Giáo án môn Đại số khối 9 - Trường THCS Đồng Luận - Tiết 1 đến tiết 70

Ngày soạn : 18 / 08 / 2010 Chương I: CĂN BẬC HAI. CĂN BẬC BA Tiết 1 - §1 - Căn bậc hai Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A . Mục tiêu : - Kiến thức: HS nắm được định nghĩa, kí hiệu về căn bậc hai số học của số không âm. - Kĩ năng : Biết được liên hệ của số khai phương với quan hệ thứ tự và dùng liên hệ này để so sánh các số. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, rõ ràng. B . Chuẩn bị : 1 . Thầy : g/án. 2 . Trò : bài tập. C . Các hoạt động dạy học: 1 . Tổ chức : 2 . Kiểm tra : Giới thiệu chương trình và các quy định khi học bộ môn. 3 . Bài mới : - Cho HS ôn lại về căn bậc hai như SGK và đưa ra định nghĩa căn bậc hai số học. - GV nhắc lại về căn bậc hai như SGK ? Tại sao số âm ko có căn bậc hai? ?1 GV cho HS làm - GV lưu ý HS hai cách trả lời: C1: Chỉ dùng định nghĩa căn bậc hai. ?1 C2: Có dùng cả nhận xét về căn bậc hai: Mỗi số dương có hai căn bậc hai là hai số đối nhau. - Từ những lưu ý của , giới thiệu định nghĩa căn bậc hai số học. - HS nhắc lại định nghĩa. - GV giới thiệu VD1. GV giới thiệu chú ý ở SGK ?2 HS làm GV giới thiệu thuật ngữ phép khai phương, lưu ý về quan hệ giữa khái niệm căn bậc hai đã học từ lớp 7 với khái niệm căn bậc hai số học vừa giới thiệu ?3 Yêu cầu HS làm để củng cố về quan hệ đó. 1. Căn bậc hai số học ( 13 phút) - Căn bậc hai của một số không âm là số x sao cho x2 = a. - Số dương a có hai căn bậc hai: và . - Số 0 : = 0. +Số âm ko có căn bậc hai vì bình phương của mọi số đều ko âm. Tìm các căn bậc hai của mọi số sau: CBH của 9 là ± 3 vì 32=(-3)2=9 CBH của là ± vì ( )2= ( )2 = CBH của 0,25 là ± 0,5 vì (0,5)2= (-0,5)2 = 0,25 CBH của 2 là ± 2 vì ( 2 )2=(- 2 )2 =2 * Định nghĩa: SGK. T/ quát : với a ³ 0; a = x Û VD1: . Căn bậc hai số học của 5 là . * Chú ý: SGK. ?2 +HS Tìm CBHSH của mỗi số sau: 49 = 7 vì 7 ³ 0 và 72 = 49 = 8 vì 8 ³ 0 và 82=64 = 9 vì 9 ³ 0 và 92 = 81 = 1,1 vì 1,1 ³ 0 và ( 1,1 )2 = 1,21. HS đọc SGK ?3 a) Căn bậc hai số học của 64 là 8 nên căn bậc hai của 64 là 8 và - 8. b) = 9 nên căn bậc hai của 81 là 9 và - 9. - GV nhắc lại kết quả đã biết từ lớp 7 với các số a, b không âm, nếu a < b thì . - Yêu cầu HS lấy VD để minh hoạ. - GV nêu định lí SGK tổng hợp hai kết quả trên. - GV giới thiệu VD2 ?4 Yêu cầu HS làm     để củng cố. ?5 - GV đặt vấn đề giới thiệu VD3 và yêu cầu HS làm để củng cố. 2. So sánh các căn bậc hai số học. * Định lý: Với hai số a và b không âm, ta có: a < b Û . VD2: SGK. . a) 16 > 15 và 42 = 16 nên . Vậy 4 > . b) 11 > 9 và 32 = 9 nên . Vậy . b) 11 > 9 và 32 = 9 nên . VËy . VD3: SGK. a) 1 = nên > 1 nghĩa là > vậy x > 1. b) 3 = nên < 3 nghĩa là < với x ³ 0 ta có: < Û x < 9 Vậy 0 £ x < 9. 4. Củng cố : Bài 1: CBHSH của 121 là 11 nên CBH của 121 là ± 11 Bài 2: a) vì 2 = 4 mà 4>3 nên 4 > 3 hay 2 > 3 b) vì 6 = 36 mà 36 < 41 nên 36 < 41 hay 6 < 41 c) vì 7 = 49 mà 49 > 47 nên 49 > 47 hay 7 > 47 5. HDVN: - Yêu cầu HS làm bài theo SGK + vở ghi. - Làm bài tập 3 ; 5 và đọc mục có thể em chưa biết. Ngày soạn : 19 / 08 / 2010 Tiết 2 - §2 - Căn thức bậc hai và hằng đẳng thức A2 = │A│ Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A . Mục tiêu : - Kiến thức: Biết cách