Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 38: Máy phát điện xoay chiều

MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU A. MỤC TIÊU. Nhận biết được hai bộ phận chính của một máy phát điện xoay chiều. Chỉ ra được rôtô và stato của mỗi loại máy. Trình bày được nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều. Nêu được cách làm cho máy phát điện có thể phát điện liên tục. Thấy được vai trò của vật lý học từ đó yêu thích môn học. B. CHUẨN BỊ Đối với mỗi nhóm học sinh: - Mô hình máy phát điện xoay chiều Đối với giáo viên: - Mô hình máy phát điện xoay chiều - Hình 34.1 và 34.2 phóng to C. CÁC HOẠT ĐÔÏNG DẠY VÀ HỌC 1/ Kiểm tra. (5 p) HS1: - Nêu các cách tạo ra điện xoay chiều ? - Nêu hoạt động của đinamô xe đạp ? Cho biết máy đó có thể thắp sáng được loại bóng đèn nào ? 2/ Bài mới.(35 p) Hoạt động của GV và HS Nội Dung ĐVĐ : Dòng điện xoay chiều lấy ở lưới điện sinh hoạt là HĐT 220V đủ để được hàng triệu bóng đèn cùng một lúc. Hs: Vậy giữa đinamô xe đạp và máy phát điện ở nhà máy điện lớn có điểm gì giống và khác nhau ? Bài mới . G/v: ở bài trước chúng ta đã biết cách tạo ra dòng điện xoay chiều. Dựa trên cơ sở đó người ta chế tạo ra hai loại máy phát điện xoay chiều có cấu tạo như hình 34.1 và 34.2 - Treo hình vẽ lên bảng H/s: Thảo luận và trả lời C1 và C2 ? - Vì sao bộ góp điện không được coi là bộ phận chính ? - Vì sao các cuộn dây của máy phát điện được quấn quanh lõi sắt ? - Chúng có cấu tạo khác nhau nhưng ng/tắc hoạt động có khác nhau không ? - Hai loại máy phát điện xoay chiều ta vừa xét trên có các bộ phận chính nào ? kết luận Hs: Nghiên cứu phần II - Nêu những đặc điểm kỹ thuật của máy phát điện xoay chiều trong KT ? Hs: Trong loại máy phát điện nào cần phải có bộ góp điện ? - Bộ góp điện có tác dụng gì ? - Đối chiếu từng bộ phận tương ứng của đinamô xe đạp với các bộ phận của máy phát điện xoay chiều trong kỹ thuật, các thông số kỹ thuật tương ứng Hs: Trả lời câu C3 ? - Nhận xét ? Hs: Làm bài tập 34.1 và 34.2 / SBT I. Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều 1.Quan sát. C1: - Hai bộ phận chính là cuộn dây và nam châm. khác nhau: + máy ở hình 34.1: Rôtô là cuộn dây, Stato là nam châm , có bộ góp điện + máy ở hình 34.2: Rôtô là nam châm, Stato là cuộn dây C2: Khi nam châm hoặc cuộn dây quay thì số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây luân phiên tăng, giảm 2. Kết luận. ( SGK ) II. Máy phát điện xoay chiều trong kỹ thuật. 1. Đặc điểm kỹ thuật. ( SGK ) 2. Cách làm quay máy phát điện ( SGK ) III. Vận dụng : C3: - Giống nhau: Đều có nam châm và cuộn dây, khi 1 trong 2 bộ phận quay thì xuất hiện dòng điện xoay chiều. - Khác nhau: Đinamô có kích thước nhỏ hơn, công suất phát điện nhỏ hơn, HĐT vàCĐDĐ ở đầu ra nhỏ hơn 3/ Củng Cố . (4 p) Trong mỗi loại máy phát điện xoay chiều, rôtô là bộ phận nào, stato là bộ phận nào ? Vì sao bắt buộc phải có bộ phận quay thì máy mới phát điện ? Tại sao máy lại phát ra dòng điện xoay chiều ? Hs đọc phần “ có thể em chưa biết” 4/ Hướng dẫn về nhà. (1 p) - Học bài và làm bài tập 34/ SBT