Giáo án môn học Địa lý 10 - Bài 15: Thủy quyển một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông một số sông lớn trên trái đất

BÀI 15 THỦY QUYỂN MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤTNỘI DUNG CHÍNHTHỦY QUYỂNKhái niệmTuần hoàn của nước trên Trái đấtII.MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNGChế độ mưa, Băng tuyết, Nước ngầmĐịa thế, Thực vật, Hồ đầmIII. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤTSông Nin, Sông Amazon, Sông I-ê-nit-xâyNƯỚC TRÊN LỤC ĐỊANƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNGHƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂNNước trên Trái Đất tồn tại ở những dạng nào?THỦY QUYỂN-Hơi nước trong khí quyển.-Nước ngọt ở trên lục địa: sông suối, ao hồ, băng tuyết, nước ngầm.-Nước mặn trong các biển, đại dương.THỦY QUYỂNTHỦY QUYỂNKhái niệm:NƯỚC TRONG ĐẠI DƯƠNGHƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂNNƯỚC TRÊN LỤC ĐỊACó mối quan hệ như thế nào?Nước trên mặtNước ngầm Nước tham gia vào những vòng tuần hoàn nào ? VÒNG TUẦN HOÀN NHỎVÒNG TUẦN HOÀN LỚNBỐC HƠIGIÓ ĐƯA MÂY VÀO ĐẤT LIỀNRƠI TRỞ LẠI MẶT ĐẤTDÒNG CHẢY RA BIỂNVÒNG TUẦN HOÀN LỚNVÒNG TUẦN HOÀN NHỎBiển, đại dươngBốc hơiMưaGióTuyết rơiMưaGió đưa mây vào đất liềnNước ngầmTầng đá thấm nướcVòng tuần hoàn nhỏNƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNGBỐC HƠIMÂYMƯAVòng tuần hoàn lớnNƯỚC BIỂN, ĐẠI DƯƠNGBỐC HƠIMÂYLỤC ĐỊAMƯACÁC DẠNG NƯỚC2. Tuần hoàn của nước trên Trái đấtTHÀNH PHẦN NƯỚC TRÊN TRÁI ĐẤT97%3%NƯỚC MẶNNƯỚC NGỌT68,7%30,1%0,3% nước mặt ngọtĐỉnh núi băng và sông băngNước ngầmChỉ có 0,3% là nước sông nhưng có vai trò hết sức quan trọng nên cần tìm hiểu chế độ của nó.NHÂN TỐHOẠT ĐỘNG 1.CHẾ ĐỘ MƯA2.BĂNG TUYẾT3.NƯỚC NGẦM4.ĐỊA THẾ5.THỰC VẬT6.HỒ , ĐẦM Tại sao nói tàn phá rừng cũng là một nguyên nhân gây ra lũ bùn, lũ quét? Từ đó cho biết ảnh hưởng của thực vật đối với chế độ nước sông.Ở lưu vực sông rừng phòng hộ được trồng ở đâu ?”Cho biết chế độ mưa ở các đới khí hậu: xích đạo, nhiệt đới gió mùa, Địa trung hải, ôn đới hải dương phía tây? Tìm mối liên hệ giữa chế độ nước sông với chế độ mưa ở các đới khí hậu đó?VDTốc độ dòng chảy ở 2 khu vực miền núi và đồng bằng ra sao? Từ đó cho biết ảnh hưởng của địa thế đối với chế độ nước sông. Giải thích tại sao ở miền Trung nước ta lũ ở các sông lên nhanh .Hồ đầm có tác dụng điều hòa nước sông như thế nào? Giải thích tại sao chế độ nước sông Mê Công điều hòa hơn chế độ nước sông Hồng.Nước ngầm có vai trò như thế nào đối với chế độ nước sông? Ơû miền đất đá dễ thấm nước chế độ sông ra sao, ở miền đất khó thấm chế độ nước sông ra sao? Cho ví dụBăng tuyết tập trung ở đâu? Tan ra vào mùa nào? Từ đó quyết định tới chế độ nước sông như thế nào? Cho ví dụII . MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG1. CHẾ ĐỘ MƯAKIỂU KHÍ HẬUCHẾ ĐỘ MƯACHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNGXÍCH ĐẠONHIỆT ĐỚI GIÓ MÙAÔN ĐỚI HẢI DƯƠNGĐỊA TRUNG HẢIMưa lớn, quanh năm6 tháng mưaMưa quanh nămMưa vào mùa ĐôngLưu lượng lớn, điều hòaKhông điều hòa, mùa lũ, mùa khô hạnĐiều hòa Không điều hòaMưa quanh nămChế độ nước sông điều hòaMưa theo mùaChế độ nước sông không điều hòaVÍ DỤSÔNG AMAZÔNSÔNG CỬU LONGChảy qua miền khí hậu nhiệt đới gió mùa có một mùa mưa và một mùa khôChảy qua miền khí hậu xích đạo có mưa lớn quanh nămCó một mùa nước lớn và một mùa nước cạn, lưu lượng nước thất thườngLưu lượng nước lớn quanh năm, điều hòa.NĂNG LƯỢNG BXMT LỚN, NHIỆT ĐỘ TĂNG BĂNG, TUYẾT TAN RACUNG CẤP NƯỚC CHO SÔNG NGÒI2.BĂNG TUYẾTGây lũ lụt, nước lớn vào đầu mùa xuân.CÁC SÔNG Ở MIỀN XIBIA - NGAChảy từ Nam –lên BắcĐầu mùa xuânThượng nguồn nhân được lượng nhiệt độ lớn, băng tuyết tan raHạ nguồn nhận được ánh sáng ít, băng tuyết chưa kịp tanNước chảy tràn, gây lũ lụt, hình thành nhiều hồ, đầm lầy3.NƯỚC NGẦMCung cấp nước, điều tiết dòng chảy cho sông ngòi-Vùng đất đá thấm nước tốtNguồn dự trữ và cung cấp nước cho sông ngòi-Vùng đất đá khó thấm nướcĐiều tiết dòng chảy cho sông ngòi kém.4. ĐỊA THẾƠû miền núi, nước sông chảy nhanh hơn đồng bằng.Miền núiĐồng bằngHệ thống núi ăn sát ra tận biển, độ dốc lớnMưa tập trung.Tốc độ dòng chảy lớnLũ lên nhanhVì sao ở miền Trung nước ta, mực nước lũ ở sông ngòi thường lên rất nhanh?5.THỰC VẬTMột phần được giữ lại trên cành, lá câyMột phần được thảm mục và cây cỏ giữ lạiMột phần len theo rễ cây ngấm xuống đấtĐiều hòa dòng chảy của sông, giảm lũ lụt.-> gây lũ quét, lũ bùn, sạt lở đất và gây thiếu nước vào mùa khôƠû lưu vực sông, rừng phòng hộ thường được trồng ở đâu? Vì sao?Mùa mưa nước dâng lên, một phần chảy vào Biển Hồ , giảm lưu lượng nước cho sông MêKôngMùa khô, khi nước sông MêKông hạ xuống, nước trong Biển Hồ chảy ra cung cấp nước cho sông BIỂN HỒ6. HỒ, ĐẦM6. HỒ, ĐẦMLà nơi chứa nướcĐiều hòa chế độ nước sôngMÙA MƯA Nước được chứa trong hồ, giảm lưu lượng nước cho sôngMÙA KHÔ Nước chảy trong hồ ra cung cấp nước cho sôngIII. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤTSôngNin(nhóm 1)A-ma-dôn(nhóm 2)I-ê-nit-xây(nhóm 3)Nơi bắt nguồnDiện tích lưu vựcChiều dàiKhu vực khí hậuNguồn cung cấp nước chính1. Sông NinSôngNơi bắt nguồnDiện tích lưu vực(km2)Chiều dài (km)Khu vực khí hậuNguồn cung cấp nước chínhNinHồ Victoria2.881.0006685Khu vực xích đạo, cận xích đạo, cận nhiệtMưa và nước ngầm1. Sông Nin1. Sông Nin2. Sông AmazônSôngNơi bắt nguồnDiện tích lưu vực (km2)Chiều dài (km)Khu vực khí hậuNguồn cung cấp nước chínhA-ma-zônDãy Anđét7.170.0006437Khu vực xích đạoMưa, nước ngầm2. Sông Amazôn2. Sông Amazôn3. Sông IênitxâySôngNơi bắt nguồnDiện tích lưu vực (km2)Chiều dài (km)Khu vực khi hậuNguồn cung cấp nước chínhI-ê-nit-xâyDãy Xaian2.580.0004102Khu vực ôn đới lạnhBăng, tuyết tan3. Sông IênitxâyBên bờ sông I-ê-nit-xây