Giáo án môn Ngữ văn 7 - Tuần 34 năm 2012 - 2013

tuÇn 34 Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Bµi 31. phÇn tËp lµm v¨n TiÕt 125: luyÖn tËp lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o A - Môc tiªu. Gióp HS: 1. VÒ kiÕn thøc: - ThÊy ®­îc c¸c t×nh huèng viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o; c¸ch lµm VB§N vµ VBBC... 2. VÒ kü n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng viÕt mét VB§N vµ b¸o c¸o ®óng quy c¸ch. 3. VÒ th¸i ®é: - Cã ý thøc häc tËp, øng dông thÓ v¨n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸c vµo trong cuéc sèng. B - ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi, nghiªn cøu tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh - §äc, t×m hiÓu néi dung c©u hái trong sgk C -TiÕn tr×nh. 1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 2. KiÓm tra bµi cò: Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n b¸o c¸o ? 3. Bµi míi. *1 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi ( 1 phót) ë nh÷ng giê häc tr­íc chóng ta ®· ®­îc t×m hiÓu vÒ v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o (®Æc ®iÓm, c¸ch thøc tr×nh bµy,...), ®Ó gióp chóng ta x¸c ®Þnh ®­îc c¸c t×nh huèng cô thÓ cho tõng lo¹i v¨n b¶n ®ã vµ c¸ch thøc tiÕn hµnh viÕt ®¶m b¶o yªu cÇu chóng ta sÏ ®i vµo giê luyÖn tËp h«m nay. Ho¹t ®éng Néi dung *2 Ho¹t ®éng 2: Tæ chøc cho häc sinh luyÖn tËp: (38 phót) H: Môc ®Ých viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o cã g× kh¸c nhau ? H: Néi dung v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o cã g× kh¸c nhau ? H: H×nh thøc tr×nh bµy cña v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau ? H: C¶ hai lo¹i v¨n b¶n khi viÕt cÇn tr¸nh nh÷ng sai sãt g× ? Nh÷ng môc nµo cÇn chó ý trong mçi lo¹i v¨n b¶n ? - HS ®äc vµ th¶o luËn bµi tËp theo bµn - GV gäi 3 - 5 em tr×nh bµy - Cho c¸c em kh¸c nhËn xÐt, GV nhËn xÐt bæ sung. H: H·y nªu mét t×nh huèng th­êng gÆp trong cuéc sèng mµ em cho lµ ph¶i lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ mét t×nh huèng ph¶i viÕt b¸o c¸o (kh«ng lÆp l¹i c¸c t×nh huèng ®· cã trong sgk) ? I - Lý thuyÕt. 1. §iÓm kh¸c nhau vÒ môc ®Ých viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o: - V¨n b¶n ®Ò nghÞ: chñ yÕu lµ ®Ò ®¹t mét yªu cÇu, mét nguyÖn väng, xin ®­îc cÊp trªn xem xÐt, gi¶i quyÕt. - V¨n b¶n b¸o c¸o: chñ yÕu lµ tr×nh bµy nh÷ng viÖc ®· lµm vµ ch­a lµm ®­îc cña mét c¸ nh©n hay tËp thÓ cho cÊp trªn biÕt. 2. §iÓm kh¸c nhau vÒ néi dung v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o: - V¨n b¶n ®Ò nghÞ: nªu lªn nh÷ng dù tÝnh, nh÷ng