Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 23: Nam châm vĩnh cửu

Chương II. ĐIỆN TỪ HỌC NAM CHÂM VĨNH CỬU A. MỤC TIÊU. Học sinh mô tả được từ tính của nam châm, biết cách xác định các cực từ của nam châm vĩnh cửu . Biết được các từ cực loại nào thì hút nhau, loại nào thì đẩy nhau. Mô tả được cấu tạo và giải thích được hoạt động của la bàn. Biết sử dụng la bàn để xác định phương hướng Học sinh có ý thức yêu thích môn học và thu nhập thông tin B. CHUẨN BỊ H/S: Mỗi nhóm gồm: 2 thanh nam châm thẳng , đinh sắt trộn với các kim loại khác; 1 nam châm chữ U , 1 kim nam châm đặt trên giá nhọn, 1 la bàn, 1 giá thí nghiệm và dây treo thanh nam châm. C. CÁC HOẠT ĐÔÏNG DẠY VÀ HỌC 1/ Bài mới.( 35 p) Hoạt động của Giáo viên và HS Nội Dung G/v: yêu cầu 1 h/s đọc mục tiêu chương - Đặt VĐ: Bài đầu tiên chúng ta nhớ lại các đặt điểm của nam châm vĩnh cửu mà ta đã biết ở lớp 5 và lớp 7. H/s: Nam châm là vật có đặt điểm gì ? Nêu phương án loại sắt ra khỏi hỗn hợp ? G/v: Hướng dẫn thảo luận để dưa ra phương án đúng . các nhóm tiến hành TN câu 1 Lưu ý : nam châm có tính hút sắt hay bị sắt hút G/v: Nam châm ngoài tinhs hút sắt nó còn tính chất gì khác ta tiến hành TN tiếp theo. H/s: Đọc Sgk để nắm vững yêu cầu C2. H/s: Làm Tn ở câu 2 G/v: Giao dụng cụ TN cho các nhóm - yêu cầu đại diện nhóm trả lời từng phần của câu 2 ? - Yêu cầu học sinh đọc kết luận và ghi vào vở. - Gọi 1 H/s đọc phần thông báo SGK G/v: Giới thiệu một số dạng nam châm và nhắc lại cách nhận biết bằng màu sơn, ký hiệu(Cực Bắc- N ; cực Nam- S) - học sinh gọi tên các loại nam châm của nhóm ? - Yêu cầu H/s dựa vào hình vẽ 21.3 Sgk và các yêu cầu trong C3, C4 làm thí nghiệm theo nhóm G/v: hướng dẫn học sinh thảo luận - Đại diện nhóm trình bày nhận xét theo từng câu ? H/s: Qua TN chúng ta rút ra được điều gì ? - H/s đọc lại kết luận trong SGK H/S: Trả lời các câu hỏi C5, C6 vận dụng ở sgk - Tương tự G/v hướng dẫn h/s thảo luận C7, C8 - Lưu ý H/s thường nhầm kí hiệu N là cực Nam I. Từ tính của nam châm 1/ Thí nghiệm * Nhận xét: - Nam châm là vật có đặc tính hút sắt hay bị sắt hút. 2/ Kết luận. - Bất kỳ nam châm nào cũng có hai cực. Khi để tự do, cực luôn chỉ về hướng Bắc gọi là cực Bắc, còn cực chỉ về hướng Nam gọi là cực Nam. II. Tương tác giữa hai nam châm. 1/ Thí nghiệm.( Sgk ) S N 2/ Kết luận. Khi đặt hai nam châm gần nhau, các từ cực cùng tên đẩy nhau, các từ cực khác tên hút nhau. III. Vận dụng C5. C6. Bộ phận chỉ hướng của la bàn là kim nam châm ( vì ở mọi vị trí trên trái đất kim nam châm luôn chỉ về 2 hướng Nam - Bắc địa lý. Trừ ở 2 địa cực) - La bàn dùng để xác định phương hướng cho người đi biển, đi rừng....... 2/ Củng Cố . (10 p) - Yêu cầu h/s nêu các đặc điểm của nam châm - Cách nhận biết và phân biệt các cực nam châm Bài tập: Cho 2 thanh thép giống hệt nhau, 1 thanh có từ tính. Làm thế nào để phân biệt được 2 thanh.? ( so sánh từ tính của thanh nam châm ở các vị trí khác nhau-> từ tính của nam châm tập trung chủ yếu ở hai đầu ) 3/ Hướng dẫn về nhà. - Đọc phần có thể em chưa biết, học bài và làm bài tập 21 ( SBT)