Giáo án môn Hình học lớp 9 - Tuần 20 - Tiết 39, 40

TuÇn : 20 TiÕt : 39 Ngµy d¹y: 13/1/2009 liªn hÖ gi÷a cung vµ d©y I. Môc tiªu : Gióp häc sinh : BiÕt sö dông c¸c côm tõ “ Cung c¨ng d©y ” vµ “ D©y c¨ng cung ” Ph¸t biÓu ®­îc c¸c ®Þnh lý 1 vµ 2 chøng minh ®­îc ®Þnh lý 1 . HiÓu ®­îc v× sao c¸c ®Þnh lý 1 , 2 chØ ph¸t biÓu ®èi víi c¸c cung nhá trong mét ®­êng trßn hay trong hai ®­êng trßn b»ng nhau . II. ChuÈn bÞ: -GV: Th­íc kÎ , com pa . -HS: ¤n l¹i kh¸i niÖm d©y vµ cung cña ®­êng trßn .Dông cô häc tËp ( th­íc kÎ , com pa ) III. TiÕn tr×nh d¹y häc : Tæ chøc líp KiÓm tra bµi cò Ph¸t biÓu ®Þnh lý vµ viÕt hÖ thøc nÕu 1 ®iÓm C thuéc cung AB cña ®­êng trßn . Gi¶i bµi tËp 8 ( sgk - 70) Bµi míi : * §v® : Gi¸o viªn vÏ h×nh vµ ®Æt vÊn ®Ò nh­ Sgk 1- §Þnh lý 1 - GV cho HS nªu ®Þnh lý 1 sau ®ã vÏ h×nh vµ ghi GT , KL cña ®Þnh lý ? - H·y nªu c¸ch cøng minh ®Þnh lý trªn theo gîi ý cña SGK . - GV HD häc sinh chøng minh hai tam gi¸c OAB vµ OCD b»ng nhau theo hai tr­êng hîp ( c.g.c) vµ ( c.c.c) . - HS lªn b¶ng lµm bµi . GV nhËn xÐt vµ söa ch÷a . GT : Cho (O ; R ) , d©y AB vµ CD KL : a) b) AB = CD ?1 ( sgk ) Chøng minh : XÐt D OAB vµ D OCD cã : OA = OB = OC = OD = R a) NÕu s® = s® ® ® D OAB = D OCD ( c.g.c)® AB = CD ( ®cpcm) b) NÕu AB = CD ® D OAB = D OCD ( c.c.c) ® ® s® = s® ® 2 - §Þnh lý 2 - H·y ph¸t biÓu ®Þnh lý sau ®ã vÏ h×nh vµ ghi GT , KL cña ®Þnh lý ? - GV cho HS vÏ h×nh sau ®ã tù ghi GT , KL vµo vë . Chó ý ®Þnh lý trªn thõa nhËn kÕt qu¶ kh«ng chøng minh . §Þnh lý 2 ( Sgk - 71 ) ? 2 ( sgk ) GT : Cho (O;R) hai d©y AB vµ CD KL : a) b) AB > CD ® Gi¶i bµi tËp 13 ( Sgk - 72 ) - GV ra bµi tËp gäi HS ®äc ®Ò bµi , vÏ h×nh vµ ghi GT , KL cña bµi to¸n . - Bµi to¸n cho g× ? yªu cÇu g× ? - Theo bµi ra ta cã AB // CD ® ta cã thÓ suy ra ®iÒu g× ? - §Ó chøng minh cung AB b»ng cung CD ®Ta ph¶i chøng minh g× ? - H·y nªu c¸ch chøng minh cung AB b»ng cung CD . - KÎ MN song song víi AB vµ CD ® ta cã c¸c cÆp gãc so le trong nµo b»ng nhau ? Tõ ®ã suy ra gãc COA b»ng tæng hai gãc nµo ? - T­¬ng tù tÝnh gãc BOD theo sè ®o cña gãc CAO vµ BAO ® so s¸nh hai gãc COA vµ BOD ? - Tr­êng hîp O n»m ngoµi AB vµ CD ta còng chøng minh t­¬ng tù . GV yªu cÇu HS vÒ nhµ chøng minh . GT : Cho ( O ; R) ; Hai d©y AB // CD KL : Chøng minh : XÐt tr­êng hîp O n»m trong