Giáo án môn Hình học lớp 9 - Tiết 25: Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn

Ngµy so¹n : Ngµy d¹y : TiÕt 25 §4. VÞ trÝ t­¬ng ®èi cđa ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn I. Mơc tiªu Qua bµi nµy, HS cÇn : N¾m ®­ỵc ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cđa ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn, ®iỊu kiƯn ®Ĩ x¶y ra mét trong ba vÞ trÝ ®ã . N¾m ®­ỵc hƯ thøc gi÷a kho¶ng c¸ch tõ t©m ®­êng trßn ®Õn ®­êng th¼ng vµ b¸n kÝnh ®­êng trßn . Cã kü n¨ng vËn dơng, tÝnh to¸n. RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c. II. ChuÈn bÞ PhÊn mµu, b¶ng phơ, SGK , SGV, th­íc th¼ng . HS : Compa, th­íc th¼ng . III. c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ghi b¶ng Ho¹t ®éng 1. KiĨm tra bµi cị. * GV : Cho ®­êng trßn t©m O b¸n kÝnh R vµ mét ®­êng th¼ng a. Dù ®o¸n xem gi÷a ®­êng trßn t©m O vµ ®­êng th¼ng a cã bao nhiªu giao ®iĨm ? Ho¹t ®éng 2: Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cđa ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn * GV : Cho HS lµm ?1 * GV : Giíi thiƯu thuËt ng÷ c¸t tuyÕn, ®­êng th¼ng c¾t ®­êng trßn . * GV : So s¸nh kho¶ng c¸ch tõ t©m ®Õn ®­êng th¼ng a víi b¸n kÝnh ®­êng trßn ? * GV : Cho HS thùc hµnh ?2 * GV : Giíi thiƯu thuËt ng÷ tiÕp tuyÕn, tiÕp ®iĨm vµ kh¸i niƯm ®­êng th¼ng tiÕp xĩc víi ®­êng trßn . * GV : H­íng dÉn HS chøng minh OH = R b»ng ph­¬ng ph¸p CM ph¶n chøng HS tr¶ lêi c©u hái . * HS : Tr¶ lêi ?1 · O H A a B B · O a 1.Ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cđa ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn ?1 a) §­êng th¼ng vµ ®­êng trßn c¾t nhau OH < R vµ · O H A a B R ?2 b) §­êng th¼ng vµ ®­êng trßn tiÕp xĩc nhau OH = R §Þnh lÝ ( SGK/ 107 ) Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn Ho¹t ®éng cđa häc sinh Ghi b¶ng * GV : Cã NX g× vỊ kho¶ng c¸ch tõ O ®Õn ®­êng th¼ng víi b¸n kÝnh . GV : Giíi thiƯu kh¸i niƯm ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn kh«ng giao nhau . * GV : §­êng th¼ng vµ ®­êng trßn kh«ng giao nhau th× gi÷a chĩng cã ®iĨm chung nµo kh«ng ? * GV : Em cã nhËn xÐt g× vỊ kho¶ng c¸ch tõ t©m O ®Õn ®­êng th¼ng a víi b¸n kÝnh ®­êng trßn ? Ho¹t ®éng 3: HƯ thøc gi÷a kho¶ng c¸ch tõ t©m ®­êng trßn ®Õn ®­êng th¼ng vµ b¸n kÝnh cđa ®­êng trßn * GV : NÕu ®­êng th¼ng c¾t ®­êng trßn th× cã kÕt luËn g× kho¶ng c¸ch tõ t©m ®Õn ®­êng th¼ng víi b¸n kÝnh ®­êng trßn ? §iỊu ng­ỵc l¹i cã ®ïng kh«ng ? * GV : Hái t­¬ng tù trong tr­êng hỵp ®­êng th¼ng tiÕp xĩc víi ®­êng trßn , ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn kh«ng giao nhau . * GV : Cho HS thùc hµnh ?3 Ho¹t ®éng 4: Cđng cè * GV : Nªu c¸c vÞ trÝ t­¬ng ®èi cđa ®­êng th¼ng víi ®­êng trßn mµ em biÕt ? §iỊu kiƯn ®Ĩ cã c¸c vÞ trÝ t­¬ng ®èi ®ã ? GV cho HS lµm 1 bµi tËp trong SGK / Ho¹t ®éng 5: H­íng dÉn vỊ nhµ . - N¾m v÷ng ba vÞ trÝ t­¬ng ®èi cđa ®­êng th¼ng vµ ®­êng trßn, c¸c hhƯ thøc gi÷a kho¶ng c¸ch tõ t©m ®Õn ®­êng trßn víi b¸n kÝnh cđa ®­êng trßn . - Lµm c¸c bµi tËp 18; 19; 20/110 cđa SGK ( Dùa vµo c¸c kiÕn thøc häc trong tiÕt ®Ĩ lµm ). - Hoµn thµnh VBT . - §äc tr­íc bµi 5 . · O H a * HS lÇn l­ỵt tr¶ lêi c©u hái vµ ghi chÐp bµi . * HS lªn b¶ng lµm bµi, HS ë d­íi cïng lµm vµ NX . * HS tr¶ lêi c©u hái . c) §­êng th¼ng vµ ®­êng trßn kh«ng giao nhau OH > R 2. HƯ thøc gi÷a kho¶ng c¸ch tõ t©m ®­êng trßn ®Õn ®­êng th¼ng vµ b¸n kÝnh cđa ®­êng trßn §­êng th¼ng c¾t ®­êng trßn Û d < R . §­êng th¼ng tiÕp xĩc ®­êng trßn Û d = R . §­êng th¼ng vµ ®­êng trßn kh«ng giao nhau Û d > R .