nguyÖn väng cña c¸ nh©n hay tËp thÓ cÇn ®­îc cÊp trªn xem xÐt, gi¶i quyÕt. §©y lµ nh÷ng ®iÒu ch­a thùc hiÖn. - V¨n b¶n b¸o c¸o: nªu lªn nh÷ng sù kiÖn, sù viÖc ®· x¶y ra, cã diÔn biÕn tõ më ®Çu ®Õn kÕt thóc hoÆc ch­a lµm ®­îc cho cÊp trªn biÕt. §©y lµ nh÷ng ®iÒu ®· x¶y ra. 3. §iÓm gièng nhau vµ kh¸c nhau vÒ h×nh thøc tr×nh bµy cña v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o: - Gièng: Tr×nh bµy trang träng, râ rµng, theo mét sè môc qui ®Þnh s½n. - Kh¸c: v¨n b¶n ®Ò nghÞ ph¶i cã c¸c môc chñ yÕu: Ai ®Ò nghÞ ? §Ò nghÞ ai ? §Ò nghÞ ®iÒu g× ? V¨n b¶n b¸o c¸o ph¶i cã c¸c môc chñ yÕu: b¸o c¸o cña ai, b¸o c¸o víi ai, b¸o c¸o vÒ viÖc g×, kÕt qu¶ nh­ thÕ nµo ? 4. Nh÷ng sai sãt cÇn tr¸nh: - ThiÕu mét trong nh÷ng môc chñ yÕu cña mçi lo¹i v¨n b¶n. - Tr×nh bµy kh«ng râ, thiÕu s¸ng sña. - ThiÕu sè liÖu, chi tiÕt cô thÓ. II - LuyÖn tËp. 1. Bµi tËp 1. T 138 §¸p ¸n: - T×nh huèng ph¶i lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ: Líp tr­ëng viÕt ®Ò nghÞ víi c« gi¸o chñ nhiÖm ®Ò nghÞ cho líp ®i xem vë chÌo Quan ©m ThÞ KÝnh ®Ó bæ trî kiÕn thøc cho v¨n b¶n Quan ©m ThÞ KÝnh. - T×nh huèng ph¶i viÕt b¸o c¸o: Líp tr­ëng thay mÆt HS líp 7, viÕt b¸o c¸o vÒ tr­êng hîp hai HS cã hµnh ®éng quÊy ph¸ trong giê häc. *3 Ho¹t ®éng 3: (2 phót ) 4. Cñng cè. - GV nhËn xÐt giê häc, ý thøc cña HS,... 5. DÆn: HS vÒ häc bµi, «n tËp, lµm BT 2 chuÈn bÞ giê sau tr×nh bµy. D - Rót kinh nghiÖm giê d¹y. * ¦u ®iÓm:.................................................................................................................... ....................................................................................................................................... * Tån t¹i:....................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Bµi 31. phÇn tËp lµm v¨n TiÕt 126: luyÖn tËp lµm v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o A - Môc tiªu. Gióp HS: 1. VÒ kiÕn thøc: - ThÊy ®­îc c¸c t×nh huèng viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ v¨n b¶n b¸o c¸o; c¸ch lµm VB§N vµ VBBC... 2. VÒ kü n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng viÕt mét VB§N vµ b¸o c¸o ®óng quy c¸ch. 3. VÒ th¸i ®é: - Cã ý thøc häc tËp, øng dông thÓ v¨n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸c vµo trong cuéc sèng. B - ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi, nghiªn cøu tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh - §äc, t×m hiÓu néi dung c©u hái trong sgk C -TiÕn tr×nh. 1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 2. KiÓm tra bµi cò: Nªu nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña v¨n b¶n b¸o c¸o ? 