Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 52: Ôn tập + Bài tập

Ngày 23 tháng 2 năm 2013 Tiết 52: ôn tập + bài tập. I. Mục tiêu: 1.Kiến thức: - Củng cố cỏch vẽ ảnh của một điểm qua thấu kớnh phân kì , xỏc định tớnh chất của ảnh 2. Kĩ năng: -Dựng được ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì bằng cách sử dụng các đặc biệt. 3.Thái độ: Cẩn thận, chớnh xỏc trong khi giải bài tập. II. Chuẩn bị: 1. GV: Bài tập SGK và SBT về " Thấu kớnh phân kì " 2. HS: Làm cỏc bài tập SGK và SBT " Thấu kớnh phân kì " III. Tổ chức các hoạt động dạy và học: 1. Tổ chức lớp 2. Kiểm tra - Nờu cỏc đường truyền đặc biệt qua thấu kớnh phõn kỡ? ? So sánh ảnh của TKHT và TKPK. GV: Nhận xét cho điểm và chốt lại kiến thức cơ bản. ĐS: +Chieỏu tia tụựi // vụựi truùc chớnh cuỷa TKPK , cho tia loự coự ủửụứng keựo daứi ủi qua tieõu ủieồm F cuỷa TK. + Tia tụựi qua quang taõm , thỡ tia loự truyeàn thaỳng theo phửụng cuỷa tia tụựi. +Tia tụựi hửụựng tụựi tieõu ủieồm F/ cho tia loự // truùc chớnh. HS: -Ảnh của một vật tạo bởi TKHT: +Vật đặt ngoài khoảng tiờu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi đặt vật rất xa thấu kớnh thỡ ảnh thật cú vị trớ cỏch thấu kớnh một khoảng bằng tiờu cự. +Vật đặt trong khoảng tiờu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cựng chiều với vật. -Ảnh của một vật tạo bởi TKPK: +Vật sỏng đặt ở mọi vị trớ trước TKPK luụn cho ảnh ảo, cựng chiều, nhỏ hơn vật và luụn nằm trong khoảng tiờu cự của thấu kớnh. +Vật đặt rất xa thấu kớnh, ảnh ảo của vật cú vị trớ cỏch thấu kớnh một khoảng bằng tiờu cự. 3. Tổ chức dạy và học bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Gv: Cho HS suy nghĩ làm bài 44-4.1 Cho hỡnh vẽ. a. Dựng ảnh S’ của S tạo bởi thấu kớnh. b.S’ là ảnh ảo hay ảnh thật? Vỡ sao? ?Làm câu a? GV: Quan sát và hướng dẫn HS vẽ hình ?Ảnh S’ của S là ảnh thật hay ảnh ảo? GV: Chốt lại cỏch vẽ ảnh của một điểm sỏng và ảnh tạo bởi TKPK. GV: Cho HS làm bài 44-45.2 Cho hỡnh vẽ D GV gọi HS nờu nhận xột a. Hóy cho biết S’ là ảnh thật hay ảnh ảo? Vỡ sao? b. Thấu kớnh đó cho là hội tụ hay phõn kỡ? c. Hóy xỏc định quang tõm, tiờu điểm, tiờu cự của TK? GV: Hướng dẫn lại cỏch làm và chốt lại dạng toỏn tỡm quang tõm, tiờu điểm của TK khi biết vật và ảnh của vật, trục chớnh của TK. GV: Cho HS suy nghĩ làm bài 44-45.3 ?