hai d©y song song : KÎ ®­êng kÝnh MN song song víi AB vµ CD ®  ( So le trong ) ®  ( So le trong ) ® ® T­¬ng tù ta còng cã : Tõ (1) vµ (2) ta suy ra : ® s® = s® ® ( ®cpcm ) b) Tr­êng hîp O n»m ngoµi hai d©y AB vµ CD ta chøng minh t­¬ng tù . ( HS cm ) 4. Cñng cè Ph¸t biÓu l¹i ®Þnh lý 1 vµ 2 vÒ liªn hÖ gi÷a d©y vµ cung . Gi¶i bµi tËp 10 ( sgk ) Chøng minh tiÕp tr­êng hîp (b) cña bµi 13 . 5- H­íng dÉn vÒ nhµ Häc thuéc ®Þnh lý 1 vµ 2 . N¾m ch¾c tÝnh chÊt cña bµi tËp 13 ( sgk ) ®· chøng minh ë trªn . Gi¶i bµi tËp trong Sgk - 71 , 72 ( BT 11 , 12 , 14 ) HD : ¸p dông ®Þnh lý 1 víi bµi 11 , ®Þnh lý 2 víi bµi 12 . TuÇn 20 TiÕt 40 Ngµy d¹y: 17/1/2009 gãC NéI TIÕP I. Môc tiªu : - HS nhËn biÕt ®­îc nh÷ng gãc néi tiÕp trªn mét ®­êng trßn vµ ph¸t biÓu ®­îc ®Þnh nghÜa vÒ gãc néi tiÕp . - Ph¸t biÓu vµ chøng minh ®­îc ®Þnh lý vÒ sè ®o cña gãc néi tiÕp . NhËn biÕt (b»ng c¸ch vÏ h×nh) vµ chøng minh ®­îc c¸c hÖ qñ cña ®Þnh lý trªn . - BiÕt c¸ch ph©n chia tr­êng hîp . II. ChuÈn bÞ : - GV:Th­íc kÎ , com pa , b¶ng phô vÏ h×nh ? 1 ( sgk ) HS:N¾m ch¾c c¸ch x¸c ®Þnh sè ®o cña gãc ë t©m vµ sè ®o cña cung bÞ ch¾n . N¾m ch¾c c¸c ®Þnh lý vÒ x¸c ®Þnh sè ®o cña cung bÞ ch¾n theo gãc ë t©m vµ liªn hÖ gi÷a d©y vµ cung . III. TiÕn tr×nh d¹y häc : Tæ chøc líp KiÓm tra bµi cò Ph¸t biÓu ®Þnh lý 1 , 2 vÒ liªn hÖ gi÷a d©y vµ cung . Gi¶i bµi tËp 11 ( sgk - 72 ) Bµi míi : 1 - §Þnh nghÜa - GV vÏ h×nh 13 ( sgk ) lªn bang sau ®ã giíi thiÖu vÒ gãc néi tiÕp . HS ph¸t biÓu thµnh ®Þnh nghÜa . - ThÕ nµo lµ gãc néi tiÕp , chØ ra trªn h×nh vÏ gãc néi tiÕp BAC ë hai h×nh trªn ch¾n nh÷ng cung nµo ? - GV gäi HS ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa vµ lµm bµi . -GV treo b¶ng phô vÏ s½n h×nh 14,15(sgk) yªu cÇu HS thùc hiÖn ? 1 ( sgk ) - Gi¶i thÝch t¹i sao ®ã kh«ng ph¶i lµ gãc néi tiÕp . §Þnh nghÜa : ( sgk - 72 ) lµ gãc néi tiÕp ; lµ cung bÞ ch¾n . H×nh (a) cung bÞ ch¾n lµ cung nhá BC ; h×nh (b) cung bÞ ch¾n lµ cung lín BC . ? 1 ( sgk ) +) C¸c gãc ë h×nh 14 kh«ng ph¶i lµ gãc néi tiÕp v× ®Ønh cña gãc kh«ng n»m trªn ®­êng trßn . +) C¸c gãc ë h×nh 15 kh«ng ph¶i lµ gãc néi tiÕp v× c¸c hai c¹nh cña gãc kh«ng ®ång thêi chøa hai d©y cung cña ®­êng trßn . 