3. Bµi míi. *1 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi ( 1 phót) Giê tr­íc chóng ta ®· cïng nhau cñng cè, hÖ thèng l¹i vµ thÊy ®­îc sù kh¸c nhau còng nh­ nh÷ng ®iÓm gièng nhau cña hai lo¹i v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o, qua c¸c t×nh huèng cô thÓ vµ bµi tËp chuÈn bÞ ë nhµ giê nµy c¸c em sÏ ®­îc tr×nh bµy bµi chuÈn bÞ ë nhµ tr­íc líp. Ho¹t ®éng Néi dung *2 Ho¹t ®éng 2: Tæ chøc cho häc sinh luyÖn tËp: (38 phót) - HS ®äc vµ th¶o luËn lµm bµi tËp theo bµn. - Gäi 3 ®¹i diÖn tr×nh bµy vµ nhËn xÐt cïng líp - GV bæ sung söa ch÷a. - Trªn c¬ së HS ®· chuÈn bÞ bµi lµm ë nhµ GV cho HS th¶o luËn theo c¸c nhãm nhá (2 bµn mét) - Yªu cÇu c¸c em t×m ra c¸c lçi vµ bæ sung gióp b¹n söa ch÷a - Gäi 4 - 5 em tr×nh bµy bµi lµm - Líp nhËn xÐt - GV nhËn xÐt, söa ch÷a. I - Lý thuyÕt. II - LuyÖn tËp. 2. Bµi tËp 3. T 138 §¸p ¸n: a. ViÕt b¸o c¸o lµ sai, ph¶i viÕt ®¬n tr×nh bµy hoµn c¶nh khã kh¨n cña gia ®×nh ®Ó xin nhµ tr­êng miÔn häc phÝ. b. ViÕt ®Ò nghÞ lµ sai. Mét HS cã thÓ thay líp viÕt mét b¸o c¸o víi c« gi¸o chñ nhiÖm vÒ nh÷ng c«ng viÖc cÇn gióp ®ì gia ®×nh th­¬ng binh, liÖt sÜ vµ bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng. c. ViÕt ®¬n lµ kh«ng ®óng. Líp tr­ëng thay mÆt líp viÕt b¶n ®Ò nghÞ BGH nhµ tr­êng biÓu d­¬ng khen th­ëng b¹n H vÒ tinh thÇn gióp ®ì c¸c gia ®×nh Th­¬ng binh liÖt sÜ. 3. Bµi tËp 2. T38 *3 Ho¹t ®éng 3: (2 phót ) 4. Cñng cè. - GV nhËn xÐt giê häc, ý thøc cña HS,... 5. DÆn: HS vÒ häc bµi, «n tËp, xem l¹i bµi ®· tr×nh bµy, chuÈn bÞ giê sau. D - Rót kinh nghiÖm giê d¹y. * ¦u ®iÓm:.................................................................................................................... ....................................................................................................................................... * Tån t¹i:....................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Bµi 31. phÇn tËp lµm v¨n TiÕt 127: «n tËp phÇn tËp lµm v¨n A - Môc tiªu. Gióp HS: 1. VÒ kiÕn thøc: - ¤n tËp hÖ thèng kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 2. VÒ kü n¨ng: - Kh¸i qu¸t, hÖ thèng c¸c v¨n b¶n biÓu c¶m vµ nghÞ luËn ®· häc; lµm bµi v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 3. VÒ th¸i ®é: - Cã ý thøc häc tËp nghiªm tóc ®èi víi phÇn TLV. B - ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi, nghiªn cøu tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh - §äc, t×m hiÓu néi dung c©u hái trong sgk C -TiÕn tr×nh. 1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi. *1 