Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 29: Lực điện từ

Tiết: 29 Ngày soạn: 17/ 12/2007 Ngày dạy : 19/ 12/2007 §27.LỰC ĐIỆN TỪ A.MỤC TIÊU : - Mô tả được thí nghiệm chứng tỏ tác dụng của lực điện từ lên đoạn dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường -Vận dụng được quy tắc bàn tay trái biểu diễn lực điện từ tác dụng lên dòng điện thẳng đặt vuông góc với đường sức từ khi biết chiều đường sức từ và chiều dòng điện. B.CHUẨN BỊ : Đối với mỗi nhóm HS: -1 nam châm chữ U , 1 nguồn điện 6V -1 đoạn dây dẫn AB bằng đồng, Ỉ= 2,5mm ; dài 10cm -7 đoạn dây dẫn , 1 biến trở loại 20 - 2A, 1 công tắc, 1 am pe kế có GHĐ1,5A – ĐCNN 0,1A Hình 27.1 phóng to C.LÊN LỚP : 1.Kiểm tra: HS - Nêu nguyên tắc hoạt động của loa điện - Mô tả thí nghiệm tác dụng từ của dòng điện - Rút ra được kết luận gì từ thí nghiệm đó ? 2.Bài mới : Hoạt động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1- Tổ chức tình huống học tập HS : nêu lại thí nghiệm tác dụng từ của dòng điện? Kết luận ? Gv : Dòng điện tác dụng lực lên nam châm , ngược lại nam châm có tác dụng lực lên dòng điên hay không ? HS : suy nghĩ và nêu dự đoán Hoạt động 2 Gv : nhìn vào hình 27.1 hãy cho biết thí nghiệm này gồm có những dụng cụ gì ? HS : quan sát hình và nêu các dụng cụ thí nghiệm Gv : hướng dẫn HS mắc thiết bị như hình vẽ Gv : Khi chưa đóng công tắc , thì có hiên tượng gì xảy ra đối với dây dẫn AB và ampe kế ? HS : nêu hiện tượng Gv : Khi đóng công tắc thì có hiện tượng gì xảy ra đối với dây dẫn AB và ampe kế ? HS : quan sát và nêu hiện tượng GV : Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì ? HS : suy nghĩ trả lời GV : Qua thí nghiệm trên ta rút ra được kết luận gì ? Hoạt động 3 Gv nêu vấn đề : Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào yếu tố nào ? HS : thực hiện lại thí nghiệm 27.1 để quan sát chiều chuyển động của dây dẫn khi lần lượt đổi chiều dòng điện và đổi chiều đường sức từ chiều của lực điện từ GV nêu vấn đề : Làm thế nào để xác định được chiều của lực từ khi biết chiều dòng điện chạy qua dây dẫn và chiều đường sức từ ? Hoạt động 4: GV: yêu cầu HS làm việc với sgk để tìm hiểu quy tắc bàn tay trái HS: làm việc cá nhân để tìm hiểu quy tắc bàn tay trái kết hợp hình 27.2 để nắm vững quy tắc xác định chiều của lực từ khi biết chiều của dòng điện chạy qua dây dẫn và chiều của đường sức từ HS: luyện tập cách sử dụng quy tắc bàn tay trái. Vận dụng quy tắc bàn tay trái trên hình 27.1 để đối chiếu với thí nghiệm ở hình 27.1 –sgk Hoạt động 5 Yêu cầu HS lần lượt thực hiện C2; C3 HS khác nhận xét GV chốt lại từng câu I.tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện : 1.Thí nghiệm : C1: Chứng tỏ đoạn dây AB chịu tác dụng của một lực nào đó. 2.Kết luận : Từ trường tác dụng lên đoạn dây dẫn AB có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. Lực đó gọi là lực điện từ. II.Chiều của lực điện từ – quy tắc bàn tay trái : 1.Chiều của lực điện từ phụ thuộc những yếu tố nào ? a.Thí nghiệm :sgk b.Kết luận : Chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn AB phụ thuộc vào chiều dòng điện chạy trong dây dẫn và chiều của đường sức từ. 2.Quy tắc bàn tay trái : Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay , chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ III.Vận dụng : C2: Trong đoạn dây dẫn AB dòng điện có chiều đi từ B A C3: Đường sức từ của nam châm có chiều đi từ dưới lên Hình a: cặp lực điện từ làm khung quay theo chiều kim đồng hồ. Hình b: cặp lực điện từ không có tác dụng làm khung quay. Hình c: Cặp lực điện từ làm khung quay theo chiều ngược với chiều kim đồng hồ. 3.Củng cố : -Nêu quy tắc bàn tay trái 4.Dặn dò - Về nhà học bài - Bài tập về nhà : 27.1 27.5-SBT. Đọc mục " Có thể em chưa biết " D- RÚT KINH NGHIỆM: . ... ---------------------˜˜¶™™-------------------------