tìm điều kiện xác định (hay điều kiện có nghĩa) của và có kĩ năng thực hiện điều đó khi biểu thức A không phức tạp (bậc nhất, phân thức mà tử hoặc mẫu là bậc nhất còn mẫu hay tử còn lại là h/s hoặc bậc nhất, bậc hai dạng a2 + m hay - (a2 + m) khi m dương). - Kĩ năng : Biết cách chứng minh định lí: = |a| và biết vận dụng hằng đẳng thức = |A| để rút gọn biểu thức. - Thái độ : Rèn tính cẩn thận, rõ ràng. B . Chuẩn bị : 1 . Thầy : g/án. 2 . Trò : bài tập. C . Các hoạt động dạy học: 1 . Tổ chức : 2 . Kiểm tra : - Nhắc lại định nghĩa và định lí về căn bậc hai số học của các số ? - Tìm căn bậc hai số học của 196, từ đó suy ra căn bậc hai của 169 ? - So sánh: 6 và ? * GV cho HS nhận xét, bổ sung và cho điểm. 3 . Bài mới : - GV cho HS làm   Þ giới thiệu thuật ngữ căn thức bậc hai, biểu thức lấy căn. ( Đưa H2 lên bảng phụ). - GV giới thiệu: xác định khi nào ? - GV nêu VD1. - Cho HS làm để củng cố. - Cho HS làm (GV đưa đầu bài lên bảng phụ). - Cho HS thực hiện theo nhóm quan sát kết quả và nhận xét quan hệ và a. - GV giới thiệu định lí và hướng dẫn chứng minh. - Hỏi: Khi nào xảy ra trường hợp "Bình phương một số rồi khai phương kết quả đó thì lại được số ban đầu" ? - GV trìng bày VD2 và nêu ý nghĩa: Không cần tính căn bậc hai mà vẫn tìm được giá trị của căn bậc hai (Nhờ biến đổi về biểu thức không chữa căn bậc 2). - Yêu cầu HS làm bài tập 7. - GV trình bầy câu a VD3, yêu cầu HS làm câu b. - GV giới thiệu câu a và yêu cầu HS làm câu b ở VD4. 1. Căn thức bậc hai.     D A Xét D vuông ABC, Theo định lí Pitago ta có: AB2 + BC2 = AC2 C x B Þ AB2 = 25 - x2 Do đó: AB = . * Tổng quát: SGK. A xác định Û A ³ 0 Ví dụ 1: là căn thức bậc hai của 3x. xác định khi 3x 0 hay x 0. xác định khi 5 - 2x 0 tức x £ 2,5. Vậy khi x £ 2,5 thì xác định. 2. Hằng đẳng thức = │A│ a -2 -1 0 2 3 a2 4 1 0 4 9 2 1 0 2 3 * Định lí: Với mọi số a, ta có: =│a│. Chứng minh: Ta có: │a│ ³ 0. Nếu: a ³ 0 thì │a│ = a nên( │a│ )2 = a2 Nếu: a < 0 thì │a│ = -a nên ( │a│ )2 = (- a)2 = a2. Do đó: ( │a│ )2 = a2 với mọi số a. Vậy: = │a│ Ví dụ 2: SGK. Bài 7: a) = 0,1 ; b) = 0,3. c) - = - 1,3 . d) - 0,4 = - 0,16. * Ví Dụ 3: SGK a) = │ - 1│ = - 1. (vì - 1 > 0 ). b) = │2 - │ = - 2 (vì > 2). Chú ý: SGK. A2 = │A │= A nếu A³0 -A nếu A £ 0 * Ví Dụ 4: Rút gọn: a) với x ³ 2 = │ x - 2│ = x - 2 (vì x ³ 2). b) = │a3│ vì a < 0 nên a3 < 0. Do đó:│ a3│ = - a3. Vậy = - a3. (a < 0). 4. Củng cố : Bài 7: (0,1)2 = │ 0,1│= 0,1 ; = │-0,3│= 0,3 -= -│-1,3│= -1,3 ; -0,4= -0,4│-0,4│= - 0,4 . 0,4 = - 0,16 Bài 8: a) = │2 - 3 │= 2 - 3 b) = │3- 11│= 11 - 3 d) 3= 3 │a- 2│= -3( a - 2)= 6 - 3a vì a - 2 < 0 Bài 9 : a) x2 = 7 Û │x│= 7 Û x = ± 7 b) x2 =│-8│ Û │x│= 8 Û x = ± 8 d) 9x2 =│-12│ Û │3x│= 12 Û 3 x = ± 12 Û x = ± 4 5. HDVN: - Học bài theo SGK + Vở ghi. - Làm bài tập 6, 10 ( SGK ). Ngày soạn : 20 / 08 / 2010 Tiết 3 - Luyện tập Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A . Mục tiêu : - KiÕn thøc: Cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ c¨n thøc bËc hai vµ c¸c d¹ng bµi tËp vÒ c¨n thøc bËc hai. - KÜ n¨ng : Hs được luyện tập về phép khai phương để tính giá trị biểu thức số, phân tích đa thức thành nhân tử, gpt. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng B . Chuẩn bị : 1 . Thầy : g/án. 2 . Trò : bài tập. C . Các hoạt động dạy học: 1 . Tổ chức : 2 . Kiểm tra : HS1: T×m x ®Ó cã nghÜa. Tõ ®ã nªu ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh. HS2: TÝnh ; ; * GV nhËn xÐt ®¸nh gi¸ vµ nhÊn m¹nh kiÕn thøc träng t©m ®· häc ë bµi 2. - KN CTBH cña A: ; A : BiÓu thøc. - §iÒu kiªn x¸c ®Þnh: A ³ 0. - §Þnh lÝ vÒ h»ng ®¼ng thøc: = │a│. Chó ý: = │A│. 3.Bài mới: - GV h­íng dÉn HS lµm bµi tËp 12 - SBT + SGK a) b) - Gäi hai HS lªn b¶ng lµm bµi tËp: T×m x ®Ó mçi c¨n thøc sau cã nghÜa: c) d) . (HS kh¸). * GV chèt l¹i: §iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa: A ³ 0. H­íng dÉn HS lµm bµi 12 d (®Æc biÖt). - GV h­íng dÉn HS cïng gi¶i bµi 9 c,d. - Chia nhãm yªu cÇu HS lµm 3 phÇn cßn l¹i cña bµi tËp 9 Þ GV chèt l¹i. GV h­íng dÉn hs lµm bµi 15 ( ding h®t ®Ó gi¶i pt ) - H­íng dÉn HS biÕn ®æi 2 chiÒu bµi 10. VT: Dïng h»ng ®¼ng thøc. VP: T¸ch h¹ng tö. GV h­íng dÉn HS lµm phÇn b. * GV chèt l¹i c¸ch gi¶i d¹ng to¸n chøng minh ®¼ng thøc. - ë ®©y cã hai d¹ng: bt sè vµ bµi tËp ch÷. - Yªu cÇu lµm bµi tËp 11 vµ bµi tËp 13. 1. D¹ng 1: T×m ®iÒu kiÖn ®Ó cã nghÜa. a) §Ó cã nghÜa - 2x + 3 ³ 0 Û x £ . b) cã nghÜa khi ³ 0 hay x + 3 ³ 0 hay x ³ - 3. c) cã nghÜa ta cã x + 7 ³ 0 hay x ³ - 7. d) cã nghÜa khi ³ 0 NghÜa lµ: x - 2 ³ 0 x ³ 2 x + 3 > 0 x > -3 x ³ 2 x - 2 £ 0 Û x £ 2 Û x < -3 x - 3 < 0 x < - 3. VËy ®Ó cã nghÜa: x ³ 2 x < - 3. 2. D¹ng t×m x: Bµi 9 ( SGK ) c) = 6 Û = 6 Û =6 Û = 3 Û x = ± 3 d) = │- 12│ Û = │- 12│ Û │3x│ = 12 Û │x│ = 4 Û x = ± 4. Bµi 15 ( SGK ): a) x2 - 5 = 0 Û( x - 5 )( x + 5 ) = 0 Û ( x - 5 ) =0 ( x + 5 ) = 0 3. D¹ng chøng minh ®¼ng thøc: Bµi 10 ( SGK ): a) = 4 - 2 Û VT = 3 - 2 + 1 = 4 - 2 = VP. b) VT = = - 1 = VP. 4. D¹ng rót gän biÓu thøc: Bµi 11 ( SGK ): a) = 4. 5 + 14 : 7 = 20 + 2 = 22. b) 36 : = 36 : 18 - 13 = - 11. Bµi 13( SGK ) : a) 2 - 5a = 2. │a│ - 5a = - 2a - 5a = = - 7a (a < 0). b) + 3a = │5a│ + 3a = 8a (a ³ 0). 4.Cñng cè: Bµi 14 ( SGK ): a) x2 - 3 = x2 - ( 3 )2 = ( x - 3 )( x + 3 ) d) x2 - 2 5 x + 5 = x2 - 2.x. 5 + ( 5 )2 = ( x - 5 )2 5. HDVN: - Xem l¹i c¸c d¹ng bµi tËp ®· ch÷a. - Lµm bµi tËp cßn l¹i. Ngày soạn : 20 / 08 / 2010 Tiết 4 - § 3 Liên hệ giữa phép nhân và phép khai phương Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A . Mục tiêu : - KiÕn thøc: N¾m ®­îc néi dung vµ c¸ch chøng minh ®Þnh lÝ vÒ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng. - KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch vµ nh©n c¸c c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng B . Chuẩn bị : 1 . Thầy : g/án , bảng phụ . 2 . Trò : bài tập. C . Các hoạt động dạy học: 1 . Tổ chức : 2 . Kiểm tra : ( 6 phút ) - GV nªu yªu cÇu kiÓm tra trªn b¶ng phô: §iÒn dÊu thÝch hîp. C©u Néi dung 1. x¸c ®Þnh khi x ³ 2. x¸c ®Þnh khi x ¹ 0. 3. 4 4. 