Đọc đề bài? GV; Cho HS làm bài theo nhúm ?Lờn bảng làm? GV: Kiểm tra, đỏnh giỏ kết quả của một số nhúm, hướng dẫn lại phương phỏp làm. GV: Chốt lại phương phỏp làm và khắc sõu dạng bài tập tỡm vị trớ của vật và ảnh của vật, xỏc định loại TK khi biết trục chớnh của TK và cỏc tia lú. GV: Cho HS nghiờn cứu nội dung bài 44-45.4: Cho hỡnh vẽ. D a. Dựng ảnh A’ của AB qua thấu kớnh GV: Quan sỏt hướng dẫn HS làm. b. Tớnh độ cao h’ của h và khảng cỏch từ ảnh đến tk GV: Gợi ý: - xột tứ giỏc ABIO là hcn - Sử dụng kiến thức về đường TB của tam giỏc và tớnh chất của hcn để tớnh. GV: Chốt lại phương phỏp làm và kiến thức sử dụng. GV: Cho học sinh chép đề và yêu cầu HS làm bài theo hướng dẫn Cho vật sỏng AB đặt vuụng gúc với trục chớnh của TKPK cú tiờu cự bằng 12cm, điểm A nằm trờn trục chớnh và cỏch thấu kớnh một khoảng bằng 9cm, AB=h=1cm. Hóy dựng ảnh A’B’ của AB. Tớnh khoảng cỏch từ ảnh đến thấu kớnh và chiều cao của ảnh. B A F A’ B’ O I GV: Chốt lại phương pháp giải bài tập về TKPH. Bài 44-45.1/SBT HS: Đọc đề bài và suy nghĩ làm bài HS: Lên bảng vẽ a. Dựng ảnh. D HS: Trả lời : Ảnh ảo vỡ nú là giao điểm của cỏc tia lú kộo dài. Bài 44-45.2 HS: Suy nghĩ làm bài HS: Trả lời cõu hỏi của GV HS: a. S’ là ảnh ảo vỡ nú nằm cựng phớa với trục chớnh. b. Thấu kớnh đó cho là thấu kớnh PK. c. Kẻ SS’ cắt D tại quang tõm O. Từ O kẻ đương vuụng gúc với D, đú là vị trớ đặt TK Từ S vẽ tia tới // D cắt TK tại I, nối IS’ cắt D tại tiờu điểm F, Lấy F’ đ/x với F qua O là tiờu điểm thứ hai. Hỡnh vẽ. D Bài 44-45.3/SBT HS: Đọc đề bài HS: Làm bài theo nhúm HS: Đại diện nhúm lờn bảng làm a, Vỡ tia lú (1) cú đường kộo dài đi qua tiờu điểm F nờn TK đó cho là TKPK b, Vỡ tia lú số (1) cú đường kộo dài đi qua tiờu điểm F nờn tia tới phải song song với trục chớnh. Gọi I là giao điểm của tia lú số (1) với TK. Qua I kẻ đường thẳng a //D. Đường thẳng a cắt đường kộo dài của tia lú số (2) lần lượt tại S và S’ vỡ tia lú số (2) đi qua quang tõm nờn tia tới nằm trờn đường thẳng với tia lú .Hỡnh vẽ. Bài 44-45.4/SBT HS: Đọc đề bài và suy nghĩ làm bài HS: Lờn bảng làm a. Dựng ảnh A’ của AB qua thấu kớnh D HS: Làm theo HD của GV Ta cú ABIO là hcn à B’ là trung điểm của OB à A’ là trung điểm của OF Vậy Bài tập thêm HS: Chép đề bài và làm bài theo hướng dẫn của GV Xột 2 cặp tam giỏc đồng dạng: +∆B’FO đồng dạng với ∆B’IB (g.g) Cú: +∆OA’B’ đồng dạng với ∆OAB (do AB//AB) cú: . T ừ (1) và (2) cú: 4. Củng cố - GV hệ thống lại cách giải các bài tập. - Yêu cầu HS nắm vững cỏc tớnh chất của ảnh của thấu kớnh phõn kỡ từ đú cú cơ sở vẽ và xỏc định ảnh của vật qua thấu kớnh phõn kỡ trong cỏc TH + Vật nằm ngoài tiờu cự + Vật nằm trong tiờu cự HS: Nghe và nhớ. 5. Hướng dẫn về nhà. - ễn tập lại cỏc tớnh chất của ảnh của vật tạo bởi thấu kớnh phõn kỡ , xem lại cỏc bài tập đó làm. -BTVN: Làm bài tập 44-45.5à 45-45 .15 (Sỏch bài tập ). Làm đề cương câu hỏi ôn tập SGK/151 từ câu 1à câu 6. HD: Bài 44-45.5: Dựa vào t/c của TKPK và tính chất ảnh của vật tạo bởi TKPK. -Chuẩn bị ôn tập tốt giờ sau : Kiểm tra một tiết.