Giáo án môn Địa lý 9 tiết 2: Dân số và gia tăng dân số

Tuaàn: 1 Tieát : 2 BAØI 2 : DAÂN SOÁ VAØ GIA TAÊNG DAÂN SOÁ 1. MỤC TIÊU: 1.1. Kiến thức: -Một số đặc điểm của dân số: số dân, gia tăng dân số nhanh, cơ cấu dân số -Nguyên nhân và hậu quả 1.2. Kĩ năng: -Vẽ và phân tích biểu đồ dân số, bảng số liệu về cơ cấu dân số Việt Nam -Phân tích và so sánh tháp dân số nước ta các năm 1989 và 1999 1.3. Thái độ: -Ý thức được sự cần thiết phải có quy mô gia đình hợp lí. 2.TROÏNG TAÂM: - Đặc điểm dân số nước ta, nguyên nhân tăng dân số 3. CHUẨN BỊ: 3.1/ Giáo viên: Sách giáo khoa, biểu đồ biến đổi dân số của nước ta, tranh ảnh về một số hậu quả của dân số tới môi trường và chất lượng cuộc sống. 3.2/ Học sinh: Noäi dung baøi , traû lôøi caùc caâu hoûi trong baøi , chuaån bò caùc baøi taäp trong vôû baøi taäp vaø tập bản đồ Địa lí 9. 4. TIẾN TRÌNH: 4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: 9A1: / vắng :.. 9A2: / vắng :.. 4.2. Kiểm tra miệng: Câu 1: Nước ta có bao nhiêu dân tộc ? Những nét văn hoá riêng của các dân tộc thể hiện ở những mặt nào ? Ví dụ ? (7ñ) Choïn yù ñuùng nhaát :(2ñ) Câu 2: Trên các vùng núi Bắc bộ từ 700 – 1.000 m là địa bàn cư trú của người: a. Tày, Mường. b. Nùng, Lô Lô. c. Mông, Dao. d. Thái, Tày. Câu 3: Em hãy cho biết nội dung bài học hôm nay? Dân số nước ta hiện nay là bao nhiêu? (1 đ) Câu 1: - Nöôùc ta coù 54 dân tộc (1 điểm). -Trang phục, ngôn ngữ, quần cư, phong tục tập quán(4 điểm). - Ví dụ: (2 điểm). Câu 2: c (2 điểm). Câu 3: Tìm hiểu về số dân và gia tăng dân số của Việt Nam, cơ cấu dân số.Dân số nước ta hiên nay là 89 triệu người (2011) 4.3. Bài mới: Việt Nam là nước đông dân, có cơ cấu dân số trẻ. Nhờ thực hiện tốt công tác kế hoạch hóa gia đình nên tỷ lệ gia tăng tự nhiên của dân số có xu hướng giảm , cơ cấu dân số có sự thay đổi . Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học HOAÏT ÑOÄNG 1: GV: Giới thiệu số liệu của 3 lần tổng điều tra dân số toàn quốc: 01/04/1979, 01/04/1989 và 01/04/1999. GV: Qua sách giáo khoa và hiểu biết, cho biết dân số nước ta là bao nhiêu ? HS: 79,7 triệu. GV: Nhận xét về thứ hạng diện tích và dân số nước ta với các nước khác trên thế giới ? HS: Diện tích trung bình và dân số đông đứng thứ 14 trong những nước có số dân đông GV: Lưu ý học sinh: Năm 2003, dân số nước ta là 80,9 triệu, đứng thứ 3 Đông Nam Á sau In-đô-nê-xi-a (234,9) và Phi-líp-pin (84,6). HOAÏT ÑOÄNG 2: GV: Với dân số đông có thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế nước ta ? GV: Quan sát hình 2.1, nêu nhận xét sự bùng nổ dân số qua chiều cao của các cột dân số ? HS: Tăng nhanh liên tục. GV: Dân số tăng nhanh là yếu tố dẫn đến hiện tượng gì ? _ Kết luận. GV: Qua hình 2.1, nêu nhận + hình veõ xeùt đường biểu diễn tỉ lệ gia tăng tự nhiên có sự thay đổi ra sao ? HS: - Tốc độ gia tăng thay đổi từng giai đoạn. - Từ 1976 – 2003 có xu hướng giảm dần. GV: Nguyên nhân của sự thay đổi đó ? HS: GV: Vì sao tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số giảm nhanh, nhưng dân số vẫn tăng ? HS: Cơ cấu dân số trẻ, số phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ cao - khoảng 45 - 50 vạn hàng năm) KĨ NĂNG SỐNG: Thảo luận nhoùm : (3 phuùt). Giaùo