5. §óng. Sai 1. Sai 2. §óng. 3. §óng 4. Sai 5. §óng 3.Bài mới: - GV cho HS lµm ( Tr.12. SGK). - §©y lµ mét tr­êng hîp cô thÓ, tæng qu¸t ta ph¶i chøng minh ®Þnh lÝ sau. - Hs ph¸t biÓu ®/lÝ - GV h­íng dÉn HS chøng minh: V× a ³ 0 , b ³ 0 cã nhËn xÐt g× vÒ ? ? ? - TÝnh . - §Þnh lÝ trªn chøng minh dùa trªn c¬ së nµo ? - GV ®­a ra c«ng thøc më réng cho tÝch nhiÒu sè kh«ng ©m. - GV h­íng dÉn HS víi néi dung ®Þnh lÝ trªn cho phÐp ta suy luËn theo hai chiÒu ng­îc nhau, tõ ®ã ta cã hai quy t¾c. - Yªu cÇu HS ®äc quy t¾c SGK. - GV h­íng dÉn hs thùc hiÖn c¸c phÐp biÕn ®æi - GV yªu cÇu HS lµm b»ng c¸ch chia nhãm. (Nöa líp c©u a, nöa líp c©u b). - GV giíi thiÖu quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai. - H­íng dÉn HS lµm VÝ dô 2. * GV chèt l¹i. - Cho HS ho¹t ®éng nhãm . GV giíi thiÖu "Chó ý" . - GV h­íng dÉn HS lµm VÝ dô 3. Hs lªn b¶ng thùc hiÖn GV cho HS lµm . Hs ho¹t ®éng nhãm C¸c nhãm nhËn xÐt kÕt qu¶ ®Þnh lÝ (10 ph) . . VËy, = . ( = 20 ) * §Þnh lÝ: SGK. Chøng minh: , x¸c ®Þnh vµ kh«ng ©m. Cã: = = a. b. VËy víi a ³ 0 , b ³ 0 Þ x¸c ®Þnh vµ ³ 0. = a. b * Chó ý: víi a, b , c ³ 0 : = 2. ¸p dông:(12 ph) a) Quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch: SGK víi a 0 , b ³ 0 ta cã VÝ dô 1: TÝnh: a) = = 7. 1,2 . 5 = 42. b)= 9.20 = 180 . SGK. a) == = 0,4.0,8.15 = 4,8 b) = = 5.6.10 = = 300 b) Quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai: SGK víi a ³ 0 , b ³ 0 Ta cã VÝ dô 2: TÝnh: a) b) = = 26. . a) = b) = = = = 2 . 6 . 7 = 84. * Chó ý:: . Víi A ³ 0 : = = A. VÝ dô 3: Rót gän c¸c biÓu thøc: a) víi a ³ 0. b) . Gi¶i: a) = == = 9a ( v× a ³ 0 ) b) = 3..b2 .a)= = = = 6a2 b) = = 8 = 8ab ( a ³ 0; b ³ 0 ) 4.Cñng cè: - Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ - liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng. - §Þnh lÝ ®­îc tæng qu¸t nh­ thÕ nµo ? - Ph¸t biÓu c¸c quy t¾c. - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 17(b,c) . Hs lªn b¶ng lµm Bµi 18 Hs lªn b¶ng lµm - Hs ph¸t biÓu Bµi 17: b) = 22. 7 = 28. c) = = = 11.6 = 66. Bµi 18 ( SGK ): a)=7.3 = 21 b) = = = 5.3.4 = 60 5. HDVN: - Häc thuéc ®Þnh lÝ vµ c¸c quy t¾c, häc chøng minh ®Þnh lÝ. - Lµm bµi tËp 18 c ,d , 19 . 20 , 21 , 22 , 23( SGK ). - TiÕt sau luyÖn tËp. Ngày soạn : 21/ 08 / 2010 Tiết 5- Luyện tập Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A . Mục tiêu : - KiÕn thøc: Cñng cè cho HS kÜ n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng 1 tÝch vµ nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. - KÜ n¨ng : VÒ rÌn luyÖn t­ duy, tËp cho HS c¸ch tÝnh nhÈm, tÝnh nhanh vËn dông lµm c¸c bµi tËp chøng minh, rót gän, t×m x vµ so s¸nh. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. B . Chuẩn bị : 1 . Thầy : g/án , bảng phụ . 2 . Trò : bài tập. C . Các hoạt động dạy học: 1 . Tổ chức : 2 . Kiểm tra : ( 6 phút ) 1) - Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ liªn hÖ gi÷a phÐp nh©n vµ phÐp khai ph­¬ng. - Ch÷a bµi tËp 20 (d). 2) Ph¸t biÓu quy t¾c khai ph­¬ng 1 tÝch vµ quy t¾c nh©n c¸c c¨n thøc bËc hai. - Ch÷a bµi tËp 21 . 3.Bài mới: - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 22 (a,b). - Nh×n vµo ®Ò bµi cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c biÓu thøc d­íi dÊu c¨n ? - BiÕn ®æi h»ng ®¼ng thøc. - GV kiÓm tra. - Yªu cÇu HS lµm bµi 24 - HS rót gän d­íi sù h­íng dÉn cña GV. - T­¬ng tù yªu cÇu HS vÒ nhµ lµm phÇn b. - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 23 (b). - ThÕ nµo lµ hai sè nghÞch ®¶o cña nhau? (TÝch cña chóng b»ng 1). BiÕn ®æi VT = VP * Yªu cÇu HS lµm bµi 25 - VËn dông ®Þnh nghÜa c¨n bËc hai ®Ó t×m x. ? - GV yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm phÇn d, vµ bæ sung: e) = - 2. GV kiÓm tra bµi lµm cña c¸c nhãm, söa ch÷a, uèn n¾n sai sãt. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng. * D¹ng 1: TÝnh gi¸ trÞ c¨n thøc: Bµi 22 (a,b). a) = = 5. b) = = 15. Bµi 24 ( SGK ): a) t¹i x = - . = = 2 (1 + 3x)2= 2 (1 + 3x)2 (v× (1 + 3x)2 ³ 0 mäi x.) Thay x = - ®­îc: 2 = 2 (1 - 3 )2 = 21,029. *D¹ng 2: Chøng minh ®¼ng thøc: Bµi 23 ( SGK ): b) XÐt tÝch: = = 2006 - 2005 = 1. VËy hai sè ®· cho lµ hai sè nghÞch ®¶o cña nhau. Bµi 26 (a) . VT = = = = = 8 = VP. (®pcm) *D¹ng 3: T×m x. Bµi 25 . a) = 8 Û 16x = 82 Û 16x = 64 Û x= 4. d) = 6 Û = 6 Û 2 1 - x = 6 Û 1 - x = 3 Û 1 – x = 3 1 – x = -3 Û 1 – x = 3 Û x = -2 1 – x = -3 x = 4 e) V« nghiÖm. 4.Cñng cè: - GV chèt l¹i c¸c kiÕn th­c c¬ b¶n, c¸ch lµm c¸c d¹ng bµi tËp ®· ch÷a. - Chó ý : + x2 ³ a Û ³ Û x ³ x £ - + x2 £ a Û £ Û - £ x £ + x2 = a Û = Û x = x = - 5. HDVN: - Học thuộc định nghĩa căn bậc hai , đk tồn tại CBH , HĐT , công thức khai căn. - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· luyÖn tËp ë líp. - Lµm bµi tËp 24 (b) ; 25 b,c; 26 b ; 27 - §äc, t×m hiÓu tr­íc bµi míi Ngày soạn : 21 / 08 / 2010 TiÕt 6: §4. liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A. Môc tiªu: - KiÕn thøc: HS n¾m ®­îc néi dung vµ c¸ch chøng minh ®Þnh lÝ vÒ liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng. - KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng dïng c¸c quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ chia hai c¨n bËc hai trong tÝnh to¸n vµ biÕn ®æi biÓu thøc. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. B. ChuÈn bÞ : 1.Thầy : B¶ng phô ghi néi dung ®Þnh lý, vÝ dô 3. 2. Trò : B¶ng nhãm, bót d¹. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tæ chøc: (1 ph) 2. KiÓm tra: (7 ph) * Gäi HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp. - HS: Ch÷a bµi tËp 25 (b,c). * HS lªn b¶ng ch÷a bµi tËp. Bài 25 b) Û 4x = 5 Û x = c ) = 21 Û 9 ( x-1) = 212 Û x - 1 = Û x = 50 3. Bµi míi: (25 ph): - GV: cho HS lµm Tính - So sánh - rút ra kết luận? - Tæng qu¸t ta ph¶i chøng minh ®Þnh lÝ sau: - GV cho hs phát biểu ®Þnh lÝ lªn - H­íng dÉn HS chøng minh. - Tõ ®Þnh lÝ trªn ta cã hai quy t¾c: + Khai ph­¬ng mét th­¬ng. + Chia hai c¨n bËc hai. - GV cho HS ®äc quy t¾c trªn b¶ng phô. - H­íng dÉn HS lµm VÝ dô 1. - Cho HS ho¹t ®éng nhãm lµm - HS ph¸t biÓu l¹i quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng. - GV giíi thiÖu quy t¾c chia hai c¨n bËc hai. - Yªu cÇu HS ®äc VÝ dô 2 (SGK). - GV cho HS lµm . - Gäi 2 HS lªn b¶ng. - GV giíi thiÖu " chó ý " SGK. - GV nhÊn m¹nh ®iÒu kiÖn. - VÝ dô 3 Hs nghiªn cøu SGK - VËn dông lµm . a) b) víi a ³ 0 1. ĐÞnh lÝ (10 ph) . TÝnh vµ so s¸nh: vµ Ta cã: = Þ = = §Þnh lÝ: (SGK) Víi a ³ 0; b > 0 ta cã: Chøng minh: V× a ³ 0 , b > 0 nªn x¸c ®Þnh vµ kh«ng ©m. Ta cã: . VËy lµ CBHSH cña Hay . 