Giáo án môn học Địa lý 10 - Bài 8: Tác động của nội lực đến địa hình bề mặt trái đất

Ngày soạn: 09/9/2010 Tiết 8 Bài 8: TÁC ĐỘNG CỦA NỘI LỰC ĐẾN ĐỊA HÌNH BỀ MẶT TRÁI ĐẤT I- TIÊU MỤC: 1. Kiến thức: Sau bài học HS cần: - Hiếu khái niệm nội lực và nguyên nhân sinh ra nội lực. - Phân tích được tác động của vận động theo phương thẳng đứng và phương nằm ngang đến địa hình bề mặt Trái Đất 2. Kỹ năng: Quan sát, nhận biết được kết quả của các vận động kiến tạo đến địa hình bề mặt Trái Đất qua tranh ảnh, hình vẽ , băng, dĩa hình. II- THIẾT BỊ DẠY HỌC: Tranh ảnh, hình vẽ về bề mặt Trái Đất. - Hình 8.3 phóng to. III- HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định lớp Kiểm tra sỉ số, K.tra bài cũ. Trbày cấu trúc của Trái Đất. Thuyết kiến tạo mảng. 2. Bài mới. Nội lực là gì? Nội lực có tác động như thế nào đến đại hình bề mặt mặt đất 3. Tiến trình bài mới. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG CHÍNH HĐ 1: Cả lớp - G.v: Trên bề mặt TĐ, nơi có các lục địa, Đ dương; có núi; Đbằng...Nội lực có vai trò rất quan trọng trong việc h. thành lục địa, Đ dương và các dạng địa hình. - G.v phân tích kết hợp dùng hình vẽ sự chuyển động của các dòng đối lưu và yêu cầu Hs đọc mục I SGK để hiểu khái niệm nội lực và nguyên nhân sinh ra nội lực: + Nội lực:... + Nguyên nhân: ...( các hoạt động về sự phân hủy các chất phóng xạ: Uûaniom, Kali...; sự chuyển dịch, sắp xếp lại vật chất cấu tạo Trái Đất theo trọng lực: Vật chất nhẹ di chyển lên trên, nặng xuống dưới...Xảy ra ở trong lòng Trái Đất và sinh ra nguồn năng lượng khá lớn ) * Nội lực gồm những vận vận đôïng nào ? Chúng có tác động như thế nào dến địa hình bề mặt Trái Đất. HĐ 2: - Hỏi: Dựa vào SGK, hiểu biết: Hãy cho biết tác động của nội lực đến bề mặt Trái Đất thông qua những vận động nào? - G.v: Vận động kiến tạo làm cho lớp vỏ Trái Đất có những biến đổi lớn: nơi được nâng lên, hạ thấp; nơi bị nứt nẻ, đứt gãy...những vận động này có thể theo chiều thẳng đứng hoặc theo chiều nằm ngang. - G.v vẽ hình về sự chuyển động của các dòng đối lửutong lớp quyển Manti để hướng dẫn H.s quan sát và nhấn mạnh: Sự chuyển dịch của các mảng kiến tạo xảy ra do nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân trực tiếp là do sự chuyển động của các dòng đối lưu. Nơi các dòng đối lưu đi lên, vỏ TĐ được nâng lên và ngược lại - H.s; Qua kênh chữ ở mục II.1 trả lời câu hỏi: + Những biểu hiện của vận động theo phương thẳng đứng và hệ quả của nó. + Những biểu hiện của vận động thẳng đứng hiện nay. HĐ 3: Cặp/nhóm Bước 1:- H.s trao đổi, làm việc theo nhóm và quan sát hình 8.1, 8.2, 8.3, 8.4, 8.5 SGK và sử dụng các bản đồ tự nhiên thế giới, VN cho biết: + Thế nào là vận động theo phương nắm ngang, hiện tượng uốn nếp, đứt gãy? + Kết quả của quá trình uốn nếp, đứt gãy? + Phân biệt các dạng địa hình, địa hào, địa lũy? + Xác định được những khu vực núi uốn nếp, những địa hào, địa lủy...trên bản đồ, nêu một số ví dụ thực tế. Bước 2: Đai diện Hs trình bày, phân tích được tác động của vận động theo phương nằm ngangđối với địa hình bề mặt Trái Đất. Các nhóm khác bổ sung G.v kết luận: - Có nhiều cách phân loại vận động kiến tạo, nhưng quan trọng nhất là: vận động theo phương thẳng đứng và vận động theo phương nằm ngang. - Liên quan đến các vận động này là hoạt độngđộng đất, núi lửa. - Vận động theo phương thẳng đứng diễn ra chậm chạp, lâu dài làm mở rộng, thu hẹp diện tích lục địa, biển... Vận động theo phương nằm ngang sinh ra khi hai mảng kiến tạo chuyển dịch, va chạm nhau, sinh ra các hiện tượng uốn nếp, đứt gãy... I. NỘI LỰC: - Nội lực: Lực phát sinh ở bên trong Trái Đất - Nguồn năng lượng sinh ra nội lực chủ yếu là nguồn năng lương sinh ra ở trong lòng đất. II. Tác động của nội lực: Thông qua các vận động kiến tạo, động đất, núi lửa... 1. Vận động theo phương thẳng đứng: - Là những vận động nâng lên, hạ xuống của vỏ TĐ theo phương thẳng đứng - Diến ra trên một diện tích lớn - Thu hẹp và mở rộng diện tích lục địa một cách chậm chạp và lâu dài. 2. Vận động theo phương nằm ngang - Làm vỏ TĐ bị nén ép, tách giãn...gây ra các hiện tượng uốn nếp, đứt gãy a/ Hiện tượng uốn nếp: - Do tác động của lực nằm ngang - Xảy ra ở vùng đá có độ dẽo cao - Đá bị xô ép, uốn cong thành nếp uốn, các dãy núi uốn nếp b/ Hiện tượng đứt gãy: - Do tác động của lực nằm ngang - Xảy ra ở vùng đá cứng. - Đá bị gãy, vở, chuyển dịch tạo ra các địa hào, địa lũy... IV- ĐÁNH GIÁ: Hoàn thành bài tập sau: Vận động kiến tạo Khái niệm Tác động của vận động đến địa hình V- HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. So sánh hai quá trình uốn nếp, đứt gãy. 2. Bài tập: 1 và 2 SGK