Giáo án môn học Địa lý 10 - Bài 3: Sử dụng bản đồ trong học tập và đời sống. ứng dụng của viễn thám và hệ thống thông tin địa lí

Ngày soạn: . . . . . . . . . . Ngày dạy: . . . . . . . . . . TIẾT 4 Bài 3: SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TRONG HỌC TẬP VÀ ĐỜI SỐNG. ỨNG DỤNG CỦA VIỄN THÁM VÀ HỆ THỐNG THÔNG TIN ĐỊA LÍ. I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Sau bài học, HS cần: - Hiểu rỏ ý nghĩa của bản đồ trong học tập và đời sống. - Hiểu được viễn thám và ý nghĩa của viễn thám trong nghiên cứu và quản lí môi trường. - Thấy được ứng dụng của hệ thống thông tin địa lí. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC: - Bản đồ tự nhiên Châu Âu, châu Đại Dương. Bản đồ kinh tế Trung Quốc. - Atlat địa lí Việt Nam III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tổ chức lớp: GV kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài củ: Câu hỏi: Bản đồ được phân làm mấy nhóm? Theo mục điách sử dụng người ta chia thành những loại nào? 3. Bài mới Mở bài: Để học tập và nghiên cứu ngoài bản đồ ra khoa học công nghệ thời hiện đại cung cấp cho chúng ta các phương tiện khác. Đó là viễn thám và hệ thống thông tin địa lí. Hoạt động của GV và HS Nội dung chính HĐ 1: Cá nhân Bước 1: GV hỏi: Tại sao học địa lí phải có bản đồ? HS phân tích bản đồ thế giới, khí hậu Việt Nam. Hỏi: Vai trò của bản đồ trong học tập và đời sống? Bước 2: HS phát biểu GV tóm lại vấn đề. Hỏi: Những ngành nào cần đến bản đồ? HS phát biểu, GV nhận xét. HĐ 2: Cả lớp Bước 1: GV cho HS trả lời câu hỏi - Những đều cần lưu ý khi sử dụng bản đồ? - Ý nghĩa của những lưu ý đó? Cho ví dụ minh hoạ? + Chọn bản đồ phù hợp với nội dung cần tìm hiểu (sử dụng bản đồ kinh tế Trung Quốc hoặc bản đồ hành chính Việt Nam trong Atlat). + Đọc bản đồ phải tìm hiểu tỉ lệ của bản đồ và kí hiệu trên bản đồ (dùng 2 loại bản đồ trên ý a). + Xác định phương hướng trên bản đồ (dùng nhiều loại biểu đồ khác nhau: thế giới, khí hậ Việt Nam, kinh tế Trung Quốc). + Tìm hiểu mối quan hệ giữa các yếu tố địa lí trên bản đồ (sử dụng bản đồ tự nhiên và khí hậu Việt Nam ). Bước 2: GV nhận xét, bổ sung tóm lại vấn đề. HĐ 3: Cá nhân Bước 1: GV hỏi: Thế nào là viễn thám? Giải thích khái niệm? Cho ví dụ? Bước 2: GV nhận xét. HĐ 4: Cả lớp Bước 1: GV hỏi: thế nào là hệ thống thông tin địa lí? Ý nghĩa của hệ thống thông tin địa lí? Bước 2: GV cũng cố, bổ sung. I. Vai trò của bản đồ trong học tập và đời ống. 1. Trong học tập. - Học tại lớp. - Học ở nhà. - Kiểm tra về địa lí. 2. Trong đời sống. - Bảng chỉ đường. - Phục vụ các ngành sản xuất. - Trong quân sự. II. Sử dụng bản đồ, Atlat trong học tập. 1. Những điểm cần lưu ý: a. Chọn bản đồ phù hợp với nội dung cần tìm hiểu. b. Đọc bản đồ phải tìm hiểu tỉ lệ của bản đồ và kí hiệu trên bản đồ. c. Xác định phương hướng trên bản đồ. d. Tìm hiểu mối quan hệ giữa các yếu tố địa lí trên bản đồ. III. Ứng dụng của viễn thám và hệ thống thông tin địa lí. 1. Viễn thám. a. Khái niệm: Viễn thám là khoa học và công nghệ hiện đại để thu thập thông tin về các đối tượng hay môi trường từ xa. b. Ý nghĩa của viễn thám Các ảnh vệ tinh được sử dụng rộng rãi trong nhiều mục đích nghiên cứu khác nhau. Đặc biệt trong lĩnh vực quản lí môi trường. 2. Hệ thống thông tin địa lí. a. Khái niệm: Hệ thống thông tin địa lí là hệ thống thông tin đa dụng dùng làm lưu trữ, xử lí, phân tích, tổng hợp, điều hành và quản lí những dữ liệu không gian, đồng thời cho phép lấy thông tin dễ dàng và trình bày dưới dạng dễ tiếp nhận, trao đổi và sử dụng. b. Ý nghĩa - Giúp theo dõi quản lí môi trường. - Giúp đưa ra hoặc điều chỉnh các phương án trên quy hoạch. - Giúp quản lí khách hàng, hệ thống sản xuất, dịch vụ. - Ứng dụng trong giáo dục. KT, ngày 18/9/2006 Tổ trưởng Mã Thị Xuân Thu 4.. Củng cố: - Vai trò của bản đồ trong học tập và đời sống. - Những điều cần lưu ý khi sử dụng bản đồ. - Ứng dụng và ý nghĩa của viễn thám, hệ thống thông tin địa lí. 5. Dặn dò: Các em về nhà học bài và chuẩn bị bài thực hành để tiết sau học, GV chia lớp thành 5 nhóm mỗi nhóm một phương pháp và tìm Trong Atlat những bản đồ thể hiện phương pháp của nhóm.