2. Áp dông (15 ph) a) Quy t¾c khai ph­¬ng mét th­¬ng: * Quy t¾c: (SGK). VÝ dô 1: TÝnh: a) b) = . . a) b) b) Quy t¾c chia hai c¨n bËc hai (SGK). * VÝ dô 2 : HS tù nghiªn cøu . a) b) * Chó ý: víi A ³ 0 ; B > 0 th×: . * VÝ dô 3 (SGK). . Rót gän: a) = = b) víi a ³ 0. Cã: 4. LuyÖn tËp – cñng cè: (10 ph) - Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ liªn hÖ gi÷a phÐp chia vµ phÐp khai ph­¬ng TQ. - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 28 (b,d) vµ bµi tËp 30 (a) . Bµi 28( b,d ) b) = = = d) == = Bµi 30a víi x > 0, y 0 = . = 5. H­íng dÉn vÒ nhµ: (2 ph): - Häc thuéc ®Þnh lÝ. - Lµm bµi tËp 28 (a,c) ; 29 ; 30 (b,c,d) ; 31 . - TiÕt sau luyÖn tËp Ngày soạn : 22 / 08 / 2010 Tiết 7 - Luyện tập Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A. Môc tiªu: - KiÕn thøc: HS ®­îc cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ khai ph­¬ng mét th­¬ng vµ chia hai c¨n bËc hai. - KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng thµnh th¹o vËn dông hai quy t¾c vµo c¸c bµi tËp tÝnh to¸n, rót gän biÓu thøc vµ gi¶i ph­¬ng tr×nh. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. B. ChuÈn bÞ : 1. Thầy : B¶ng phô ghi bµi tËp tr¾c nghiÖm, l­íi « vu«ng H3 . 2. Trò : B¶ng nhãm, bót d¹. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tæ chøc: (1 ph). 2. KiÓm tra: ( 12 ph). * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. - Ph¸t biÓu ®Þnh lÝ khai ph­¬ng mét th­¬ng. - Ch÷a bµi tËp 30 (c,d). HS2: Ch÷a bµi tËp 31 . - GV h­íng dÉn HS chøng minh. C2: Û Û Û Û - Bµi 30(c,d) c) 5xy. víi x 0 = 5xy. = - d) 0,2x3y3. = 0,2x3y3 . = = 0,8. Bµi 31: a) vËy . b) Víi hai sè d­¬ng, ta cã tæng hai c¨n thøc bËc hai cña hai sè lín h¬n c¨n bËc hai cña tæng hai sè ®ã. Þ . 3. Bµi míi: luyÖn tËp.(25 ph) - Bµi 32 (a,d). - Yªu cÇu 1 HS nªu c¸ch lµm. - Cã nhËn xÐt g× vÒ tö vµ mÉu cña biÓu thøc lÊy c¨n ? - Bµi 36 . - GV ®­a ®Çu bµi lªn b¶ng phô. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi miÖng. - Mçi kh¼ng ®Þnh ®óng hay sai. - Yªu cÇu HS lµm bµi 33 (b,c). - ¸p dông quy t¾c khai ph­¬ng mét tÝch. - Gi¶i ph­¬ng tr×nh nµy nh­ thÕ nµo ? (ChuyÓn vÕ h¹ng tö tù do ®Ó t×m x). - Yªu cÇu HS lµm bµi 35 (a).: h­íng dÉn: ¸p dông h»ng ®¼ng thøc: = ®Ó biÕn ®æi ph­¬ng tr×nh. - GV cho HS ho¹t ®éng theo nhãm bµi tËp 34 (a,c). Nöa líp lµm phÇn a , nöa líp lµm phÇn c . * D¹ng 1: TÝnh Bµi 32: a) = = d) = = Bµi 36: a) §óng. b) Sai. (vÕ ph¶i kh«ng cã nghÜa). c) §óng. (gi¸ trÞ gÇn ®óng cña ). d) §óng. (do chia hai vÕ cña bpt cho cïng mét sè d­¬ng vµ kh«ng ®æi chiÒu). *D¹ng 2: Gi¶i ph­¬ng tr×nh. Bµi 33: Û Û Û Û x = 4. c) x2 - = 0 Û x2 = Û x2 = = Û x2 = Û x2 = 2 Û x1 = ; x2 = - . Bµi 35: Û = 9 x – 3 = 9 x – 3 = -9 Û x - 3 = 9 Û x1 = 12. x - 3 = - 9 Û x2 = - 6. *D¹ng 3: Rót gän biÓu thøc. Bµi 34 (a,c). a) ab2 a < 0 , b ¹ 0. = ab2. V× a < 0 nªn ab2 = - ab2 . Þ kÕt qu¶: - . c) KÕt qu¶: . 4. Cñng cè: (5 ph). - GV chèt l¹i c¸c néi dung chÝnh cña tiÕt häc, c¸ch lµm c¸c d¹ng bµi tËp ®· ch÷a. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ: (2 ph) - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· lµm t¹i líp. - Lµm bµi 32 (b,c) 33 (a,c) 34 (b,d) ; 35 b ; 37.<Tr. 19, 20. SGK Ngày soạn : 25 / 08 / 2010 Tiết 8 - § 5 Bảng căn bậc hai Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A. Môc tiªu: - KiÕn thøc: HS hiÓu ®­îc cÊu t¹o cña b¶ng c¨n bËc hai. - KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng tra b¶ng ®Ó t×m c¨n bËc hai cña mét sè kh«ng ©m. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. B. ChuÈn bÞ : 1. Thầy : B¶ng phô , b¶ng sè, ª ke. 2. Trò : B¶ng sè, ª ke. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tæ chøc: (1 ph). 2. KiÓm tra: (5 ph) - HS1: Ch÷a bµi tËp 35 b. - HS2: Ch÷a bµi tËp 37. 3. Bµi míi: (30 ph) - GV giíi thiÖu b¶ng. - Yªu cÇu HS më réng b¶ng IV c¨n bËc hai ®Ó biÕt cÊu t¹o cña b¶ng. - Nªu cÊu t¹o ? - GV giíi thiÖu nh­ SGK. - GV cho HS lµm VÝ dô 1. N 8 . . 16 . 1,296 - Giao cña hµng 1,6 vµ cét 8 lµ sè nµo ? - GV: T×m ; . N 1 8 . . 39, . 6,253 6 H·y t×m giao cña hµng 39 vµ cét 1 ? (t×m ). - GV h­íng dÉn HS t×m sè 6 ®Ó hiÖu chÝnh ch÷ sè cuèi. Yªu cÇu HS t×m ; - Yªu cÇu HS lµm . T×m: * GV giíi thiÖu(nh­ SGK): B¶ng tÝnh s½n c¨n bËc hai cña Bra®ix¬ chØ cho phÐp ta t×m trùc tiÕp c¨n bËc hai cña - Yªu cÇu HS ®äc VÝ dô 3 SGK. - C¬ së nµo ®Ó lµm vÝ dô trªn ? (Nhê quy t¾c khai ph­¬ng 1 tÝch). - GV cho HS ho¹t ®éng theo nhãm . - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. - GV cho HS lµm VÝ dô 4. Yªu cÇu HS lµm . - Lµm thÕ nµo ®Ó t×m gi¸ trÞ gÇn ®óng cña x ? 1. Giíi thiÖu b¶ng (5 ph) - B¶ng sè víi 4 ch÷ sè thËp ph©n. - B¶ng c¨n bËc hai ®­îc chia thµnh c¸c hµng vµ c¸c cét, 9 cét hiÖu chÝnh. 2. C¸ch dïng b¶ng (25 ph) a) T×m c¨n bËc hai cña sè lín h¬n 1 vµ nhá h¬n 100. *VÝ dô 1: T×m . *VÝ dô 2: 3,120. 6,040. : 3,018 6,311 b) T×m c¨n bËc hai cña sè lín h¬n 100. *VÝ dô 3: T×m 1680 = 16,8 . 100 Tra b¶ng ®Ó t×m , cßn = = 10. a) 10. 3,018 30,18. b) 10. 3,143 31,43. c) T×m c¨n bËc hai cña sè kh«ng ©m vµ nhá h¬n 1: *VÝ dô 4: T×m = 4,009 : 100 0,04099. * Chó ý( SGK). . T×m Þ x1 = 0,6311 ; x2 = - 0,6311. 4. Cñng cè: ( 7 ph) - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 42 . - Hai HS lªn b¶ng tr×nh bµy. a) x 1,871 ; x 11,49 5. H­íng dÉn vÒ nhµ: (2 ph) - Xem l¹i bµi. - Lµm bµi tËp : 47 , 48 , 53 . - §äc : "Cã thÓ em ch­a biÕt". - §äc, t×m hiÓu tr­íc bµi míi Ngày soạn : 25 / 08 / 2010 Tiết 9 - § 6 Biến đổi đơn giản biểu thức chứa căn thức bậc hai Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A. Môc tiªu: - KiÕn thøc: HS biÕt ®ù¬c c¬ së cña viÖc ®­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n vµ ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n. - KÜ n¨ng : HS n¾m ®­îc c¸c kÜ n¨ng ®­a thõa sè vµo trong hay ra ngoµi dÊu c¨n. BiÕt vËn dông c¸c phÐp biÕn ®æi trªn ®Ó so s¸nh hai sè vµ rót gän biÓu thøc. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. B. ChuÈn bÞ : 1. ThÇy : B¶ng phô , b¶ng sè, ª ke. 2. Trß : B¶ng sè, ª ke. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tæ chøc: (1 ph). 2. KiÓm tra: (5 ph) * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. - HS1: Ch÷a bµi 47 (a,b) . Dïng b¶ng c¨n bËc hai t×m x biÕt: a) x2 = 15 ; b) x2 = 22,8. * HS lªn b¶ng kiÓm tra. Bµi 47 a) x = 3,873 b) x = 4,775 3. Bµi míi: (23 ph). - GV cho HS lµm . - HS lªn b¶ng lµm. - §¼ng thøc trªn ®­îc chøng minh dùa trªn c¬ së nµo ? - Thõa sè nµo ®· ®­îc ®­a ra ngoµi dÊu c¨n ? - Yªu cÇu HS lµm c¸c VÝ dô. - GV h­íng dÉn HS: ®«i khi ph¶i biÕn ®æi biÓu thøc d­íi dÊu c¨n vÒ d¹ng thÝch hîp råi míi thùc hiÖn. - øng dông rót gän. - Yªu cÇu HS tù ®äc VÝ dô 2. - GV ®­a b¶ng phô chØ râ 3 ; 2 ; gäi lµ ®ång d¹ng víi nhau (lµ tÝch cña mét sè víi cïng c¨n thøc ). - Yªu cÇu HS ho¹t ®éng theo nhãm lµm . Nöa líp lµm phÇn a, nöa líp lµm phÇn b. - §¹i diÖn nhãm lªn tr×nh bµy. Hs ®äc phÇn tæng qu¸t GV h­íng dÉn HS lµm VÝ dô 3. - Gäi HS lªn b¶ng lµm phÇn b. - GV cho HS lµm . - 2 HS lªn b¶ng lµm bµi. GV nhận xét - GV giíi thiÖu phÐp ng­îc l¹i cña phÐp " §­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n" lµ " §­a mét thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n ". - GV ®­a tæng qu¸t lªn b¶ng phô. - Yªu cÇu HS nghiªn cøu VÝ dô 4 SGK. * L­u ý HS: ChØ ®­a c¸c thõa sè d­¬ng vµo trong dÊu c¨n sau khi ®· n©ng lªn luü thõa bËc hai. - Yªu cÇu HS lµm theo nhãm. Nöa líp lµm phÇn a, c; Nöa líp lµm b,d. - §¹i diÖn nhãm lªn b¶ng tr×nh bµy. - GV (chèt l¹i): §­a mét thõa sè vµo trong (hoÆc ra ngoµi) dÊu c¨n cã t¸c dông: + So s¸nh c¸c sè ®­îc thuËn tiÖn. + TÝnh gi¸ trÞ gÇn ®óng c¸c biÓu thøc sè víi ®é chÝnh x¸c cao h¬n. 1. §­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n (12 ph) . (v× a ³ 0 ; b ³ 0). - HS: Dùa trªn ®Þnh lÝ khai ph­¬ng 1 tÝch vµ ®Þnh lÝ = a * ®­a 1 thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n. *VÝ dô 1: §­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n: a) b) . *VÝ dô 2: Rót gän biÓu thøc: = 3 + 2 + = 6. . a) = + = + 2 + 5 = 8. b) 4 + = 4 + = 4 + 3 - 3 + = 7 - 2. * Tæng qu¸t: Víi hai biÓu thøc A vµ B mµ B ³ 0, ta cã: = A nÕu A ³ 0, B ³ 0 - A nÕu A < 0, B ³ 0 * VÝ dô 3: a) víi x ³ 0 ; y ³ 0: = = 2x. b) víi x ³ 0 ; y <0. = = - 3y (x ³ 0 ; y < 0 ). . * víi b ³ 0. = = = = 2a2b (b ³ 0). * (víi a < 0). = = - 6ab2 ( v× a < 0). 2. Đ­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n (12 ph) Tæng qu¸t: + Víi A ³ 0 ; B ³ 0, ta cã: A +Víi A < 0 ; B ³ 0, ta cã: A = - *VÝ dô 4:( SGK). Hs tự nghiên cứu . a) 3. c) ab4. víi a ³ 0. ab4 = b) 1,2. d) - 2ab2 víi a ³ 0. - 2ab2 = *VÝ dô 5: So s¸nh: 3 vµ 3 = 4. Cñng cè: (13 ph) - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 43 (d,e). d) - 0,05 = - 0,05.= - 0,05. 10.12= - 6 e) = = 7.3.a = 21a - HS lµm bµi tËp 44 . ; - - ; x - GV yªu cÇu HS lªn b¶ng ch÷a. 5. H­íng dÉn vÒ nhµ: (2 ph) - Lµm bµi tËp 45, 47 ; 59 , 60 , 61 , 63 , 65 . - §äc tr­íc bµi míi Ngày soạn : 30 / 08 / 2010 Tiết 10- Luyện tập Ngày giảng Lớp 9A 9B 9C A. Môc tiªu: - KiÕn thøc: HS ®­îc cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ biÕn ®æi ®¬n gi¶n biÓu thøc chøa c¨n bËc hai: §­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n vµ ®­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n. - KÜ n¨ng : Cã kÜ n¨ng thµnh th¹o trong c¸c phÐp biÕn ®æi trªn. - Th¸i ®é : RÌn tÝnh cÈn thËn, râ rµng. B. ChuÈn bÞ : 1.ThÇy : B¶ng phô ghi s½n hÖ thèng bµi tËp. 2.Trß : Häc bµi vµ lµm bµi ®Çy ®ñ. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tæ chøc: (1 ph) 2. KiÓm tra: ( 8 ph) * GV nªu yªu cÇu kiÓm tra: - HS1: §­a thõa sè ra ngoµi dÊu c¨n: a) víi x > 0. b) víi y < 0. c) víi x > 0. d) - HS2: §­a thõa sè vµo trong dÊu c¨n: a) x (x ³ 0 ). b) x víi x < 0 c) x víi x > 0. * 2 HS lªn b¶ng kiÓm tra. - HS1: Bµi tËp 1: a) = |x| (x > 0). b) = |y| (y < 0). c) = 5|x| (x > 0). d) = 4y2. - HS2: Bµi tËp 2: a) x = (x > 0). b) x = - (x < 0). c) x = (x > 0 ) 3. Bµi míi – LuyÖn tËp: (31 ph) - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 3 : Rót gän biÓu thøc: a) b) c) Ch÷a bài 46; bµi 47 - Yªu cÇu HS lµm bµi tËp 4: Chøng minh: a) = x - y. ( víi x > 0 ; y > 0). b) ví