vieân cho caùc nhoùm tranh luaän veà haäu quaû cuûa daân soá ñoâng vaø taêng nhanh ND: - Dân số đông và tăng nhanh đã gây hậu quả gì ? Nêu những lợi ích của việc giảm tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số nước ta ? HS: - Kinh tế, xã hội và môi trường. - Phát triển kinh tế, tài nguyên và môi trường, chất lượng cuộc sống . GV: Dựa vào bảng 2.1, xác định các vùng có tỉ lệ gia tăng tự nhiên cao nhất và thấp nhất ? Các vùng có tỉ lệ gia tăng cao hơn mức trung bình cả nước ? KL : HS: Tây Bắc, Bắc Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên . Giaùo duïc moâi tröôøng,tiết kiệm năng lượng: GV: Cho HS quan saùt moät soá tranh aûnh do söùc eùp daân soá tôùi moâi tröôøng . GV: Chuùng ta laøm gì ñeå baûo veä moâi tröôøng ? HS: Chuùng ta phaûi thöïc hieän toát caùc chính saùch cuûa nhaø nöôùc veà baûo veä moâi tröôøng xung quanh. Phaûi veä sinh saïch, ñeïp tröôøng , lôùp. Khoâng xaû raùc böøa baõi duø ôû baát cöù ñaâu.Tuyeân truyeàn cho moïi ngöôøi thöïc hieän keá hoaïch hoaù gia ñình.. GV: Daân soá taêng nhanh daãn ñeán caùc nhu caàu veà naêng löôïng taêng cao, chuùng ta söû duïng taøi nguyeân röøng nhö theá naøo? HS: Khai thaùc, söû duïng hôïp lí, tìm kieám caùc nguoàn nguyeân lieäu khaùc ñeå thay cho goã röøng. HOAÏT ÑOÄNG 3: GV: Qua bảng 2.2, nhận xét tỉ lệ 2 nhóm dân số nam và nữ thời kì 1979 – 1999 ? HS: - Tỉ lệ nữ lớn hơn, thay đổi theo thời gian. - Sự thay đổi giữa tỉ lệ tổng số nam và nữ giảm dần 3% "2,6% "1,6%. GV: Tại sao cần phải biết kết cấu dân số theo giới ở mỗi quốc gia ? HS: Ñeå bieát ñöôïc nguoàn lao ñoâng hieän taïi vaø töông lai . GV: Nhận xét cơ cấu dân số theo nhóm tuổi ở nước ta thời kì 1979 – 1999 ? HS: GV: Yêu cầu học sinh đọc mục 3, giáo viên giải thích tỉ số giới tính. Nguyên nhân ? I. Dân số: - Việt Nam là nước đông dân (79,7 triệu – 2002).Hiện nay dân số khoảng 89 triệu người II. Gia tăng dân số: - Từ cuối những năm 50 thế kỉ XX, nước ta có hiện tượng bùng nổ dân số. - Nhờ thực hiện tốt chính sách dân số nên tỉ lệ gia tăng tự nhiên có xu hương giảm. - Tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số không đều. III. Cơ cấu dân số: - Tỉ lệ trẻ em giảm, trong khi người trong và trên độ tuổi lao động tăng dần. 4.4.Câu hỏi, bài tập củng cố : Câu 1: Cho bieát daân soá cuûa Vieät Nam naêm 2002 laø bao nhieâu ? Câu 2 : Tæ leä gia taêng daân soá nöôùc ta naêm 2009 laø bao nhieâu ? Tæ leä gia taêng daân soá giöõa caùc vuøng mieàn nhö theá naøo ? Câu 3: Cho bieát cô caáu daân soá ôû nöôùc ta ? Câu 1: Daân soá cuûa Vieät Nam naêm 2002 laø 79,7 trieäu ngöôøi Câu 2 : Tæ leä gia taêng daân soá cuûa nöôùc ta laø 1,43 % Tæ leä gia taêng khaùc nhau giöõa caùc vuøng mieàn . Câu 3: Nöôùc ta coù cô caáu daân soá treû 4.4.Hướng dẫn học sinh tự học : *Đối với bài học ở tiết này: -Học bài, trả lời câu hỏi 1, 2, 3 trang 10 sách giáo khoa. -Làm bài tập bản đồ. *Đối với bài học tiếp theo : - Chuẩn bị bài 9: “Dân số, sự gia tăng dân số ở Tây Ninh”: Khái quát về tình hình dân số Tây Ninh trong những năm gần đây ? Tình hình gia tăng tự nhiên của dân số ? Nguyên nhân và hậu quả ? 5. RÚT KINH NGHIỆM: Nội dung: Phương pháp: Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học: