Giáo án môn Ngữ văn 7 - Tiết 1: Cổng trường mở ra

TUẦN:1 Tiết 1 CỔNG TRƯỜNG MỞ RA Ngày dạy: Lí Lan 1. Mục tiêu: Giúp HS. a. Kiến thức: - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mỗi con người. b. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng đọc, cảm nhận tác phẩm VH. c. Thái độ: - Giáo dục lòng yêu thương cha mẹ, ý thức tự giác học tập cho HS. - Lồng ghép giáo dục môi trường ở mục 2.II 2. Chuẩn bị: a. GV: -Đọc phân tích văn bản. -Bảng phụ ghi câu hỏi thảo luận nhóm, củng cố luyện tập. -Tranh ngày khai trường. b. HS: Đọc văn bản trả lời câu hỏi phần đọc hiểu văn bản. 3 Phương pháp dạy học: Phương pháp đọc diễn cảm, phương pháp nêu vấn đề, phương pháp gợi mở, thảo luận nhóm. 4. Tiến trình: 4.1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sỉ số lớp Lớp 7A1 Lớp 7A2 Lớp 7A3 4.2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sách vở của HS. 4.3. Giảng bài mới: Giớithiệu bài. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý đã ra đi nhưng những sáng tác của ông mãi mãi để lại cho đời những giai điệu thật đẹp đặc biệt là về tình mẹ đối với con “Mẹ thương con có hay chăng, thương từ khi thai nghén trong lòng…” thế đấy mẹ lo lắng cho con từ lúc mang thai đến lúc sinh con ra lo cho con ăn ngoan chóng khoẻ rồi đến lúc con chuẩn bị bước vào một chân trời mới – trường học. Con sẽ được học hỏi, tìm tòi, khám phá những điều hay mới lạ. Đó cũng là giai đoạn mẹ lo lắng quan tâm đến con nhiều nhất. Để hiểu rõ tâm trạng của các bật cha mẹ nhất là trong cái đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 của con chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu văn bản “Cổng trường mở ra”. Hoạt động của GV và HS Nội dung bài học. Hoạt động 1: Đọc – Tìm hiểu chú thích . GV hướng dẫn HS đọc: Đây là những dòng cảm xúc tự bộc bạch nên khi đọc phải nhẹ nhàng thể hiện dược cảm xúc bâng khuâng thao thức của người mẹ. GV đọc mẫu, gọi HS đọc.GV nhận xét, sửa sai. ? Cho biết đôi nét về tác giả tác phẩm. HS trả lời, GV nhận xét, chốt ý. Lưu ý một số từ ngữ khó SGK. GV: Cổng trường mở ra là văn bản nhật dụng.Văn bản nhật dụng là văn bản viết về các đề tài phổ biến gần gũi trong cuộc sống, mang tính thời sự. Hoạt động 2: Tìm hiểu văn bản. ? Sau khi đọc, hãy tóm tắt nội dung của văn bản Cổng trường mở ra bằng 1 vài câu văn ngắn gọn? ê Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khaitrường lần đầu tiên của con. ? Hoàn cảnh nảy sinh tâm trạng người mẹ là gì? ê Vào đêm trước ngày khai trường vào lớp 1 của con. Thảo luận nhóm:3 phút ? Tâm trạng của mẹ diễn biến như thế nào? Tìm những chi tiết thể hiện điều đó? HS thảo luận nhóm, trình bày. GV nhận xét, chốt ý. ? Qua tâm trạng lo lắng của mẹ, em có nhận xét gì về tình cảm của người mẹ dành cho con? HS trả lời- GV chốt ý. ? Tìm những từ ngữ biểu hiện tâm trạng của con? ê Gương mặt thanh thoát, tựa nghiên trên gối mềm, đôi môi hé mở thỉnh thoảng chúm lại… ? Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau? ê Mẹ không ngủ, suy nghĩ triền miên. Con thanh thản, vô tư. ? Theo em tại sao người mẹ lại không ngủ được? ê Một phần do háo hức ngày mai là ngày khai trường của con. Một phần do nhớ lại kỉ niệm thuở mới cắp sách đến trường của mình. ? Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường đã để lại dấu ấn thật sâu đậm trong tâm hồn mẹ? ê Cứ nhắm mắt lại… dài và hẹp. ? Trong văn bản có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không? Theo em, người mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết này có tác dụng gì? ê Mẹ không trực tiếp nói với con mà cũng không nói với ai. Mẹ nhìn con ngủ như đang tâm sự với con nhưng thực ra đang nói với chính mình. Cách viết này làm nổi bật được tâm trạng khắc hoạ được tâm tư, tình cảm, những điều sâu kín khó nói. ?Câu văn nào trong bài nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ? HS trả lời- GV nhận xét ê “ Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm …hàng dặm sau này.” ? Người mẹ nói: “… bước qua… mở ra”. Đã 7 năm bước qua cánh cổng trường, bây giờ em hiểu thế giới kì diệu đó là gì? ê Được vui cùng bạn bè, biết thêm nhiều kiến thức, tràn đầy tình cảm của thầy cô… GV chốt: Trường học cung cấp tri thức, giáo dục đạo đức để ta có thể khám phá bí ẩn thế giói xung quanh ta, giúp ta trở thành người công dân có ích cho xã hội. GV lồng ghép giáo dục môi trường cho HS: vai trò tích cực của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người. ? Bản thân em cần phải làm gì để có thể phát huy tốt hơn vai trò của nhà trường? ê Cố gắng học tập và tu dưỡng đạo đức. ? Qua văn bản Cổng trường mở ra em rút ra đươc diều gì về tình mẫu tử.? ê Tình mẹ dành cho con là vô cùng sâu đậm, bao la. ? Bài văn giúp ta hiểu biết điều gì? HS trả lời, GV chốt ý. Gọi HS đọc ghi nhớ SGK Hoạt động 3: Luyện tập. Gọi HS đọc BT1, 2, VBT GV hướng dẫn HS làm. I. Đọc – Tìm hiểu chú thích: 1. Đọc : 2. Chú thích: - Tác giả: Lí Lan. Văn bản in trên báo yêu trẻ 166. TP. HCM, ngày 1-9-2000 II. Tìm hiểu văn bản: 1. Diễn biến tâm trạng người mẹ: - Mẹ không tập trung được vào việc gì cả. - Lên giường nằm là trằn trọc. - Vẫn không ngủ được. - Ấn tượng về buổi khai trường đầu tiên. àThao thức không ngủ suy nghĩ triền miên thể hiện lòng thương con sâu sắc. 2. Vai trò của nhà trường: - “Ai cũng biết…sau này”. - “Ngày mai…mở ra”. Ghi nhớ: SGK/Tr.9 III. Luyện tập: BT1, 2: VBT 4.4 Củng cố và luyện tập: GV treo bảng phụ. ? Văn bản Cổng trường mở ra viết về nội dung gì? A. Miêu tả quang cảnh ngày khai trường. B. Bàn về vai trò của nhà trương trong việc giáo dục thế hệ trẻ. C. Kể về tâm trang của một chú bé trong ngày đầu tiên đến trường. D. Tái hiện lại tâm tư tình cảm của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường vào lớp một của con.* 4.5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: Học bài, làm BT vào VBT Soạn bài “Mẹ tôi”: Trả lời câu hỏi SGK. + Thái độ của người bố đối với En-ri-cô qua bức thư. + Thái độ của En-ri-cô khi đọc thư của bố. 5. Rút kinh nghiệm: