốn có loại vac xin chống lở mồm long móng ở gia súc ta làm như thê nào? Hs trả Gv tổng kết. Gv yêu cầu HS đọc sgk và nêu ý nghĩa -Gv: Từ kĩ thuật ứng dụng công nghệ gen sản xuất vac xin, em nào có thể suy ra kĩ thuật sản xuất thuốc kháng sinh bằng công nghệ gen? Hs trả lời Gv tổng kết bổ sung. Gv yêu cầu Hs đọc sgk nêu ý nghĩa. I.Vac xin: 1. Khái niệm - Vac xin là các chế phẩm sinh học được chế tạo từ các VSV gây bệnh, được đưa vào cơ thể vật nuôi để tạo ra khả năng chống lại chính lọai mầm bệnh đó -Bản chất của vac xin là các vi rút hoặc vi khuẩn gây bệnh - Vac xin dùng để phòng bệnh. 2. điểm của các loại vac xin thường dùng: - Xem bảng 37 trang 110 SGK IIThuốc kháng sinh: 1.Khái niệm - Thuốc kháng sinh là các lọai thuốc có khả năng tiêu diệt các vi khuẩn, nguyên sinh động vật nấm độc gây bệnh cho vật nuôi -Bản chất của thuốc kháng sinh là các chất hữu cơ sinh học. - Thuốc kháng sinh dùng để chữa bệnh khi mầm bệnh phát sinh trong cơ thể vật nuôi. 2.Một số đặc điểm và nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh a.Một số đặc điểm của thuốc kháng sinh - Mỗi lọai thuốc kháng sinh chỉcó tác dụng đối với một số mầm bệnh nhất định -Kháng sing tiêu diệt các VSV gây bệnh, nhưng đồng thời cũng gây ảnh hưởng đến VSV có ích cho trong hệ tiêu hóa -Kháng sinh trở nên mất tác dụng khi sử dụng một lọai kháng sinh không đúng liều lượng trong một thời gian dài -Kháng sinh có thời gian tồn lưu trong cơ thể vật nuôi b.Nguyên tắc sử dụng thuốc kháng sinh -Dùng đúng thuốc -Dùng đúng liều lượng -Dùng phối hợp với các lọai thuốc khác. 3. Một số thuốc kháng sinh thường dùng trong chăn nuôi và thủy sản - Xem SGK trang 112 I.Cơ sở khoa học của ứng dụng CN sinh học trong SX vac xin và thuốc kháng sinh Xem SGK trang 114 II. Ứng dung công nghệ trong sản xuất vac xin: *VD:Sản xuất vac xin lở mồm long móng gia súc -Dùng enzim sinh học cắt lấy đoạn gen có tính kháng nguyên cao trong tế bào virút gây lở mồm long móng -Nhân đọan gen này lên bằng công nghệ tái tổ hợp gen. -Chiết, tách và sử dụng chúng để chề tạo vac xin *Ý nghĩa -Vac xin tái tổ hợp gen an toàn vì không chứa mầm bệnh. -Bảo quản dễ dàng, giảm được chi phí III. Ứng dụng coâng nghệ gen trong sản xuất thuốc kháng sinh: - Khaùng sinh ñöôïc saûn xuaát baèng caùch nuoâi caáy VSV, chieát xuaát laáy caùc dòch tieát cuûa chuùng trong moâi tröôøng nuoâi caáy vaø tinh cheá ñeå taïo ra khaùng sinh. ÖÙng duïng coâng ngheä gen ñeå saûn xuaát thuoác khaùng sinh giuùp taêng naêng suaát toång hôïp khaùng sinh vaø taïo ra theâm caùc loïai khaùng sinh môùi 4.Củng cố: -Thuốc kháng sinh và vac xin khác nhau như thế nào? -Sử dụng thuốc kháng sinh như thế nào vừa chữa được bệnh cho vật nuôi,vừa an toàn cho người sử dụng khi sản phẩm vật nuôi được bán làm sản phẩm? -Dựa vào nguyên lí tạo AND tái tổ hợp, cần làm như thế nào để tạo được vac xin hay loại sản phẩm mong muốn? -Ưu điểm của sản xuất vac xin hay thuốc kháng sinh bằng công nghệ gen là gì? 5. Hướng dẫn tự học ở nhà: - Về xem lại nội dung bài học. - Trả lời các câu hỏi cuối bài. -Tiết sau kiểm tra 1 tiết. V. Rút kinh nghiệm: SGK GV HS Thiết bị