2 -§Þnh lý - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn ?2 ( sgk ) sau ®ã rót ra nhËn xÐt . - Dïng th­íc ®o gãc h·y ®o sè ®o cña gãc BAC . -§Ó x¸c ®Þnh sè ®o cña cung BC ta lµm thÕ nµo ? x¸c ®Þnh theo yÕu tè nµo ? - H·y x¸c ®Þnh sè ®o cña gãc BAC vµ sè ®o cña cung BC b»ng th­íc ®o gãc ë h×nh 16 , 17 , 18 råi so s¸nh . - GV cho HS thùc hiÖn theo nhãm sau ®ã gäi c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ . GV nhËn xÐt kÕt qu¶ cña c¸c nhãm , thèng nhÊt kÕt qu¶ chung . - Em rót ra nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ gi÷a sè ®o cña gãc néi tiÕp vµ sè ®o cña cung bÞ ch¾n ? - H·y ph¸t biÓu thµnh ®Þnh lý ? - §Ó chøng minh ®Þnh lý trªn ta cÇn chia lµm mÊy tr­êng hîp lµ nh÷ng tr­êng hîp nµo ? - GV chó ý cho HS cã 3 TH x¶y ra sau ®ã yªu cÇu HS chøng minh ®Þnh lý ? ? 2 ( sgk ) NhËn xÐt : Sè ®o cña gãc BAC b»ng nöa sè ®o cña cung bÞ ch¾n BC (c¶ 3 h×nh ®Òu cho kÕt qu¶ nh­ vËy) §Þnh lý ( sgk ) GT : Cho (O ; R ) ; lµ gãc néi tiÕp . KL : chøng minh s® Chøng minh : ( sgk - 74 ) 3 - HÖ qu¶ - GV yªu cÇu HS thùc hiÖn ? 3 ( sgk ) sau ®ã nªu nhËn xÐt . - VÏ hai gãc néi tiÕp cïng ch¾n mét cung hoÆc hai cung b»ng nhau råi nªu nhËn xÐt - VÏ hai gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®­êng trßn råi nªu nhËn xÐt . - VÏ mét gãc néi tiÕp ( nhá h¬n 900) råi so s¸nh víi gãc ë t©m cïng ch¾n cung ®ã . - GV cho HS thùc hiÖn theo 3 yªu cÇu trªn sau ®ã rót ra nhËn xÐt vµ ph¸t biÓu thµnh hÖ qu¶ . - GV chèt l¹i hÖ qu¶ sgk - 74 . HS ®äc trong sgk vµ ghi nhí . a) Ta cã : s®; ( cïng b»ng nöa s® cña cung AD vµ BC b»ng nhau ) Ta cã : c) Ta cã : s® 4. Cñng cè Ph¸t biÓu ®Þnh nghÜa vÒ gãc néi tiÕp , ®Þnh lý vÒ sè ®o cña gãc néi tiÕp . Nªu c¸c hÖ qña vÒ gãc néi tiÕp cña ®­êng trßn . Gi¶i bµi tËp 15 ( sgk - 75) HS th¶o luËn chän kh¼ng ®Þnh ®óng sai. GV ®­a ®¸p ¸n ®óng . a) §óng ( Hq 1 ) b) Sai ( cã thÓ ch¾n hai cung b»ng nhau ) Gi¶i bµi tËp 16 ( sgk ) -HS vÏ h×nh vÏ 19 . - HS lµm bµi sau ®ã GV ®­a ra kÕt qu¶ . - -HS nªu c¸ch tÝnh , GV chèt l¹i a)s® = 2 s® b) 5- H­íng dÉn vÒ nhµ : Häc thuéc c¸c ®Þnh nghÜa , ®Þnh lý , hÖ qu¶ . Chøng minh l¹i c¸c ®Þnh lý vµ hÖ qu¶ vµo vë . Gi¶i bµi tËp 17 , 18 ( sgk - 75) HD : BT 17 ( Sö dông hÖ qu¶ (d) - Gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®­êng trßn ) BT 18 : C¸c gãc trªn b»ng nhau ( dùa theo sè ®o gãc néi tiÕp KÝ duyÖt cña BGH KÝ duyÖt cña tæ chuyªn m«n