Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 62: Các tác dụng của ánh sáng

§. CÁC TÁC DỤNG CỦA ÁNH SÁNG A. MỤC TIÊU Trả lời được câu hỏi : “ Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì” ? Vận dụng được tác dụng của ánh sáng trên vật màu trắng và vật màu đen để giải thích một số ứng dụng trong thực tế Trả lời được câu hỏi : “ Tác dụng sinh học của ánh sáng là gì ? Tác dụng quang điện của ánh sáng là gì ?” Thấy được tác dụng và vai trò của ánh sáng, say mê vận dụng khoa học vòa thực tế B. CHUẨN BỊ. 2 tấm kim loại sơn màu trắng và đen 2 nhiệt kế 1 đèn 25w 1 dụng cụ pin mặt trời C. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/ Kiểm tra: ( 10p ) HS1: - Chữa bài tập 55.1 - 55.3 HS2: - Chữa bài tập 55.4 ( hs khá ) 2/ Bài mới: ( 30p ) Hoạt động của GV và HS Nội Dung ĐVĐ: như SGK hoặc: - Trong thực tế người ta sử dụng ánh sáng vòa công việc nào ? vậy ánh sáng có tác dụng gì? HS: trả lời câu C1 ? - Rút ra nhận xét ? ghi vào vở HS: trả lời câu C2 ? GV: gợi ý : phơi muối : Càng nắng sản lượng muối càng lắng HS: Vậy tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì ? Yêu cầu hs nghiên cứu thiết bị và bố trí TN ? GV: theo dõi các nhóm tiến hành TN và cách bố trí HS: trả lời câu C3 ? GV: chuyển ý sang mục II HS: hãy lấy 1 số hiện tượng xảy ra với cơ thể người và cây cối khi có ánh sáng ? - yêu cầu hs trả lời câu hỏi C4 và C5 - Tác dụng sinh học là gì ? GV: thông báo pin mặt trời hoạt động trong điều kiện nào ? HS: xem máy tính bỏ túi có dùng nguồn điện ánh sáng GV: pin mặt trời gồm có hai chất khác nhau khi asù chiếu vào : 1 số electron từ bản cực này bắn sang bản cực kia làm cho 2 bản nhiễm điện khác nhau nguồn điện 1 chiều. HS: trả lời câu C7 ? GV gợi ý: không có as pin có hoạt động không ? HS: Pin quang điện biến W nào W nào ? HS: Nghiên cứu và trả lời các câu hỏi C8, C9 , C10 HS: Giải thích tình huống đặt ra đầu bài ? I. Tác dụng nhiệt của ánh sáng . C1 Một số vd chứng tỏ as chiếu vào vật làm cho vật nóng lên: Phơi các vật ngoài nắng thì các vật đó sẽ nóng lên. C2 Một số vd về tác dụng nhiệt của ánh sáng: Phơi khô các vật ngoài nắng, làm muối, ngồi sưởi nắng trong mùa đông * Nhận xét : ( sgk ) C3 Trong cùng 1 thời gian, với cùng một nhiệt độ ban đầu và cùng một điều kiện chiếu sáng thì nhiệt độ của tấm kim loại màu đen tăng nhanh hơn nhiệt đôï tấm kim loại màu trắng. Điều đó có nghĩa là, trong cùng một điều kiện thì vật đen hấp thụ năng lượng ánh sáng nhiều hơn vật trắng II. Tác dụng sinh học của ánh sáng C4 - Các cây cối thường ngả và vươn ra chỗ có as mặt trời - Cây cối trồng nơi không có as lá cây xanh nhạt, cây yếu C5 Người sống thiếu ánh sáng sẽ yếu. Em bé phải tắm nắng buổi sáng sớm để cứng cáp * Nhận xét : ( sgk ) III. Tác dụng quang điện của ánh sáng. 1/ Pin mặt trời C6 Vài dụng cụ chạy bằng Pin mặt trời như: Máy tính bỏ túi, đồ chơi trẻ em C7 - pin phát điện phải có ánh sáng Pin hoạt động không phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng Để pin trong bóng tối, áp vật nóng vào thì pin không hoạt đôïng được. Vậy pin mặt trời hoạt động được không phải là do tác dụng nhiệt 2/ Tác dụng quang điện của ánh sáng ( sgk ) IV. Vận dụng C8 C9 C10 Mùa đông trời lạnh, áo màu tối hấp thụ nhiệt tốt -> cơ thể nóng lên. ( ngược lại với mùa hè ) 3/ Củng cố. ( 4p) Yêu cầu hs rút ra kết luận về kiến thức trong bài Yêu cầu hs đọc phần ghi nhớ và ghi vào vở GV thông báo và giải thích cho hs mục “ có thể em chưa biết” 4/ Hướng dẫn về nhà ( 1p ). - Học bài và làm các bài tập 56 trong SBT và tìm thêm ví dụ