Giáo án môn học Địa lý lớp 10 - Tiết 44: Vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải

Ngày soạn: 25/01/2010 Ngày giảng: 10A1: 10A2:.... 10A3: 10A4: Tiết 44 – Bài 36 vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển và phân bố ngành giao thông vận tải I. Mục tiêu bài học 1. Về kiến thức: - Nắm được vai trò, đặc điểm của ngành giao thông vận tải và các chỉ tiêu đánh giá khối lượng dịch vụ của hoạt động vận tải - Biết được ảnh hưởng của các nhân tố kinh tế – xã hội tới sự phát triển và phân bố các ngành giao thông vận tải cũng như sự hoạt động của các phương tiện vận tải 2. Về kỹ năng: - Có kỹ năng sơ đồ hoá một hiện tượng, quá trình được nghiên cứu - Có kỹ năng phân tích mối quan hệ qua lại và mối quan hệ nhân quả giữa các hiện tượng địa lý kinh tế – xã hội. - Có kỹ năng liên hệ thực tế ở BV và ở địa phương để hiểu được mức độ ảnh hưởng của các nhân tố tới sự phát triển và phân của của ngành giao thông vận tải. 3. Thái độ - Nghiêm túc, tự giác trong học tập II. Thiết bị dạy học: - Sử dụng sơ đồ, lược đồ trong SGK; bản đồ các nước trên Thế giới - Một số hình ảnh về các hoạt động giao thông vận tải trên thế giới và ở Việt Nam - Máy chiếu Projter III. Phương pháp - Đàm thoại gợi mở - Hoạt động nhóm - Trực quan IV. Tiến trình bài giảng: 1. ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ (5’) a. Trình bày các vai trò của ngành dịch vụ. Cho ví dụ. b. Trình bày các đặc điểm phân bố của ngành dịch vụ trên thế giới. 3. Bài mới - Khởi động (2’): GV cho học sinh quan sát một số hình ảnh trên màn hình -> Giới thiệu về ngành dịch vụ, nêu mục tiêu bài học. - Nội dung chính: Hoạt động của dạy và học Nội dung cần đạt được Hoạt động 1: Tìm hiểu vai trò và đặc điểm của ngành giao thông vận tải - Mục tiêu: áy trình bày được vai trò quan trọng của giao thông vạn tải; các đặc điểm cơ bản của ngành - Thời gian: 10 – 15’ - Phương tiện: Các hình ảnh minh hoạ về vai trò của ngành GTVT - Phương pháp: Đàm thoại gợi mở, trực quan - Các bước tiến hành: + HS quan sát một số hình ảnh trên màn hình và nghiên cứu nội dung SGK, cho biết: * Ngành GTVT có những vai trò gì? -> HS trình bày, các HS bổ sung kiến thức cho nhau -> GV chuẩn xác nôi dung kiến thức về vai trò của ngành VT + HS nghiên cưu nội dung SGK và cho biết các đặc điểm nổi bật của ngành vận tải theo các gợi ý sau: * Sản phẩm của ngành? * Chỉ tiêu đánh giá ngành? -> HS trình bày. -> GV chuẩn xác các kiến thức I. Vai trò, đặc điểm của ngành giao thông vận tải 1. Vai trò - Giúp cho các quá trình sx diễn ra liên tục, bình thường - Phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân - Thực hiện các mối liên hệ KT – XH giữa các địa phương, củng cố tính thống nhất nền kinh tế, tạo mối giao lưu giữa các nước - Thúc đẩy hoạt động kinh tế, văn hoá ở những vùng xa xôi - Tăng cường sức mạnh quốc phòng 2. Đặc điểm - Sản phẩm là sự chuyên trở người và hàng hoá - Chỉ tiêu đánh giá: + Khối lượng vận chuyển( số hành khách, số tấn hàng hoá) + Khối lượng luân chuyển( Người. Km; tấn/ km + Cự li vận chuyển trung bình ( Km) Hoạt động 2: Tìm hiếu các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển, phân bố các ngành GTVT - Mục tiêu: HS trình bày và lấy ví dụ chứng minh sự ảnh hưởng của từng nhân tố đến hoạt động của ngành GTVT - Thời gian: 15 - 20’ - Phương tiện: Một số hình ảnh về ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phát triển của ngành GTVT. - Phương pháp: Hoạt động nhóm - Các bước tiến hành: * HS dựa vào kênh chữ, sgk, bản đồ sơ đồ BĐ kinh tế chung VN; BĐ GTVT Việt Nam và vốn hiểu biết riêng thảo luận ảnh hưởng của các nhân tố tới sự phân bố và phát triển NN: + N1: Chứng minh ĐKTN qui định sự có mặt và vai trò của một số loại hình vận tải + N2: Chứng minh ĐKTN ảnh hưởng đến công tác thiết kế và khai thác các công trình GTVT + N3: Chứng minh khí hâụ và thời tiết ảnh hưởng sâu sắc tới hoạt động của các phương tiện vận tải + N4: Chứng minh điều kiện kinh tê - xã hội quyết định sự phát triển và phân bố hoạt động của GTVT + N5: Chứng minh sự phân bố dân cư, đặc biệt là các thành phố lớn, các chùm đô thị ảnh hưởng sâu sắc tới vận tải hành khách * Đại diện các nhóm báo cáo, các nhóm khác bổ sung * GV chuẩn kiến thức II. Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố ngành gioa thông vận tải 1. Điều kiện tự nhiên - Qui định sự có mặt và vai trò của một số loại hình vận tải - ảnh hưởng đến công tác thiết kế và khai thác các công trình gtvt - Khí hâụ và thời tiết ảnh hưởng sâu sắc tới hoạt động của các phương tiện vận tải 2. Điều kiện kinh tê - xã hội - Sự phát triển và phân bố các ngành kinh tế quyết định sự phát triển và phân bố hoạt động của gtvt - Sự phân bố dân cư, đặc biệt là các thành phố lớn, các chùm đô thị ảnh hưởng sâu sắc tới vận tải hành khách 4. Đánh giá (5’) a. Vai trò của ngành GTVT? b. Lấy ví dục chứng minh rằng các nhân tố tự nhiên có ảnh hưởng lớn đến công tác khai thác, thiết kế, xây dựng các tuyến GTVT? c. Lấy ví dụ chứng minh rằng sự phát triển của ngành công nghiệp có ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển và phân bố ngành GTVT. 5. Hướng dẫn học bài ở nhà - Học bài theo câu hỏi SGK; làm bài tập 4 SGK - Chuẩn bị trước bài 37 SGK. V. Rút kinh nghiệm ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................