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi ( 1 phót) ThÕ nµo lµ v¨n biÓu c¶m, v¨n nghÞ luËn ? C©u hái nµy chóng ta ®· ®­îc tr¶ lêi trong ch­¬ng tr×nh n¨m häc vµ c¸c n¨m häc tr­íc. §Ó gióp c¸c em hÖ thèng l¹i c¸c c©u hái néi dung ®ã,... Ho¹t ®éng Néi dung *2 Ho¹t ®éng 2: Tæ chøc cho häc sinh luyÖn tËp: (38 phót) H: Em h·y ghi l¹i tªn c¸c bµi v¨n biÓu c¶m ®­îc häc vµ ®äc trong Ng÷ v¨n 7 - tËp I (chØ ghi c¸c bµi v¨n xu«i) ? 1.Cæng tr­êng më ra - LÝ Lan. 2.Tr­êng häc- Ðt m«n ®« ®¬ A mi xi. 3. MÑ t«i. 4.Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª - Kh¸nh Hoµi. 5.TÊm g­¬ng- B¨ng S¬n. 6. Hoa häc trß- Xu©n DiÖu. 7.SÊu Hµ Néi- NguyÔn Tu©n. 8. C©y tre VN- ThÐp Míi. 9. Nh÷ng tÊm lßng cao c¶. 10. Mâm lòng Có tét B¾c - Ng.Tu©n. 11. Cá d¹i - T« Hoµi. 12. Quµ b¸nh tuæi th¬ - §Æng Anh §µo. 13. Tuæi th¬ im lÆng - Duy Kh¸n. 14. KÑo mÇm - B¨ng S¬n. 15. Mét thø quµ cña lóa non: Cèm - Th¹ch Lam. 16. Sµi Gßn t«i yªu - Minh H­¬ng. 17. Mïa xu©n cña t«i - Vò B»ng. H: Chän trong c¸c bµi v¨n ®ã mét bµi v¨n mµ em thÝch vµ cho biÕt v¨n biÓu c¶m cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× ? - Gv gäi 1 - 2 em ph¸t biÓu suy nghÜ cña m×nh (khuyÕn khÝch ý kiÕn cña c¸c em) H: YÕu tè miªu t¶ cã vai trß g× trong v¨n biÓu c¶m ? H: YÕu tè tù sù cã ý nghÜa g× trong v¨n biÓu c¶m ? H: Khi muèn bµy tá t×nh yªu lßng ng­ìng mé, ngîi ca ®èi víi mét con ng­êi, sù vËt, hiÖn t­îng, th× em ph¶i nªu lªn ®­îc ®iÒu g× cña con ng­êi, sù vËt, hiÖn t­îng ®ã ? - C¸c nhãm xem l¹i phÇn chuÈn bÞ cña nhãm m×nh ë nhµ vµ b¸o c¸o. - GV gäi 2 nhãm tr×nh bµy - C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung - GV nhËn xÐt,... H: Ng«n ng÷ biÓu c¶m ®ßi hái ph¶i sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn tu tõ nh­ thÕ nµo ? (LÊy vÝ dô ë bµi Sµi Gßn t«i yªu vµ Mïa xu©n cña t«i ). A - Lý thuyÕt. I - VÒ v¨n biÓu c¶m. 1. Tªn mét sè v¨n b¶n biÓu c¶m trong Ng÷ v¨n 7-tËp I: - cã 17 bµi v¨n biÓu c¶m: 2. Mét bµi v¨n biÓu c¶m mµ em thÝch: VÝ dô: - Mét thø quµ cña lóa non: Cèm. - Bµi v¨n cã lèi viÕt dung dÞ, nhÑ nhµng mµ ®»m th¾m s©u l¾ng. C¶m xóc tu«n ch¶y trong tõng c©u, tõng ch÷, tõng lêi nãi tiÕp nhau t¹o nªn nh÷ng trang viÕt thËt xóc ®éng. §ã lµ sù kÕt tinh cña mét t©m hån nh¹y c¶m tinh tÕ, mét kh¶ n¨ng quan s¸t tØ mØ, kÜ l­ìng vµ mét ngßi bót tµi hoa cña nhµ v¨n Th¹ch Lam. 3. Vai trß cña yÕu tè miªu t¶ trong v¨n biÓu c¶m: Trong v¨n biÓu c¶m, yÕu tè miªu t¶ chñ yÕu lµ ®Ó béc lé t­ t­ëng, t×nh c¶m. Do ®ã ng­êi ta kh«ng miªu t¶ cô thÓ, hoµn chØnh mµ chØ chän nh÷ng chi tiÕt, thuéc tÝnh, sù viÖc nµo cã kh¶ n¨ng gîi c¶m ®Ó biÓu hiÖn c¶m xóc t­ t­ëng. 4. ý nghÜa cña yÕu tè tù sù trong v¨n biÓu c¶m: Trong v¨n biÓu c¶m c¸i quan träng lµ ý nghÜa s©u xa cña sù viÖc buéc ng­êi ta nhí l©u, suy nghÜ vµ cã c¶m xóc vÒ nã. V× vËy, yÕu tè tù sù cã t¸c dông kh¬i dËy nguån c¶m høng ®èi víi ng­êi ®äc vÒ nh÷ng t×nh c¶m, nh÷ng hµnh ®éng cao ®Ñp. 5. C¸ch biÓu ®¹t t×nh c¶m trong bµi v¨n biÓu c¶m: §Ó bµy tá t×nh th­¬ng yªu, lßng ng­ìng mé, ngîi ca ®èi víi mét con ng­êi, sù vËt, hiÖn t­îng. Ng­êi ta cã thÓ chän h×nh ¶nh cã ý nghÜa Èn dô, t­îng tr­ng næi bËt ®Ó göi g¾m t×nh c¶m, t­ t­ëng hoÆc biÓu ®¹t b»ng nh÷ng nçi niÒm, c¶m xóc trong lßng. Nh÷ng sù béc lé thÓ hiÖn t×nh c¶m trong bµi ph¶i râ rµng, trong s¸ng, ch©n thùc 6. Ng«n ng÷ biÓu c¶m: * ë bµi Sµi Gßn t«i yªu, t¸c gi¶ viÕt: - Sµi Gßn vÉn trÎ. T«i th× ®­¬ng giµ. Ba tr¨m n¨m so víi n¨m ngµn n¨m tuæi cña ®Êt n­íc th× c¸i ®« thÞ nµy cßn xu©n ch¸n. Sµi Gßn cø trÎ hoµi nh­ mét c©y t¬ ®­¬ng ®é nân nµ, ...ngäc ngµ nµy. -> §V cã sö dông ph­¬ng tiÖn tu tõ so s¸nh rÊt ®Æc s¾c. - T«i yªu Sµi Gßn da diÕt nh­ ng­êi ®µn «ng vÉn «m Êp bãng d¸ng mèi t×nh ®Çu... T«i yªu... T«i yªu... -> §iÖp tõ “t«i” yªu ®­îc dïng rÊt ®¾t lµm ®o¹n v¨n giµu chÊt tr÷ t×nh vµ biÓu c¶m. *ë bµi Mïa xu©n cña t«i: - T¶ c¶nh s¾c mïa xu©n Hµ Néi vµ miÒn B¾c, t¸c gi¶ kh«ng dõng l©u ë ngoµi c¶nh mµ tËp trung thÓ hiÖn søc sèng cña mïa xu©n trong thiªn nhiªn vµ ë lßng ng­êi b»ng so s¸nh thËt gîi c¶m vµ cô thÓ: “Nhùa sèng ë trong ng­êi c¨ng lªn nh­ m¸u c¨ng lªn trong léc cña loµi nai, nh­ mÇm non cña c©y cèi... tråi ra thµnh nh÷ng c¸i l¸ nhá li ti” - Cã ®o¹n ®· chän läc vµ miªu t¶ h×nh ¶nh víi biÖn ph¸p so s¸nh ®Çy mµu s¾c: NÒn trêi ®ïng ®ôc nh­ mµu pha lª mê. 7. H­íng dÉn HS vÒ nhµ hoµn thiÖn c¸c b¶ng BT 7, 8. 7. KÎ b¶ng vµ ®iÒn vµo c¸c « trèng Néi dung v¨n biÓu c¶m BiÓu ®¹t mét t­ t­ëng t×nh c¶m, c¶m xóc vÒ con ng­êi, sù vËt kØ niÖm. Môc ®Ých biÓu c¶m Khªu gîi sù ®ång c¶m cña ng­êi ®äc lµm cho ng­êi ®äc c¶m nhËn ®­îc c¶m xóc cña ng­êi viÕt. Ph­¬ng tiÖn biÓu c¶m Ng«n ng÷ vµ h×nh ¶nh thùc tÕ ®Ó biÓu c¶m t­ t­ëng t×nh c¶m. Ph­¬ng tiÖn ng«n ng÷ bao gåm tõ ng÷, h×nh thøc c©u v¨n, vÇn ®iÖu, ng¾t nhÞp, biÖn ph¸p tu tõ,... 8- KÎ b¶ng vµ ®iÒn vµo « trèng néi dung kh¸i qu¸t trong bè côc bµi v¨n biÓu c¶m: Më bµi Giíi thiÖu t­ t­ëng, t×nh c¶m, c¶m xóc vÒ ®èi t­îng Th©n bµi Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña t­ t­ëng, t×nh c¶m. KÕt bµi Kh¼ng ®Þnh t×nh c¶m, c¶m xóc. *3 Ho¹t ®éng 3: (2 phót ) 4. Cñng cè. - GV nhËn xÐt giê häc, ý thøc cña HS,... 