Giáo án môn Ngữ văn 7 (Chuẩn kiến thức kỹ năng) - Tiết 112: Ca Huế trên sông Hương

CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG Tiết 113. ND: 1. MỤC TIÊU: a. Kiến thức: - Thấy được vẻ đẹp của sinh hoạt VH ở cố đô Huế, 1 vùng dân ca với những con người rất đỗi tài hoa. b. Kĩ năng: Rèn kĩ năng đọc, hiểu bút kí. c. Thái độ: Giáo dục HS lòng tự hào về truyền thống VH dân tộc. 2. CHUẨN BỊ: GV: Tranh minh hoạ Sgk. HS: SGK,VBT ,chuẩn bị bài. 3. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đọc diễn cảm, vấm đáp gợi tìm, dùng lời có nghệ thuật, trực quan. 4. TIẾN TRÌNH: 4.1. Ổn định tổ chức: Kiểm diện. 4.2. Kiểm tra bài cũ: Nêu nội dung của tác phẩm “Những trò lố hay là Va ren và PBC”? - Những trò lố hay là Va ren và PBC đã khắc hoạ được 2 nhân vật có tính cách đại diện cho 2 lực lượng XH hoàn toàn đối lập nhau ở nước ta thời Pháp thuộc Va-ren gian trá, lố bịch đại diện cho TDP phản động ở Đông Dương. PBC kiên cường bất khuất tiêu biểu cho khí phách dân tộc VN. Ngôn ngữ của Va-ren trong TP thuộc hình thái ngôn ngữ nào? A. Ngôn ngữ độc thoại. C. Ngôn ngữ biểu cảm. B. Ngôn ngữ đối thoại. D. Ngôn ngữ miêu tả. 4.3. Giảng bài mới: Giới thiệu bài: Trước khi đọc bài này, em đã biết gì về cố đô Huế? Hãy nêu ra 1 vài đặc điểm tiêu biểu của xứ Huế mà em biết? - Huế là cố đô của triều đình nhà Nguyễn. TP Huế nằm bên bờ sông Hương 1 con sông đẹp dạt dào chất thơ. Ở Huế có thôn Vĩ Dạ, 1 làng xóm nhiều bóng cau bóng trúc. Ở Huế có nhiều lăng tẩm, nơi chôn cất các bật q1uân vương như lăng Khải Định, lăng Tự Đức… Xứ Huế còn nỗi tiếng với những sản phẩm VH đôc đáo đa dạng, phong phú mà ca Huế là 1 trong những sản phẩm nổi tiếng ấy. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS PHẦN GHI BẢNG HĐ1: Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu chú thích Yêu cầu đọc chậm rãi, rõ ràng, mạch lạc, lưu ý những câu đặc biệt; những câu rút gọn. GV đọc, HS đọc. GV nhận xét - Kiểm tra việc đọc chú thích của HS. Nếu phải chia đoạn, theo em văn bản này chia làm mấy đoạn, nội dung của mỗi đoạn là gì? HS trả lời, nhận xét. Gv chốt: Đoạn 1: Sự phong phú và đa dạng của ca Huế. Đoạn 2: Vẻ đẹp của cảnh ca Huế trong đêm trăng thơ mộng trên dòng sông Hương. Đoạn 3: Nguồn gốc của một số làn điệu ca Huế. HĐ2: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản. Em có thể nhớ hết tên các làn điệu ca Huế, các dụng cụ âm nhạc được nhắc tới và chú thích trong bài văn không? HS trả lời, nhận xét, bổ sung. GV nhận xét. Em hãy tìm trong bài văn một số làn điệu ca Huế có đặc điểm nổi bật? HS trả lời. GV nhận xét, chốt : - Ca Huế đa dạng và phong phú đến nỗi khó có thể nhớ hết tên các làn điệu. Tác giả được nghe ca Huế trong hoàn cảnh nào? Hoàn cảnh đó có gì đặc biệt? HS trả lời, nhận xét, GV nhận xét, chốt ý. Cách thưởng thức ca Huế có gì khác với cách thưởng thức ca nhạc bình thường? HS trả lời. Gv cho hs xem tranh minh hoạ, liên hệ cảnh đẹp xứ Huế. Yêu cầu HS đọc đoạn từ “ Ca Huế …” đến “ …. đầy sức quyến rũ” Ca Huế được hình