5. DÆn: HS vÒ häc bµi, chuÈn bÞ bµi giê sau. D - Rót kinh nghiÖm giê d¹y. * ¦u ®iÓm:.................................................................................................................... ....................................................................................................................................... * Tån t¹i:....................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng: Bµi 31. phÇn tËp lµm v¨n TiÕt 128: «n tËp phÇn tËp lµm v¨n(TiÕp) A - Môc tiªu. Gióp HS: 1. VÒ kiÕn thøc: - ¤n tËp hÖ thèng kiÕn thøc vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 2. VÒ kü n¨ng: - Kh¸i qu¸t, hÖ thèng c¸c v¨n b¶n biÓu c¶m vµ nghÞ luËn ®· häc; lµm bµi v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn. 3. VÒ th¸i ®é: - Cã ý thøc häc tËp nghiªm tóc ®èi víi phÇn TLV. B - ChuÈn bÞ. 1. Gi¸o viªn: - So¹n bµi, nghiªn cøu tµi liÖu tham kh¶o 2. Häc sinh - §äc, t×m hiÓu néi dung c©u hái trong sgk C -TiÕn tr×nh. 1. æn ®Þnh líp: SÜ sè 2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS 3. Bµi míi. *1 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi ( 1 phót) ThÕ nµo lµ v¨n biÓu c¶m, v¨n nghÞ luËn ? C©u hái nµy chóng ta ®· ®­îc tr¶ lêi trong ch­¬ng tr×nh n¨m häc vµ c¸c n¨m häc tr­íc. §Ó gióp c¸c em hÖ thèng l¹i c¸c c©u hái néi dung ®ã chóng ta sÏ ®i vµo tiÕt luyÖn tËp tiÕp... Ho¹t ®éng Néi dung *2 Ho¹t ®éng 2: Tæ chøc cho häc sinh luyÖn tËp: (38 phót) - HS chuÈn bÞ ë nhµ vµ tr×nh bµy tr­íc líp - GV bæ sung. H: Em h·y ghi l¹i tªn c¸c bµi v¨n nghÞ luËn ®· häc vµ ®äc trong Ng÷ v¨n 7 - tËp II ? 1. Chèng n¹n thÊt häc - HCM. 2. CÇn t¹o ra thãi quen tèt trong ®sèng XH - B¨ng S¬n. 3. Hai biÓn hå - (Quµ tÆng cña c.sèng). 4. Häc thÇy, häc b¹n - Ng.Thanh Tó. 5. Ých lîi cña viÖc ®äc s¸ch - Thµnh MÜ. 6. Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta - HCM. 7. Häc c¬ b¶n míi cã thÓ thµnh tµi lín- Xu©n Yªn. 8. Sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt - §TMai. 9. TiÕng ViÖt giµu vµ ®Ñp - PV§ång. 10. §õng sî vÊp ng· - (Tr¸i tim cã ®iÒu k× diÖu). 11. Kh«ng sî sai lÇm - Hång DiÔm. 12. Cã hiÓu ®êi míi hiÓu v¨n - Ng.HiÕu Lª. 13. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå - PV§ång. 14. HCTÞch, h×nh ¶nh cña DT - PV§ång 15. ý nghÜa v¨n ch­¬ng- Hoµi thanh. 16. Lßng khiªm tèn - L©m Ng÷ §­êng. 17. Lßng nh©n ®¹o - LN§­êng. 18. ãc ph¸n ®o¸n vµ thÈm mÜ - Ng.H.Lª. 19. Tù do vµ n« lÖ - Nghiªm To¶n. H: Trong ®êi sèng, trªn b¸o chÝ vµ trong sgk, em thÊy v¨n b¶n nghÞ luËn xuÊt hiÖn trong nh÷ng tr­êng hîp nµo, d­íi d¹ng nh÷ng bµi g× ? Nªu mét sè VD ? H: Trong bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nµo ? YÕu tè nµo lµ chñ yÕu ? - LËp luËn lµ chñ yÕu. Bµi v¨n nghÞ luËn cã søc thuyÕt phôc, cã ®anh thÐp, s©u s¾c, thÊm thÝa, chÆt chÏ hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo tr×nh ®é vµ hiÖu qu¶ nghÖ thuËt lËp luËn cña ng­êi viÕt. H: ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm ? H: H·y cho biÕt nh÷ng c©u trong sgk ®©u lµ luËn ®iÓm vµ gi¶i thÝch v× sao ? - - c©u a, d lµ luËn ®iÓm, c©u b lµ c©u c¶m th¸n, c©u c lµ mét luËn ®Ò ch­a ph¶i lµ luËn ®iÓm. LuËn ®iÓm th­êng cã h×nh thøc c©u trÇn thuËt víi tõ lµ hoÆc cã phÈm chÊt, tÝnh chÊt nµo ®ã. - Gäi HS ®äc yªu cÇu trong sgk. H: Cã ng­êi nãi: Lµm v¨n chøng minh còng dÔ th«i, chØ cÇn nªu luËn ®iÓm vµ dÉn chøng lµ xong. VD sau khi nªu luËn ®iÓm "TiÕng ViÖt ta giµu ®Ñp" , chØ cÇn dÉn ra c©u ca dao: "Trong ®Çm g× ®Ñp b»ng sen, L¸ xanh b«ng tr¾ng l¹i chen nhÞ vµng..." lµ ®îc. Theo em, nãi nh­ vËy cã ®óng kh«ng ? §Ó lµm ®­îc v¨n chøng minh, ngoµi luËn ®iÓm vµ dÉn chøng, cßn cÇn ph¶i cã thªm ®iÒu g× ? Cã cÇn chó ý tíi chÊt l­îng cña luËn ®iÓm vµ dÉn chøng kh«ng ? Chóng nh­ thÕ nµo th× ®¹t yªu cÇu ? - HS ®äc yªu cÇu trong sgk. - GV cho Hs th¶o luËn theo c¸c nhãm hai bµn. - Gäi ®¹i diÖn 3 nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt - GV bæ sung H: Cho hai ®Ò TLV sau: a. Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y. b. Chøng minh r»ng: ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y lµ mét suy nghÜ ®óng ®¾n. H·y cho biÕt c¸ch lµm hai ®Ò nµy cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau. Tõ ®ã suy ra nhiÖm vô gi¶i thÝch vµ chøng minh kh¸c nhau nh­ thÕ nµo ? A - Lý thuyÕt. I - VÒ v¨n biÓu c¶m. II - VÒ v¨n nghÞ luËn. 1. Tªn c¸c bµi v¨n nghÞ luËn: - cã 19 v¨n b¶n: 2. V¨n nghÞ luËn trªn b¸o chÝ vµ sgk: - Trªn b¸o chÝ: V¨n b¶n nghÞ luËn xuÊt hiÖn d­íi nh÷ng d¹ng bµi x· luËn, diÔn ®µn, bµn vÒ c¸c vÊn ®Ò trong XH. VD: ch­¬ng tr×nh b×nh luËn thêi sù, thÓ thao - Trong sgk: v¨n b¶n nghÞ luËn xuÊt hiÖn d­íi nh÷ng d¹ng bµi lµm v¨n nghÞ luËn, héi th¶o, chuyªn ®Ò, ... VD: c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn trong sgk. 3. YÕu tè chñ yÕu trong v¨n nghÞ luËn: Mçi bµi v¨n nghÞ luËn ®Òu cã luËn ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn. - LuËn ®iÓm: Lµ nh÷ng KL cã tÝnh kh¸i qu¸t, cã ý nghÜa phæ biÕn ®èi víi XH. - LuËn cø: Lµ lÝ lÏ, dÉn chøng ®­a ra lµm c¬ së cho luËn ®iÓm. LuËn cø ph¶i ch©n thËt, ®óng ®¾n, tiªu biÓu th× míi gióp cho luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phôc. - LËp luËn: Lµ c¸ch nªu luËn cø ®Ó dÉn ®Õn luËn ®iÓm. LËp luËn ph¶i chÆt chÏ, hîp lÝ th× bµi v¨n míi cã søc thuyÕt phôc. 4. ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm: - LuËn ®iÓm lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t­ t­ëng, quan ®iÓm cña bµi v¨n ®­îc nªu ra d­íi h×nh thøc c©u kh¼ng ®Þnh (hay phñ ®Þnh). LuËn ®iÓm ph¶i ®óng ®¾n, ch©n thËt, ®¸p øng nhu cÇu thùc tÕ, míi cã søc thuyÕt phôc. 5. Lµm v¨n nghÞ luËn chøng minh nh­ thÕ nµo: - Nãi r»ng lµm v¨n chøng minh còng dÔ th«i, chØ cÇn nªu luËn ®iÓm vµ dÉn chøng lµ xong. Nãi nh­ vËy lµ kh«ng ®óng: - Trong bµi v¨n chøng minh rÊt cÇn dÉn chøng, nh­ng cßn cÇn lÝ lÏ vµ ph¶i biÕt lËp luËn. - DÉn chøng trong bµi v¨n chøng minh ph¶i tiªu biÓu, chän läc, chÝnh x¸c, phï hîp víi luËn ®iÓm, luËn ®Ò, ®ång thêi cÇn ®­îc lµm râ, ®­îc ph©n tÝch b»ng lÝ lÏ, lËp luËn chø kh«ng ph¶i chØ nªu, ®­a, thèng kª dÉn chøng hµng lo¹t. - LÝ lÏ, lËp luËn kh«ng chØ lµ chÊt keo kÕt nèi c¸c dÉn chøng mµ cßn lµm s¸ng tá vµ næi bËt dÉn chøng vµ ®ã míi lµ chñ yÕu. - Bëi vËy, ®­a dÉn chøng bµi ca dao Trong ®Çm g× ®Ñp b»ng sen, ch­a ®ñ ®Ó chøng minh TViÖt ta giµu ®Ñp, mµ ng­êi viÕt cßn ph¶i ®­a thªm nh÷ng dÉn chøng kh¸c vµ ph©n tÝch cô thÓ bµi ca dao trªn ®Ó thÊy râ trong ®ã TViÖt ®· thÓ hiÖn sù giµu ®Ñp nh­ thÕ nµo. - Yªu cÇu cña lÝ lÏ vµ lËp luËn ph¶i phï hîp víi dÉn chøng, gãp phÇn lµm râ b¶n chÊt cña dÉn chøng h­íng tíi luËn ®iÓm, luËn ®Ò; ph¶i chÆt chÏ, m¹ch l¹c, l« gÝc. 6. So s¸nh c¸ch lµm hai ®Ò TLV: - Hai ®Ò bµi nµy ®Òu gièng nhau lµ cïng chung mét luËn ®Ò: ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y - cïng ph¶i sö dông lÝ lÏ, dÉn chøng vµ lËp luËn. - Hai ®Ò nµy cã c¸ch lµm kh¸c nhau: §Ò a gi¶i thÝch, ®Ò b chøng minh. - NhiÖm vô gi¶i thÝch vµ chøng minh kh¸c nhau: + Gi¶i thÝch lµ lµm cho ng­êi ®äc, ng­êi nghe hiÓu râ nh÷ng ®iÒu ch­a biÕt theo ®Ò bµi ®· nªu lªn (dïng lÝ lÏ lµ chñ yÕu). + Chøng minh lµ phÐp lËp luËn dïng nh÷ng lÝ lÏ, dÉn chøng ch©n thùc ®· ®­­îc thõa nhËn ®Ó chøng tá luËn ®iÓm cÇn chøng minh lµ ®¸ng tin cËy (dïng dÉn chøng lµ chñ yÕu). *3 Ho¹t ®éng 3: (2 phót ) 4. Cñng cè. - GV nhËn xÐt giê häc, ý thøc cña HS,... 5. DÆn: HS vÒ häc bµi, ®äc phÇn III §Ò v¨n tham kh¶o sgk, chuÈn bÞ bµi sau. D - Rót kinh nghiÖm giê d¹y. * ¦u ®iÓm:.................................................................................................................... ....................................................................................................................................... * Tån t¹i:....................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ======================== HÕt tuÇn 34 =======================