thành từ đâu? Tại sao các điệu ca Huế được nhắc tới trong bài vừa sôi nổi, tươi vui, vừa trang trọng, uy nghi? HS trả lời, nhận xét, bổ sung GV nhận xét, chốt ý. Tại sao các điệu ca Huế được nhắc tới trong bài văn vừa sôi nổi, tươi vui, vừa sang trọng ,uy nghi? HS trả lời. GV nhận xét:Có sự kết hợp giữa nhạc dân gian và nhạc cung đình Tại sao có thể nói ca Huế là một thú tao nhã? - Ca Huế thanh cao, lịch sự, nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng từ nội dung đến hình thức, từ cách biểu diễn đến cách thưởng thức từ ca công đến nhạc công .Chính vì thế , ca Huế quả là một thú tao nhã. Gv hướng dãn Hs tìm hiểu phần ghi nhớ. HS đọc ghi nhớ I.Đọc, tìm hiểu chú thích 1. Đọc 2. Tìm hiểu chú thích 3. Bố cục: II.Tìm hiểu văn bản 1. Sự phong phú và đa dạng của ca Huế: - Chèo cạn, bài thai, hò đưa linh: buồn bã. - Hò giã gạo, ru em, giã vôi, giã điệp: náo nức, nồng hậu tình người. - Hò lơ, hò ô, xay lúa, hò nện … thể hiện lòng khát khao, nỗi mong chờ, hoài vọng thiết tha của tâm hồn Huế. - Nam ai, nam bình, quả phụ, tương tư khúc, hành vân: buồn man mác, thương cảm, bi ai, vương vấn. - Tứ đại cảnh: Không vui, không buồn. 2. Cảnh ca Huế trong đêm trăng trên dòng sông Hương: - Nghe trên quang cảnh sông nước, trăng đẹp huyền ảo, thơ mộng. - Ngôi trên thuyền rồng. - Nghe và nhìn trực tiếp các ca công ca nhi ( cách ăm mặc, cách chơi đàn) 3. Nguồn gốc của một số làn điệu ca Huế: - Hình thành từ dòng ca nhạc dân gian và ca nhạc cung đình. * Ghi nhớ SGK, tr.104 4.4. Củng cố và luyện tập: Những nội dung em đã học trong bài? - Vẻ đẹp của ca Huế trong đêm trăng thơ mộng trên dòng sông Hương. - Nguồn gốc của 1 số làn điệu ca Huế. - Sự phong phú và đa dạng của làn điệu ca Huế. Em có nhận xét gì về làn điệu dân ca Huế? - Ca Huế thanh cao, lịch sự, nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng. Văn bản Ca Huế…… được viết theo hình thức nào? A. Truyện ngắn. C. Bút kí. B. Văn tả cảnh. D. Tuý bút. 4.5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: - Học ghi nhớ Sgk. - Nhớ được 1 số làn điệu dân ca Huế và nguồn gốc dân ca Huế. - Chuẩn bị bài: Quan âm Thị Kính. + Đọc kĩ văn bản + Tìm hiểu thẻ loại chèo. 5. Rút kinh nghiệm. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC . - HS trả lời,GV nhận xét:Có sự kết hợp. 5 Nêu ND – NT bài văn? III. PHÂN TÍCH VB: 1. lí hoài xuân hoài Nam [ - Ca Huế thanh cao, lịch sự, nhã nhặn, sang trọng và duyên dáng. 4.4. Củng cố và luyện tập: 5 Dòng nào nói đúng I những ND mà VB ca huế muốn đề cập? A. Vẻ đẹp của ca Huế trong đêm trăng thơ mộng trên dòng sông Hương. B. Nguồn gốc của 1 số làn điệu ca Huế. C. Sự phong phú và đa dạng của làn điệu ca Huế. (D). Cả 3 ND trên. 5 VB Ca Huế… được viết theo hình thức nào? A. Truyện ngắn. (C). Bút kí. B. Văn tả cảnh. D. Tuý bút. 4.5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: - Học thuộc nội dung bài. - Chuẩn bị bài :Liệt kê. - Trả lời câu hỏi SGK - VBT. 5. RÚT KINH NGHIỆM: - Nội dung: - Phương pháp: - Phương tiện,tổ chức: